TS. Ngô Trí Long: Cả hai cách tính thuế thu nhập cá nhân mới đều bất hợp lý

Quỳnh Chi Thứ sáu, 12/01/2018 - 08:23

Theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, cả hai phương án thay đổi thuế thu nhập cá nhân mà Bộ Tài chính đề xuất đều không hợp lý.

Bộ Tài chính đã đưa ra hai phương án tính thuế thu nhập cá nhân mới trong dự thảo Luật sửa đổi 5 luật về thuế trước khi báo cáo Thủ tướng xem xét trình Quốc hội trong năm 2018.

Tính toán của Bộ Tài chính cho thấy, nếu áp dụng phương án thứ nhất, thu ngân sách nhà nước sẽ bị giảm 3.100 tỷ đồng, trong khi đó ngân sách sẽ có thể tăng thêm 500 tỷ đồng nếu áp dụng phương án thứ hai.

TS. Ngô Trí Long: Cả hai cách tính thuế thu nhập cá nhân mới đều bất hợp lý
Các biểu thuế thu nhập cá nhân hiện hành và 2 phương án sửa đổi theo đề xuất của Bộ Tài chinh.

Trong lần sửa đổi các luật thuế này, Bộ Tài chính đã đưa ra phương án tính thuế thu nhập cá nhân mới, đề xuất giảm số bậc tính thuế xuống còn 5 bậc, và điều chỉnh thu nhập tính thuế ở từng bậc theo số chẵn, nghĩa là thu nhập tính thuế sẽ được làm tròn.

Theo đó, nếu như trước đây những người có thu nhập 5 triệu đồng/tháng đã phải đóng thuế thu nhập cá nhân 5% thì mức thuế này được kéo giãn ra cho những người có thu nhập 10 triệu đồng. Tương tự, những người có thu nhập 20 triệu đồng đang phải đóng mức thuế 20% thì theo phương án 1, họ chỉ cần đóng 15% thuế thu nhập cá nhân.

Tuy giải quyết được mục tiêu giảm số bậc thuế và tính theo số chẵn nhưng Bộ tài chính cũng như một số ý kiến cho rằng cách tính thuế này sẽ làm giảm thu ngân sách nhà nước 1,300 tỷ đồng và đồng thời chỉ có lợi cho những người có thu nhập cao trong khi các cá nhân có thu nhập ở bậc 1 không được hưởng lợi.

Ví dụ, cá nhân có thu nhập tính thuế 10 triệu mỗi tháng sẽ được giảm 250.000 đồng, thu nhập tính thuế 30 triệu giảm 850.000 mỗi tháng và thu nhập tính thuế 80 triệu đồng được giảm 650.000 đồng mỗi tháng.

Do đó, vừa qua Bộ Tài chính đã đề xuất một phương án khác để tính thuế thu nhập cá nhân, trong đó vẫn giảm số bậc trong biểu thuế lũy tiến từng phần và bậc thuế từ 3 đến 6 giảm chỉ còn 2 bậc.

Với phương án này, người có thu nhập tính thuế lần lượt 15 triệu, 30 triệu và 50 triệu đồng sẽ nộp thêm 250.000, 400.000 đồng và 500.000 đồng/tháng. Tương tự, nếu thu nhập tính thuế 80 triệu đồng phải nộp thêm 650.000 đồng/tháng. Do đó, tổng thu ngân sách sẽ tăng thêm khoảng 500 tỷ đồng.

Tuy nhiên, phương án mới này của Bộ tài chính được các chuyên gia cho rằng sẽ tác động mạnh mẽ đến đa số người dân Việt bởi lẽ mức thu nhập của phần lớn người Việt hiện nay đang ở bậc 3 (trên 10-18 triệu).

Với mức thuế hiện hành, người dân có thu nhập ở bậc 3 chỉ cần đóng 15% thuế thu nhập cá nhân trong khi theo phương án mới, họ sẽ phải chịu mức thuế là 20%.

Theo quy định tại Luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành có hiệu lực từ năm 2009, người có thu nhập cao hơn mức giảm trừ gia cảnh bắt đầu phải nộp thuế theo biểu thuế luỹ tiến từng phần gồm 7 bậc từ 5% đến 35%; nghĩa là người có thu nhập như nhau nhưng hoàn cảnh gia đình khác nhau thì sẽ nộp thuế khác nhau.

Cụ thể, từ tháng 7/2013 đến nay mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế là 9 triệu đồng/tháng, mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 3,6 triệu đồng/tháng.

Nhiều ý kiến cho rằng quy định này là không hợp lý, gây ra nhiều vướng mắc. Với quá nhiều bậc và giãn cách giữa các bậc quá hẹp sẽ dễ dẫn đến nhảy bậc thuế khi tổng hợp thu nhập vào cuối năm làm tăng số thuế phải nộp, số lượng phải quyết toán thuế tăng một cách không cần thiết trong khi số thuế phải nộp thêm không nhiều.

Đồng thời, người nộp thuế cũng gặp nhiều khó khăn trong việc tự xác định số thuế phải nộp do thu nhập tính thuế ở từng bậc theo số lẻ.

TS. Ngô Trí Long: Cả hai cách tính thuế thu nhập cá nhân mới đều bất hợp lý 1
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long

Đối với đề xuất tính thuế mới của Bộ Tài chính, trao đổi với TheLEADER, TS. Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) cho rằng, xét chung cả hai phương án tính thuế thu nhập cá nhân mới này đều bất hợp lý.

Bất hợp lý thể hiện cả về mức khởi điểm, khoảng cách giữa các bậc trong biểu thuế luỹ tiến từng phần, thuế suất cũng như mức thu nhập cao nhất dùng để xét thuế thu nhập cá nhân.

Ông Long đề nghị biểu thuế suất lũy tiến nên thay đổi từ 7 bậc thành 6 bậc theo biểu đồ dưới đây:

TS. Ngô Trí Long: Cả hai cách tính thuế thu nhập cá nhân mới đều bất hợp lý 2
Bán 10 tô phở/ngày tiếp tục phải đóng thuế thu nhập cá nhân

Bán 10 tô phở/ngày tiếp tục phải đóng thuế thu nhập cá nhân

Tiêu điểm -  8 năm
Quy định các hộ kinh doanh doanh thu trên 100 triệu đồng/năm phải đóng thuế thu nhập cá nhân đã gây bức xúc nhiều năm nay, nhưng dự thảo sửa đổi luật Thuế thu nhập cá nhân vẫn giữ nguyên.
Bán 10 tô phở/ngày tiếp tục phải đóng thuế thu nhập cá nhân

Bán 10 tô phở/ngày tiếp tục phải đóng thuế thu nhập cá nhân

Tiêu điểm -  8 năm
Quy định các hộ kinh doanh doanh thu trên 100 triệu đồng/năm phải đóng thuế thu nhập cá nhân đã gây bức xúc nhiều năm nay, nhưng dự thảo sửa đổi luật Thuế thu nhập cá nhân vẫn giữ nguyên.
Hòa Phát và nút thắt pháp lý tại siêu cảng Dung Quất

Hòa Phát và nút thắt pháp lý tại siêu cảng Dung Quất

Tiêu điểm -  1 ngày

Siêu cảng tổng hợp - container Hòa Phát Dung Quất, cảng biển quan trọng bậc nhất miền Trung, đang vướng mắc pháp lý dù đã vận hành, khai thác một phần.

Thêm nhà đầu tư nước ngoài lo ngại vì gánh nặng tiền đất

Thêm nhà đầu tư nước ngoài lo ngại vì gánh nặng tiền đất

Tiêu điểm -  1 ngày

Sau khi Tập đoàn Lotte có văn bản xin chấm dứt đầu tư dự án Lotte Eco Smart City Thủ Thiêm, tới lượt chủ đầu tư khu phức hợp Tháp quan sát Thủ Thiêm phản ứng vì phải nộp khoản tiền sử dụng đất lên đến hơn 8.800 tỷ đồng.

Dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh: Nóng chuyện giá vàng

Dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh: Nóng chuyện giá vàng

Tiêu điểm -  1 ngày

Quy định yêu cầu giấy phép với kinh doanh vàng khiến doanh nghiệp không thể nhập nguồn liệu, nguồn cung thiếu ổn định, theo Hiệp hội Kinh doanh vàng.

Vận hành chính quyền 2 cấp ở TP.HCM đã 'vào guồng'

Vận hành chính quyền 2 cấp ở TP.HCM đã 'vào guồng'

Tiêu điểm -  1 ngày

Hơn hai tháng sau sáp nhập, thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp ở TP.HCM, tinh thần làm việc tại các trụ sở hành chính công đã thực sự chuyển từ quản lý sang phục vụ, hướng tới sự đồng hành và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp một cách thiết thực.

Thủ tướng: Quyết tâm gỡ thẻ vàng IUU trong 2025

Thủ tướng: Quyết tâm gỡ thẻ vàng IUU trong 2025

Tiêu điểm -  2 ngày

Dự kiến trong tháng 10 tới đây, đoàn kiểm tra của Ủy ban châu Âu sẽ kiểm tra vấn đề IUU tại Việt Nam.

Sóng đầu cơ thổi giá nhà ở

Sóng đầu cơ thổi giá nhà ở

Bất động sản -  14 phút

Bên cạnh vướng mắc pháp lý khiến nguồn cung tắc nghẽn, đẩy giá chung cư tăng cao, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, nhiều doanh nghiệp chủ ý nâng giá bán để gia tăng lợi nhuận.

Xu hướng lãnh đạo mới: Giám đốc tài chính am hiểu về ESG

Xu hướng lãnh đạo mới: Giám đốc tài chính am hiểu về ESG

Phát triển bền vững -  50 phút

Trong dòng chảy thực hành ESG, một xu hướng lãnh đạo mới đang được hình thành là sự xuất hiện của các giám đốc tài chính có sự am hiểu về phát triển bền vững.

Vì sao lạm phát, tỷ giá tăng vọt nhưng giới chuyên gia tin rằng 'không đáng ngại'?

Vì sao lạm phát, tỷ giá tăng vọt nhưng giới chuyên gia tin rằng 'không đáng ngại'?

Tài chính -  1 giờ

Dù chịu nhiều áp lực từ vĩ mô và bất ổn địa chính trị, giới chuyên môn cho rằng áp lực giá cả và tỷ giá sẽ sớm hạ nhiệt vào cuối năm 2025.

Cam kết chung tăng cường thúc đẩy quan hệ thương mại, đầu tư Việt - Anh

Cam kết chung tăng cường thúc đẩy quan hệ thương mại, đầu tư Việt - Anh

Nhịp cầu kinh doanh -  1 giờ

Đẩy mạnh cam kết chung trong thúc đẩy tăng trưởng, tăng cường hợp tác xuyên biên giới và khai phá các cơ hội thương mại, đầu tư mới giữa Việt Nam và Vương quốc Anh.

Nhựa tái chế Duytan hợp tác với Marico SEA tái chế bao bì

Nhựa tái chế Duytan hợp tác với Marico SEA tái chế bao bì

Phát triển bền vững -  1 giờ

Nhựa tái chế Duytan cùng Marico SEA ký kết thỏa thuận hợp tác về thu gom và tái chế bao bì nhựa nhằm thực thi trách nhiệm của nhà sản xuất về thu gom, tái chế.

Đằng sau làn sóng đưa ‘gà đẻ trứng vàng’ ra công chúng của các doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam

Đằng sau làn sóng đưa ‘gà đẻ trứng vàng’ ra công chúng của các doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam

Tài chính -  3 giờ

Làn sóng các doanh nghiệp lớn đua nhau IPO, đưa tài sản quan trọng của mình ra công chúng nằm ở yếu tố thời điểm, khi nhiều điều kiện thuận lợi hội tụ.

Vành đai phía Tây TP.HCM: Cơn sốt mới hay bẫy đầu tư?

Vành đai phía Tây TP.HCM: Cơn sốt mới hay bẫy đầu tư?

Bất động sản -  3 giờ

Cơn sóng đầu tư dồn về vành đai phía Tây TP.HCM đã và đang làm nóng thị trường bất động sản Long An cũ. Cơ hội thì có, nhưng nếu chỉ nhìn vào giá rẻ mà quên đi bài toán dân cư và hạ tầng, nhà đầu tư dễ sa chân vào ‘bẫy đô thị ma’.