Có một điều chắc chắn nữa là hiện nay đang có một nền kinh tế mới dần dần được định hình bởi những thói quen và quy định mới như giãn cách xã hội, cẩn trọng về vệ sinh, hạn chế đi lại, tiếp xúc. Đó được gọi là “nền kinh tế ít chạm” (Low touch economy)
Kể từ lúc đại dịch Covid-19 khởi nguồn vào cuối năm 2019, cho đến nay sau 7 tháng chúng ta biết chắc chắn hai điều, đó là Covid-19 sẽ tiếp tục hoành hoành trong một thời gian dài nữa cho dù vắc-xin phòng ngừa có xuất hiện vào cuối năm 2020 hay không.
Cuộc sống của chúng ta đã và sẽ thay đổi rất nhiều. Trạng thái bình thường mới sẽ trở thành nếp sống mới của chúng ta.
Covid-19 sẽ kéo dài nhưng cuộc sống vẫn sẽ phải tiếp diễn và phát triển. Không ai biết tương lai sẽ như thế nào nhưng chúng ta cần chuẩn bị cho nó. Các doanh nghiệp phải làm gì để thích ứng, bắt nhịp và phát triển trong trạng thái bình thường mới?
Có 4 việc mà các doanh nghiệp phải làm ngay. Thứ nhất là thấu hiểu rõ ràng bối cảnh hiện tại; thứ hai là đánh giá khả năng thích ứng và sẵn sàng của mình trong trạng thái bình thường mới; thứ ba là nắm bắt cơ hội phát triển trong ngắn hạn; thứ tư là định hướng phát triển trong trung và dài hạn.
Trong chuỗi các bài viết về kinh doanh trong trạng thái bình thường mới, tôi sẽ lần lượt đề cập đến 4 chủ đề trên.
Trạng thái bình thường mới
Chúng ta nghe nói rất nhiều về trạng thái bình thường mới nhưng không có bao nhiêu người thật sự hiểu rõ nó là gì và ảnh hưởng của nó đến cuộc sống của chúng ta như thế nào?
Theo Wikimedia thì “trạng thái bình thường mới” được hiểu như một trạng thái ổn định sau khủng hoảng của một xã hội hay nền kinh tế… Trạng thái này khác với trạng thái trước khi xảy ra khủng hoảng. Thuật ngữ này được sử dụng nhiều sau cuộc khủng hoảng tài chính thế giới năm 2007 - 2008 kéo theo hậu quả suy thoái kinh tế toàn cầu 2008 - 2012.
Trong đại dịch Covid-19, thuật ngữ “trạng thái bình thường” được sử dụng phổ biến để chỉ những thay đổi hành vi của con người trong hoặc sau đại dịch này. Vậy hành vi của con người thay đổi như thế nào trong trạng thái bình thường mới?
Sau đây là 10 xu hướng thay đổi:
Thứ nhất, con người trở nên lo lắng nhiều hơn, cô đơn và trầm cảm hơn. Điều này xuất phát từ việc đối diện với một tương lai bất định, cảm thấy bị cô đơn, thu nhập giảm sút, mất việc, đối mặt với ốm đau, bệnh tật, ảnh hưởng xấu các mối quan hệ… Điều đáng nói là chúng xảy ra cùng một lúc nên tác động càng trầm trọng hơn.
Thứ hai, giảm sút niềm tin vào an toàn vệ sinh của người và sản phẩm. Do tính lây nhiễm chéo, nhanh và rộng của vi rút Covid-19 nên chúng ta trở nên cẩn trọng hơn nhiều khi tiếp xúc với người khác. Chúng ta muốn có những bằng chứng về tình trạng sức khỏe, tình trạng y tế của người tiếp xúc. Tại Trung Quốc, dịch vụ giao thức ăn thậm chí còn hiển thị nhiệt độ cơ thể theo thời gian thực của những người giao thức ăn.
Thứ ba, gia tăng hạn chế đi lại. Du lịch là một trong những ngành công nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Rủi ro lây nhiễm, rủi ro bị cách ly, rủi ro bị có thể bị kẹt ở một nơi xa lạ do dịch bệnh bùng phát khiến cho chúng ta cẩn trọng hơn khi quyết định đi xa.
Thứ tư, làm việc tại nhà trở nên thông dụng hơn. Ngôi nhà mang một ý nghĩa mới vì chúng đã trở thành một nơi làm việc thường xuyên. Chúng ta phải cân bằng nhu cầu sống và làm việc trong một không gian hạn chế.
Thứ năm, căng thẳng và xung đột gia tăng ở nhiều cấp độ. Nhiều tổ chức và người chuyển sang chế độ sinh tồn; các cam kết, hợp đồng bị vi phạm, thậm chí bị phá vỡ.
Thứ sáu, thất nghiệp tăng cao. Theo Tổng cục Thống kê, cho đến quý II/2020 có hơn 30 triệu việc làm bị ảnh hưởng, 2,4 triệu lao động mất việc làm. Tỷ lệ thất nghiệp tăng cao nhất trong 10 năm qua. Theo ước tính của ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) trong hai quý đầu năm 2020, có 135 triệu việc làm bị mất. Thành phần lao động trẻ, lao động gần đến tuổi hưu, tay nghề thấp, lao động phổ thông bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Điều này buộc nhiều người phải cân nhắc lại sự nghiệp của mình. Tình trạng nhảy việc giảm và sẽ xuất hiện thêm những người kinh doanh mới do thất nghiệp.
Thứ bảy, kỳ vọng dịch vụ giao nhận mọi thứ đến tận nhà. Chúng ta kỳ vọng rằng từ nay sẽ có thể mua sắm hầu hết mọi thứ tại nhà và chúng sẽ được giao đến tận nhà.
Thứ tám, giảm tiếp xúc trực tiếp và tụ tập. Cho đến khi vắc xin ngừa Covid-19 được sử dụng rộng rãi thì các tiếp xúc trực tiếp và tụ tập sẽ bị hạn chế đến mức tối đa.
Thứ chín, ý thức những giá trị khác ngoài tiền và công việc. Đối với nhiều người, tiền, công việc và vị trí xã hội đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống của họ. Khi hiểu rằng vi rút không phân biệt giàu nghèo, sang hèn, nguồn gốc, vị thế của mỗi cá nhân thì chúng ta chấp nhận tháo gỡ các mặt nạ ấy. Nhiều người đã trở nên ý thức hơn về những giá trị khác trong cuộc sống
Thứ mười, chứng nhận an toàn và miễn dịch đóng vai trò quan trọng. Do lo sợ lây nhiễm và niềm tin giảm sút nên các hoạt động chứng tỏ an toàn và miễn dịch sẽ được đặt ở vị trí ưu tiên nhất.
Rõ ràng là dịch Covid-19 đã thay đổi cách chúng ta sinh hoạt, ăn uống, làm việc, mua sắm, tập thể dục, chăm lo sức khỏe, giao tiếp xã hội và giải trí... với tốc độ nhanh chưa từng thấy.
Câu hỏi đặt ra cho các doanh nghiệp là với 10 xu hướng như trên, doanh nghiệp có thể nhìn ra “trong nguy có cơ” như thế nào?
Có một điều chắc chắn nữa là hiện nay đang có một nền kinh tế mới dần dần được định hình bởi những thói quen và quy định mới như giãn cách xã hội, cẩn trọng về vệ sinh, hạn chế đi lại, tiếp xúc. Đó được gọi là “nền kinh tế ít chạm” (Low touch economy).
Tôi sẽ trình bày các đặc điểm của nền kinh tế ít chạm trong bài viết sau với những cơ hội mà nó đem lại và cách doanh nghiệp tận dụng để phát triển trong ngắn hạn và dài hạn.
(*) Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả Lâm Bình Bảo - Tổng giám đốc B Coaching
Theo dõi các bài viết cùng chủ đề:
Chuyên đề 1: Tác động của dịch Covid-19 đến nền kinh tế
Chuyên đề 2: Dòng tiền thời dịch Covid-19
Chuyên đề 3: Quản trị khủng hoảng và vai trò của nữ doanh nhân
Chuyên đề 4: Tái cấu trúc doanh nghiệp hậu Covid-19
Chuyên đề 5: Tái khởi động du lịch hậu Covid-19
Tags:
Tags:
Ông Bùi Trung Đức, nhà sáng lập kiêm Tổng giám đốc Khách sạn Amanaki, chia sẻ đầy tâm huyết về bản báo cáo phát triển bền vững đặc biệt.
TS. Huỳnh Thế Du, giảng viên Trường Chính sách công và quản lý, Đại học Fulbright Việt Nam cho rằng, đổi mới sáng tạo chính là chìa khoá đưa Việt Nam bước vào nhóm các quốc gia thu nhập cao trong bối cảnh các động lực tăng trưởng cũ đã dần suy yếu.
Với Tyna Huỳnh, đồng sáng lập Drinkizz, hữu cơ (organic) không chỉ là một lựa chọn thực phẩm, mà là một triết lý sống kết nối con người với thiên nhiên và cộng đồng.
Xây dựng một môi trường làm việc tôn trọng là chìa khóa để kiến tạo tương lai thịnh vượng và công bằng cho các doanh nghiệp may mặc ở Việt Nam.
Deloitte Việt Nam khuyến nghị các doanh nghiệp nhanh chóng rà soát và đánh giá sự ảnh hưởng của các thay đổi của Nghị định 20 để áp dụng ngay trong kỳ quyết toán thuế sắp tới.
Thương vụ hợp tác giữa KBC với The Trump Organization chỉ đơn thuần là bước đi trong ngành bất động sản hay còn những toan tính khác của doanh nghiệp ông Đặng Thành Tâm?
Chiến tranh thương mại và kinh tế toàn cầu giảm tốc gây áp lực lên xuất khẩu, chuỗi cung ứng và tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Người được coi là cầu nối trong các dự án liên doanh, hợp tác quốc tế là ông Tan Bo Quan vừa được bầu làm chủ tịch hội đồng quản trị Tập đoàn Bamboo Capital.
Các ngành nhựa và cao su đang chủ động xanh hóa, áp dụng kinh tế tuần hoàn để đáp ứng yêu cầu thị trường cũng như các quy định của pháp luật.
Logistics xanh không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc, nếu không chuyển đổi doanh nghiệp ngành này sẽ bị loại khỏi “sân chơi” toàn cầu.
Các doanh nghiệp Hoa Kỳ đang tăng mức độ quan tâm và mở rộng đầu tư tại Việt Nam, tập trung vào công nghệ cao, năng lượng và chuỗi cung ứng, đánh dấu một bước tiến mới.
Các chuyên gia tài chính đều chung góc nhìn tích cực về sự cải thiện chất lượng tài sản ngân hàng cùng sự hồi phục chung của nền kinh tế, đặc biệt với những tháo gỡ ở nhóm ngành bất động sản.
