Trong phiên họp ngày 12/2 vừa mới đây, Nghị viện châu Âu đã bỏ phiếu tán thành Hiệp định thương mại giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) cũng như Hiệp định Bảo hộ đầu tư (IPA).
Cụ thể, EVFTA nhận được 401 phiếu thuận, 192 phiếu chống và 40 phiếu trắng trong khi IPA nhận được 407 phiếu thuận, 188 phiếu chống và 53 phiếu trắng. Hiệp định thương mại sẽ chính thức có hiệu lực nhiều nội dung sau khi Việt Nam tiến hành bỏ phiếu trong thời gian tới.
Nghiên cứu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy, nếu các cam kết về cắt giảm thuế quan và phi thuế quan được thực thi triệt để, kết hợp với một số yếu tố từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, việc nước Anh rời khỏi EU (Brexit) cũng như sự thay đổi chính sách thương mại của các nước, tăng trưởng kinh tế Việt Nam sẽ được cải thiện trong cả ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.
Kết quả tính toán chỉ ra rằng EVFTA góp phần giúp GDP tăng thêm ở mức bình quân 2,18 – 3,25% trong giai đoạn đến năm 2023, 4,57 – 5,3 % trong bốn năm tiếp theo và 7,07 – 7,72% trong 2029 – 2033.
Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU sẽ được hưởng lợi mạnh mẽ, dự kiến tăng thêm gần 43% vào năm 2025 và khoảng 44% vào năm 2030 so với kịch bản không có EVFTA.
Cánh cửa rộng mở sang EU sẽ thúc đẩy một số mặt hàng gia tăng hơn nữa, ví dụ nông sản như gạo, đường, thịt lợn, lâm sản, thịt gia súc gia cầm hay chế biến chế tạo như dệt (dự kiến tăng 67%), may mặc (81%), da giày (99%).
Nhập khẩu từ thị trường này vào Việt Nam được đánh giá tăng khoảng 33% vào năm 2025 và gần 37% vào năm 2030. Nhóm hàng dự báo nhập khẩu tăng nhiều nhất từ EU là phương tiện vận tải; máy móc thiết bị, dệt may, điện thoại và linh kiện điện tử.
Với lĩnh vực đầu tư nước ngoài, ông Lương Hoàng Thái, Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương, cho biết hiện chưa rõ con số chính xác về FDI tăng thêm do phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
Tuy nhiên, kỳ vọng về sự đổi mới thể chế, cải thiện môi trường đầu tư do thực hiện Hiệp định sẽ tạo ra sức hấp dẫn lớn đối với nhà đầu tư. Các cam kết rộng và sâu về đầu tư thay thế các hiệp định đầu tư song phương giữa Việt Nam và các nước thành viên EU sẽ giúp Việt Nam tiếp tục đổi mới cơ cấu kinh tế, hoàn thiện thể chế và môi trường kinh doanh ở Việt Nam, tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư EU kinh doanh tại Việt Nam.
Các cam kết về thuận lợi hóa đầu tư cùng mức độ tự do hoá các ngành dịch vụ của Việt Nam dành cho các nhà cung cấp dịch vụ của EU tăng lên, đặc biệt là dịch vụ kinh doanh, dịch vụ môi trường, dịch vụ bưu chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải biển. Điều này sẽ thúc đẩy dòng vốn FDI từ EU vào Việt Nam trong thời gian tới.
Đặc biệt, với EVFTA, đầu tư từ các đối tác có nguồn gốc từ các nước phát triển sẽ tăng do Việt Nam tăng cường mở cửa thị trường hàng hóa cũng như dịch vụ cho các doanh nghiệp EU, tạo ra những động lực mới cho dòng vốn FDI vào Việt Nam.
Cơ cấu lĩnh vực đầu tư cũng có thể thay đổi khi Việt Nam thu hút được các đối tác đầu tư mới và các lĩnh vực thu hút đầu tư được mở rộng. Với EVFTA, cơ cấu dòng vốn FDI vào những lĩnh vực đầu tư còn dư địa lớn tại Việt Nam và EU cũng có thế mạnh như năng lượng sạch, năng lượng tái tạo.
