Tái cấu trúc ngân hàng Quốc Dân lần thứ 2

Đề án này sẽ bao gồm các chính sách kế toán đặc biệt đối với cho vay khách hàng, hoạt động mua bán nợ của ngân hàng và chính sách kế toán bán nợ cho VAMC, các công ty mua bán nợ và chính sách dự phòng các khoản đầu tư dài hạn.

Theo đó, việc phân loại nợ vay, trích lập dự phòng dự phòng cụ thể, dự phòng đầu tư của các khách hàng cũ, và các khoản khác trước giai đoạn tái cấu trúc sẽ được xử lý dần theo năng lực tài chính của ngân hàng thay vì phải ghi nhận theo phương pháp thông thường.

Nếu được phê duyệt, đây sẽ là lần thứ 2 ngân hàng này thực hiện tái cấu trúc sau khi thực hiện đề án tự tái cấu trúc từ tháng 6/2013 đến nay. Dấu ấn lớn nhất trong 5 năm qua là việc ngân hàng đã thay đổi cơ cấu cổ đông và đổi tên từ ngân hàng Nam Việt thành ngân hàng Quốc Dân (NCB).

Trong khi đó các hoạt động tái cấu trúc liên quan đến tình hình tài chính của ngân hàng gặp nhiều khó khăn, bao gồm cả hai hoạt động chính là tăng vốn và xử lý nợ xấu. Tuy nhiên quy mô tổng tài sản ngân hàng đã tăng gấp đôi từ năm 2014 đến nay, chủ yếu nhờ tiền gửi của người dân và doanh nghiệp.

Nhiều năm qua, NCB đặt ra mục tiêu tăng vốn điều lệ nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện thành công. Tại ĐHCĐ gần nhất diễn ra tháng 4 vừa qua, ngân hàng tiếp tục trình kế hoạch tăng vốn thêm gần 2.000 tỷ đồng. Đồng thời xin chủ trương phát hành cổ phiếu cho nhà đầu tư nước ngoài.

Tuy nhiên đến nay (8/10), ngân hàng chưa công bố thêm thông tin nào về các kế hoạch tăng vốn này.

Về quá trình xử lý nợ xấu, báo cáo mới nhất của NCB ghi nhận đang bán gần 6.500 tỷ đồng nợ cho công ty VAMC. Đây là số nợ xấu ngân hàng bán cho VAMC từ năm 2013, để nắm giữ trái phiếu lãi suất 0%.

Khác với nhiều ngân hàng tích cực dự phòng cho các trái phiếu này sau đó mua lại và xóa khỏi bảng cân đối tài sản, quy mô dự phòng của NCB hiện tại chưa đến 100 tỷ đồng. Năm ngoái các trái phiếu này của NCB đã được kéo dài thời hạn thêm 5 năm giúp ngân hàng có thêm thời gian để xử lý.

Trên thực tế, từ năm 2014 đến nay, theo quy định của đề án tái cấu trúc ngân hàng, NCB đã phải dành gần 500 tỷ đồng lợi nhuận để xử lý nợ và tài sản có vấn đề.

Hiện tại, quy mô tín dụng của NCB theo báo cáo tháng 6/2018 là 35.310 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu theo báo cáo của ngân hàng là 2,1%, giá trị tuyệt đối khoảng 750 tỷ đồng và ngân hàng đã dự phòng 442 tỷ đồng cho các khoản nợ xấu này.

Ngoài ra các tài sản có khác của ngân hàng bao gồm các khoản phải thu, lãi và phí phải thu và tài sản chờ phần bổ cũng tăng mạnh trong các năm qua. Theo báo cáo gần nhất,, quy mô các khoản mục này là hơn 10.327 tỷ đồng, chiếm 13,6% tổng tài sản ngân hàng.

Ngân hàng Quốc Dân trước đó là ngân hàng Nam Việt gắn liền tới doanh nhân Đặng Thành Tâm, ông chủ tập đoàn kinh doanh trong lĩnh vực khu công nghiệp, Kinh Bắc City.

Sau khi nhóm cổ đông của ông Đặng Thành Tâm rời khỏi ngân hàng, thay thế nhóm này là nhóm cổ đông liên quan đến ông Nguyễn Tiến Dũng chủ tịch Gami, tập đoàn kinh doanh trong lĩnh vực bất động sản và mua bán ô tô.

Ông Dũng chính thức là chủ tịch HĐQT Ngân hàng Quốc Dân từ tháng 11/2017. Trong 4 năm trước đó, ngân hàng được điều hành chủ yếu bởi bà Trần Hải Anh, vợ ông Dũng, người có 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính ngân hàng.

Bà Hải Anh có 8 năm làm lãnh đạo tại ngân hàng Phương Nam, trước khi ngân hàng này được sáp nhập vào Sacombank. Theo báo cáo của ngân hàng, bà Hải Anh đang nắm giữ 4,1% cổ phần Ngân hàng Quốc Dân còn ông Dũng không trực tiếp sở hữu cổ phần của ngân hàng này.

Tập đoàn Gami thành lập năm 1993, kinh doanh chủ yếu trong lĩnh vực bất động sản và mua bán, cho thuê ô tô với tôn chỉ “nhà ở và ô tô cho mỗi gia đình Việt Nam”.

Các công ty thành viên của Gami là đại lý phân phối cho Mitsubishi, Mercedes – Benz, Kia và Ford.Trong lĩnh vực bất động sản tập đoàn này đang phát triển các dự án tại Đà Nẵng, Phú Quốc, Phú Thọ, Tuần Châu (Quảng Ninh), Quốc Oai (Hà Nội)…