Chồng lấn quy hoạch ngăn trở những siêu dự án điện

Nốt trầm cụm nhà máy điện gió V2

Thuộc Quy hoạch điện VIII và VIII điều chỉnh, 35 dự án nguồn điện (gồm LNG Cà Ná và 34 trường hợp điện gió, điện mặt trời) tại tỉnh Khánh Hoà nằm trong giai đoạn đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư lẫn lập thủ tục (báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, chủ trương đầu tư, mời quan tâm…).

Khó khăn phổ biến đặt ra với phần lớn các dự án điện tái tạo ngay từ khâu lựa chọn nhà đầu tư, là chồng lấn quy hoạch, chưa hoặc không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất tại địa phương.

Các dự án điện 7A – giai đoạn 2, Bắc Sơn, hồ Núi Một, điện mặt trời Bác Ái 1 – 150MW, Hacom Solar giai đoạn 2, Phước Hữu 2, Hòa Sơn Dốc Dài… là những điển hình gặp chồng lấn với các dự án cụm công nghiệp, quy hoạch vật liệu san lấp, khai thác khoáng sản.

Trong số này, cụm nhà máy điện gió V2 với quy mô 809MW là dự án điện gió công suất lớn nhất cả nước theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, được quy hoạch triển khai trong giai đoạn 2025- 2030 trên vùng biển gần bờ tỉnh Ninh Thuận cũ (nay là tỉnh Khánh Hòa).

Cụm V2 khi đi vào hoạt động sẽ đóng góp quan trọng thực hiện hiệu quả Nghị quyết 01-NQ/TU của Tỉnh uỷ Khánh Hòa về tăng trưởng kinh tế hai con số giai đoạn 2025– 2030 và góp phần đạt mục tiêu phát triển kinh tế biển theo Nghị quyết 36-NQ/TW về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Cục Biển và hải đảo nhận định, phạm vi, ranh giới dự án điện gió V2 và V2 mở rộng có chồng lấn với khu bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản ở vùng biển vịnh Phan Rang.

Áp dụng nguyên tắc xử lý chồng lấn trong sử dụng không gian biển theo Nghị quyết 139/2024/QH15 của Quốc hội, thứ tự ưu tiên như sau: Nhu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh; mhu cầu bảo vệ, bảo tồn các hệ sinh thái biển; nhu cầu cho các hoạt động phát triển kinh tế.

Đồng thời, căn cứ Nghị định 11/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định việc giao các khu vực biển nhất định cho tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng tài nguyên biển, phạm vi khu vực biển nằm trong khu bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản thuộc trường hợp từ chối giao khu vực biển.

Tức, vướng mắc về chồng lấn quy hoạch khu bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản khiến dự án không thể được giao khu vực biển để triển khai.

Về vấn đề này, Sở Công thương tỉnh Khánh Hoà cho biết, trong giai đoạn nghiên cứu, đề xuất bổ sung dự án vào quy hoạch điện (giai đoạn từ năm 2020) đã đánh giá kỹ lưỡng và lựa chọn khu vực dự án V2 là vị trí duy nhất phù hợp với quy mô công suất và đảm bảo không chồng lấn với các quy hoạch, công trình khác, đặc biệt là tuyến vận tải ven biển.

Do đó, sở này khẳng định không thể điều chỉnh, bố trí khu vực khác để thực hiện dự án điện gió V2.

Tương tự, dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 tại xã Phước Dinh và xã Vĩnh Hải là dự án quan trọng của quốc gia cũng cần được giao khu vực biển trong khu vực Vịnh Phan Rang để lắp đặt hạng mục kênh dẫn nước xả.

Theo hồ sơ, dự án điện gió V2 và V2 mở rộng, cùng với hạng mục kênh xả nước của dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 có diện tích chiếm mặt nước không đáng kể, chỉ chiếm khoảng 470ha trong tổng số 9.388ha khu bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản vùng biển Vịnh Phan Rang.

"Vùng diện tích này không tác động và gây ảnh hưởng đến nguồn lợi thuỷ sản trong khu vực", ông Nguyễn Sanh Dương, Phó giám đốc Sở Công thương tỉnh lưu ý.

Để gỡ vướng cho nhà máy điện gió V2, V2 mở rộng và điện hạt nhân Ninh Thuận, sở kiến nghị UBND tỉnh phương án phân tích các dữ liệu về chi phí, lợi ích, đảm bảo an ninh quốc phòng và đề xuất Bộ Nông nghiệp và môi trường trình Thủ tướng điều chỉnh thứ tự ưu tiên sử dụng biển theo Nghị quyết 139/2024/QH15 của Quốc hội làm cơ sở để tiếp tục triển khai dự án.

Khoản 2 Điều 4 Nghị quyết số 139/2024/QH15 nêu: “Trường hợp cần thiết, trên cơ sở đề xuất của UBND tỉnh và các bộ, ngành có liên quan, Bộ Tài nguyên và môi trường (nay là Bộ Nông nghiệp và môi trường) trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh thứ tự ưu tiên sử dụng biển đối với vùng biển cụ thể dựa trên việc phân tích, đánh giá tính hiệu quả, chi phí lợi tích về kinh tế, xã hội, môi trường và khả năng hỗ trợ bảo vệ chủ quyền, an ninh trên biển”.

Nốt thăng LNG Cà Ná

Theo Quy hoạch điện VIII, VIII điều chỉnh và kế hoạch thực hiện tương ứng, tỉnh Khánh Hòa (mới) có tổng cộng 105 dự án với tổng công suất khoảng 16.210 - 18.600MW. Trong đó, điện hạt nhân 4.000-6.400MW, điện khí LNG 1.500MW, thủy điện tích năng 2.400MW, điện mặt trời tập trung 5.983MW, điện gió trên bờ và gần bờ 1.895MW.

Trong số này, ngay trong giai đoạn 2025-2030 ghi nhận 59 dự án với tổng công suất khoảng 9.700MW. Đáng chú ý về quy mô, là thủy điện tích năng với 2 dự án tổng công suất 2.400MW (gồm Bác Ái và Nhân Hoà) cùng nhiệt điện khí LNG Cà Ná 1.500MW.

LNG Cà Ná được coi là điểm sáng trong danh mục các dự án đang thúc đẩy triển khai các thủ tục, quy định cần thiết để có thể khởi công theo tiến độ dự kiến.

Dự án đang trong quá trình tổ chức đấu thầu thầu quốc tế, sau khi đã mở thầu hồi tháng 7 vừa qua với kết quả chỉ có một nhà đầu tư tham gia dự thầu là Trungnam Group.  Dự kiến ngay trong tháng 10/2025 sẽ hoàn thành thẩm định, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư dự án.

Trước đó, Trungnam Group đã rốt ráo chuẩn bị các bước cần thiết liên quan đến khu công nghiệp Cà Ná nhằm tạo bước đà tiếp tục chờ đợi kết quả từ việc dự thầu dự án điện LNG Cà Ná.

Tháng 6/2025, Công ty CP Đầu tư hạ tầng khu công nghiệp Trung Nam Cà Ná - thành viên của Trungnam Group trở thành chủ đầu tư dự án khu công nghiệp Cà Ná – giai đoạn 1. Với quy mô 378ha, dự án có tổng mức đầu tư gần 3.900 tỷ đồng, thời hạn hoạt động 50 năm.

Ông Nguyễn Tâm Tiến, Tổng giám đốc Trungnam Group cho biết, việc được cấp giấy chứng nhận đầu tư khu công nghiệp Cà Ná là bước tiến quan trọng mang tính chiến lược trong quá trình hình thành trung tâm năng lượng mới theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh.

Khi đó, Trungnam Group đang thi công cảng 1B nên việc thực hiện tiếp khu công nghiệp Cà Ná sẽ là cam kết quan trọng trong việc hình thành chuỗi hạ tầng cảng – kho - nhà máy LNG và khu công nghiệp xanh trong tương lai gần theo tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW.

Hạ tầng khu công nghiệp được mở rộng sẽ tạo cơ hội phục vụ đầy đủ các hạ tầng thiết yếu cho việc triển khai dự án điện khí, thu hút các doanh nghiệp theo chuỗi dự án điện khí từ xây dựng, điện, cơ khí và công nghiệp hỗ trợ khác để phục vụ cho việc vận chuyển, mua bán, xuất - nhập khẩu khí LNG và các trang thiết bị phụ trợ.

Khánh Hòa đang đứng trước hai hướng phát triển song song: một bên là những dự án “chờ gỡ vướng” do xung đột quy hoạch, bên kia là cơ hội hình thành trung tâm năng lượng mới với LNG Cà Ná.

Với doanh nghiệp tư nhân, mỗi bước thay đổi trong quy hoạch biển hay điện quốc gia không chỉ là rào cản pháp lý, mà còn là phép thử năng lực vốn, công nghệ và sự kiên định – yếu tố quyết định trong bức tranh đầu tư năng lượng Việt Nam giai đoạn tới.