Chuyển giao công nghệ được thực hiện thông qua một mối quan hệ pháp lý mà theo đó chủ sở hữu bán hoặc cấp li-xăng sử dụng công nghệ hoặc bí quyết cho một người hoặc pháp nhân khác.
Có nhiều dạng hợp đồng chuyển giao công nghệ
Về bản chất, các mối quan hệ pháp lý đó mang tính thỏa thuận. Có rất nhiều biện pháp và thỏa thuận pháp lý để công nghệ có thể được chuyển giao hoặc tiếp nhận.
Thứ nhất là chủ sở hữu bán toàn bộ độc quyền đối với sáng chế được bảo hộ và một người hoặc pháp nhân khác mua các độc quyền đó.
Khi tất cả độc quyền đối với sáng chế được bảo hộ được chuyển giao mà không có sự hạn chế bất kỳ về thời gian hoặc điều kiện nào khác thì việc chuyển nhượng các quyền đó đã diễn ra. Các nguyên tắc và đặc điểm tương tự cũng được áp dụng đối với việc chuyển nhượng các đối tượng sở hữu công nghiệp khác.
Biện pháp pháp lý thứ hai là thông qua chuyển giao quyền sử dụng (li-xăng). Đó là việc chủ sở hữu sáng chế được bảo hộ cho phép một người hoặc pháp nhân thực hiện một hoặc nhiều ‘hành vi’ trong phạm vi các độc quyền đối với sáng chế của mình tại lãnh thổ một nước nhất định hoặc trong thời hạn bảo hộ sáng chế đó.
Khi được chủ sở hữu cho phép thì có nghĩa là “li-xăng” đã được cấp. Cần phải lưu ý rằng các "hành vi" đó là "chế tạo hoặc sử dụng sản phẩm chứa sáng chế, sản xuất sản phẩm bởi quy trình chứa sáng chế hoặc sử dụng quy trình chứa sáng chế".
Biện pháp thứ ba liên quan đến bí quyết kỹ thuật. Nhìn chung, bí quyết kỹ thuật đề cập đến kiến thức về cách thực hiện một công việc; kiến thức chuyên môn thu nhận được trong một lĩnh vực nhất định. Bí quyết kỹ thuật có thể được trao đổi dưới dạng hữu hình hoặc vô hình. Ví dụ, một kỹ sư của bên chuyển giao bí quyết giải thích quy trình cho kỹ sư của bên nhận bí quyết đó.
Các điều khoản liên quan đến bí quyết kỹ thuật có thể có trong văn bản độc lập với hợp đồng li-xăng hoặc cũng có thể gộp các điều khoản đó vào trong hợp đồng li-xăng. Cho dù các điều khoản liên quan đến bí quyết quyết kỹ thuật được tồn tại trong một văn bản hoặc tài liệu riêng rẽ, những văn bản đó vẫn được gọi là “hợp đồng chuyển giao bí quyết kỹ thuật”.
Thứ tư, việc chuyển giao thương mại đối với công nghệ cũng có thể diễn ra trong hệ thống nhượng quyền thương mại vì liên quan đến việc bán hàng hóa và dịch vụ. Nhượng quyền thương mại hoặc nhượng quyền phân phối là một thỏa thuận kinh doanh mà trong đó liên quan đến uy tín, thông tin kỹ thuật và kiến thức chuyên môn của một bên được kết hợp với sự đầu tư của một bên khác nhằm bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ trực tiếp cho khách hàng.
Phương thức tiếp thị cho các hàng hóa và dịch vụ này thường dựa trên nhãn hiệu, nhãn hiệu dịch vụ hoặc tên thương mại và cách thức trang trí hoặc thiết kế đặc biệt của cơ sở kinh doanh.
Việc li-xăng nhãn hiệu hoặc tên thương mại của chủ sở hữu thường được kết hợp với việc cung cấp bí quyết kỹ thuật của chủ sở hữu đó dưới hình thức thông tin kỹ thuật, dịch vụ kỹ thuật, hỗ trợ kỹ thuật hoặc dịch vụ quản lý liên quan đến sản xuất, tiếp thị, duy trì và quản trị.
Thứ năm, việc chuyển giao và tiếp nhận thương mại đối với công nghệ có thể được thực hiện thông qua việc mua và nhập khẩu thiết bị và tư liệu sản xuất khác. Ví dụ, thiết bị sản xuất có thể là máy và công cụ cần thiết để sản xuất sản phẩm hoặc ứng dụng quy trình kỹ thuật.
Thứ sáu là hợp đồng liên doanh. Trong đó, liên doanh theo phương thức kết hợp cổ phần là thỏa thuận mà một pháp nhân độc lập được hình hành dựa trên sự thỏa thuận của hai hay nhiều bên. Liên doanh theo hợp đồng có thể được sử dụng khi không cần hoặc không thể thành lập một pháp nhân độc lập. Thỏa thuận li-xăng, hợp đồng chuyển giao bí quyết kỹ thuật hoặc các công cụ pháp lý khác liên quan đến chuyển giao và tiếp nhận thương mại đối với công nghệ có thể được kết hợp vào các thỏa thuận liên doanh.
Thứ bảy là dự án chìa khóa trao tay. Trong một số trường hợp cụ thể, hai hoặc nhiều thỏa thuận kinh doanh liên quan đến chuyển giao công nghệ và sau đó các công cụ pháp lý đó có hiệu lực, có thể được kết hợp theo cách thức ủy thác việc lập kế hoạch, xây dựng và điều hành nhà máy cho một nhà cung cấp công nghệ duy nhất hoặc một số lượng rất hạn chế các nhà cung cấp công nghệ.
Do vậy, dự án chìa khóa trao tay có thể là một thỏa thuận toàn diện, trong đó bên chịu trách nhiệm chuyển giao cho khách hàng của họ - bên nhận công nghệ - toàn bộ cơ sở công nghiệp có khả năng hoạt động phù hợp với các tiêu chuẩn được thỏa thuận. Thông thường, dự án chìa khóa trao tay liên quan đến công việc của một bên nhằm cung cấp cho khách hàng thiết kế về cơ sở công nghiệp và thông tin kỹ thuật về hoạt động của cơ sở công nghiệp đó.
Cuối cùng là thỏa thuận tư vấn. Thoả thuận này liên quan đến việc hỗ trợ, tư vấn hoặc các dịch vụ khác do nhà tư vấn cung cấp khi lập kế hoạch tiếp nhận công nghệ, thiết kế một cơ sở kinh doanh mới, chuẩn bị đấu thầu xây dựng công trình mới, nhà xưởng hoặc thiết bị, tìm kiếm biện pháp cải tiến công nghệ sẵn có hoặc các hoạt động khác cần phải có sự tư vấn chuyên nghiệp liên quan đến bí quyết kỹ thuật.
Mặc dù pháp luật sở hữu trí tuệ của các nước đã có sự hài hoà đáng kể nhưng vẫn còn những điểm khác biệt đáng kể trong việc vận hành hệ thống sở hữu trí tuệ mà các doanh nghiệp cần quan tâm khi kinh doanh quốc tế.
Mặc dù pháp luật sở hữu trí tuệ của các nước đã có sự hài hoà đáng kể nhưng vẫn còn những điểm khác biệt đáng kể trong việc vận hành hệ thống sở hữu trí tuệ mà các doanh nghiệp cần quan tâm khi kinh doanh quốc tế.
Doanh nghiệp thường dựa vào người lao động và chuyên gia tư vấn độc lập để phát triển tài sản trí tuệ của mình. Và sau đó, doanh nghiệp thường mặc nhiên rằng họ có quyền sở hữu các quyền đối với những tài sản đó theo nguyên tắc "tôi trả tiền, nên tôi là người sở hữu". Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng đúng.
Nhãn hiệu hàng hoá, nhãn hiệu dịch vụ, nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận và nhãn hiệu nổi tiếng là các loại nhãn hiệu mà các doanh nghiệp, tổ chức cần phân biệt.
Nhiều nhà xuất khẩu tin rằng bằng cách nộp đơn đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, sáng chế hay kiểu dáng công nghiệp ở nước sở tại là họ sẽ tự động nhận được sự bảo hộ trên toàn thế giới. Nhưng rõ ràng, đây là một hiểu lầm lớn.
Các doanh nghiệp xuất khẩu thường chỉ nhận ra tầm quan trọng của việc bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ khi đã quá muộn, nghĩa là khi họ đối mặt với việc các công ty làm hàng giả, hàng nhái sản phẩm của họ hoặc khi họ bị cáo buộc xâm phạm quyền của người khác.
Hà Nội đang nóng hơn bao giờ hết khi khán giả sẵn sàng “cháy” hết mình cùng Alicia Keys - huyền thoại âm nhạc sở hữu 17 giải Grammy, giọng hát thiên thần Dimash và dàn nghệ sĩ Văn Mai Hương, HIEUTHUHAI, Maydays tại đại nhạc hội Symphony of Stars.
Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) vinh dự và tự hào là đơn vị đồng hành vàng cùng chuỗi hoạt động âm nhạc đón bình minh đầu tiên tại Việt Nam (5AM Eye-Conic) - mở ra hành trình “đánh thức giác quan” giữa lòng di sản Thủ đô Hà Nội vào ngày 1/11/2025.
UBND xã Quang Minh, TP. Hà Nội vừa ban hành quyết định phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Khu đô thị cao cấp Mê Linh với tổng diện tích khoảng 205ha.
ESG đang bước ra khỏi báo cáo để trở thành tiêu chuẩn vận hành mới của đô thị hiện đại. Nhưng để “xanh” không chỉ là màu sơn, Việt Nam cần khung pháp lý rõ ràng, chính sách hỗ trợ mạnh mẽ và một thế hệ người mua hiểu rằng phát triển bền vững không phải chi phí, mà là đầu tư cho tương lai.
Ngành chứng khoán Việt Nam đang bước vào chu kỳ tăng trưởng mới với các cải cách hạ tầng, khung pháp lý, dòng vốn ngoại sớm trở lại và làn sóng tăng vốn – IPO.
Sáng tạo đã vượt khỏi vai trò khẩu hiệu, trở thành nền tảng vận hành mới của doanh nghiệp, nơi lãnh đạo tạo môi trường để nhân viên tự do thử nghiệm và tỏa sáng.
