Các chuyên gia nhận định, chi phí vốn có thể đã lập đỉnh sớm trong quý 3 vừa qua, còn nợ xấu có thể sẽ tạo đỉnh trong quý 4 nhờ đó, triển vọng ngành ngân hàng sẽ phục hồi tốt hơn kể từ quý 2/2024.
Trong báo cáo chiến lược thị trường chứng khoán quý 4 mới phát hành, Chứng khoán KB (KBSV) nhận định biên lãi thuần (NIM) ngành ngân hàng sẽ tạo đáy trong quý này khi chi phí vốn được cải thiện nhưng lãi suất cho vay tiếp tục giảm.
Chi phí vốn của ngân hàng đã bắt đầu tăng chậm lại kể từ quý 2/2023 sau những đợt giảm lãi suất của Ngân hàng Nhà nước. Ước tính, nhóm ngân hàng quốc doanh đã giảm 1 - 1,6% lãi suất huy động, trong khi nhóm ngân hàng thương mại cổ phần cũng có mức giảm từ 1,3 - 1,8%.
Sang quý 3, KBSV kỳ vọng chi phí vốn của ngân hàng sẽ giảm đáng kể do phần vốn huy động với chi phí cao có kỳ hạn từ 3 - 6 tháng sẽ đáo hạn. Dự kiến, mặt bằng lãi suất tiếp tục duy trì trong quý 4 này.
Trong khi đó, lãi suất cho vay cũng đã giảm tương đối so với đầu năm sau các chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ. Thời gian tới, lãi suất cho vay được dự báo tiếp tục xu hướng giảm nhưng với tốc độ chậm hơn và có độ trễ so với lãi suất huy động do lãi suất cho vay thường tái định sau 3 - 6 tháng.
Từ những yếu tố trên, chuyên gia phân tích KBSV kỳ vọng NIM sẽ tạo đáy trong quý 3 và bắt đầu phục hồi từ quý 4, nhưng chưa thể về mức nền của năm 2022.
Mặt khác, một số rủi ro sẽ tác động tới sự phục hồi của NIM, bao gồm giới hạn tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay dài hạn giảm về 30%, khiến ngân hàng phải tăng huy động dài hạn, khiến chi phí vốn đi lên.
Ngoài ra, sự cạnh tranh lãi suất cho vay giữa các ngân hàng khi Thông tư 06 được thông qua, cho phép cho vay để trả nợ ngân hàng khác, sẽ tác động tiêu cực đến NIM toàn ngành. Dù vậy, mức độ ảnh hưởng và tác động lên toàn hệ thống không lớn.
Về vấn đề chất lượng tài sản, báo cáo của KBSV dự báo tỷ lệ nợ xấu sẽ đạt đỉnh trong quý 3 và dần cải thiện. Chất lượng tài sản tiếp tục suy giảm trong nửa đầu năm 2023, với tỷ lệ nợ xấu của 27 ngân hàng tăng từ 1,9% trong quý 1 lên 2,1% trong quý 2. Tuy nhiên, tốc độ tăng đã có dấu hiệu chậm lại.
Theo dự báo của KBSV, chất lượng tài sản giữa các ngân hàng bắt đầu có sự phân hóa. Những nhà băng chịu ảnh hưởng bởi thị trường bất động sản và khó khăn từ phân khúc khách hàng cá nhân sẽ chịu áp lực nợ xấu lớn hơn.
Đánh giá về ngành ngân hàng, tại tọa đàm Data Talk: “Tâm điểm vĩ mô & thị trường chứng khoán quý IV/2023" vừa diễn ra, ông Trần Ngọc Báu, CEO của công ty dữ liệu tài chính WiGroup nhận định chi phí vốn có thể đã tạo đáy sớm trong quý 3 vừa qua.
Theo ông Báu, một ngân hàng muốn tăng trưởng được về thu nhập lãi thuần cần cải thiện biên lãi thuần (NIM) hoặc tăng trưởng tín dụng. Tuy nhiên việc tăng NIM và tăng trưởng tín dụng trong năm nay đều khó. NIM đã suy giảm liên tiếp trong quý 2 và quý 3. Quý 4 dự báo tiếp tục suy giảm nhưng đà giảm sẽ chậm lại và tạo đáy đi lên.
Về nợ xấu, theo dự báo của WiGroup phải đến quý 4 thì nợ xấu mới lập đỉnh. Chỉ số bao phủ nợ xấu hệ thống cũng đã giảm khá nhanh từ mức 150% còn khoảng 100% trong quý 3, cho thấy nợ xấu đã tăng tương đối nhanh giai đoạn vừa qua. Đây cũng sẽ là áp lực với hệ thống ngân hàng giai đoạn tới.
"Với việc NIM tạo đáy và nợ xấu sắp lập đỉnh, có thể kỳ vọng triển vọng ngành ngân hàng sẽ phục hồi tốt hơn trong giai đoạn tới. Chúng tôi ước tính vào khoảng quý 2/2024 sẽ là thời điểm phù hợp để ngành ngân hàng có sự tăng trưởng trở lại về giá trị so với cùng kỳ", ông Báu nhận định.
