Diễn đàn quản trị
Nữ giới trong hội đồng quản trị: 'Bóng mờ' hay nhân tố đột phá?
Sự tham gia của nữ giới trong HĐQT giúp nâng cao chất lượng ra quyết định, cải thiện khả năng nhận diện và quản trị rủi ro, đồng thời thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
Trong bối cảnh ESG (môi trường, xã hội và quản trị) và phát triển bền vững ngày càng trở thành xu thế tất yếu, các doanh nghiệp niêm yết và công ty đại chúng không chỉ cần thích ứng mà còn phải đóng vai trò tiên phong trong việc thúc đẩy ESG.
Theo ông Nguyễn Anh Phong, Tổng giám đốc HNX, yếu tố xã hội (S) trong ESG, bao gồm đa dạng, công bằng và bao trùm, vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Một trong những biểu hiện rõ nét nhất của yếu tố này chính là sự tham gia của nữ giới trong HĐQT.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự đa dạng và bao trùm trong HĐQT giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn, từ việc ra quyết định, quản trị rủi ro đến đổi mới sáng tạo. Ông Phong nhấn mạnh, trong thời đại hiện nay, nữ giới không chỉ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của doanh nghiệp mà còn có những đóng góp thiết thực cho nền kinh tế.
Thực tế cho thấy, các công ty có sự tham gia của nữ giới trong ban lãnh đạo thường đạt kết quả tài chính tốt hơn, có năng lực đổi mới mạnh mẽ hơn và sở hữu văn hóa doanh nghiệp đa dạng hơn. Những phẩm chất như sự nhạy bén, khả năng lắng nghe, quản lý linh hoạt và tư duy chiến lược của nữ lãnh đạo giúp họ có những lợi thế đáng kể trong quản lý và điều hành doanh nghiệp.

Chia sẻ trong Diễn đàn Nữ thành viên hội đồng quản trị 2025, TS. Melita Mehjabeen, Giảng viên tại Viện Quản trị kinh doanh (IBA), Đại học Dhaka (Bangladesh) cho rằng, sự hiện diện của nữ giới trong HĐQT góp phần thúc đẩy quá trình ra quyết định bao trùm, giúp tạo ra các cuộc thảo luận sâu sắc hơn và từ đó nâng cao chất lượng quản trị công ty.
Ngoài ra, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những công ty có tỷ lệ nữ giới cao trong HĐQT thường có hệ thống quản trị minh bạch hơn và tỷ lệ gian lận thấp hơn. Bên cạnh đó, nữ thành viên HĐQT có cách tiếp cận rủi ro cân bằng, biết kết hợp giữa sự thận trọng và tính táo bạo, giúp doanh nghiệp hạn chế rủi ro nhưng vẫn tận dụng được cơ hội phát triển.
Không chỉ tác động trong phòng họp, nữ lãnh đạo còn đóng vai trò quan trọng trong việc cố vấn và xây dựng văn hóa doanh nghiệp. TS. Melita cho rằng sự kết hợp đa dạng trong góc nhìn giúp hạn chế tư duy theo nhóm và tăng cường khả năng phục hồi của tổ chức. Đồng thời, họ cũng là nguồn cảm hứng và đóng vai trò cố vấn cho thế hệ lãnh đạo kế cận, đảm bảo sự đa dạng ở mọi cấp độ trong doanh nghiệp.
Dù những lợi ích của nữ giới trong HĐQT đã được chứng minh, tại Việt Nam, tính đa dạng giới trong quản trị doanh nghiệp vẫn còn hạn chế. Điều này được phản ánh qua điểm đánh giá về vai trò và trách nhiệm của HĐQT trong Thẻ điểm quản trị công ty ASEAN (ACGS), vốn vẫn ở mức thấp, một phần do sự thiếu cân bằng về giới.

Theo báo cáo của Grant Thornton International, tỷ lệ phụ nữ nắm giữ các vị trí lãnh đạo cấp cao trong các doanh nghiệp tầm trung toàn cầu đã tăng lên 33% vào năm 2024 (so với 19,4% trong những năm đầu khảo sát). Tuy nhiên, tại Việt Nam, tỷ lệ nữ giới trong HĐQT các công ty niêm yết mới chỉ đạt khoảng 18%, thấp hơn mức trung bình toàn cầu.
Theo TS. Melita, một trong những rào cản lớn nhất đối với nữ giới khi tham gia HĐQT là định kiến và sự phản đối từ những cá nhân hoặc tổ chức chưa sẵn sàng thay đổi. Một số nhà lãnh đạo có tư duy ngắn hạn vẫn tỏ ra e dè trước sự tham gia của nữ giới do lo ngại về sự thay đổi trong cơ cấu quản trị và ra quyết định.
Bà cũng nhấn mạnh rằng thách thức cốt lõi không chỉ là đạt được hạn ngạch giới mà quan trọng hơn là đảm bảo sự bao trùm thực chất. Phụ nữ cần được bổ nhiệm vào HĐQT dựa trên năng lực và đóng góp thực sự, thay vì chỉ để đáp ứng tiêu chí về tỷ lệ giới tính. Ngoài ra, nữ giới vẫn ít có cơ hội tham gia vào các vai trò có giá trị cao, như các vị trí chiến lược, vận hành hoặc các ủy ban quan trọng như Ủy ban Kiểm toán.
Trên thực tế, nhiều ngành vẫn có HĐQT do nam giới chi phối, tạo ra rào cản vô hình đối với sự thăng tiến của nữ lãnh đạo.
Dù còn nhiều thách thức, Việt Nam đã đạt được những bước tiến đáng kể trong việc cân bằng giới trong HĐQT so với các thị trường khác trong khu vực.
Theo phân tích 100 doanh nghiệp có vốn hóa lớn nhất trên mỗi sàn giao dịch chứng khoán vào năm 2023, khoảng 21% số ghế trong HĐQT tại Việt Nam do nữ giới nắm giữ, cao hơn mức 18% của năm trước và vượt mức trung bình khu vực là 16%. Có 26% doanh nghiệp có ít nhất 30% nữ giới trong HĐQT, trong khi mức trung bình khu vực là 15%. Có 15% vị trí chủ tịch HĐQT và 12% vị trí tổng giám đốc do nữ giới đảm nhiệm, cao nhất trong khu vực và gấp đôi mức trung bình của các thị trường châu Á.
Với vai trò là cơ quan quản lý thị trường chứng khoán, ông Phong cho biết HNX luôn chú trọng thúc đẩy quản trị công ty trong các doanh nghiệp niêm yết và đăng ký giao dịch.
“Chúng tôi đánh giá cao những nỗ lực của các bên trong việc nâng cao quản trị công ty, tăng cường trách nhiệm của HĐQT, đa dạng hóa cơ cấu thành viên về độ tuổi, giới tính và kinh nghiệm”, ông Phong nhấn mạnh.
Trong thời gian tới, việc nâng cao vai trò của nữ giới trong HĐQT không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu tất yếu để các doanh nghiệp phát triển bền vững, nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường và gia tăng giá trị cho cổ đông.
Gỡ rào cản vô hình trên con đường thăng tiến của nữ lãnh đạo
CEO Baemin: Nữ giới là niềm cảm hứng cho chiến lược hoạt động của chúng tôi
Khách hàng nữ chiếm 70% trên tổng số lượng người dùng ứng dụng Baemin, nên nữ giới chính là khách hàng mục tiêu, là phân khúc chiến lược trong mọi kế hoạch, và cũng là niềm cảm hứng cho Baemin tại Việt Nam.
Định kiến xã hội cản trở nữ giới trong lĩnh vực STEM
Rào cản liên quan đến tâm lý và định kiến xã hội đang khiến nữ giới ít tham gia vào lĩnh vực STEM (nhóm ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học).
Nữ giới 'đổ bộ' ngành điện tử, điện máy
Tỷ lệ nữ giới mua các sản phẩm điện tử, điện máy đang tăng lên, ngang ngửa với nam giới.
Cách phân quyền thực chất của Bộ Nông nghiệp và môi trường
Việc phân quyền mới của Bộ Nông nghiệp và môi trường không chỉ là phân bổ trách nhiệm mà còn đặt nền móng cho một tư duy quản lý mới – linh hoạt, hiệu quả nhưng không buông lỏng kiểm soát.
Trải nghiệm khách hàng: Lõi tăng trưởng của nhà thuốc Long Châu
Với một thương hiệu không trực tiếp sản xuất thuốc như Long Châu, trải nghiệm khách hàng không chỉ là ưu tiên mà là còn được xem là chiến lược sống còn.
Từ sự vụ C.P. Việt Nam: Lỗ hổng quản trị nguy hiểm khi phớt lờ tiếng nói nội bộ
Sự việc của C.P. Việt Nam là hồi chuông cảnh tỉnh cho các doanh nghiệp về hệ thống quản trị minh bạch và hiệu quả.
Quản trị rủi ro thế nào để sống chung với thế giới ngày càng biến động?
Những tổ chức có văn hóa quản trị rủi ro mạnh mẽ sẽ vượt trội hơn hẳn các đối thủ cạnh tranh về lâu dài trong việc điều hướng các cú sốc.
Cú nhảy ESG: Khởi động hành trình bền vững cho SMEs
ESG không còn là cuộc chơi riêng của các tập đoàn lớn. Cú nhảy ESG chính là sự kiện giúp SMEs Việt chủ động tiếp cận ESG một cách linh hoạt.
Truy xuất nguồn gốc: 'Giấy thông hành' cho hàng Việt ra thế giới
Truy xuất nguồn gốc đóng vai trò quyết định trong năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam, khi các thị trường EU, Mỹ liên tục siết chặt các tiêu chuẩn kỹ thuật.
Thực hư chung cư đã bàn giao chưa có sổ hồng không được chuyển nhượng
Giới chuyên gia cho rằng, cần làm rõ quy định về việc chuyển nhượng căn hộ đã bàn giao nhưng chưa có sổ hồng để tránh gây hoang mang cho người mua nhà.
Gánh nặng tiền sử dụng đất bổ sung: Doanh nghiệp kiến nghị gỡ vướng
Dự thảo sửa đổi Nghị định 103 tiếp tục giữ nguyên quy định về khoản thu tiền sử dụng đất bổ sung có thể khiến nhiều doanh nghiệp chịu thêm gánh nặng tài chính.
Vosco chi hơn 1.850 tỷ đồng mua hai tàu dầu cũ
Vosco sẽ bổ sung thêm vào đội tàu hai tàu dầu được đóng tại Trung Quốc từ năm 2021, với tổng mức đầu tư hơn 1.850 tỷ đồng.
Thanh toán không tiền mặt phủ sóng mọi thế hệ nhờ bộ ba 'vũ khí' này
Tốc độ, tiện lợi, an toàn là những yếu tố giúp thanh toán không tiền mặt chinh phục người tiêu dùng từ thành thị đến nông thôn, từ Gen Z đến thế hệ trung niên.
Liên minh thúc đẩy doanh nghiệp Việt xây dựng chiến lược ESG chuẩn quốc tế
Hợp tác giữa EY và Diễn đàn quản trị cấp cao Việt Nam – Singapore sẽ giúp doanh nghiệp Việt nâng cao năng lực ESG và kiến tạo mô hình kinh doanh bền vững.
Chưa hưởng lợi từ thuế VAT, Phân bón dầu khí Cà Mau đã lãi lớn
PVCFC đặt mục tiêu lợi nhuận 2025 giảm mạnh, nhưng chỉ sau hai quý đầu năm, doanh nghiệp đã vượt kế hoạch cả năm, cho thấy dư địa tăng trưởng còn lớn trong bối cảnh thận trọng điều hành.