Gói cứu trợ xa vời, hộ gia đình loay hoay sau Covid-19

Nhật Minh Thứ tư, 07/04/2021 - 16:58

Phần lớn hộ gia đình thích ứng với giảm thu nhập do Covid-19 bằng cách giảm chi tiêu, tạm dừng các kế hoạch tương lai và rất it hộ nhận được hỗ trợ từ các chương trình cứu trợ.

Đã khoảng một năm trôi qua kể từ khi dịch Covid-19 bắt đầu xuất hiện và các tác động kinh tế vẫn ảnh hưởng không đồng đều lên các nhóm hộ gia đình.

Hầu hết hộ gia đình đang phục hồi thu nhập nhưng mức độ phục hồi lại không đồng đều giữa các nhóm. Tỷ lệ phục hồi thu nhập thấp hơn đối với đối tượng là các hộ gia đình nằm ở cuối đường phân phối thu nhập trước thời điểm xảy ra Covid-19, phụ nữ và dân tộc thiểu số, Ngân hàng thế giới (World Bank) cho biết trong báo cáo mới đây. 

World Bank đánh giá những kết quả này cho thấy dù nền kinh tế và tình hình xã hội trong nước được duy trì tương đối ổn định, Việt Nam còn gặp nhiều khó khăn để đảm bảo phục hồi thu nhập công bằng cho các nhóm hộ khác nhau.

Cụ thể, về chỉ số thu nhập hộ gia đình, mức thu nhập hộ gia đình được tính là 100 vào tháng 6/2020 – thời điểm thực hiện vòng đầu tiên của khảo sát đánh giá tác động của Covid-19 đến các hộ gia đình tại Việt Nam. Đến tháng 1/2021, thu nhập bình quân hộ gia đình ước tính thấp hơn 11 – 22% so với tháng 6/2020.

Trong năm 2021, các hộ gia đình vẫn lo lắng về nguy cơ tác động của Covid-19 đối với tình hình tài chính của gia đình. Theo khảo sát, tỷ lệ hộ coi Covid-19 là mối đe dọa đáng kể đối với tình hình tài chính trong tháng 1/2021 gần như không thay đổi so với hồi tháng 9/2020. Các hộ kinh doanh đánh giá rủi ro về tài chính cao hơn.

Gói cứu trợ xa vời, hộ gia đình loay hoay sau Covid-19
Nguồn: World Bank.

Khi đánh giá mức độ thay đổi trong thu nhập hộ gia đình so với cùng kỳ năm trước, gần một nửa số hộ đều báo cáo mức thu nhập thấp hơn vào tháng 1/2021 so với tháng 1/2020.

Một kết quả tích cực là tỷ lệ các hộ gia đình có mức thu nhập giảm mạnh từ 50 – 99% so với cùng kỳ năm trước đang giảm dần. Cụ thể, khoảng 24% hộ gia đình cho biết mức thu nhập vào tháng 7/2020 thấp hơn 50 – 99% so với cùng thời điểm năm trước và con số này đến tháng 1/2021 chỉ còn 16%.

Các hộ gia đình thích ứng với mức giảm thu nhập bằng các chiến lược ứng phó khác nhau, phổ biến nhất là giảm chi tiêu. Nhiều người cũng vay mượn từ gia đình/bạn bè hoặc không thực hiện biện pháp gì cả. Rất ít hộ gia đình cho biết chiến lược ứng phó của họ bao gồm thực hiện các hoạt động tạo thu nhập mới.

Các khoản tiết kiệm hiện tại của hộ gia đình và mạng lưới hỗ trợ hộ gia đình có thể giúp các hộ gia đình hạn chế tác động đến các nguồn thu nhập. Tuy nhiên, hiện chưa rõ liệu các hộ gia đình có thể xoay sở thêm được bao lâu trong bối cảnh thu nhập bị giảm, World Bank lưu ý.

Cụ thể hơn về dài hạn, với các hộ gia đình có thu nhập tháng 1/2021 thấp hơn cùng kỳ năm trước, các câu hỏi bổ sung được đưa ra để trả lời cho câu hỏi liệu giảm thu nhập có ảnh hưởng đến các kế hoạch tương lai hay không.

Khoảng 36% người trả lời trong nhóm này cho biết giảm thu nhập ảnh hưởng tiêu cực đến kế hoạch của họ cho tương lai. Các biện pháp ứng phó bao gồm tạm dừng không mua phương tiện đi lại, đất đai, nhà ở hoặc dừng đầu tư vào giáo dục và các hoạt động kinh doanh mới. Các hộ gia đình bị ảnh hưởng nằm ở tất cả các nhóm thu nhập.

World Bank cho biết hầu hết hộ gia đình được hỏi đều hài lòng với các giải pháp của Chính phủ trong kiểm soát các đợt bùng phát dịch và kiểm soát đường biên giới.

Tuy nhiên, một số ít người đánh giá chương trình cứu trợ 62.000 tỷ đồng chưa thực sự hỗ trợ các hộ gia đình khó khăn nhất. Kết quả các vòng điều tra trước đó cũng cho thấy rất ít hộ gia đình nhận được hỗ trợ từ các chương trình cứu trợ hướng đến những hộ bị ảnh hưởng bởi Covid-19.

Covid-19 thay đổi hành vi

Báo cáo của World Bank cho biết khoảng 10% số người được khảo sát mới bắt đầu mua sắm trực tuyến, tức mua sắm các sản phẩm trực tuyến lần đầu tiên sau tháng 2/2020.

Những thay đổi về hành vi và chiến lược ứng phó trong bối cảnh đại dịch được dự báo sẽ thúc đẩy quá trình số hóa.

“Không nhiều người nghĩ các hành vi này sẽ diễn ra ở Việt Nam bởi thời gian cách ly xã hội tương đối ngắn trong khi người dân nhìn chung không bị hạn chế nhiều về đi lại, ngoại trừ những thời điểm bùng phát dịch mà Việt Nam thường nhanh chóng kiểm soát được. Tuy nhiên, từ phía người tiêu dùng, hành vi mua sắm trực tuyến vẫn tăng lên đáng kể”, World Bank phân tích.

Điều thú vị là những người mới bắt đầu mua sắm trực tuyến thuộc nhiều nhóm tuổi khác nhau. Những xu hướng này phù hợp với mức độ áp dụng công nghệ kỹ thuật số ngày càng lớn theo các khảo sát của của World Bank tại Việt Nam về những tác động của Covid-19 đối với doanh nghiệp, cũng như kết quả kinh doanh tăng lên qua các nền tảng thương mại điện tử. 

Gói hỗ trợ Covid-19 lần hai cần đủ lớn, đủ nhanh và hiệu quả hơn

Gói hỗ trợ Covid-19 lần hai cần đủ lớn, đủ nhanh và hiệu quả hơn

Tiêu điểm -  5 năm
Trước thực trạng gói hỗ trợ đối tượng chịu ảnh hưởng của dịch bệnh lần 1 còn nhiều hạn chế, các chuyên gia kỳ vọng, gói hỗ trợ Covid-19 lần 2 sẽ đủ lớn, đủ nhanh và hiệu quả để tới được với người dân, doanh nghiệp đang gặp khó khăn.
Gói hỗ trợ Covid-19 lần hai cần đủ lớn, đủ nhanh và hiệu quả hơn

Gói hỗ trợ Covid-19 lần hai cần đủ lớn, đủ nhanh và hiệu quả hơn

Tiêu điểm -  5 năm
Trước thực trạng gói hỗ trợ đối tượng chịu ảnh hưởng của dịch bệnh lần 1 còn nhiều hạn chế, các chuyên gia kỳ vọng, gói hỗ trợ Covid-19 lần 2 sẽ đủ lớn, đủ nhanh và hiệu quả để tới được với người dân, doanh nghiệp đang gặp khó khăn.
Gỡ vướng cho các dự án chờ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất

Gỡ vướng cho các dự án chờ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất

Tiêu điểm -  12 giờ

Trong thời gian chờ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia, các dự án sẽ được tháo gỡ các vướng mắc để triển khai sớm theo quy định.

Nông sản Việt gõ cửa thị trường Halal 2,2 tỷ dân

Nông sản Việt gõ cửa thị trường Halal 2,2 tỷ dân

Tiêu điểm -  1 ngày

Xuất khẩu Halal mở ra thị trường 2,2 tỷ người, song đòi hỏi doanh nghiệp Việt cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng để chinh phục thị trường tiềm năng này.

HoREA đề xuất phương án giảm 'gánh nặng' tiền sử dụng đất cho người dân

HoREA đề xuất phương án giảm 'gánh nặng' tiền sử dụng đất cho người dân

Tiêu điểm -  1 ngày

Nhiều cơ quan kiến nghị Chính phủ sửa đổi Luật Đất đai 2024, với trọng tâm là giảm tiền sử dụng đất nhằm giảm gánh nặng cho người dân.

Bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh tìm chìa khoá thích ứng

Bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh tìm chìa khoá thích ứng

Tiêu điểm -  3 ngày

Công cụ số hóa mở ra như lời giải giúp nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ vận hành dễ dàng hơn sau khi bỏ thuế khoán.

Bình ổn thị trường vàng: Đã đến lúc lập sàn vàng quốc gia?

Bình ổn thị trường vàng: Đã đến lúc lập sàn vàng quốc gia?

Tiêu điểm -  3 ngày

Theo các chuyên gia kinh tế, lập sàn giao dịch vàng là giải pháp quan trọng để đưa thị trường vàng về quỹ đạo minh bạch và ổn định

Vietnam Airlines được vinh danh 'Không gian trưng bày tiêu biểu' tại Triển lãm A80

Vietnam Airlines được vinh danh 'Không gian trưng bày tiêu biểu' tại Triển lãm A80

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Đây là sự ghi nhận cho nỗ lực sáng tạo của Hãng hàng không quốc gia khi mang đến cho công chúng hành trình khám phá giàu trải nghiệm và cảm xúc.

Con trai 'bầu Hiển' đề xuất 3 nhóm kiến nghị quan trọng tại VPFS 2025

Con trai 'bầu Hiển' đề xuất 3 nhóm kiến nghị quan trọng tại VPFS 2025

Doanh nghiệp -  5 giờ

Trong khuôn khổ phiên đối thoại cấp cao tại VPFS 2025, ông Đỗ Vinh Quang, Phó chủ tịch HĐQT Tập đoàn T&T Group, Chủ tịch HĐQT Vietravel Airlines đã đề xuất nhiều kiến nghị quan trọng liên quan tới phát huy nội lực doanh nghiệp.

Năng suất lao động Việt Nam ì ạch: Lý giải từ GS. Trần Văn Thọ

Năng suất lao động Việt Nam ì ạch: Lý giải từ GS. Trần Văn Thọ

Leader talk -  8 giờ

Năng suất lao động kém đang là rào cản lớn cho khát vọng bứt phá của Việt Nam, mà nguyên nhân đến từ cả quá trình công nghiệp hóa lẫn khu vực tư nhân.

Thế giới không đáng sợ: AA Corporation liều và thắng

Thế giới không đáng sợ: AA Corporation liều và thắng

Diễn đàn quản trị -  8 giờ

Ra nước ngoài khi vẫn chỉ là một doanh nghiệp nhỏ và không có kinh nghiệm quốc tế, AA Corporation mang theo hành trang ba chữ: tự tin, tự lực và tự cường.

Khám phá sức hút của SeASoul - thẻ Visa 2in1 kết hợp đặc biệt giữa SeABank và ca sỹ Mỹ Tâm

Khám phá sức hút của SeASoul - thẻ Visa 2in1 kết hợp đặc biệt giữa SeABank và ca sỹ Mỹ Tâm

Nhịp cầu kinh doanh -  9 giờ

SeASoul là thẻ Visa 2in1 đánh dấu sự kết hợp đặc biệt giữa SeABank và ca sỹ Mỹ Tâm. Hơn một chiếc thẻ thông thường, thẻ SeASoul mang đến trải nghiệm tài chính cảm xúc cho khách hàng với những quyền lợi vượt trội và hành trình sẻ chia giá trị cộng đồng đầy ý nghĩa.

Sếp MoMo: Cần cơ chế IPO đặc thù cho công ty công nghệ

Sếp MoMo: Cần cơ chế IPO đặc thù cho công ty công nghệ

Doanh nghiệp -  11 giờ

Theo ông Nguyễn Bá Diệp, chiếu theo quy định hiện hành, một doanh nghiệp muốn IPO, đầu tiên là phải có lời, thứ hai là phải xóa bỏ tất cả các khoản lỗ lũy kế. Với điều kiện này, gần như các công ty công nghệ lớn trên thế giới đều không làm được, chứ chưa nói tới doanh nghiệp tại Việt Nam.

Bế mạc triển lãm 'thành tựu đất nước 80 năm' - triển lãm của những kỳ tích

Bế mạc triển lãm 'thành tựu đất nước 80 năm' - triển lãm của những kỳ tích

Ống kính -  11 giờ

Tối 15/9, tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam, triển lãm với chủ đề “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” bế mạc sau gần 20 ngày diễn ra.