Khởi nghiệp

Thiên nga đen của giới khởi nghiệp

Việt Hưng Thứ tư, 15/07/2020 - 15:32

"Tốc độ đầu tư vào các startup sẽ chậm hơn trong vài tháng tới", ông Rajan Anandan, Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư Sequoia Capital India LLP nhận định.

Nếu như 2018 là năm "hoàng kim" của giới startup, khi các quỹ đầu tư đua nhau rót tiền vào hàng loạt những cái tên đình đám, đánh cược vào cuộc chơi mà người thắng sẽ có tất cả, thì 2019 chắc hẳn cũng là một năm đáng nhớ không kém.

Năm ngoái, cú "ngã ngựa" của startup chia sẻ văn phòng WeWork tại Mỹ có định giá lên đến 47 tỷ USD, sau vài tuần rớt còn chưa đến 10 tỷ USD và phải huỷ IPO đã mở màn cho "bóng ma" - nổ bong bóng dot-com lần thứ 2 (2.0) xảy ra.

Theo báo cáo của quỹ đầu tư mạo hiểm Cento Ventures, năm 2019, khu vực Đông Nam Á đã thu hút được 7,7 tỷ USD vào lĩnh vực khởi nghiệp công nghệ, giảm tới 36% so với con số 12 tỷ USD vào cùng kỳ năm 2018. Tuy nhiên, khi dòng vốn đầu tư startup chưa kịp phục hồi, dịch bệnh Covid-19 đã bất ngờ ập đến tạo ra "khủng hoảng kép".

Covid-19 là mệnh danh là "thiên nga đen" của năm 2020. Đại dịch ập đến bất ngờ, gây tác động lớn và những hệ quả kéo dài không lường trước. Với nguồn lực hạn chế, kinh nghiệm non trẻ, các startup đang "thấm đòn" từ cơn khủng hoảng toàn cầu hiện tại.

Nhiều startup đã đóng cửa hoặc ít nhất, lâm vào tình cảnh "ăn bữa nay chưa biết bữa mai". Các nhà đầu tư toàn cầu chú trọng chiến lược bảo toàn vốn, các quỹ đầu tư mạo hiểm dừng đa số các hoạt động tiếp xúc, rót vốn...

Thiên nga đen của giới khởi nghiệp
Covid-19 là mệnh danh là "thiên nga đen" của năm 2020

Bà Trương Lý Hoàng Phi - CEO VinTech cho rằng, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, các startup liên quan tới ngành nghề sử dụng nhiều mặt bằng, hoạt động chuỗi sẽ bị ảnh hưởng nặng nề, ví dụ như: du lịch, khách sạn, dịch vụ ăn uống...

"Nhiều người nghĩ rằng, startup đơn giản chỉ cần đóng cửa hàng là tạm an toàn. Nhưng thực tế, đóng một cửa hàng, một mặt bằng gây ra rất nhiều thiệt hại, từ tài chính, con người, thậm chí là mô hình hoạt động", bà Phi nói.

Theo CEO VinTech, khi đại dịch Covid-19 qua đi, các startup sẽ cần có các phương án quản trị rủi ro hiệu quả trong tương lai. Bên cạnh đó, ngoài các sản phẩm truyền thống, startup cũng cần tính tới các phương pháp chuyển đổi phù hợp hơn với xu thế thị trường.

"Về phía các nhà đầu tư, trong bối cảnh nên kinh tế đang đi xuống, đây sẽ là dịp để họ chậm lại quan sát cả thị trường lẫn startup. Rất nhiều người nói với tôi, thời gian qua hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam bắt đầu xuất hiện dấu hiệu "bong bóng" startup. Dịch bệnh càng kéo dài, các "bong bóng" sẽ càng dễ vỡ", nữ CEO nhận định.

Ông Rajan Anandan, Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư Sequoia Capital India LLP nhận định, rất nhiều ngành dọc có tiềm năng phát triển nếu các startup có thể tái cấu trúc.

Trong chỉ vài tháng qua, thế giới đã chứng kiến hành vi người tiêu dùng thay đổi một cách chóng mặt, một việc đòi hỏi nhiều năm mới thực hiện được nay chỉ cần vài tháng.

Công nghệ giáo dục là một ví dụ nơi mà không chỉ số lượng người sử dụng phương pháp giáo dục trực tuyến đã tăng lên gấp đôi thành 90 triệu người ở Ấn Độ mà số lượng người dùng trả tiền cũng tăng gấp đôi. Điều này thực sự là chưa hề có tiền lệ.

Không chỉ có công nghệ giáo dục, y tế số, sản phẩm y tế và vệ sinh, thương mại điện tử là những ngành mà chuỗi cung ứng không hề bị gián đoạn như là công cụ làm việc từ xa và phương tiện kết nối. Covid-19 khiến cho các ngành số hóa nhanh hơn. Các doanh nghiệp lớn tăng gấp đôi sau khi số hóa.

"Tốc độ đầu tư vào các startup sẽ chậm hơn trong vài tháng tới", ông Rajan Anandan nêu quan điểm. Theo vị chuyên gia, vốn đầu tư sẽ dồn vào các công ty tốt nhất có thể giải quyết các thách thức của thế giới trên diện rộng.

Thiên nga đen của giới khởi nghiệp 1
Tốc độ đầu tư vào các startup sẽ chậm hơn trong vài tháng tới

"Thế giới hậu Covid-19 sẽ chào đón các startup cung cấp được giải pháp và sản phẩm thiết thực, làm cho khách hàng yêu thích và có mô hình kinh doanh với lợi nhuận khả thi mới nhận được đầu tư. Chúng tôi nhận thấy các hoạt động nổi bật trong vòng hạt giống và Series A và đặc biệt là gọi vốn vòng hạt giống sẽ phục hồi nhanh chóng", Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư Sequoia Capital India LLP nhấn mạnh.

Theo ông, các vòng gọi vốn giai đoạn sau vẫn tiếp tục nhưng sẽ có nhiều rào cản hơn. Kỷ nguyên của tăng trưởng thay vì lợi nhuận đã kết thúc. Các nhà đầu tư giai đoạn sau sẽ muốn tìm kiếm những cỗ máy kiếm tiền, các startup có lợi nhuận thay vì chỉ mở rộng và tăng trưởng nóng.

Còn theo ông Nguyễn Hòa Bình - Chủ tịch NextTech, nửa đầu năm 2020 là thời điểm khó khăn với nhiều startup, thậm chí là các dự án sẽ phải đóng cửa, hoặc phá sản.

"Nói như vậy không có nghĩa là các startup đều sẽ thất bại dưới tay dịch bệnh Covid-19. Các dự án có mô hình kinh doanh tốt, biết chuyển đổi kịp thời, tạo nên những sản phẩm công nghệ mới và hướng tới giá trị cho cộng đồng vẫn sẽ tồn tại", ông Bình nói.

Vị chuyên gia cho rằng, yếu tố then chốt nằm ở việc các startup có biết huy động mọi nguồn lực, năng lực để nhìn nhận và nắm bắt thị trường hay không? Có đưa ra dự án phù hợp để tìm cách tồn tại, phát triển hay không?

Thực tế, sau khi Covid-19 bùng phát, hành vi chi tiêu của người Việt đã có sự thay đổi rõ rệt, khiến nền kinh tế chịu ảnh hưởng tiêu cực. Tuy nhiên, bệnh dịch cũng góp phần mở ra các xu hướng mới buộc doanh nghiệp phải nhanh chóng thích ứng.

Cụ thể, báo cáo Khủng hoảng Covid-19: Tác Động và tiềm năng Phục Hồi của Adsota chỉ ra, các ngành dịch vụ nói chung đang đứng trước tình hình không mấy khả quan. Điển hình là giải trí và nhà hàng phải chịu mức giảm chi tiêu tới 19%.

Ngược lại, các ngành thực phẩm đóng gói, chăm sóc cá nhân và chăm sóc sức khỏe hầu như không chịu nhiều ảnh hưởng. Chi tiêu cho các sản phẩm như: dầu gội, mỹ phẩm và đồ gia dụng cũng tương tự. Lý do là bởi chi tiêu đối với hàng hóa thiết yếu của người Việt Nam không có sự thay đổi quá tiêu cực, trong khi vấn đề hạn chế tiếp xúc xã hội tại các điểm bán offline đã được các nền tảng thương mại điện tử giải quyết phần nào.

Sự sụp đổ của mô hình thương mại điện tử hàng hiệu giảm giá

Sự sụp đổ của mô hình thương mại điện tử hàng hiệu giảm giá

Khởi nghiệp -  4 năm
Dù gọi được vốn 12 triệu USD và thu hút hơn 1 triệu lượt truy cập mỗi tháng, Leflair vẫn phải rời bỏ thị trường Việt Nam với lý do "khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn vốn".
Sự sụp đổ của mô hình thương mại điện tử hàng hiệu giảm giá

Sự sụp đổ của mô hình thương mại điện tử hàng hiệu giảm giá

Khởi nghiệp -  4 năm
Dù gọi được vốn 12 triệu USD và thu hút hơn 1 triệu lượt truy cập mỗi tháng, Leflair vẫn phải rời bỏ thị trường Việt Nam với lý do "khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn vốn".
Ứng dụng tiếng Anh Chip Chip nhận vốn từ quỹ ngoại

Ứng dụng tiếng Anh Chip Chip nhận vốn từ quỹ ngoại

Khởi nghiệp -  4 năm

Ra mắt từ đầu năm 2019, ứng dụng Chip Chip là nền tảng học Tiếng Anh trực tuyến dành cho trẻ em với hàng trăm giáo viên Philippines giỏi. Hiện đang có hơn 2.000 lớp học mỗi tháng diễn ra trên nền tảng Chip Chip.

Chuỗi F88 cán mốc 200 phòng giao dịch trên toàn quốc

Chuỗi F88 cán mốc 200 phòng giao dịch trên toàn quốc

Khởi nghiệp -  4 năm

Cùng với việc mở rộng mạng lưới, F88 đã hoàn tất phát hành trái phiếu doanh nghiệp đợt 3 với tổng giá trị là 108 tỷ đồng.

Đề án hỗ trợ khởi nghiệp đặt mục tiêu 100 startup gọi được vốn

Đề án hỗ trợ khởi nghiệp đặt mục tiêu 100 startup gọi được vốn

Khởi nghiệp -  4 năm

Sau 4 năm triển khai, Đề án 844 - Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạ đã hỗ trợ 110 doanh nghiệp với kinh phí hơn 100 tỉ đồng.

TP. HCM có ứng dụng dành riêng cho người đi xe buýt

TP. HCM có ứng dụng dành riêng cho người đi xe buýt

Khởi nghiệp -  4 năm

Theo lãnh đạo thành phố, ứng dụng Go!Bus được hợp tác và phát triển bởi các doanh nghiệp là Hệ thống Thông tin FPT (FPT IS) và Grab Việt Nam, với thông điệp "Mang trạm xe buýt về gần bạn".

Startup đồ chơi giáo dục Việt kiếm triệu USD trên đất Mỹ

Startup đồ chơi giáo dục Việt kiếm triệu USD trên đất Mỹ

Khởi nghiệp -  8 tháng

Bắt đầu kinh doanh từ năm 2020 thông qua website công ty và các nền tảng thương mại điện tử như Amazon, Etsy với thị trường chính là Mỹ, Úc và Canada, đến năm 2023, doanh thu Kalotoys là 95 tỷ đồng.

Tiến sĩ hóa học muốn tạo cuộc cách mạng về chất tẩy rửa

Tiến sĩ hóa học muốn tạo cuộc cách mạng về chất tẩy rửa

Khởi nghiệp -  8 tháng

Tiến sĩ hóa học Vũ Thị Tần hiện là giảng viên đại học Bách Khoa Hà Nội, đã sở hữu cho mình 17 sáng chế về vật liệu và xử lý bề mặt.

Startup bán mì ramen cấp đông gọi vốn 2,5 tỷ đồng

Startup bán mì ramen cấp đông gọi vốn 2,5 tỷ đồng

Khởi nghiệp -  8 tháng

Seichou Machi Ramen kêu gọi đầu tư 2,5 tỷ đồng cho 12,5% cổ phần, với hai mô hình kinh doanh là chuỗi bán lẻ và sản xuất sản phẩm đông lạnh.

Thị trường mua trước trả sau đón tay chơi lớn

Thị trường mua trước trả sau đón tay chơi lớn

Khởi nghiệp -  9 tháng

Thị trường mua trước trả sau đang trở nên "nóng" hơn cả, khi gần đây liên tục đón nhận sự tham gia của các tay chơi lớn.

Thị trường Fintech đã hết nóng?

Thị trường Fintech đã hết nóng?

Khởi nghiệp -  9 tháng

Thay vì dồn dập các thương vụ đầu tư góp vốn như vài năm trước, thị trường fintech Việt Nam giờ đây đang trở nên phân hóa, tập trung vào hai mảng sản phẩm đầu tư và mua trước trả sau.

TP.HCM vẫn khan hiếm nguồn cung căn hộ mới

TP.HCM vẫn khan hiếm nguồn cung căn hộ mới

Bất động sản -  4 giờ

Các chủ đầu tư sở hữu quỹ đất có xu hướng ưu tiên phát triển các phân khúc trung và cao cấp để tối đa hóa lợi nhuận, thay vì tập trung vào phân khúc vừa túi tiền với biên lợi nhuận thấp hơn.

Sun Group động thổ 'khu du lịch tâm linh trắng' 35.000 tỷ đồng tại Thanh Hóa

Sun Group động thổ 'khu du lịch tâm linh trắng' 35.000 tỷ đồng tại Thanh Hóa

Tiêu điểm -  6 giờ

Quần thể du lịch tâm linh và di tích lịch sử Am Tiên hơn 350ha, tổng vốn đầu tư 35.000 tỷ đồng vừa được Sun Group động thổ sáng 26/4.

VPBank bổ nhiệm chủ tịch hội đồng thành viên GPBank

VPBank bổ nhiệm chủ tịch hội đồng thành viên GPBank

Hồ sơ quản trị -  8 giờ

Việc bổ nhiệm dàn lãnh đạo mới là một phần trong lộ trình triển khai phương án chuyển giao bắt buộc GPBank cho VPBank đã được Ngân hàng Nhà nước phê duyệt.

Bất động sản mất hút trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp quí I

Bất động sản mất hút trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp quí I

Tài chính -  9 giờ

Nhóm ngân hàng và chứng khoán gần như độc chiếm thị trường phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong ba tháng đầu năm.

Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam giữa bất ổn thương mại

Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam giữa bất ổn thương mại

Tiêu điểm -  10 giờ

Dù dự báo tăng trưởng GDP thấp hơn, Việt Nam vẫn là một trong những nền kinh tế dẫn đầu về tốc độ tăng tại Đông Nam Á.

Giá vàng hôm nay trưa 26/4: Trong nước bất ngờ tăng giá

Giá vàng hôm nay trưa 26/4: Trong nước bất ngờ tăng giá

Vàng -  11 giờ

Giá vàng trong nước bất ngờ tăng vào lúc gần trưa nay ở tất cả các nhà bán thêm từ 50.000 – 100.000 đồng/chỉ.

Phá kỷ lục lợi nhuận, Techcombank hướng tới vốn hóa 20 tỷ USD cuối 2025

Phá kỷ lục lợi nhuận, Techcombank hướng tới vốn hóa 20 tỷ USD cuối 2025

Tài chính -  11 giờ

Chủ tịch Hồ Hùng Anh cho biết Techcombank tự tin sẽ lặp lại những kỳ tích như giai đoạn IPO cổ phiếu vào năm 2017.

Đọc nhiều