Áp lực đáo hạn 122.000 tỷ đồng trái phiếu bất động sản

Theo thống kê trên chuyên trang trái phiếu doanh nghiệp (CBond) của sàn HNX, thực hiện công bố các đợt phát hành trái phiếu từ đầu năm 2021 đến nay, có khoảng 62 nghìn tỷ đồng giá trị trái phiếu sẽ đáo hạn trong năm 2022 này.

Các doanh nghiệp bất động sản chiếm tỷ trọng rất lớn trong số trái phiếu sẽ đáo hạn này bao gồm Công ty Bông Sen (gần 5.000 tỷ đồng), Osaka Garden (6.800 tỷ đồng), Bách Hưng Vương (2.980 tỷ đồng), Wealth Power (2.880 tỷ đồng); các công ty trong thuộc NovaLand (hơn 8.000 tỷ đồng); các công ty thuộc Vingroup (7.500 tỷ đồng); Hưng Thịnh (gần 4.000 tỷ đồng); Sunshine Group (1.000 tỷ đồng)… 

Nếu tính thêm các đợt phát hành trái phiếu công bố năm 2020 và 2019, theo dữ liệu của FiinGroup, tổng giá trị các trái phiếu bất động sản sẽ đáo hạn trong năm nay khoảng 122 nghìn tỷ đồng.

Sau đó trong các năm 2023 và 2024, quy mô trái phiếu bất động sản đáo hạn sẽ vào khoảng 220 nghìn tỷ đồng mỗi năm. Trong đó chủ yếu là các doanh nghiệp bất động sản chưa niêm yết.

So với quy mô toàn thị trường trái phiếu doanh nghiệp bất động sản, khoảng gần 500 nghìn tỷ đồng, số lượng trái phiếu đáo hạn trong 3 năm tới chiếm đến 63%. Điều này tạo ra áp lực trả nợ cho các doanh nghiệp bất động sản. Đặc biệt khi giá trị dòng tiền từ hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp bất động sản niêm yết có dấu hiệu giảm dần do dịch bệnh, cho thấy sức khỏe tín dụng suy yếu. 

Bên cạnh đó, Covid-19 làm chậm tiến độ triển khai dự án bất động sản. Kết quả là sản lượng căn hộ bán được giảm mạnh, giảm còn khoảng 30% chỉ tính thị trường Hà Nội và TP.HCM, vốn chiếm khoảng 60% quy mô cả nước.

Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) đánh giá, hiện nhu cầu phát hành để đảm bảo vòng quay vốn của các doanh nghiệp khá cao, tuy nhiên sẽ gặp phải nhiều thách thức về mặt chính sách và pháp lý trong bối cảnh kiểm soát chặt chẽ việc phát hành cũng như giao dịch trái phiếu doanh nghiệp thông qua dự thảo sửa đổi lần 5 Nghị định số 153/2020/NĐCP.

Thực tế cho thấy, thị trường trái phiếu doanh nghiệp từ đầu năm đến nay diễn ra rất trầm lắng, thậm chí trong tháng 4, các doanh nghiệp bất động sản không phát hành. Phải đến tháng 5 vừa qua, thị trường mới diễn biến tích cực hơn khi một số doanh nghiệp bất động sản phát hành trái phiếu trở lại và chiếm 22% tổng giá trị phát hành trái phiếu trong nước.

Công ty Chứng khoán VNDirect dự báo, trong ngắn hạn, thị trường trái phiếu doanh nghiệp có thể trầm lắng trong một đến hai quý tới do thị trường đang chờ đợi những thay đổi về mặt chính sách, pháp lý được cơ quan quản lý nhà nước ban hành trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp phát hành, tổ chức tư vấn, bảo lãnh phát hành, nhà đầu tư tổ chức (ngân hàng, công ty bảo hiểm) cần thời gian để thích ứng với những thay đổi mới về mặt chính sách, pháp lý khi các thông tư, nghị định mới đi vào hiệu lực.

Ngoài ra, nhà đầu tư cá nhân cũng cần thêm thời gian để ổn định tâm lý, suy xét và đánh giá tình hình thị trường trước khi đưa ra quyết định đầu tư.

Về nhóm ngành, công ty chứng khoán này cho rằng, giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ của nhóm bất động sản sẽ giảm dần trong một vài quý tới và nhường dòng vốn cho những doanh nghiệp sản xuất, dịch vụ thiết yếu.