Thời gian qua, người dân trên địa bàn TP Hà Nội kiến nghị về việc các dự án trong quy hoạch chưa triển khai hoặc đã thực hiện nhưng kéo dài nhiều năm. Dẫn đến nhà ở của nhiều hộ dân trong khu vực dự án đã xuống cấp mà chưa được xét cấp chứng nhận quyền sử dụng đất để cải tạo, sửa chữa nhà ở.
Điển hình, dự án Khu nhà ở và văn phòng IDC tại khu vực hồ An Dương (Quận Tây Hồ) được bắt đầu triển khai từ hơn 20 năm trước. Tháng 9/1999, Thủ tướng ban hành quyết định thu hồi khoảng 14.000m2 đất tại phường Yên Phụ, giao cho Công ty TNHH Xây dựng IDC sử dụng để thực hiện Dự án.
Tuy nhiên, do vướng mắc Luật Đê điều, khiếu nại của một số hộ dân, dự án triển khai kéo dài, có thay đổi về chính sách pháp luật, đến nay mới thu hồi, giải phóng mặt bằng được khoảng 7.900m2 (trên tổng số 1,4ha).
Một số diện tích đất mặt hồ đã san lấp trước đây bị lấn chiếm; hạ tầng kỹ thuật chưa hoàn thiện dẫn đến khó khăn cho chủ đầu tư và sinh hoạt của người dân; do dự án chưa thực hiện xong nên một số chế độ tài chính liên quan đến chủ đầu tư chưa được giải quyết – TP Hà Nội cho biết.
Tới năm 2016, TP Hà Nội vào cuộc giải quyết một số vụ việc tồn đọng, kéo dài liên quan đến đất đai, dự án đầu tư sử dụng đất trên địa bàn Quận Tây Hồ. Đối với dự án Khu nhà ở và văn phòng IDC, UBND Thành phố chỉ đạo Quận Tây Hồ và chủ đầu tư kiểm tra, rà soát toàn bộ diện tích đất thuộc phạm vi, ranh giới được giao theo quyết định của Thủ tướng (năm 1999).
Trên cơ sở đó, đề xuất UBND Thành phố, báo cáo Thủ tướng cho phép điều chỉnh theo hướng, giao cho Công ty TNHH Xây dựng IDC tiếp tục sử dụng để thực hiện dự án theo quy định đối với diện tích đất đã giải phóng mặt bằng.
Đến nay, quy hoạch dự án đã được phê duyệt điều chỉnh, nhưng theo UBND TP Hà Nội xác định, nhà đầu tư không có khả năng thực hiện tiếp dự án nên cần thực hiện thủ tục chấm dứt hoạt động và xử lý các tồn tại liên quan.
Tuy nhiên theo Luật Đầu tư 2020 việc chấm dứt hoạt động dự án không quy định đối với trường hợp dự án này, đồng thời một số nội dung kiến nghị của nhà đầu tư vượt thẩm quyền do đó, UBND TP Hà Nội sẽ báo cáo Chính phủ xem xét quyết định theo thẩm quyền giải quyết những khó khăn vướng mắc tại dự án này.
Trường hợp thứ hai là dự án Sông Hồng City. Dự án hướng tới xây dựng một quần thể công trình bao gồm khu nhà ở, khu nhà văn phòng thương mại, khách sạn và các công trình tiện ích công cộng để cho thuê tại Nghĩa Dũng, Phường Phúc Xá, Quận Ba Đình với diện tích 51.300 m2. Tổng vốn đầu tư 240 triệu USD, tiến độ thực hiện trong vòng 8 năm từ ngày 29/11/1994 dự án có thời hạn 45 năm từ ngày 29/11/1994.
Chủ đầu tư dự án là Công ty Phát triển đô thị được thành lập theo Giấy phép đầu tư 1059/GP do Uỷ ban Nhà nước về Hợp tác và Đầu tư cấp năm 1994 và Giấy phép đầu tư điều chỉnh 1059/GPDC do Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp năm 1997.
Sau đó, chủ đầu tư đã ký hợp đồng thuê đất và được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. UBND quận Ba Đình và Tây Hồ đã thành lập Hội đồng đền bù giải phóng mặt bằng. Đến tháng 8/1995, dự án đã được TP Hà Nội phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500.
Tuy nhiên, trong giai đoạn từ năm 1997-2001, do ảnh hưởng và tác động của khủng hoảng kinh tế khu vực Châu Á, thị trường bất động sản suy thoái, nhà đầu tư gặp khó khăn tài chính dẫn đến dự án bị ngừng triển khai.
Đồng thời, dự án bị ngừng triển khai do có sự thay đổi pháp luật Đê điều và chưa phê duyệt quy hoạch phân khu hai bên bờ Sông Hồng.
Cụ thể, từ năm 2001, dự án bị ngừng triển khai do chưa phù hợp quy định của Pháp lệnh Đê điều (hiệu lực từ năm 2001). Sau khi Luật Đê điều có hiệu lực thi hành từ 1/7/2007, dự án lại nằm trong quy hoạch thoát lũ.
Bên cạnh đó, vị trí khu đất dự án nằm trong vùng cảnh quan hai bên sông Hồng. Tháng 7/2011, UBND Thành phố chỉ đạo trong thời gian chờ quy hoạch phân khu được cấp có thẩm quyền phê duyệt không triển khai các đồ án, dự án quy hoạch xây dựng mới có tính chất kinh doanh bất động sản.
Hiện nay, Đồ án quy hoạch phân khu sông Hồng tỷ lệ 1/5.000 đang được Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội triển khai nghiên cứu lập theo nhiệm vụ quy hoạch đã được phê duyệt.
Đầu năm 2016, Thủ tướng phê duyệt Quy hoạch phòng chống lũ và quy hoạch để điều hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình. Hà Nội cũng đã giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lập quy hoạch phòng chống lũ chi tiết, trình HĐND Thành phố thông qua. Tuy nhiên, việc lập quy hoạch tạm dừng để xin ý kiến hướng dẫn đảm bảo phù hợp Luật Quy hoạch (có hiệu lực từ ngày 1/1/2019).
Cũng theo UBND TP Hà Nội cho biết, Sông Hồng City là một trong các dự án bất động sản lớn nhất trong giai đoạn đầu thu hút vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, đánh dấu quan hệ hữu nghị song phương Việt Nam - Singapore.
Đây cũng là dự án nhận được sự quan tâm và ủng hộ của Đại sứ quán Singapore trong những năm vừa qua. Nhà đầu tư nước ngoài - Antara Koh Development (V) và phía Việt Nam - Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội đã có văn bản bày tỏ nguyện vọng tiếp tục thực hiện dự án và cam kết triển khai ngay sau khi nhận được mặt bằng.
‘‘Việc ngừng triển khai dự án do nguyên nhân khách quan và chủ quan, trong đó có sự thay đổi quy định pháp luật nhà nước về quy hoạch để điều, quy hoạch thoát lũ, quy hoạch phân khu qua các thời kỳ’ – TP Hà Nội xác định.
Qua đó, Hà Nội sẽ tiếp tục chỉ đạo các sở, ngành hữu trách khẩn trương hoàn thành lập và phê duyệt quy hoạch thoát lũ, quy hoạch phân khu làm cơ sở để nhà đầu tư triển khai dự án theo quy định.
