Tốc độ tăng năng suất lao động ‘đáng báo động’

Nhật Hạ Thứ năm, 02/11/2023 - 07:37

Nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ lo ngại về tốc độ tăng năng suất lao động bình quân trong vài năm gần đây liên tục không đạt mục tiêu đề ra và đang có xu hướng giảm, thấp hơn mức trung bình giai đoạn trước.

Cải thiện và thúc đẩy năng suất lao động được xem là cốt lõi của nền kinh tế. Bởi không chỉ phản ảnh chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động còn có ý nghĩa quyết định đối với năng lực cạnh tranh của một quốc gia. Đặc biệt trong bối cảnh nhiều khó khăn như hiện nay, sức mạnh nội tại càng quan trọng hơn bao giờ hết.

Tuy nhiên, trong 3 năm qua, chỉ tiêu về năng suất lao động đều chưa hoàn thành. Nền kinh tế Việt Nam đang đối mặt với thách thức rất lớn để bắt kịp năng suất lao động trong khu vực, đại biểu Quốc hội Phạm Trọng Nghĩa (Đoàn tỉnh Lạng Sơn) nhấn mạnh tại phiên thảo luận kinh tế - xã hội tại kỳ họp thứ 6 của Quốc hội.

Đại biểu bày tỏ lo ngại về tốc độ tăng năng suất lao động bình quân trong vài năm gần đây đang có xu hướng giảm và thấp hơn mức trung bình giai đoạn trước.

Cụ thể, năng suất lao động giai đoạn 2021 – 2023 chỉ đạt 4,36 - 4,69%, thấp hơn mức bình quân giai đoạn 2016 – 2020 (trên 6%).

Tốc độ tăng năng suất lao động ‘đáng báo động’

Dễ dàng nhận thấy, mục tiêu đạt tốc độ tăng năng suất lao động bình quân giai đoạn 2021 – 2025 trên 6,5%/năm nằm trong Nghị quyết 54 (ban hành đầu năm 2022) về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 – 2025 là một thách thức rất lớn của Chính phủ. Để ‘chạm’ được mục tiêu đề ra, năng suất lao động bình quân hai năm tới phải đạt trên 9%.

Được biết, trong giai đoạn được thống kê, chưa năm nào Việt Nam có mức tăng năng suất lao động chạm tới 6,5%.

Đại biểu Trần Văn Khải (đoàn tỉnh Hà Nam) cho biết, trong thời gian vừa qua, việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, thực trạng về nguồn nhân lực và năng suất lao động ở nước ta sau nửa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng XIII còn nhiều tồn tại, hạn chế, chưa có chuyển biến rõ nét.

Đồng thời, chưa thực sự là động lực, đột phá trong phát triển kinh tế xã hội, cơ cấu ngành nghề đào tạo chưa bám sát nhu cầu thị trường, nhất là lao động trong ngành nghề kinh tế mới, thiếu nhân lực trong ngành kinh tế mũi nhọn, kinh tế số.

Tốc độ tăng năng suất lao động ‘đáng báo động’ 1
Đại biểu Trần Văn Khải (đoàn tỉnh Hà Nam) tại phiên thảo luận kinh tế - xã hội tại kỳ họp thứ 6 của Quốc hội. Ảnh: Trang tin Quốc hội.

Theo đánh giá của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), năng suất lao động năm 2022 của Việt Nam chỉ bằng 12,2% năng suất lao động của Singapore, 24,4% của Hàn Quốc, 58,9% của Trung Quốc, 63,9% của Thái Lan, 94,2% của Phillipines.

Trong khi đó, Tổ chức Năng suất châu Á (APO) đánh giá năng suất lao động của Việt Nam đang tụt hậu so với Nhật Bản 60 năm, so với Malaysia là 40 năm và so với Thái Lan là 10 năm.

Tuy xác định nguồn nhân lực chất lượng cao là chìa khóa cho phát triển kinh tế xã hội, cơ cấu lại nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, hiện nay, nguồn nhân lực chất lượng cao của Việt Nam vẫn còn thiếu hụt.

Trong khi đó, đại biểu Quốc hội cho rằng, báo cáo của Chính phủ chưa làm rõ được nguyên nhân, giải pháp cho vấn đề này.

Các đại biểu đề nghị Chính phủ đánh giá toàn diện thực trạng, khó khăn, nguyên nhân, trách nhiệm và có giải pháp cụ thể, quyết liệt hơn, chính sách đột phá, khắc phục những tồn tại, hạn chế đang là rào cản với sự phát triển nhân lực chất lượng cao. 

Năng suất lao động vẫn ở vùng trũng

Năng suất lao động vẫn ở vùng trũng

Tiêu điểm -  2 năm
Đó là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Lao động, thương binh và xã hội Đào Ngọc Dung trước Quốc hội về vấn đề năng suất lao động của Việt Nam.
Năng suất lao động vẫn ở vùng trũng

Năng suất lao động vẫn ở vùng trũng

Tiêu điểm -  2 năm
Đó là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Lao động, thương binh và xã hội Đào Ngọc Dung trước Quốc hội về vấn đề năng suất lao động của Việt Nam.
Đổi mới sáng tạo: Yếu tố quyết định đến năng suất lao động của doanh nghiệp

Đổi mới sáng tạo: Yếu tố quyết định đến năng suất lao động của doanh nghiệp

Khởi nghiệp -  2 năm

Với mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập trung bình cao năm 2030 và trở thành nước phát triển với thu nhập cao vào năm 2045, đổi mới sáng tạo sẽ là yếu tố mang tính quyết định, giúp Việt Nam phát triển trong những năm sắp tới.

Năng suất lao động vẫn ở vùng trũng

Năng suất lao động vẫn ở vùng trũng

Tiêu điểm -  2 năm

Đó là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Lao động, thương binh và xã hội Đào Ngọc Dung trước Quốc hội về vấn đề năng suất lao động của Việt Nam.

Thách thức mục tiêu tăng năng suất lao động bình quân trên 6,5%

Thách thức mục tiêu tăng năng suất lao động bình quân trên 6,5%

Tiêu điểm -  3 năm

Tốc độ tăng năng suất lao động bình quân giai đoạn 2021 - 2025 trên 6,5% là mục tiêu thách thức của Chính phủ. Trong đó, năm 2021 đã tăng khiêm tốn 4,71% do Covid-19, nên 4 năm tiếp theo cần sự đột phá mạnh mẽ để đạt mức tăng bình quân lịch sử trên 6,95%.

Nâng cao năng suất lao động để không bỏ lỡ cơ hội cất cánh

Nâng cao năng suất lao động để không bỏ lỡ cơ hội cất cánh

Tiêu điểm -  4 năm

Việt Nam dường như đang đi theo con đường phát triển giống một số quốc gia ASEAN, mất tới 40 – 60 năm để thoát khỏi mức thu nhập trung bình. Để đạt được mục tiêu 2045 đầy tham vọng, cần có những chuyển biến mang tính đột phá.

Trungnam Group so găng Tập đoàn SK tại LNG Cà Ná

Trungnam Group so găng Tập đoàn SK tại LNG Cà Ná

Tiêu điểm -  13 giờ

Trungnam Group bất ngờ gặp cạnh tranh đến từ Tập đoàn SK khi đang đếm ngược tới thời điểm bỏ thầu dự án LNG Cà Ná, tỉnh Khánh Hoà.

Tổng Bí thư: Hà Nội cần chuyển mô hình phát triển từ đơn cực sang 'đa cực, đa trung tâm'

Tổng Bí thư: Hà Nội cần chuyển mô hình phát triển từ đơn cực sang 'đa cực, đa trung tâm'

Tiêu điểm -  3 ngày

Bối cảnh phát triển mới đòi hỏi Thủ đô Hà Nội phải thực hiện một cuộc chuyển mình căn bản, từ mô hình phát triển đơn cực đã quá tải, sang cấu trúc "đa cực, đa trung tâm" nhằm giải quyết dứt điểm các thách thức đô thị cố hữu.

Đề xuất xây dựng hệ thống hạ tầng sạc xe điện 'mở'

Đề xuất xây dựng hệ thống hạ tầng sạc xe điện 'mở'

Tiêu điểm -  3 ngày

Thị trường trạm sạc xe điện tại Việt Nam nở rộ, nhưng cũng đi kèm những lo ngại về nguy cơ độc quyền và bị chi phối bởi nhóm doanh nghiệp đặc thù.

Gánh nặng thuế cản trở khoáng sản Việt cất cánh

Gánh nặng thuế cản trở khoáng sản Việt cất cánh

Tiêu điểm -  4 ngày

Việt Nam sở hữu tiềm năng lớn với các khoáng sản chiến lược hàng đầu thế giới, nhưng gánh nặng chính sách thuế đang thách thức sự phát triển của ngành này.

EuroCham bày cách để Việt Nam giữ chân nhà đầu tư châu Âu

EuroCham bày cách để Việt Nam giữ chân nhà đầu tư châu Âu

Tiêu điểm -  4 ngày

Với các nhà đầu tư châu Âu, năng lực cạnh tranh dài hạn cần phụ thuộc vào tính nhất quán và minh bạch trong pháp lý.

Anh hùng Lao động Thái Hương được tôn vinh giải thưởng Doanh nhân xuất sắc ASEAN

Anh hùng Lao động Thái Hương được tôn vinh giải thưởng Doanh nhân xuất sắc ASEAN

Nhịp cầu kinh doanh -  7 giờ

Ngày 17/10/2025, trong không gian trang trọng với sự tham dự của hơn 400 khách mời quốc tế, đại diện Chính phủ Singapore, các doanh nhân ASEAN và truyền thông quốc tế, giải thưởng uy tín Doanh nhân Xuất sắc ASEAN - ASEAN Entrepreneurial Excellence Award 2025 đã tôn vinh Anh hùng Lao động Thái Hương của Việt Nam “với tầm nhìn truyền cảm hứng mạnh mẽ về thực phẩm sạch, an toàn, dịch vụ chăm sóc sức khỏe và giáo dục chất lượng cao không chỉ ở Việt Nam mà còn đang ngày càng mở rộng ra thế giới”.

Quảng Ninh khơi dậy sức sáng tạo trong doanh nghiệp tư nhân

Quảng Ninh khơi dậy sức sáng tạo trong doanh nghiệp tư nhân

Doanh nghiệp -  10 giờ

Doanh nghiệp Quảng Ninh đang được tiếp thêm niềm tin và động lực để mạnh dạn đầu tư, đổi mới sáng tạo, đồng hành cùng quá trình phát triển kinh tế tư nhân của tỉnh.

Trungnam Group so găng Tập đoàn SK tại LNG Cà Ná

Trungnam Group so găng Tập đoàn SK tại LNG Cà Ná

Tiêu điểm -  13 giờ

Trungnam Group bất ngờ gặp cạnh tranh đến từ Tập đoàn SK khi đang đếm ngược tới thời điểm bỏ thầu dự án LNG Cà Ná, tỉnh Khánh Hoà.

ACB sử dụng sai mục đích hàng nghìn tỷ đồng tiền trái phiếu

ACB sử dụng sai mục đích hàng nghìn tỷ đồng tiền trái phiếu

Tài chính -  13 giờ

Ngân hàng Á Châu (ACB) đã dùng hàng nghìn tỷ đồng huy động từ trái phiếu không đúng mục đích cam kết, theo kết luận của Thanh tra Chính phủ.

Doanh nghiệp Việt giữa ngã ba đường khi dữ liệu lên ngôi

Doanh nghiệp Việt giữa ngã ba đường khi dữ liệu lên ngôi

Diễn đàn quản trị -  13 giờ

Các doanh nghiệp đang đứng giữa ngã ba đường, nơi dữ liệu trở thành tài sản, hành lang pháp lý ngày một siết chặt, đòi hỏi có một chiến lược phát triển mới.

Khởi công khu nhà ở SGO La Porta Phúc Thọ phía Tây Hà Nội

Khởi công khu nhà ở SGO La Porta Phúc Thọ phía Tây Hà Nội

Nhịp cầu kinh doanh -  14 giờ

Hải Phát Land, SGO Land, SGO Construction chính thức khởi công dự án khu nhà ở SGO La Porta Phúc Thọ - đánh dấu khởi đầu cho giai đoạn phát triển mới vùng Tây Hà Nội.

Tự do có trách nhiệm: Triết lý lãnh đạo làm nên HPT của Chủ tịch Ngô Vi Đồng

Tự do có trách nhiệm: Triết lý lãnh đạo làm nên HPT của Chủ tịch Ngô Vi Đồng

Leader talk -  1 ngày

Hơn ba thập kỷ qua, HPT dưới sự dẫn dắt của ông Ngô Vi Đồng đã vun đắp “niềm tin và trí tuệ Việt” thành biểu tượng đổi mới của doanh nghiệp công nghệ Việt.

Đọc nhiều