Bỏ 12.000 tỷ đào tạo 9.000 tiến sỹ: Chất lượng không đảm bảo sẽ là vô ích!

An Chi Thứ bảy, 11/11/2017 - 06:23

Theo TS. Lê Đăng Doanh, việc xin ý kiến đào tạo 9.000 tiến sỹ của Bộ Giáo dục phải gắn với chất lượng thật. Số lượng tiến sỹ nhiều mà chất lượng không đảm bảo thì cũng chỉ là vô ích.

Câu chuyện đào tạo tiến sỹ đã từng gây bão truyền thông. Nguồn: VOV

Bộ Giáo dục và đào tạo vừa gửi tới các bộ, ngành, các trường để xin ý kiến về dự thảo Đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý các cơ sở giáo dục đại học và các trường cao đẳng sư phạm đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo giai đoạn 2018 - 2025, tầm nhìn 2030”.

Theo đó, mục tiêu chung của đề án là đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý các cơ sở giáo dục đại học có đủ năng lực đáp ứng yêu cầu đổi mới, phát triển giáo dục đại học giai đoạn 2017 - 2025, tầm nhìn 2030, góp phần thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực và phát triển khoa học, công nghệ cho đất nước.

Đề án sẽ đào tạo giảng viên có trình độ tiến sĩ đạt tỉ lệ 35% (khoảng 9.000 tiến sĩ) trên tổng số giảng viên các cơ sở giáo dục đại học. Trong đó có khoảng 5.000 tiến sĩ ở nước ngoài tại các trường đại học có uy tín trên thế giới. Từ 2017 đến 2025 mỗi năm tuyển chọn khoảng từ 600 - 700 nghiên cứu sinh đi đào tạo ở nước ngoài.

Đào tạo khoảng 500 tiến sĩ theo hình thức phối hợp, liên kết đào tạo giữa các trường đại học Việt Nam và trường đại học nước ngoài, khoảng 2.000 tiến sĩ tại các trường đại học đã được kiểm định ở Việt Nam.

Thu hút khoảng 1.500 tiến sĩ đang công tác ở nước ngoài hoặc đang làm việc ngoài các cơ sở giáo dục đại học đến làm việc tại các trường đại học tại Việt Nam. Tổng kinh phí thực hiện đề án dự kiến là 12.000 tỷ đồng.

Cũng theo Bộ Giáo dục và đào tạo cho biết, hiện tỉ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ công tác tại các cơ sở giáo dục đại học còn thấp, chưa hợp lý về cơ cấu độ tuổi và chưa cân đối giữa các ngành đào tạo. Tỉ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ còn thấp so với một số quốc gia trong khu vực.

Cụ thể, năm học 2016 - 2017, tổng số cơ sở giáo dục đại học ở nước ta là 235, số lượng giảng viên trong các cơ sở giáo dục đại học là 72.792 người (công lập: 57.634 người; ngoài công lập: 15.158 người), tăng 3.201 người so với năm học 2015 - 2016.

Trong đó số lượng giảng viên có trình độ tiến sĩ là 16.514 người (chiếm 22,7%); trình độ thạc sĩ là 43.127 người (chiếm 59,2%); trình độ đại học và cao đẳng là 12.519 người (chiếm 17,2%); chuyên khoa I, II là 523 người; trình độ khác là 109 người.

Tổng số trường cao đẳng sư phạm là 33, số lượng giảng viên trong các trường cao đẳng là 3.493 người. Trong đó, giảng viên có trình độ tiến sĩ là 120 người (chiếm 3,4%); trình độ thạc sĩ là 2.187 người (chiếm 64,5%); trình độ đại học và cao đẳng là 1.049 người (chiếm 30.9%); trình độ khác là 5 người.

Toàn ngành giáo dục hiện có 4.687 giáo sư và phó giáo sư (chiếm 6,4% tổng số giảng viên), Trong đó 574 giáo sư (chiếm 0,8%) và 4113 phó giáo sư (chiếm 5,6%).

Trong khi đó, Bộ Giáo dục và đào tạo lấy dẫn chứng theo số liệu của Bộ Giáo dục Sri Lanka, tỷ lệ tiến sĩ trên tổng số giảng viên của các trường đại học năm 2015 là hơn 55%. Tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ tại Thái Lan năm 2005 là hơn 24%. Tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ tại các trường đại học nghiên cứu của Malaysia năm 2010 là 73%. 

Bên cạnh đó, theo Bộ Giáo dục và đào tạo nhận định, Việt Nam hiện nay có khoảng 9.000 giáo sư, phó giáo sư và trên 24.300 tiến sĩ nhưng kết quả nghiên cứu khoa học của Việt Nam tụt xa so với các nước trong khu vực ASEAN.

Trong giai đoạn 2006 đến 2010, Việt Nam chỉ có 5 bằng sáng chế được đăng ký tại Mỹ, trung bình mỗi năm có 1 bằng sáng chế. Xét trên nhiều khía cạnh, năng lực nghiên cứu khoa học của giảng viên các cơ sở giáo dục đại học còn hạn chế, ảnh hưởng tiêu cực đến việc nâng cao chất lượng đào tạo và công bố khoa học của các cơ sở giáo dục đại học.

Chính vì vậy, Bộ Giáo dục và đào tạo đã xây dựng Đề án Nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý các cơ sở giáo dục đại học và các trường cao đẳng sư phạm nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo giai đoạn 2018 - 2025.

TS. Lê Đăng Doanh

Trao đổi với TheLEADER, TS. Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung ương cho rằng, việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho mỗi quốc gia là điều rất cần thiết. Nhất là trong thời đại 4.0 như hiện nay, Việt Nam đang rất thiếu các nguồn nhân lực có chất lượng.

Vấn đề ở đây là việc chúng ta đào tạo như thế nào, có xứng đáng với chi phí bỏ ra hay không. Bởi một thực tế hiện nay là Việt Nam đang có một đội ngũ đông đảo lên tới hàng chục nghìn lao động trình độ từ cử nhân trở lên thất nghiệp. Như vậy, chứng tỏ việc đào tạo nhận lực chưa đem lại hiệu quả thiết thực.

Đề xuất đào tạo 9 nghìn tiến sỹ của Bộ Giáo dục và đào tạo nhằm hướng đến mục tiêu cải cách giáo dục cũng vậy. Từ trước đến nay, chúng ta đã hô hào cải cách giáo dục rất nhiều nhưng chất lượng vẫn không cải thiện được, chưa đáp ứng được nhu cầu của doanh nghiệp. 

"Vậy câu hỏi đặt ra là lần này, liệu Bộ Giáo dục có thành công trong việc đào tạo tiến sỹ để cải cách giáo dục?! Trong khi đó, Nhà nước sẽ phải bỏ ra số tiền rất lớn. Bản thân tôi rất ủng hộ việc nâng cao chất lượng giáo dục. Tuy nhiên, đó phải là chất lương thật, chứ không phải là số lượng, không nên câu nệ bằng cấp", ông Doanh nói.

TS. Lê Đăng Doanh nhấn mạnh, nếu Bộ Giáo dục và đào tạo làm được điều đó thì rất đáng hoan nghênh. Song, nếu làm không tốt để dẫn đến việc dùng tiền mua bằng thì sẽ rất tai hại. Bên cạnh đó, số lượng đào tạo nhiều mà chất lượng không đảm bảo thì cũng chỉ là vô ích. 

Lao động phi chính thức chưa được bảo vệ

Lao động phi chính thức chưa được bảo vệ

Tiêu điểm -  7 năm

Việt Nam có tới gần 2/3 tổng số lao động làm việc ở khu vực phi chính thức với năng suất lao động thấp, không được pháp luật bảo vệ.

Tiến sỹ khảo cổ học Nguyễn Thị Hậu: Vỉa hè thành phố bao giờ trật tự văn minh?

Tiến sỹ khảo cổ học Nguyễn Thị Hậu: Vỉa hè thành phố bao giờ trật tự văn minh?

Leader talk -  7 năm

Khi mà còn những ngày rầm rộ “phong trào, ra quân” một cách không khoa học và thiếu nhân văn thì sẽ còn tình trạng vỉa hè mất trật tự, không được sử dụng hợp lý và lãng phí.

Giáo sư Ohno: Năng suất lao động thấp tạo áp lực đến tăng trưởng kinh tế

Giáo sư Ohno: Năng suất lao động thấp tạo áp lực đến tăng trưởng kinh tế

Leader talk -  7 năm

Giáo sư Kenichi Ohno, một trong những chuyên gia hàng đầu Nhật Bản tham gia vào xây dựng và tư vấn Chính phủ Việt Nam chiến lược phát triển kinh tế các ngành công nghiệp trong suốt gần hai thập kỷ qua, trao đổi với TheLEADER về mối tương quan giữa năng suất lao động với tăng lương và tăng trưởng kinh tế.

Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, hạnh phúc là khát vọng của cả dân tộc, lời thề danh dự trước lịch sử, trước nhân dân

Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, hạnh phúc là khát vọng của cả dân tộc, lời thề danh dự trước lịch sử, trước nhân dân

Tiêu điểm -  1 ngày

Đó là lời khẳng định mạnh mẽ của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, được kết tinh từ ý chí và khát vọng của cả dân tộc trên chặng đường tiến vào kỷ nguyên mới.

Việt Nam 2045: Khát vọng thịnh vượng và những điểm nghẽn cuối cùng

Việt Nam 2045: Khát vọng thịnh vượng và những điểm nghẽn cuối cùng

Tiêu điểm -  1 ngày

Khát vọng đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045 đang trở thành mệnh lệnh phát triển, đòi hỏi một 'kỷ nguyên hành động khác thường'.

Từ “xé rào” cơ chế đến kỳ vọng “siêu đô thị” của TP. HCM

Từ “xé rào” cơ chế đến kỳ vọng “siêu đô thị” của TP. HCM

Tiêu điểm -  1 ngày

Từ những lần "xé rào" cơ chế để mở đường cho Đổi mới, TP. HCM đã không ngừng phát triển, khẳng định vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước. Sau sáp nhập TP. HCM có không gian rộng hơn với nhiều động lực mới, một lần nữa thành phố từng được ví như “Hòn Ngọc Viễn Đông” đứng trước cơ hội lịch sử vươn lên trở thành siêu đô thị tầm cỡ quốc gia, quốc tế.

Hội nhập cần bắt kịp với yêu cầu của Kỷ nguyên mới

Hội nhập cần bắt kịp với yêu cầu của Kỷ nguyên mới

Tiêu điểm -  1 ngày

Với cục diện đối ngoại thuận lợi sau gần 40 năm Đổi mới, Việt Nam đang sẵn sàng cho bước đột phá về hội nhập, hướng đến mục tiêu vươn mình trong Kỷ nguyên mới.

Đô thị hoá và phát triển hạ tầng - Bài toán động lực tăng năng suất

Đô thị hoá và phát triển hạ tầng - Bài toán động lực tăng năng suất

Tiêu điểm -  3 ngày

Đô thị hóa gắn với hạ tầng đồng bộ được coi là chìa khóa giúp Việt Nam nâng năng suất vùng, giảm chi phí logistics, tạo nền tảng để "vươn mình" thành trung tâm trung chuyển quốc tế.

Chùm ảnh lãnh đạo Lào, Campuchia thăm Trung tâm Triển lãm Việt Nam

Chùm ảnh lãnh đạo Lào, Campuchia thăm Trung tâm Triển lãm Việt Nam

Ống kính -  28 phút

Chiều 2/9, Phó thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính đã đón đoàn Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith và Chủ tịch Đảng Nhân dân Campuchia Hun Sen thăm triển lãm A80.

Top những điểm chủ xe nói 'không thể chê' trên VinFast VF 6

Top những điểm chủ xe nói 'không thể chê' trên VinFast VF 6

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Vận hành mạnh mẽ, tính năng thông minh “cứu chủ” và chi phí sử dụng rẻ là ba điểm then chốt khiến nhiều chủ xe coi VinFast VF 6 là chiếc xe đáng tiền, từ những chuyến đi hàng ngày đến các hành trình dài.

Kéo dài thời gian Triển lãm '80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc' đến hết 15/9/2025

Kéo dài thời gian Triển lãm "80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc" đến hết 15/9/2025

Ống kính -  5 giờ

Nhằm tạo điều kiện để nhân dân có thêm thời gian trải nghiệm, tham quan, Thủ tướng Chính phủ quyết định kéo dài thời gian triển lãm A80 đến hết 15/9/2025.

Trung tâm Triển lãm Việt Nam được 'nhuộm đỏ' bởi triệu trái tim yêu nước

Trung tâm Triển lãm Việt Nam được 'nhuộm đỏ' bởi triệu trái tim yêu nước

Nhịp cầu kinh doanh -  5 giờ

Rất đông du khách diện trang phục, phụ kiện cờ đỏ sao vàng thể hiện tình yêu nước khi đến với Triển lãm thành tựu đất nước “80 năm hành trình độc lập - tự do - hạnh phúc” đang diễn ra tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam (VEC) khiến nơi đây trở thành lễ hội lan tỏa niềm tự hào dân tộc mạnh mẽ.

Vietnam Airlines mở bán hơn 3,5 triệu ghế dịp Tết Nguyên đán 2026

Vietnam Airlines mở bán hơn 3,5 triệu ghế dịp Tết Nguyên đán 2026

Nhịp cầu kinh doanh -  7 giờ

Vietnam Airlines Group gồm Vietnam Airlines, Pacific Airlines và VASCO chính thức mở bán sớm vé Tết Nguyên đán 2026.

Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, hạnh phúc là khát vọng của cả dân tộc, lời thề danh dự trước lịch sử, trước nhân dân

Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, hạnh phúc là khát vọng của cả dân tộc, lời thề danh dự trước lịch sử, trước nhân dân

Tiêu điểm -  1 ngày

Đó là lời khẳng định mạnh mẽ của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, được kết tinh từ ý chí và khát vọng của cả dân tộc trên chặng đường tiến vào kỷ nguyên mới.

T&T Group xong đường dây truyền tải điện gió Savan 1 trước thềm Đại lễ A80

T&T Group xong đường dây truyền tải điện gió Savan 1 trước thềm Đại lễ A80

Doanh nghiệp -  1 ngày

Ngay trước thềm lễ Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, tuyến đường dây truyền tải 220kV từ nhà máy điện gió Savan 1 trên lãnh thổ Lào đã được hoàn thành sau hơn sáu tháng thi công thần tốc; sẵn sàng đấu nối vào hệ thống điện quốc gia Việt Nam trong tương lai gần.