‘Ông kẹ’ trên thị trường IPO, M&A

Dấu ấn tại các thương vụ lớn

Giữa tháng 10/2025, tại roadshow đánh giá tiềm năng IPO cổ phiếu công ty chứng khoán VPBank (VPBankS), chuyên gia công ty chứng khoán Vietcap lại là bên được mời tới nhận định.

Việc một công ty chứng khoán đánh giá tiềm năng một công ty chứng khoán khác là điều ‘hiếm thấy’ trong ngành, mặc dù vậy, Vietcap – trong vai trò đơn vị tư vấn phát hành VPBankS lại tỏ ra hoàn toàn phù hợp.

Theo kế hoạch, VPBank dự kiến IPO với quy mô 375 triệu cổ phiếu, giá chào bán 33.900 đồng/cổ phiếu. Tổng giá trị huy động dự kiến gần 12.713 tỷ đồng, tương ứng mức định giá khoảng 63.562 tỷ đồng, tương đương hơn 2,4 tỷ USD. Những con số biến IPO VPbankS trở thành một trong những thương vụ lớn nhất trên thị trường tính đến thời điểm hiện tại.

Trên thực tế, VIetcap từng có mối “lương duyên” với VPBank – ngân hàng mẹ của VPBankS khi chính là đơn vị tư vấn IPO cổ phiếu ngân hàng này. Khi VPBank bán lại 49% cổ phần FE Credit cho đối tác Nhật Bản SMBC, Vietcap cũng là bên trung gian đứng ra thúc đẩy đàm phán.

VPBankS không phải là thương vụ duy nhất được Vietcap tư vấn IPO trong năm 2025. Trước đó, hồi tháng 9, CTCP Phát triển Nông nghiệp Hòa Phát - thành viên Tập đoàn Hòa Phát đã chính thức nộp hồ sơ IPO lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Theo kế hoạch, cổ phiếu HPA sẽ niêm yết trên HoSE sớm nhất vào tháng 12/2025, với mã dự kiến là HPA.

Doanh nghiệp dự kiến chào bán tối đa 30 triệu cổ phiếu, định giá không thấp hơn giá trị sổ sách. Tại ngày 30/6/2025, giá trị sổ sách mỗi cổ phiếu HPA đạt 11.887 đồng.

Số vốn huy động sẽ được dùng để góp vốn vào các trang trại, nhà máy thức ăn chăn nuôi, bổ sung vốn lưu động, mở rộng quy mô sản xuất, tối ưu chuỗi cung ứng và đầu tư tại khu vực miền Trung, miền Nam. Dù không nổi bật như mảng thép, nông nghiệp của Hòa Phát vẫn là trụ cột của tập đoàn và quy mô không hề kém cạnh các công ty nông nghiệp niêm yết hàng đầu hiện nay.

Năm 2024, HPA ghi nhận doanh thu 7.084 tỷ đồng, tăng 12,2% so với cùng kỳ. Nửa đầu 2025, doanh thu đạt 4.325 tỷ đồng, lợi nhuận gộp 1.206 tỷ đồng - bằng 83% cả năm 2024. Lãi sau thuế 6 tháng đầu năm đạt 939 tỷ đồng, gấp 2,3 lần cùng kỳ; cả năm 2025 dự kiến đạt khoảng 1.600 tỷ đồng, EPS ước đạt 6.274 đồng.

Trên fanpage của mình, chứng khoán Vietcap công bố mình là đơn vị tư vấn và phân phối chính thức của thương vụ IPO HPA.

Chưa hết, một “bom tấn” khác dự kiến được IPO ngay cuối năm 2025 này là công ty Hạ tầng Gelex, và chứng khoán Vietcap cũng cho biết mình là một trong những đơn vị tư vấn của đợt IPO này. Trước đó, Vietcap cũng là đơn vị tư vấn độc quyền cho đợt IPO Gelex Electric – một thành viên cốt lõi khác của Gelex.

Theo kế hoạch, Hạ tầng Gelex sẽ chào bán khoảng 100 triệu cổ phiếu (tương đương 12% vốn), với giá dự kiến 28.000 - 30.000 đồng/cp, có thể huy động khoảng 3.000 tỷ đồng để đầu tư các dự án bất động sản hạ tầng.

Việc có mặt trong 3 trên tổng số 5 thương vụ IPO lớn nhất thị trường từ đầu năm đến nay phần nào phản ánh vị thế của Vietcap trong lĩnh vực ngân hàng đầu tư. Trong quá khứ, công ty chứng khoán này đã thực hiện thành công rất nhiều thương vụ M&A và IPO cho các doanh nghiệp lớn.

Có thể kể tới như thương vụ IPO Nhà Khang Điền, Sữa Quốc tế, Đất Xanh Services (thương vụ IPO đầu tiên áp dụng Luật Chứng khoán 2019), Masan, PNJ, ABBank, LPBank… Trong giai đoạn bùng nổ các đợt IPO và niêm yết giai đoạn 2016-2018, công ty chứng khoán này cũng là đơn vị tư vấn nổi bật khi thực hiện các thương vụ lớn nhất của VPBank, Techcombank, Vietjet, Novaland.

Bên cạnh các doanh nghiệp tư nhân, Vietcap cũng đã tư vấn niêm yết cho một số doanh nghiệp nhà nước lớn như Viettel Post, Viettel Construction và Becamex IDC.

Những thương vụ IPO được kỳ vọng trong thời gian tới, chẳng hạn Masan Consumer, cũng được kỳ vọng thực hiện dưới tay Vietcap.

Lợi thế mạnh mẽ

Báo cáo kết quả kinh doanh quý III/2025 ghi nhận kết quả tăng trưởng tích cực, tương tự với các công ty cùng ngành. Luỹ kế 9 tháng đầu năm, Vietcap ghi nhận doanh thu hoạt động 3.454 tỷ đồng, tăng 28%; lợi nhuận trước thuế đạt 1.086 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 899 tỷ đồng cùng tăng 30% so với cùng kỳ năm 2024.

Thị trường khởi sắc giúp các hoạt động môi giới, cho vay ký quỹ và tự doanh của Vietcap tăng trưởng. Mặc dù vậy, các mảng kinh doanh này không bùng nổ như cách các công ty chứng khoán khác, chẳng hạn VIX hay SHS thể hiện. Thay vào đó, công ty tập trung chính vào mảng ngân hàng đầu tư, kiếm lợi nhuận từ tư vấn hay tham gia đầu tư vào chính những “deal” mình thực hiện.

Nếu nhìn vào danh mục tài sản tài chính AFS của Vietcap, có thể thấy những cái tên quen thuộc từng được công ty tham gia tư vấn như KDH, IDP…

Năm 2021, thị trường M&A Việt Nam bùng nổ với thương vụ VPBank công bố sẽ bán 49% cổ phần FE Credit cho SMBC với định giá 2,8 tỷ USD. Sau khi thương vụ hoàn tất, cơ cấu góp vốn FE Credit thay đổi với việc VPBank vẫn nắm giữ 50% cổ phần tại FE Credit, Công ty tài chính của Sumitomo nắm giữ 49% cổ phần và đáng chú ý là 1% thuộc về Vietcap – đơn vị tư vấn giao dịch.

Tại đại hội cổ đông năm 2025, ông Tô Hải, CEO của Vietcap cho biết sau giai đoạn trầm lắng cả hoạt động M&A và IPO, công ty nhận thấy nhu cầu bắt đầu gia tăng trở lại.

“Chúng tôi nhận thấy sự gia tăng nhu cầu huy động vốn và mua bán sáp nhập trải dài các phân khúc doanh nghiệp tầm trung và doanh nghiệp lớn từ nửa cuối năm 2024 sang đầu năm 2025. Điều này tạo ra tiềm năng các danh mục tư vấn đa dạng cho thị trường ngân hàng đầu tư tại Việt Nam nói chung và Vietcap nói riêng trong các năm tới”, CEO của Vietcap chia sẻ.

Cụ thể, từ năm 2024, mảng Ngân hàng đầu tư của Vietcap đang thực hiện cung cấp các dịch vụ tư vấn gồm IPO, các giao dịch M&A, tái cấu trúc và thoái vốn cho danh mục các thương vụ, bao gồm đa dạng các ngành nghề như bán lẻ & tiêu dùng, giáo dục, công nghiệp, vận chuyển hàng hóa. Công ty đang nỗ lực để hoàn tất một số thương vụ lớn và ghi nhận doanh thu trong năm 2025.

Đồng thời, công ty cũng nỗ lực mở rộng tệp khách hàng bao gồm cả về chiều rộng, đặc biệt là các ngành nghề mới được Chính phủ đưa vào trọng tâm phát triển trong giai đoạn tới và chiều sâu - mở rộng loại dịch vụ tư vấn cung cấp cho mỗi loại khách hàng.

Lợi thế của Vietcap nằm ở khả năng tư vấn và kết nối ra ngoài biên giới Việt Nam, với những nhân sự cấp cao đều là những người có kinh nghiệm trong ngành tài chính như bà Nguyễn Thành Phượng – Chủ tịch HĐQT và ông Tô Hải – Tổng giám đốc Vietcap. Bà Phượng hiện còn là thành viên HĐQT ngân hàng TMCP Bản Việt.

Điều này thể hiện trong thương vụ Sabeco mua lại Sabibeco, hay ngay đợt IPO VPBankS gần đây. Trong vai trò là đối tác tư vấn và đại lý phân phối chính, Vietcap đã cùng VPBankS tổ chức các chuyến roadshow quốc tế quy mô tại 4 trung tâm tài chính lớn là Thái Lan, Singapore, Hong Kong và Vương quốc Anh.

IPO VPBankS gần đây. Trong vai trò là đối tác tư vấn và đại lý phân phối chính, Vietcap đã cùng VPBankS tổ chức các chuyến roadshow quốc tế quy mô tại 4 trung tâm tài chính lớn là Thái Lan, Singapore, Hong Kong và Vương quốc Anh.

Chuỗi sự kiện này đã thực hiện hơn 50 buổi gặp gỡ, làm việc với các quỹ đầu tư và định chế tài chính quốc tế, nhằm quảng bá và thu hút dòng vốn ngoại cho một trong những thương vụ IPO lớn nhất lịch sử ngành chứng khoán Việt.

Gần đây, Vietcap cũng công bố kế hoạch thành lập công ty con tại Singapore dưới dạng liên doanh, liên kết với các tổ chức quốc tế tại đây với tên gọi Vietcap Singapore Pte.

Quy mô vốn đầu tư dự kiến 29 triệu USD (tương đương hơn 700 tỷ đồng). Công ty con này sẽ hoạt động trong lĩnh vực tự doanh đầu tư gián tiếp ra nước ngoài, qua đó giúp Vietcap mở rộng hoạt động tư vấn và đầu tư quốc tế.

Ban lãnh đạo cho biết, thời gian qua Vietcap đã nhận được nhiều lời mời hợp tác từ các đối tác và nhà đầu tư quốc tế, đặc biệt trong các dự án tư vấn và đầu tư xuyên biên giới. Việc thành lập công ty con tại Singapore được xem là bước đi cần thiết để nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và tiếp cận nguồn vốn quốc tế.