Tăng trưởng có thể không phản ánh đúng nền kinh tế

Nhật Phạm Thứ sáu, 19/04/2024 - 10:58

Tốc độ tăng trưởng của tiêu dùng cuối cùng, tích lũy tài sản đều giảm so với năm 2022 có thể là dấu hiệu cho thấy tăng trưởng năm 2023 thiếu thực chất, không phản ánh đúng sức khỏe của nền kinh tế.

Xuất siêu tăng, nhập khẩu giảm mạnh năm 2023 là dấu hiệu cho thấy sản xuất đang suy yếu. Ảnh: Hoàng Anh

Vượt qua năm 2023 được đánh giá là một trong những năm khó khăn nhất của nền kinh tế, Việt Nam duy trì được mức tăng trưởng tương đối cao so với khu vực và thế giới với những dấu hiệu đặt nền móng cho sự phục hồi.

Tuy nhiên, theo GS.TS Phạm Hồng Chương, Hiệu trưởng Trường đại học Kinh tế quốc dân, tăng trưởng kinh tế năm 2023 vẫn chưa được cải thiện về chất lượng, lộ rõ sự suy yếu ở những yếu tố cầu như tiêu dùng và đầu tư.

Cụ thể, tiêu dùng cuối cùng chỉ tăng khoảng 3,5%, chưa bằng một nửa năm 2022. Tích lũy tài sản (phản ánh đầu tư tài sản) cũng giảm tốc khi chỉ tăng trưởng gần 4,1%.

Tốc độ tăng của cả hai chỉ tiêu nói trên đều thấp hơn tốc độ tăng GDP, cho thấy tăng trưởng năm 2023 chủ yếu đến từ xuất khẩu ròng, do xuất khẩu giảm hơn 2,5% trong khi nhập khẩu giảm đến hơn 4,3%. Tuy nhiên, mức nhập khẩu suy giảm là dấu hiệu của việc sản xuất đang gặp khó khăn.

Do đó, mức tăng trưởng năm 2023 có thể không đánh giá thực chất về sức khỏe của nền kinh tế. Trái lại, sự suy yếu từ phía cầu được thể hiện qua các số liệu có thể gây ra nhiều hệ lụy như sụt giảm sản xuất công nghiệp, giảm thu nhập và chi tiêu, là hiện tượng hết sức nguy hiểm trong bối cảnh năm 2024 với những khó khăn, bất định vẫn còn bủa vây nền kinh tế và cộng đồng doanh nghiệp.

Với tình hình này, ông Chương đánh giá, khả năng đạt được mục tiêu tăng trưởng từ 6 – 6,5% như Quốc hội đề ra cho năm 2024 là rất thách thức.

Đồng quan điểm, GS.TS Tô Trung Thành, Trưởng phòng quản lý khoa học, Trường đại học Kinh tế quốc dân, cho biết, việc quản lý tổng cầu trong giai đoạn vừa qua bộc lộ nhiều vấn đề.

Trong khi đó, đầu tư tư nhân lại gặp rất nhiều khó khăn, kéo theo sự chững lại của cả nền kinh tế. Điều này được phản ánh rõ nét trong bức tranh quý I/2024 theo số liệu của Tổng cục Thống kê, khi số lượng doanh nghiệp giải thể, ngừng hoạt động không ngừng tăng và đã vượt qua số thành lập mới hoặc quay lại thị trường.

Theo PGS.TS Vũ Sỹ Cường, doanh nghiệp tư nhân ở Việt Nam phụ thuộc nhiều vào bất động sản. Do đó, thị trường bất động sản gặp nhiều khó khăn trong giai đoạn vừa qua cũng là yếu tố khiến cộng đồng doanh nghiệp suy yếu và kiệt quệ.

Các kênh huy động vốn khác như hệ thống tài chính tiền tệ, thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường vàng cũng bộc lộ nhiều vấn đề và tiềm ẩn không ít rủi ro. Hệ quả, doanh nghiệp thiếu vốn để phục hồi sản xuất, kinh doanh trong khi lượng lớn tiền của nền kinh tế đang “mắc kẹt”.

Trước tình thế chất lượng tăng trưởng không có chiều sâu và động lực tăng trưởng vẫn còn chưa rõ ràng, theo ông Trung, Việt Nam vẫn cần tập trung vào các chính sách thúc đẩy từ phía cầu để đạt được mục tiêu tăng trưởng ngắn hạn, trước mắt là mục tiêu 2024.

Trong đó, chính sách tài khóa nghịch chu kỳ (nới lỏng tài khóa để tăng cung tiền khi nền kinh tế gặp nhiều lực cản) cần tiếp tục được đẩy mạnh khi nợ công có xu hướng giảm và ngân sách không gặp tình trạng căng thẳng. Ông Trung lưu ý, Chính phủ nên đẩy mạnh giải ngân đầu tư công một cách có hiệu quả.

Tuy nhiên, đầu tư công đóng vai trò dẫn dắt chứ không thể là động lực tăng trưởng trong dài hạn. Do đó, trong ấn phẩm Đánh giá kinh tế Việt Nam thường niên 2023, nhóm chuyên gia Trường đại học Kinh tế quốc dân nhấn mạnh cần phải tập trung đầu tư cho khu vực tư nhân, từ đó tạo ra tính lan tỏa cho nền kinh tế.

“Cần khơi thông lại nguồn lực để đưa đầu tư tư nhân trở thành động lực tăng trưởng chính và quan trọng nhất”, ông Trung nhấn mạnh.

Nghịch lý đằng sau sự phục hồi kinh tế, ổn định vĩ mô?

Nghịch lý đằng sau sự phục hồi kinh tế, ổn định vĩ mô?

Tiêu điểm -  1 năm

Doanh nghiệp nội khát vốn, kiệt quệ trong bức tranh kinh tế đang phục hồi, ổn định vĩ mô được đảm bảo đặt ra nhiều câu hỏi lớn trong cơ cấu tăng trưởng của Việt Nam.

ADB tin tưởng kinh tế Việt Nam sẽ vững vàng giữa bất ổn toàn cầu

ADB tin tưởng kinh tế Việt Nam sẽ vững vàng giữa bất ổn toàn cầu

Tiêu điểm -  1 năm

Ngân hàng Phát triển châu Á giữ nguyên dự báo về tăng trưởng kinh tế Việt Nam 2024 bất chấp những bất ổn kéo dài từ môi trường bên ngoài.

Tiếp tục cảnh báo rủi ro với tăng trưởng kinh tế

Tiếp tục cảnh báo rủi ro với tăng trưởng kinh tế

Tiêu điểm -  1 năm

Theo AMRO, các rủi ro tăng trưởng với triển vọng kinh tế Việt Nam chủ yếu theo hướng tiêu cực.

Sáng tối đan xen trong bức tranh kinh tế quý I

Sáng tối đan xen trong bức tranh kinh tế quý I

Tiêu điểm -  1 năm

Kinh tế Việt Nam đang nối tiếp đà phục hồi từ cuối năm 2023 nhưng vẫn còn nhiều dấu hiệu “hụt hơi”, bộc lộ những thương tổn từ gốc rễ.

Nhà máy xi măng Quang Sơn: Lộ nhiều sai phạm, chuyển hồ sơ sang Bộ Công an

Nhà máy xi măng Quang Sơn: Lộ nhiều sai phạm, chuyển hồ sơ sang Bộ Công an

Tiêu điểm -  7 giờ

Thanh tra Chính phủ chỉ ra hàng loạt sai phạm tại nhà máy xi măng Quang Sơn, nguy cơ thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng, kiến nghị chuyển hồ sơ sang Bộ Công an.

Hà Nội thông qua hai dự án hạ tầng gần 1,8 triệu tỷ đồng

Hà Nội thông qua hai dự án hạ tầng gần 1,8 triệu tỷ đồng

Tiêu điểm -  7 giờ

Khu đô thị thể thao Olympic và dự án trục đại lộ cảnh quan sông Hồng được TP. Hà Nội thông qua chủ trương đầu tư.1

Thủ tướng yêu cầu thu hồi nhà ở xã hội nếu kê khai sai thông tin

Thủ tướng yêu cầu thu hồi nhà ở xã hội nếu kê khai sai thông tin

Tiêu điểm -  1 ngày

Thủ tướng yêu cầu, trường hợp phát hiện không trung thực, vi phạm quy định trong việc kê khai, xác nhận điều kiện để hưởng hỗ trợ về nhà ở xã hội, phải thực hiện thu hồi, xử lý nghiêm.

TNTech đồng hành cùng Quảng Ninh tư vấn chuyển đổi số cho doanh nghiệp

TNTech đồng hành cùng Quảng Ninh tư vấn chuyển đổi số cho doanh nghiệp

Tiêu điểm -  1 ngày

 Sau lễ ký thỏa thuận hợp tác chiến lược vừa qua, TNTech trở thành 1 trong 4 đơn vị đồng hành tư vấn chuyển đổi số cùng Quảng Ninh.

Xuất khẩu của Việt Nam vẫn kiên cường giữa áp lực thuế quan

Xuất khẩu của Việt Nam vẫn kiên cường giữa áp lực thuế quan

Tiêu điểm -  1 ngày

Dù đối mặt thuế quan, xuất khẩu của Việt Nam thậm chí còn nhanh hơn so với cùng kỳ năm ngoái, một phần nhờ hoạt động đẩy nhanh đơn hàng đặt trước.

SGI Capital: Chính sách tiền tệ đã hết dư địa nới lỏng

SGI Capital: Chính sách tiền tệ đã hết dư địa nới lỏng

Tài chính -  3 giờ

Theo SGI Capital, thanh khoản hệ thống đang căng thẳng rõ rệt khi lãi suất liên ngân hàng qua đêm bất ngờ tăng lên trên 7%, mức cao nhất từ 10/2022.

Xu hướng du lịch 2026: Trải nghiệm cá nhân hóa lên ngôi

Xu hướng du lịch 2026: Trải nghiệm cá nhân hóa lên ngôi

Ống kính -  6 giờ

Dự đoán xu hướng du lịch 2026 của Booking cho thấy, du khách sẽ hưởng ứng những hành trình mang đậm tính cá nhân, phản ánh rõ nét mục tiêu, đam mê và thói quen độc đáo.

Nguồn cung căn hộ mới trong tay các 'ông lớn' bất động sản

Nguồn cung căn hộ mới trong tay các 'ông lớn' bất động sản

Bất động sản -  6 giờ

Phần lớn nguồn cung căn hộ mới đều là cao cấp và hạng sang, nằm trong các dự án của nhóm chủ đầu tư dẫn dắt thị trường.

Nhà máy xi măng Quang Sơn: Lộ nhiều sai phạm, chuyển hồ sơ sang Bộ Công an

Nhà máy xi măng Quang Sơn: Lộ nhiều sai phạm, chuyển hồ sơ sang Bộ Công an

Tiêu điểm -  7 giờ

Thanh tra Chính phủ chỉ ra hàng loạt sai phạm tại nhà máy xi măng Quang Sơn, nguy cơ thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng, kiến nghị chuyển hồ sơ sang Bộ Công an.

7 bước chuyển đổi thuế khoán sang kê khai

7 bước chuyển đổi thuế khoán sang kê khai

Sổ tay quản trị -  7 giờ

Từ ngày 1/1/2026, hình thức thuế khoán chính thức bị bãi bỏ, hơn 5 triệu hộ và cá nhân kinh doanh sẽ chuyển sang cơ chế tự kê khai, tự nộp thuế.

Hà Nội thông qua hai dự án hạ tầng gần 1,8 triệu tỷ đồng

Hà Nội thông qua hai dự án hạ tầng gần 1,8 triệu tỷ đồng

Tiêu điểm -  7 giờ

Khu đô thị thể thao Olympic và dự án trục đại lộ cảnh quan sông Hồng được TP. Hà Nội thông qua chủ trương đầu tư.1

 Ngân hàng Nhà nước triển khai gói tín dụng đầu tư hạ tầng 500.000 tỷ đồng

Ngân hàng Nhà nước triển khai gói tín dụng đầu tư hạ tầng 500.000 tỷ đồng

Tài chính -  1 ngày

Lãi suất ưu đãi của Chương trình sẽ thấp hơn tối thiểu từ 1-1,5%/năm so với mức lãi suất cho vay bình quân cùng kỳ hạn của chính ngân hàng cho vay.

Đọc nhiều