Doanh nghiệp bị bủa vây bởi các thông tin liên quan đến xu thế kinh tế tuần hoàn, quyết định triển khai mô hình này bởi FOMO (fear of missing out – sợ bị bỏ lỡ), dẫn đến những mô hình chắp vá và kém hiệu quả.
Tại cuộc thi khởi nghiệp với chủ đề kinh tế tuần hoàn, một startup đang thao thao giới thiệu về giải pháp ống hút được làm từ cỏ sậy giúp giảm tiêu thụ nhựa, giảm rác thải nhựa ra môi trường, thì bị ban giám khảo ngắt lời.
“Chúng tôi không muốn sau khi ứng dụng các giải pháp như vậy, giải quyết được câu chuyện rác thải nhựa đại dương, chúng ta lại phải ráo riết tìm cách giải quyết rác thải lau, sậy đại dương”, vị giám khảo nói.
May mắn, startup kể trên đã trình bày phương án thu hồi ống hút đã qua sử dụng để chế biến thành viên nén năng lượng, bên cạnh các phương án truyền thông nâng cao ý thức của người tiêu dùng, nhờ đó đạt được giải cao trong cuộc thi.
Tuy nhiên, không hiếm những doanh nghiệp, startup có ý tưởng tương tự về việc sử dụng các loại vật liệu “thân thiện với môi trường” nhằm thay thế nhựa nhưng hoàn toàn không có bằng chứng khoa học cho sự thân thiện với môi trường ấy, cũng không có giải pháp xử lý chất thải phát sinh từ vật liệu mới.
Hình dung, nếu kinh tế tuần hoàn là khép kín một vòng lặp, những doanh nghiệp như vậy vẽ được một đường hơi cong, sau đó bỏ ngỏ. Điểm đầu và điểm cuối chuỗi cung ứng không gặp được nhau nên dù “hơi cong” nhưng đó vẫn là một mô hình tuyến tính hướng tới tiêu dùng thật nhiều, thải bỏ cũng thật nhiều.
Kinh tế tuần hoàn trở thành xu thế
Cuối năm 2020, kinh tế tuần hoàn chính thức được luật hóa tại Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi). Tiếp sau đó, kinh tế tuần hoàn đã được đưa vào văn kiện Đại hội Đảng.
Nhiều chính sách về kinh tế tuần hoàn được các bộ, ngành, địa phương xây dựng và ban hành. Nhiều sự kiện giới thiệu, phân tích mô hình kinh tế tuần hoàn được tổ chức. Tất cả tạo ra một không khí có phần khẩn trương.
Doanh nghiệp được xác định là chủ thể chính của xu thế kinh tế tuần hoàn. Tuy nhiên, bên cạnh một số doanh nghiệp bỏ công sức, nguồn lực nghiên cứu áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn một cách hiệu quả nhất, không ít doanh nghiệp lựa chọn chạy theo xu thế này vì FOMO, sợ bỏ lỡ cơ hội, dù chưa hẳn đã hiểu cơ hội đó thực chất là gì.
“Họ chắp vá những lỗ hổng trong bộ máy quản lý bởi chưa có con số tổng quát về vấn đề khan hiếm tài nguyên cũng như rủi ro nguồn nguyên vật liệu trong tương lai”, bà Kim Lê, Nhà sáng lập công ty tư vấn CL2B, nhận xét.
Tệ hơn, có doanh nghiệp coi kinh tế tuần hoàn chỉ là một công cụ đánh bóng thương hiệu, nên các giải pháp kinh tế tuần hoàn đưa ra chỉ với tiêu chí “nghe thật hay” chứ hầu như không đem lại hiệu quả gì cho môi trường và xã hội.
Làm gì để xây dựng một chiến lược kinh tế tuần hoàn?
Thấu hiểu sâu sắc khái niệm kinh tế tuần hoàn là yếu tố tiên quyết để doanh nghiệp xây dựng được mô hình kinh tế tuần hoàn đúng nghĩa.
Xét trên mặt chữ, kinh tế tuần hoàn phải bao gồm hai yếu tố, bao gồm tính tuần hoàn và tính kinh tế. Hiện nay, nhiều đơn vị, tổ chức, diễn đàn, hội thảo thường quá tập trung vào khía cạnh tuần hoàn, quan tâm quá nhiều đến khía cạnh xử lý chất thải mà bỏ quên đi bản chất kinh tế của mô hình này.
Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Quân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế tuần hoàn (ICED), Đại học Quốc gia TP.HCM, khi nhắc đến kinh tế tuần hoàn, cần phải quan tâm đến các vấn đề như các bên liên quan là ai, tạo ra giá trị như thế nào, chi phí, giá trị đem lại là bao nhiêu.
Nhưng vấn đề đó thuộc về doanh nghiệp, mang bản chất một mô hình kinh doanh. Do đó, ông Quân nhấn mạnh kinh tế tuần hoàn là một mô hình kinh doanh khi định nghĩa khái niệm này.
Các mô hình kinh doanh luôn cần phải đảm bảo tạo ra giá trị, trong đó bao gồm cả lợi nhuận. Một mô hình không tạo ra lợi nhuận, dù có được hỗ trợ hết sức có thể, sớm muộn cũng sụp đổ, gây ra thiệt hại cho cả doanh nghiệp và nhà đầu tư.
Soi chiếu vấn đề lợi nhuận dưới góc nhìn tiết giảm tài nguyên, kéo dài vòng đời sử dụng của sản phẩm, vật liệu, có thể hình dung, kinh tế tuần hoàn là một mô hình giảm thiểu tài nguyên đầu vào thông qua sử dụng hiệu quả, tiết kiệm, tránh thất thoát lãng phí nhưng đem lại giá trị cao, tức là tối ưu hóa các nguồn lực đầu vào.
Hiểu khái niệm kinh tế tuần hoàn, doanh nghiệp, tổ chức còn cần phải thấu hiểu chuỗi cung ứng của mình để đưa ra những giải pháp sát sườn nhất. Cụ thể, doanh nghiệp cần biết bộ máy đang được vận hành thế nào, khâu nào kém hiệu quả và gây thất thoát nguồn lực và có thể làm được gì để cải thiện.
Đây cũng là cách giúp doanh nghiệp tiết giảm chi phí khi theo đuổi kinh tế tuần hoàn, thay vì tiêu tốn tiền của mua một loạt máy móc, công nghệ hiện đại về nhưng nhiều khi không có hiệu quả bằng một vài điều chỉnh nhỏ.
Chẳng hạn, một máy nung điện hiện đại chưa chắc đã tiết kiệm nhiên liệu hơn so với việc phơi khô đồ gốm trước khi nung ở một doanh nghiệp gốm sứ. Hoặc, đầu tư dây chuyền sản xuất vật liệu thay thế chưa hẳn đem lại hiệu quả môi trường so với thay đổi thiết kế để sản phẩm nhựa dễ dàng thu gom, tái chế sau sử dụng.
Tags:
Tags:
Doanh nghiệp nhỏ không sở hữu hệ sinh thái riêng hoàn chỉnh giúp triển khai các giải pháp kinh tế tuần hoàn, đòi hỏi phải có những hệ sinh thái dùng chung đóng vai trò hỗ trợ.
Kinh tế khó khăn, doanh nghiệp cắt phần chi phí cho phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn trước tiên, dù đây có thể là giải pháp cho doanh nghiệp trong bối cảnh biến động khó lường.
Chi phí lớn là một trong những thách thức phổ biến thường được doanh nghiệp liệt kê khi nhắc đến câu chuyện chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn.
Các mô hình kinh tế tuần hoàn phù hợp với quan điểm chiến lược “thuận thiên” trong phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long, từ đó giải quyết những thách thức lớn của vùng đất Chín Rồng.
Trong bối cảnh ngành vật liệu xây dựng đang dịch chuyển mạnh mẽ theo hướng phát triển bền vững, Vicostone đã sớm khẳng định vị thế doanh nghiệp tiên phong ứng dụng ESG trong toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh, với mục tiêu kiến tạo tương lai xanh thông qua hoạt động sản xuất có trách nhiệm.
Trong hai ngày tập huấn tại Tuyên Quang, 40 tham dự viên dân tộc thiểu số được trang bị kiến thức về bình đẳng giới trong mối liên hệ với phát triển kinh tế gia đình và kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với bạo lực. Khóa học do Quỹ Vì Tầm Vóc Việt tổ chức giúp họ hiểu rõ hơn các vấn đề giới, nhận diện nguy cơ bạo lực gia đình và mang những bài học ấy trở về để gieo sự thay đổi trong chính mái nhà của mình.
Nippon Paint không chỉ phủ xanh từng công trình, mà còn xây dựng chiến lược ESG nhất quán từ sản xuất, thành phẩm đến hệ sinh thái hợp tác.
Tiêu dùng xanh không còn là lựa chọn, mà là nghĩa vụ tất yếu của cả người dân lẫn doanh nghiệp trên hành trình hướng tới kinh tế tuần hoàn và Net Zero 2050.
Ngành dầu khí Việt Nam được kỳ vọng đóng vai trò tiên phong thúc đẩy chuyển dịch năng lượng tại các đô thị lớn, hình thành hệ sinh thái nhiên liệu sạch toàn diện.
Vinhomes Green Paradise vừa được công nhận là ứng viên chính thức đầu tiên của chiến dịch bầu chọn “7 kỳ quan đô thị tương lai” do New7Wonders phát động. Việc vượt qua 90 hồ sơ ứng cử và đề cử từ khắp thế giới để trở thành ứng viên đầu tiên đáp ứng các tiêu chí tham gia bầu chọn biểu tượng đô thị của thế kỷ 21 - đã khẳng định tầm nhìn và tầm vóc của “viên ngọc quý” Vinhomes Green Paradise trong việc phát triển mô hình đô thị kiểu mẫu của tương lai.
Cùng với xu hướng thuê văn phòng, ngày càng nhiều doanh nghiệp tính đến bài toán sở hữu mặt bằng ổn định để kiểm soát chi phí và bảo toàn dòng tiền dài hạn. Đây chính là động lực thúc đẩy mô hình Smart Asset - tài sản dòng tiền thông minh, trở thành cấu phần mới trong chiến lược tài chính của doanh nghiệp và nhà đầu tư tổ chức.
Nikken Sekkei – “ông lớn” kiến trúc Nhật Bản với hơn một thế kỷ tạo tác các công trình biểu tượng – đang mang tinh thần đến Imperia Holiday Hạ Long. Lấy chất liệu từ địa hình kỳ quan và bối cảnh di sản, thiết kế tại đây hứa hẹn tạo nên một dấu ấn mới cho không gian sống bên bờ vịnh.
Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIV là một bước tiến mạnh mẽ về nhận thức lý luận và thực tiễn, khi khẳng định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.
Đợt lũ ở Nam Trung Bộ đang diễn ra, Đắk Lắk và Khánh Hòa là hai địa phương chịu thiệt hại nặng nề nhất về người, lần lượt ghi nhận 16 và 14 người chết.
Xu hướng kinh tế trải nghiệm đang định hình tiêu dùng mới tại Việt Nam, khi khách hàng ưu tiên cảm xúc, giá trị sống và sự phát triển bản thân hơn tài sản vật chất.
Kết quả kinh doanh của nhóm doanh nghiệp ngành thép phân hóa mạnh trong bối cảnh thị trường đang phục hồi nhưng chưa đáng kể.
