Dự báo kinh tế quý cuối năm đối diện nhiều thách thức

Kết quả tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm 2025 cho đến nay đã vượt nhiều kỳ vọng, bất chấp các rủi ro từ chính sách thuế của Mỹ.

Với mức tăng trưởng 7,85% trong ba quý đầu năm, triển vọng cả năm vẫn tích cực, Bộ phận Nghiên cứu thị trường và kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB (Singapore) nhận định trong báo cáo mới nhất.

Tuy nhiên, do nền so sánh cao trong quý IV/2024, quý cuối năm được dự báo sẽ gặp nhiều thách thức trong bối cảnh căng thẳng thương mại và thuế quan.

Do đó, nhóm nghiên cứu của UOB giữ nguyên dự báo tăng trưởng quý IV/2025 ở mức 7,2%, đồng thời, điều chỉnh tăng dự báo tăng trưởng cả năm lên 7,7% từ mức 7,5% trước đó.

“Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu tăng trưởng chính thức 8,3 – 8,5%, quý IV/2025 sẽ cần đạt mức tăng trưởng rất cao, từ 9,7–10,5%”, nhóm nghiên cứu phân tích.

Về thuế quan, sự bất ổn về thuế đã phần nào giảm bớt trong nửa cuối năm nay sau khi Mỹ hoàn tất việc xác định mức thuế cụ thể cho từng quốc gia trước thời hạn ngày 1/8. Mức thuế dành cho Việt Nam được ấn định ở mức 20%.

Dù thấp hơn mức đưa ra ban đầu là 46%, những lo ngại vẫn còn. Mức thuế 40% đối với hàng trung chuyển hiện chưa có hướng dẫn cụ thể, và chưa có thông tin rõ ràng về cách định nghĩa “trung chuyển”.

Một số mức thuế theo ngành đã được công bố, đặc biệt là đối với ngành nội thất, nhưng cũng chưa có chi tiết cụ thể. Dù vậy, nhóm hàng nội thất chiếm khoảng 10% tổng kim ngạch nhập khẩu của Mỹ từ Việt Nam vào năm ngoái, và sẽ là một lĩnh vực đáng quan tâm khi tác động từ thuế bắt đầu rõ nét hơn.

Cần nhấn mạnh rằng Việt Nam đặc biệt dễ bị tổn thương trước các căng thẳng thương mại như thuế Mỹ, do tính chất mở của nền kinh tế: xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ chiếm tới 83% GDP và mức độ phụ thuộc lớn vào thị trường Mỹ.

Mặc dù hoạt động thương mại của Việt Nam đến nay vẫn cho thấy sự ổn định bất chấp các mức thuế từ Mỹ, một kịch bản tiềm tàng là đơn hàng xuất khẩu có thể bắt đầu suy giảm khi các doanh nghiệp Mỹ đã hoàn tất việc đặt hàng sớm để tránh thuế (hiện tượng đặt hàng trước thời hạn áp thuế), và giá cả tăng bắt đầu ảnh hưởng đến sức mua của người tiêu dùng Mỹ, đặc biệt trong năm 2026.

Còn ít dư địa để nới lỏng chính sách tiền tệ

Với kết quả tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ trong 9 tháng đầu năm và chưa có dấu hiệu giảm tốc, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) hiện có rất ít dư địa để nới lỏng chính sách tiền tệ, nhóm nghiên cứu của UOB đánh giá.

Trong khi đó, áp lực lạm phát vẫn hiện hữu, với mức lạm phát tháng 9 đạt 3,38% so với cùng kỳ, tăng nhẹ so với mức 3,24% của tháng trước đó. Tính từ đầu năm, lạm phát trung bình đạt 3,3% (tổng thể) và 3,2% (lạm phát cơ bản), trong đó lạm phát cơ bản đã vượt mức của năm 2024 và năm 2023.

Thị trường ngoại hối cũng là một yếu tố quan trọng trong cân nhắc chính sách của NHNN. Đồng Việt Nam (VND) là đồng tiền mất giá mạnh thứ hai tại châu Á trong 9 tháng đầu năm nay, giảm 3,55% so với đồng USD, chỉ thấp hơn mức giảm 3,58% của đồng rupee Ấn Độ và cao hơn một chút so với mức giảm 3,38% của đồng rupiah Indonesia.

Ngược lại, các đồng tiền trong khu vực hưởng lợi từ xu hướng suy yếu của đồng USD.