Tập đoàn tư nhân ồ ạt mua cổ phần doanh nghiệp nhà nước
Minh An
Thứ năm, 01/03/2018 - 15:17
Làn sóng cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước đang tạo cơ hội cho nhiều tập đoàn tư nhân kiểm soát các công ty nhà nước và tạo thêm lợi ích cho chuỗi giá trị hoạt động của họ.
Bên ngoài siêu thị Hapro Mart. Ảnh Haprogroup.vn
Tài liệu cổ phần hóa của Tổng công ty thương mại Hà Nội (Hapro) cho biết Công ty TNHH Motor N.A Việt Nam (Vinamco) là công ty duy nhất đủ điều kiện làm nhà đầu tư chiến lược, nắm giữ 65% cổ phần của Hapro.
Vinamco thường được gọi tắt là Honda Tây Hồ và là một đơn vị có liên quan đến tập đoàn BRG. Đây không phải là lần đầu tập đoàn của doanh nhân Nguyễn Thị Nga tham gia mua cổ phần chi phối một doanh nghiệp nhà nước cổ phần hóa.
Tập đoàn nổi tiếng trong lĩnh vực kinh doanh khách sạn và sân golf này trước đó đã mua cổ phần của Thăng Long GTC, Intimex, In Trần Phú, Công ty Du lịch Dịch vụ Dầu khí Việt Nam (OSC Việt Nam).
Sau khi diễn ra chậm chạp trong vài năm trước, làn sóng IPO các doanh nghiệp nhà nước đã được đẩy mạnh gần đây. Một danh sách hàng trăm doanh nghiệp ở mọi lĩnh vực đã được lên kế hoạch cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước trong giai đoạn 2017 – 2020.
Đây là cơ hội để nhà đầu tư, trong đó có các tập đoàn tư nhân trong nước nắm giữ cổ phần chi phối của các doanh nghiệp nhà nước, trong đó có những doanh nghiệp dẫn đầu trên nhiều lĩnh vực.
Mới đây, doanh nghiệp nhà nước lớn nhất trên thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam là Vinafood II đã chọn tập đoàn T&T làm cổ đông chiến lược. Trong khi đó, công ty Sacom và công ty Đầu tư U&I đang được lựa chọn là nhà đầu tư chiến lược của Tổng Công ty Sản xuất – Xuất nhập khẩu Bình Dương TNHH MTV (Protrade Corp). Đây là doanh nghiệp hoạt động đa nghành tại Bình Dương sẽ IPO vào ngày 28/03.
Tập đoàn T&T của ông Đỗ Quang Hiển là một trong những nhà đầu tư tích cực tham gia mua cổ phần doanh nghiệp nhà nước trong vài năm qua. Sau khi bỏ ra 490 tỷ đồng để mua 98% cổ phần của Cảng Quảng Ninh từ tay Vinalines, T&T tiếp tục trở thành cổ đông chiến lược của Bệnh viện Giao thông vận tải, Bia Việt Hà, Tổng công ty Vật tư nông nghiệp (Vigecam), Tổng công ty Lâm nghiệp Việt Nam (Vinafor) và Tổng công ty Rau quả nông sản (Vegetexco). Tập đoàn này cũng đã mua 50% Công ty xuất nhập khẩu và Đầu tư Hà Nội (Unimex Hà Nội), đơn vị thành viên Hapro.
Chia sẻ quan điểm về xu hướng nói trên, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh nói: “Đây là điều dễ hiểu và nên hoan nghênh, còn tốt hơn cả việc để cho các tập đoàn nước ngoài nắm giữ.”
Theo ông Doanh, các tập đoàn tư nhân Việt Nam đều có năng lực tài chính và năng lực quản trị tốt. Họ có thể tham gia vào HĐQT để góp phần làm cho quá trình quản lý của doanh nghiệp nhà nước phù hợp với cơ chế của luật doanh nghiệp cho công ty cổ phần. Đặc biệt, họ có thể có những thay đổi trong nhân sự làm cho quá trình bổ nhiệm, quản lý nhân sự ở các tập đoàn này công khai minh bạch hơn và có thể thu hút thêm những nhân sự chất lượng tham gia vào công ty.
Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế lưu ý đến vấn đề định giá tài sản khi cổ phần hóa. Muốn định giá tài sản chính xác phải có tư vấn độc lập, có quá trình giám sát, công khai, minh bạch. Điều này sẽ hạn chế tình trạng tài sản nhà nước bị định giá quá thấp, gây thất thoát trong quá trình cổ phần.
Có thể nhận thấy, ngoài mẫu số chung về “đất vàng” thì việc đầu tư của các tập đoàn trên vào các doanh nghiệp nhà nước đều tạo thêm lợi ích cho chuỗi giá trị của họ.
Hapro có quỹ đất rộng lớn tại trung tâm Hà Nội và TP.HCM đồng thời dẫn đầu cả nước về xuất khẩu một số mặt hằng nông sản, thực phẩm với doanh thu xuất khẩu gần 2.500 tỷ đồng mỗi năm. Những yếu tố này khiến Hapro trở thành mục tiêu thâu tóm phù hợp với tập đoàn BRG.
Còn tập đoàn T&T đang thể hiện tham vọng tổ chức vận hành sản xuất và phân phối theo chuỗi khép kín, tích hợp công nghệ cao trong trồng trọt và chế biến nông sản. Doanh thu xuất khẩu nông sản của tập đoàn này lên đến hàng trăm triệu USD mỗi năm và nếu trở thành cổ đông chiến lược của Vinafood II, T&T tiến xa hơn nữa trong lĩnh vực nông sản.
Năm ngoái, một số doanh nghiệp lớn khác cũng lựa chọn các tập đoàn tư nhân làm cổ đông chiến lược như Tập đoàn SSG và Tập đoàn Bitexco tại IDICO hay Tập đoàn Đầu tư Việt Phương tại Tổng công ty Dược Việt Nam (Vinapharm).
Trước đó, một loạt các Tổng công ty xây dựng thuộc Bộ Giao thông Vận tải đã được cổ phần hóa với sự tham gia mua cổ phần của các công ty tư nhân như Yên Khánh, Tuấn Lộc, Xuân Cầu.
Công ty liên quan đến tập đoàn BRG của doanh nhân Nguyễn Thị Nga đã đăng ký trở thành nhà đầu tư chiến lược của Tổng công ty thương mại Hà Nội (Hapro).
Công ty liên quan đến tập đoàn BRG của doanh nhân Nguyễn Thị Nga đã đăng ký trở thành nhà đầu tư chiến lược của Tổng công ty thương mại Hà Nội (Hapro).
Giá ure tăng mạnh trong quý III/2025, cùng chính sách áp thuế VAT 5% với phân bón đã tạo lực đẩy giúp nhiều doanh nghiệp ghi nhận kết quả kinh doanh “rực sáng”.
Gần ba thập kỷ qua, thị trường hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) tại Việt Nam đã trải qua nhiều giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ: từ thời kỳ khan hiếm hàng hóa, đến giai đoạn bùng nổ nguồn cung, và hiện tại là kỷ nguyên của trải nghiệm, chất lượng và giá trị gia tăng. Sự phát triển của nền kinh tế và mức sống đã thay đổi sâu sắc hành vi tiêu dùng. Nếu trước đây mục tiêu chính là “ăn no”, thì nay người tiêu dùng ưu tiên “ăn ngon”, “ăn sạch” và hướng đến lối sống tiện lợi, lành mạnh hơn.
VinFast đang xem xét việc trang bị thêm động cơ đốt trong cỡ nhỏ cho một số mẫu xe. Động cơ này sẽ đóng vai trò sạc pin giúp kéo dài quãng đường di chuyển.
Chuỗi sự kiện Nam Long Journey 2025 - Experience ‘Integrated’ vừa khai mạc ở Thisky Hall Sala Convention, TP.HCM đã thu hút hàng ngàn lượt khách, nhà đầu tư tham dự.
Vietnam Airlines sẽ khai thác đường bay TP.HCM - Điện Biên - Hà Nội, kết nối trực tiếp trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước với vùng Tây Bắc, từ ngày 24/12 tới.
Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam gửi kiến nghị đến Quốc hội về việc loại bỏ ngành nghề kinh doanh có điều kiện đối với ngành vàng trang sức tại dự thảo Luật Đầu tư.
Bà Ngô Thị Hồng Minh trở thành người Việt Nam đầu tiên đảm nhiệm cương vị tổng giám đốc Citibank kể từ khi ngân hàng này bắt đầu hoạt động tại Việt Nam.
Song hành với hoạt động kinh doanh, SHB luôn tích cực đồng hành với các hoạt động an sinh xã hội, thúc đẩy bình đẳng giới, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa – đặc biệt là các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ – nhằm góp phần nâng cao vai trò của nữ doanh nhân Việt Nam trong kỷ nguyên mới.
