Những điểm khác biệt của đặc khu trong tương lai

Dự án luật Đơn vị Hành chính - Kinh tế đặc biệt vừa qua đã được các cơ quan liên quan đưa ra Uỷ ban Thường vụ Quốc hội để xem xét và đang hoàn thiện để trình Quốc hội xem xét trong kỳ họp trong tháng 10 này.

Cơ chế, chính sách hấp dẫn

So sánh 9 nhóm tiêu chí đưa ra trong dự thảo luật về đặc khu kinh tế cho thấy, các ưu đãi được tạo cho Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc còn cao hơn so với các đặc khu đang vận hành của Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore... 

Với sức hút mạnh mẽ từ các ưu đãi vượt trội ấy, chỉ ít năm nữa, 3 đặc khu được kỳ vọng sẽ chuyển mình thần tốc, mang lại mức thu nhập cao gấp 5 - 7 lần trung bình cả nước cho người dân.

Trước hết, việc mở cửa thị trường tại các đặc khu có mức cao hơn các khu vực khác; cắt giảm tối đa ngành nghề kinh doanh có điều kiện; quy định việc đăng ký đầu tư kinh doanh đối với nhà đầu tư theo trình tự, thủ tục đơn giản nhất, không thực hiện thủ tục quyết định chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư thuộc thẩm quyền quyết định của Thủ tướng và UBND cấp tỉnh theo quy định tại Luật đầu tư...

Về đất đai, dự thảo luật đặc khu đưa ra quy định thời hạn giao đất tối đa lên tới 99 năm, tổ chức, cá nhân nước ngoài có quyền nhận chuyển nhượng, chuyển nhượng, mua, cho thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế nhà ở thương mại trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở và dự án đầu tư bất động sản nghỉ dưỡng.

Trên quan điểm làm luật để tạo được sức bật, đảm bảo để các đặc khu kinh tế cạnh tranh được với khu vực và thế giới, dù sinh sau đẻ muộn nhưng những quy định đưa ra tại dự thảo luật có tính ưu đãi cao hơn, thuận lợi hơn so với các đặc khu, các khu kinh tế tự do tại Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Singapore, Myanmar.

Thu nhập trung bình đầu người đạt 13.000 USD/năm

Mô hình tổ chức tại 3 đặc khu đặc biệt gọn nhẹ, hiện đại, với tính hiệu lực, hiệu quả cao, được phân cấp mạnh về thẩm quyền quản lý. Đặc khu trước hết trực thuộc tỉnh nhưng không phải là một cấp chính quyền, một quận/huyện của tỉnh mà chỉ có một thiết chế quản lý là Trưởng đặc khu.

Trưởng đặc khu nhận quyền lực trực tiếp từ Thủ tướng, do Thủ tướng bổ nhiệm, dự kiến được giao 116 nhóm thẩm quyền, trong đó nhiều thẩm quyền thuộc Thủ tướng (77/116), nhiều thẩm quyền như Chủ tịch UBND tỉnh. Trưởng đặc khu có thể ra quyết định đầu tư ngay cả đối với các dự án nhóm A, trừ các dự án quan trọng cấp quốc gia, thậm chí được phép tự ban hành các văn bản quy phạm pháp luật quy định các trình tự, thủ tục hành chính trong phạm vi thẩm quyền của mình…

Với những thẩm quyền của Trưởng đặc khu, kỳ vọng chỉ trong ít năm tới, 3 đặc khu sẽ thu hút hàng chục tỷ USD vốn đầu tư, giúp nhà nước thu hàng chục tỷ USD từ thuế, phí, đất đai và tạo ra giá trị gia tăng nhiều chục tỷ đồng khác đóng góp vào GDP cả nước. 

Tương lai cũng không xa, khi chỉ đến năm 2020, đặc khu Phú Quốc sẽ đạt mức thu nhập bình quân 5.000 USD/người (cao gấp đôi thu nhập bình quân cả nước hiện nay) và tới năm 2030, cả 3 đặc khu (Phú Quốc, Bắc Vân Phong và Vân Đồn) nhanh chóng vượt ngưỡng thu nhập 12.000 - 13.000USD/người/năm (gấp 5 - 7 lần trung bình cả nước).