Tuyên bố chung của các Bộ trưởng Tài chính APEC 2017

Bộ trưởng Tài chính các nền kinh tế của khu vực Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương tổ chức Hội nghị lần thứ 24 tại Hội An (Quảng Nam, Việt Nam) vào ngày 21/10/2017 dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Tài chính Việt Nam Đinh Tiến Dũng.

Tuyên bố chung của các bộ trưởng tài chính tập trung giải quyết 6 nhóm vấn đề lớn: 

Về vấn đề kinh tế toàn cầu và khu vực, các lãnh đạo tài chính APEC 2017 cho rằng, viễn cảnh tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong ngắn hạn là khá lạc quan, với sự phục hồi trên diện rộng cả ở các thị trường mới nổi và các nền kinh tế phát triển. Trong trung hạn, rủi ro về thắt chặt các điều kiện tài chính toàn cầu vẫn tồn tại và tăng trưởng năng suất lao động chậm lại sẽ tiếp tục cản trở tăng trưởng bền vững. 

Cam kết sẽ tiếp tục tập trung vào những hoạt động ưu tiên và hợp tác về kinh tế và tài chính để thúc đẩy tăng trưởng, hướng tới mục tiêu cùng vun đắp tương lai chung. Cam kết sử dụng các công cụ chính sách – cả tiền tệ, tài khóa và cơ cấu - ở cấp độ quốc gia cũng như phối hợp chung để đạt được mục tiêu tăng trưởng mạnh mẽ, bền vững, cân bằng và bao trùm. 

Chính sách tài khoá phù hợp với hoàn cảnh của mỗi nền kinh tế cần được sử dụng một cách linh hoạt, hỗ trợ tăng trưởng, trong khi vẫn đảm bảo tỷ lệ nợ công trên GDP duy trì ở mức bền vững. Chính sách tiền tệ tiếp tục hỗ trợ cho các hoạt động kinh tế, đảm bảo ổn định giá cả, phù hợp với các chức năng của ngân hàng trung ương. 

Các nền tảng cơ bản vững chắc, các chính sách lành mạnh và một hệ thống tiền tệ quốc tế bền vững là các yếu tố cơ bản của tỷ giá ổn định, đóng góp vào tăng trưởng và đầu tư mạnh mẽ và bền vững. Hệ thống tỷ giá linh hoạt, nếu có thể áp dụng, sẽ giúp làm giảm các cú sốc. Tỷ giá linh hoạt quá mức hoặc dao động lộn xộn có thể gây nên tác động bất lợi đối với sự ổn định kinh tế và tài chính. 

"Chúng tôi sẽ từ bỏ việc phá giá cho mục tiêu cạnh tranh và sẽ không hướng các mục tiêu tỷ giá vào mục tiêu cạnh tranh. Chúng tôi tái khẳng định vai trò quan trọng của các chương trình cải cách cơ cấu đối với tăng trưởng mạnh mẽ, bền vững, cân bằng và bao trùm", các lãnh đạo tài chính APEC 2017 cam kết.

Về "Kế hoạch hành động Cebu", hoan nghênh nỗ lực của các nền kinh tế thành viên trong việc đăng ký và triển khai các hoạt động trong khuôn khổ Kế hoạch hành động Xê-bu (CAP). Khuyến khích các nền kinh tế thành viên, trên nguyên tắc tự nguyện và không ràng buộc, tiếp tục gửi đăng ký các hoạt động và sáng kiến tương ứng với CAP để triển khai phù hợp với hoàn cảnh trong nước.

Đồng thời, ghi nhận sự tham gia tích cực của các tổ chức quốc tế và các diễn đàn phù hợp trong APEC, và khuyến khích các tổ chức này tiếp tục cung cấp hỗ trợ để giúp các nền kinh tế thành viên đạt được các mục tiêu của CAP. Trong đó, có thể kể đến những đóng góp của Hội đồng Tư vấn doanh nghiệp APEC và Diễn đàn Tài chính châu Á – Thái Bình Dương vào việc triển khai CAP, bao gồm cả những khuyến nghị về cơ sở hạ tầng thị trường tài chính và tài chính vi mô. 

Về vấn đề đầu tư dài hạn cho cơ sở hạ tầng, các nhà lãnh đạo tài chính APEC cho biết tầm quan trọng của việc huy động các nguồn đầu tư dài hạn cho cơ sở hạ tầng, và của cơ sở hạ tầng chất lượng tốt đối với tăng trưởng kinh tế bền vững. Mặc dù nhận thức vai trò của đầu tư công trong các nền kinh tế APEC, việc đa dạng hóa các nguồn lực tài chính và thúc đẩy sự tham gia của khu vực tư nhân vào các dự án cơ sở hạ tầng là giải pháp quan trọng góp phần đáp ứng nhu cầu cao về nguồn vốn đầu tư dài hạn cho cơ sở hạ tầng.

Trên cơ sở những nỗ lực và kết quả hợp tác về đầu tư dài hạn cho cơ sở hạ tầng trong năm APEC 2017, thực hiện định hướng theo Trụ cột 4 của CAP, các lãnh đạo tài chính APEC đã thông qua Tuyên bố chính sách về Đa dạng hóa các nguồn lực tài chính và thúc đẩy sự tham gia của khu vực tư nhân cho đầu tư cơ sở hạ tầng tại các nền kinh tế thành viên APEC (Phụ lục A), và khuyến khích các nền kinh tế cân nhắc các kiến nghị nhằm cải thiện nguồn đầu tư dài hạn cho các dự án cơ sở hạ tầng.

Xây dựng các cơ chế chia sẻ rủi ro và áp dụng các công cụ giảm thiểu rủi ro phù hợp là yếu tố quan trọng của một dự án thành công, chúng tôi hoan nghênh báo cáo Các kinh nghiệm tốt về chia sẻ và giảm rủi ro trong các dự án cơ sở hạ tầng tại các nền kinh tế APEC do Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế phối hợp với Trung tâm Cơ sở hạ tầng toàn cầu và Ngân hàng Phát triển châu Á thực hiện, là tài liệu tham khảo hữu ích giúp các nền kinh tế thành viên APEC xây dựng các dự án cơ sở hạ tầng PPP khả thi về tài chính.

Khuyến khích các nền kinh tế tiếp tục tăng cường hợp tác khu vực, tìm kiếm và phát triển các giải pháp tài chính hiệu quả cho đầu tư cơ sở hạ tầng, thúc đẩy sự tham gia của khu vực tư nhân vào các dự án cơ sở hạ tầng trong khu vực. 

Kêu gọi Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế, Ngân hàng thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á, Trung tâm Cơ sở hạ tầng toàn cầu và các tổ chức quốc tế khác tiếp tục phối hợp với các nền kinh tế APEC xây dựng các bài học kinh nghiệm tốt, cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, xây dựng năng lực cho các nền kinh tế về đầu tư cơ sở hạ tầng.

Về xói mòn cơ sở thuế và chuyển dịch lợi nhuận, vấn đề này có tác động quan trọng đến các nền kinh tế thành viên APEC, và sự cần thiết tăng cường hợp tác trong khu vực nhằm chia sẻ kinh nghiệm, cách tiếp cận và các thông lệ tốt nhất trong việc xây dựng chính sách, pháp luật và quản lý thuế, nhằm giải quyết những thách thức về BEPS trong khu vực, đồng thời nâng cao tính chắc chắn, minh bạch và công bằng của hệ thống thuế.

Về Tài chính và Bảo hiểm rủi ro thiên tai, việc hoàn thiện thể chế, chính sách tài chính về bảo hiểm rủi ro thiên tai trước những tác động ngày càng tăng của thiên tai và những nghĩa vụ dự phòng của các nền kinh tế trong khu vực. Các chiến lược tài chính và bảo hiểm rủi ro thiên tai hiệu quả, bao gồm cả giải pháp quản lý rủi ro tài chính đối với tài sản công, sẽ giảm thiểu và chuyển giao rủi ro, qua đó hỗ trợ tốt hơn và kịp thời cho công tác phục hồi và tái thiết khi xảy ra thiên tai.

Trong bối cảnh các thách thức về thông tin và dữ liệu rủi ro ở nhiều nền kinh tế APEC trong việc đánh giá các nghĩa vụ dự phòng tài chính liên quan đến thiên tai và các tác động đối với tài sản công, chúng tôi hoan nghênh các kết quả hợp tác về tài chính và bảo hiểm rủi ro thiên tai trong năm 2017. Khuyến khích các nền kinh tế tiếp tục thảo luận đưa ra các khuyến nghị trong năm 2018, tiếp tục cải thiện hệ thống thông tin rủi ro phù hợp với hoàn cảnh của từng nền kinh tế. 

Nhận thức vai trò quan trọng của khu vực tư nhân trong việc cung cấp các công cụ chuyển đổi rủi ro trên thị trường, khuyến khích các nền kinh tế phát triển quan hệ đối tác với khu vực tư nhân để tìm kiếm các giải pháp tiềm năng.

Các nhà lãnh đạo tài chính APEC 2017 nhất trí tiếp tục tăng cường hợp tác và trao đổi kiến thức về tài chính ứng phó rủi ro thiên tai, đặc biệt là quản lý rủi ro tài chính đối với tài sản công.

Về vấn đề Tài chính bao trùm, các bộ trưởng tài chính APEC đánh giá, tài chính nông nghiệp là một trong những nội dung quan trọng góp phần thúc đẩy phát triển bền vững khu vực nông nghiệp nông thôn, góp phần thu hẹp chệnh lệch thu nhập thông qua việc nâng cao năng lực cho người dân, hỗ trợ kinh doanh hộ gia đình, các doanh nghiệp quy mô siêu nhỏ, nhỏ và vừa, các chuỗi giá trị, hoạt động sản xuất nông nghiệp dựa trên ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến. 

Việc áp dụng các sản phẩm tài chính mới và đa dạng vào lĩnh vực này sẽ giúp cho người dân và doanh nghiệp có điều kiện tiếp cận thuận lợi hơn các sản phẩm và dịch vụ tài chính phù hợp với điều kiện kinh tế. Về phương diện này, các khuyến nghị của các đối tác phát triển quốc tế, đặc biệt là Hội đồng Tư vấn doanh nghiệp APEC, Tổ chức Hợp tác phát triển và Liên minh không dùng tiền mặt nhằm cải thiện và thúc đẩy hơn nữa việc triển khai tài chính bao trùm, ứng dụng thanh toán số phục vụ mục tiêu an ninh lương thực và nông nghiệp bền vững tại các nền kinh tế thành viên. 

Khuyến khích các nền kinh tế thành viên, trên nguyên tắc tự nguyện và không ràng buộc, cân nhắc những khuyến nghị này để có thể góp phần thực hiện thành công quá trình tái cơ cấu và phát triển một nền nông nghiệp có chất lượng, bền vững.

Ghi nhận tầm quan trọng của cơ sở hạ tầng tài chính, đặc biệt là hệ thống thông tin tín dụng, giao dịch đảm bảo và hệ thống quy định về phá sản cũng như tài chính hỗ trợ thương mại và chuỗi cung ứng. 

"Chúng tôi cũng đề nghị Ngân hàng thế giới, Công ty Tài chính Quốc tế, Hội đồng Tư vấn Doanh nghiệp APEC và các đối tác phát triển quốc tế khác tiếp tục hỗ trợ các nền kinh tế APEC triển khai các sáng kiến nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả cơ sở hạ tầng tài chính trong khu vực và thúc đẩy hợp tác về thông tin tín dụng nhằm hỗ trợ đầu tư và thương mại xuyên biên giới", các nhà lãnh đạo tài chính APEC cho biết.

Bên cạnh đó, Tuyên bố chung cũng nêu ra một số vấn đề khác như: Triển khai sáng kiến Công nhận lẫn nhau; Sự phối hợp và hợp tác tích cực giữa các quan chức kinh tế cao cấp (SOM) và các quan chức tài chính cao cấp (SFOM) trong năm; Đối thoại và kế hoạch hành động chung giữa các quan chức tài chính APEC 2017...