Áp lực bủa vây nền kinh tế

Giữ được mục tiêu tăng trưởng 6 - 6,5% là thách thức rất lớn

Suy thoái kinh tế toàn cầu đang hiện hữu

Dù một số quốc gia và vùng lãnh thổ đang phục hồi kinh tế sau đại dịch, tuy nhiên, năm 2023 tăng trưởng kinh tế toàn cầu được dự báo sẽ chậm hơn do những biến động chính trị, rủi ro thương mại, tài chính, cùng với sự không ổn định của nền kinh tế.

Các rủi ro mà kinh tế toàn cầu sẽ phải đối mặt bao gồm suy thoái kinh tế, thắt chặt chính sách tiền tệ, lạm phát, tăng lãi suất, xung đột chính trị, biến đổi khí hậu và các bệnh dịch.

Trước đó, từ năm 2022, việc FED tăng lãi suất 7 lần đã đẩy lãi suất thế chấp tăng cao và kích hoạt cuộc chạy đua lãi suất của các ngân hàng và biến động tỷ giá trên toàn cầu. Nhiều ngân hàng trung ương và quốc gia trên thế giới đều phải tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát và giữ giá đồng tiền của họ.

Tại Mỹ, triển vọng kinh tế trở nên tồi tệ hơn khi chỉ số giá tiêu dùng tăng đáng kể và không có xu hướng giảm. FED dự kiến tiếp tục tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát, nhưng động thái này có thể làm tăng nguy cơ kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái.

Báo cáo Tác động môi trường lãi suất cao tới ổn định kinh tễ vĩ mô và hồi phục tăng trưởng năm 2023 của Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VERP) cho rằng, mặc dù lạm phát đã bắt đầu giảm xuống vào nửa cuối năm 2022 khi chuỗi cung ứng được bình thường hóa, song vẫn ở mức rất cao.

Năm 2022, lạm phát trên toàn cầu đã tăng cao do giá dầu tăng và các vấn đề về chuỗi cung ứng. Lạm phát tập trung chủ yếu ở một số mặt hàng như dầu mỏ. Lạm phát tại Mỹ đạt đỉnh 9,1% vào tháng 6 và đạt 7,1% vào tháng 11. Lạm phát tại châu Âu và châu Á cũng tăng lên mức hai con số. Lạm phát khiến các đồng tiền của các thị trường mới nổi ở châu Á mất giá từ 5-10% so với đồng USD.

Triển vọng kinh tế Việt Nam: Khó khăn tiếp diễn quý II

Mặt khác, các điều kiện tài chính thắt chặt hơn và lo ngại về suy thoái toàn cầu đã ảnh hưởng tiêu cực tới đến dòng vốn đầu tư toàn cầu. Dòng vốn FDI toàn cầu tăng trở lại đạt 972 tỷ USD trong nửa đầu năm 2022. Tuy nhiên, phần lớn mức tăng đến trong quý đầu tiên, trong khi dòng vốn FDI toàn cầu giảm 22% trong quý II năm 2022, so với quý trước. Sự sụt giảm này do lạm phát và lãi suất ngày càng tăng, năng lượng tăng giá và cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine.

Bên cạnh đó, kinh tế Trung Quốc chậm lại đã làm giảm tốc độ tăng trưởng thương mại toàn cầu và giá cả hàng hoá quốc tế. Lãi suất tăng và chiến tranh ở Ukraine đã gây ra những tổn thất nặng nề nhất trên thị trường tài sản kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Trong năm 2022, thị trường tài chính toàn cầu mất hơn 30 nghìn tỷ USD do tình trạng lãi suất tăng cao làm giảm sức hấp dẫn của việc nắm giữ các tài sản như cổ phiếu và trái phiếu.

Các cổ phiếu đã có đợt phục hồi lớn đầu tiên vào giữa tháng 6 nhưng giảm trở lại mức thấp mới vào giữa tháng 10. Thị trường trái phiếu cũng phải hứng chịu tình trạng bán tháo ồ ạt vìlãi suất trái phiếu chính phủ tăng vọt lên mức cao nhất kể từ năm 1960, khiến lợi tức của các khoản nợ chính phủ an toàn giảm xuống dưới 0 và đẩy giá của ngay cả những tài sản rủi ro nhất.

Nguy hiểm hơn, trong tháng 3 năm 2023, Silicon Valley Bank và Signature Bank sụp đổ, gây ra lo ngại về sự lây lan của vụ đổ vỡ này. Nguyên nhân là do các ngân hàng mua nhiều trái phiếu dài hạn của chính phủ Mỹ bị ảnh hưởng bởi lạm phát. Tình hình kinh tế khó khăn đã khiến cho nhiều khách hàng rút tiền gửi, khiến các ngân hàng không đủ tiền mặt dự trữ và hoàn toàn sụp đổ. Sự kiện này đã làm giảm giá trị cổ phiếu ngân hàng ở Mỹ, Châu Á và Châu Âu và tạo ra hiệu ứng domino khiến cho Credit Suisse sụp đổ chỉ trong vài ngày.

Tăng trưởng đã mất đà, lạm phát cao diễn ra dai dẳng, niềm tin suy yếu, tính bất ổn cao chính là nguyên nhân dẫn đến sự suy thoái của một số nền kinh tế lớn trên thế giới. Theo VEPR, dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2023 sẽ tiếp tục khó khăn trong bối cảnh tăng lạm phát và chi phí sinh hoạt tăng nhanh trên toàn thế giới.

Áp lực đè nặng kinh tế trong nước

Không chỉ trên toàn cầu, tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2023 cũng đang gặp những thách thức rất lớn từ tình hình nội tại. TS. Nguyễn Quốc Việt, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách cho rằng, lãi suất tăng cao, lạm phát, thị trường tài chính suy giảm mạnh và hoạt động sản xuất có dấu hiệu hụt hơi đang là những dấu hiệu không mấy khả quan của nền kinh tế trong nước.

Năm 2022, GDP của Việt Nam tăng 8,02%, cao hơn mục tiêu tăng trưởng chính thức và đánh dấu quý thứ 5 liên tiếp tăng trưởng. Tuy nhiên, sản xuất công nghiệp đã có dấu hiệu suy giảm từ quý III/2022 do đơn hàng giảm sút, chi phí đầu vào cao, giá một số mặt hàng dịch vụ tăng và thiếu hụt nguồn cung nguyên vật liệu. Sản xuất một số ngành công nghiệp chủ lực tiếp tục suy giảm trong quý I năm 2023, khiến cho giá trị tăng thêm toàn ngành công nghiệp giảm 0,82% so với cùng kỳ năm trước, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo giảm 0,37%.

Áp lực lạm phát đè nặng nền kinh tế

Mặt khác, sự suy giảm nhu cầu tiêu dùng của các đối tác thương mại lớn đã ảnh hưởng đến kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam. Trong năm 2022 và 2023, mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam là dệt may giảm đáng kể do chính sách Zero Covid của Trung Quốc ảnh hưởng đến hơn 50% giá nguyên liệu dệt may nhập khẩu từ nước này. Các thị trường tiêu thụ lớn như Mỹ, EU cũng giảm mạnh về số đơn hàng.

Những khó khăn của kinh tế toàn cầu cũng là nguyên nhân khiến nguồn vốn FDI vào Việt Nam chịu nhiều biến động. Lượng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam năm 2022 giảm 11% so với năm 2021, đạt gần 28 tỷ USD, do tình hình kinh tế suy thoái đã ảnh hưởng tiêu cực đến quyết định đầu tư của các nước. Đầu tư FDI vào Việt Nam đã giảm 2,2% trong quý đầu tiên năm 2023 so với cùng kỳ năm trước.

Một thách thức khác đến từ tình hình trong nước được ông Việt chỉ ra là lạm phát ở Việt Nam vẫn ở mức cao mặc dù đã hạ nhiệt, do áp lực từ lạm phát toàn cầu và giá nguyên liệu đầu vào tăng. Quý I/2023, CPI tăng 4,18% so với cùng kỳ năm trước và lạm phát cơ bản tăng 5.01%. Những yếu tố đóng góp vào sự tăng giá là nhóm nhà ở, vật liệu, thực phẩm, học phí, văn hoá, giải trí, du lịch và giá điện sinh hoạt.

Ngoài ra, thị trường tài chính của Việt Nam đang có sự suy giảm mạnh. Thị trường cổ phiếu Việt Nam suy giảm mạnh từ đầu năm 2022 đến nay. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam trong năm 2022 tụt giảm do áp lực đáo hạn ngắn hạn và lãi suất tăng cao. Khối lượng trái phiếu đáo hạn trong năm 2023 và 2024 ước tính khoảng 790.000 tỷ đồng, làm tăng rủi ro thanh khoản và giảm sức hấp dẫn của thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Theo ông Việt, nhìn chung, thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ tiếp tục giai đoạn trầm lắng và không còn sôi động trong năm 2023 trước bối cảnh thanh khoản ngày càng giảm dần. Hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp thứ cấp được vận hành và đem lại tính thanh khoản cao hơn đối với các sản phẩm sẽ là điều cần thiết để khôi phục sức hấp dẫn của thị trường trong thời gian tới.

Với tình hình kinh tế thế giới và trong nước như hiện nay, các chuyên gia của VEPR cho rằng, việc giữ được mục tiêu tăng trưởng 6 - 6,5% là thách thức rất lớn đối với cả nền kinh tế. Việc duy trì đà tăng trưởng đòi hỏi giải pháp tổng thể, đồng bộ cũng như sự vào cuộc quyết liệt của Chính phủ nhằm tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, sớm phục hồi nền kinh tế.

Tìm cơ hội cho tăng trưởng kinh tế 2023

Mảng ngân hàng số OCB tăng trưởng mạnh trong năm 2022

Startup Stringee nhận vốn Series A sau khi tăng trưởng 400%

Chúng ta tin TP.HCM luôn dám nghĩ, dám làm để giữ vững tăng trưởng kinh tế

Ngân hàng thận trọng với mục tiêu tăng trưởng lợi nhuận 2023

Ý kiến độc giả

Gửi ý kiến độc giả

Họ và tên

Địa chỉ email

Nội dung

Mã bảo mật

Nhập lại Gửi bình luận

Tin cùng chuyên mục

Hà Nội thí điểm ứng dụng cảnh báo cháy gắn với định danh số nhà

Thêm 2 tỷ kWh điện dự phòng mùa khô

Lo ngại rủi ro pháp lý, định giá đất đình trệ

Tiềm năng kinh tế số ASEAN trong mắt Google, Shopee

Tin nổi bật

Đường hai chiều trong văn hóa doanh nghiệp

Theo các chuyên gia, văn hóa doanh nghiệp cần có tính hai chiều, từ trên xuống dưới và từ dưới đi lên; đồng nghĩa, văn hóa doanh nghiệp không chỉ đến từ việc ban lãnh đạo ngồi với nhau để viết ra, mà sẽ hình thành từ mỗi cá nhân trong doanh nghiệp, dù là vị trí nhỏ nhất.

HDBank lên kế hoạch trả cổ tức 30% hai năm liên tiếp

Với mục tiêu lợi nhuận tích cực, HDBank kế hoạch chia cổ tức năm 2024 ở mức 30%, đồng thời tăng vốn điều lệ thêm 5%, lên hơn 35.000 tỷ đồng, tiếp tục củng cố vững chắc nền tảng vốn, tạo đà cho mục tiêu phát triển bền vững những năm tiếp theo.

NCB ghi nhận tín hiệu kinh doanh tích cực

Kết thúc quý I/2024, hoạt động kinh doanh chính của NCB có nhiều tín hiệu tích cực, huy động vốn và cho vay khách hàng tăng trưởng khả quan cho thấy niềm tin của khách hàng vào NCB ngày một tăng.

Lộ diện đối tác mua sỉ sản phẩm của Phát Đạt

Đối tác mua đứt một toà của dự án Astral City và đã trả đủ tiền sẽ là đơn vị mua sỉ sản phẩm của Phát Đạt trong thời gian tới thay thế Danh Khôi.

Hơn 112.000 tỷ đồng doanh thu chưa ghi nhận của Vinhomes

Trong thời gian tới, các đại dự án Vinhomes Ocean Park 3, Vinhomes Royal Island, Vinhomes Golden Avenue hoàn thiện bàn giao tới khách hàng và hoàn tất một số thủ tục của các giao dịch bán lô lớn sẽ đóng góp lớn vào kết quả kinh doanh của Vinhomes.

Doanh thu vận tải hàng không của Vietjet lần đầu vượt 53 nghìn tỷ đồng

Việc khai thác hiệu quả các đường bay hiện có và mở mới các đường bay quốc tế đã đem lại cho Vietjet kết quả kinh doanh vượt trội trong năm 2023, với doanh thu vận tải hàng không đạt tới 53,7 nghìn tỷ đồng, doanh thu hợp nhất đạt 58,3 nghìn tỷ đồng.

Tiêu dùng phục hồi, doanh thu quý I Masan đạt 18.855 tỷ đồng

Kết quả kinh doanh tích cực của Masan trong quý đầu năm chủ yếu đến từ mảng kinh doanh tiêu dùng bao gồm Masan Consumer và WinCommerce đã lấy lại được đà tăng trưởng.

Tiện ích tầng không độc bản tại GS6 The Miami

Được phát triển theo xu hướng đề cao tính cá nhân hóa và duy nhất, “tiện ích tầng không” thời thượng với tầm view khoáng đạt của GS6 The Miami (Vinhomes Smart City, Hà Nội) mang đến những trải nghiệm nâng tầm cho giới tinh hoa.

Tacerla Cafe & Bakery: Không gian cà phê mới giữa lòng Phước Hải

Quán cà phê và bánh ngọt mang tên “Tacerla Cafe & Bakery” tọa lạc trong khuôn viên Khu du lịch Trân Châu tại Phước Hải (Bà Rịa - Vũng Tàu) chính thức mở cửa phục vụ du khách. Tuy vừa ra mắt nhưng hứa hẹn sẽ nhanh chóng trở thành tọa độ sống ảo được các tín đồ du lịch săn đón.

Áp lực bủa vây nền kinh tế

TheLEADERMục tiêu tăng trưởng kinh tế 2023 đang gặp rất nhiều khó khăn, thách thức đến từ cả tình hình thế giới và nội tại trong nước do lạm phát tăng cao, hoạt động sản xuất suy giảm.

Tạp chí điện tử Nhà Quản Trị - TheLEADER - Cơ quan báo chí của Hội các Nhà quản trị doanh nghiệp Việt Nam (VACD)