Theo nhiều chuyên gia, với hệ thống các trạm sạc như kế hoạch lắp đặt hiện nay, hạ tầng của Việt Nam chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển ôtô điện.
Đó là chưa kể đến việc mỗi hãng xe điện sử dụng một công nghệ khác nhau nên chuẩn sạc cũng khác nhau. Để phát triển hệ thống xe điện toàn diện, đồng bộ, đòi hỏi phải có hệ thống trạm sạc đa năng, có khả năng hỗ trợ sạc cho nhiều dòng xe của các thương hiệu khác nhau.
Tiêu chuẩn các loại phích cắm vào cổng kết nối sạc có sự khác nhau giữa các khu vực và phụ thuộc thiết kế của từng mẫu xe. Chẳng hạn, chuẩn sạc nhanh của Mỹ là CCS1/Tesla, chuẩn sạc của châu Âu là CCS2, CHAdeMO của Nhật Bản và GB/T của Trung Quốc. Do vậy, việc phát triển hệ thống trạm sạc có thể đáp ứng nhu cầu cho tất cả các loại xe điện có chuẩn sạc khác nhau cũng là một thách thức.
Trong khi đó, tại Việt Nam, hiện chỉ duy nhất hãng xe VinFast lên kế hoạch lắp đặt 2.121 trạm với gần 40.000 cổng sạc tại các cơ quan, công sở, bãi đỗ xe, chung cư, văn phòng, trung tâm thương mại ở 63 tỉnh, thành để phục vụ nhu cầu người sử dụng xe điện của hãng này.
Không chỉ với trạm sạc dành cho ôtô, những người sử dụng xe máy, xe đạp điện hiện cũng đang gặp nhiều khó khăn do việc thiếu trạm sạc chuyên dụng.
Dù tỷ lệ sử dụng phương tiện dùng nhiên liệu xanh còn thấp song nhu cầu về trạm sạc tại các khu dân cư là rất lớn. Tại nhiều dự án chung cư những người sử dụng xe đạp hay xe máy điện thường mang cục sạc lên căn hộ để tự sạc điện. Song, việc này tiềm ẩn rất nhiều rủi ro về cháy nổ bên trong căn hộ cũng như trong thang máy.
Trong 2 năm qua, một số dự án đã bắt đầu bố trí một địa điểm sạc tập trung đối với các loại xe đạp điện, xe máy điện nhằm thể hiện trách nhiệm của mình đối với xã hội và hỗ trợ người dân trong việc sử dụng các phương tiện xanh.
Về lâu dài, nhằm phát triển các phương tiện giao thông xanh, thân thiện môi trường, bà Trần Minh Ái, Giám đốc cấp cao, Bộ phận Quản lý bất động sản Savills Việt Nam cho rằng, cần có hai giải pháp để đáp ứng nhu cầu sạc phương tiện sử dụng điện tại các dự án.
Theo đó, thứ nhất, các doanh nghiệp cần tìm hiểu và hợp tác với các đơn vị cung cấp về trạm sạc trên thị trường. Các đơn vị này sẽ hỗ trợ thiết bị đảm bảo an toàn điện, đóng ngắt điện, chống cháy nổ hay các phần mềm cần đăng ký cho hoạt động tự ngưng khi sạc đầy, tính chi phí sạc. Tuy nhiên, vấn đề khó khăn là hiện các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trạm sạc cũng không nhiều, hiện chỉ có 2 đơn vị trên thị trường.
“Hiện nay Savills đã làm việc với cả 2 doanh nghiệp này song khả năng phủ sóng của các dịch vụ này tại các tòa nhà chung cư/văn phòng vẫn còn nhiều hạn chế do các quy định về phòng cháy chữa cháy và các thủ tục hành chính của các cơ quan chức năng khi thay đổi thiết kế tòa nhà.
Bên cạnh đó, về mặt kinh tế, với tỷ lệ người sử dụng phương tiện chạy bằng điện thấp như hiện nay, dịch vụ này cũng không quá hấp dẫn để đầu tư. Chính vì vậy, số lượng các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này còn đang rất thiếu”, bà Ái nhận định.
Thứ hai, các chủ đầu tư cần tổ chức bố trí thêm điểm sạc trong các dự án. Các điểm sạc này được quy hoạch tại những khu vực rộng và cách xa hoàn toàn đối với các phương tiện sử dụng xăng, có thể ở trên gần sảnh hoặc sau lưng tòa nhà thay vì bố trí dưới hầm.
Những điểm sạc này cũng cần đảm bảo các yêu cầu về kỹ thuật an toàn điện, phòng chống cháy nổ và trong tầm quan sát 24/7 của lực lượng nhân viên ban quản lý.
Mặc dù vậy, bà Ái cho rằng cách làm này vẫn chỉ là giải pháp tạm thời và đòi hỏi một hệ thống quản lý về việc tự ngắt khi sạc đầy hay tính tiền sạc để đảm bảo tất cả người dân có sử dụng phương tiện giao thông chạy bằng điện có thể sử dụng luân phiên.
Hiện các cơ quan quản lý vẫn chưa có một hướng dẫn cụ thể về các bước thiết lập và tiêu chuẩn xây dựng của một trạm sạc… tại các khu cư dân. Chính vì vậy, hy vọng trong thời gian tới sẽ có những quy định, hướng dẫn rõ ràng để các cư dân có một khu vực sạc an toàn và hợp pháp, đồng thời, cần sớm có sự tham gia của một đơn vị chuyên nghiệp trong lĩnh vực sạc xe điện trong vấn đề này nhằm giúp thị trường xe điện phát triển.
Hiện nay, xu hướng phát triển giao thông xanh, giao thông thông minh là hướng đi đúng đắn để tạo ra sự bền vững. Việc phát triển các phương tiện sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo cũng từng bước góp phần hướng đến cam kết của Việt Nam đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Tuy nhiên, so với tỷ lệ người dân sử dụng phương tiện chạy bằng xăng, dầu, nhóm người dân sử dụng các phương tiện xanh còn rất thấp. Theo thống kê tại các dự án do Savills quản lý, hiện tại các phương tiện sử dụng điện chỉ chiếm khoảng 2-3% và đa số là xe máy điện và xe đạp điện, còn xe hơi chiếm tỷ lệ rất nhỏ.
