Trong năm 2021, công ty tài chính tiêu dùng lớn nhất thị trường là FE Credit đã báo lỗ liên tiếp 2 quý cuối năm, lần lượt là 300 tỷ đồng và 290 tỷ đồng. Ban lãnh đạo công ty cho biết, trong giai đoạn căng thẳng của làn sóng thứ tư dịch Covid-19, các khách hàng của FE Credit tập trung ở phân khúc người lao động thu nhập thấp đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Đây là nhóm khách hàng chịu tác động lớn từ đại dịch, thất nghiệp và không có khả năng chi trả nợ nần.
Đứng trước tình hình đó, FE Credit có thời điểm đã dừng hoàn toàn hoạt động cho vay mới, chỉ tập trung xử lý các khoản vay cũ. Phải đến nửa cuối quý 4/2021, khi tình hình dịch bệnh tạm lắng xuống, FE Credit mới bắt đầu cho vay trở lại.
Những diễn biến không thuận lợi trên khiến hoạt động kinh doanh của FE Credit ảnh hưởng nặng nề. Sau 2 quý thua lỗ, công ty ghi nhận lợi nhuận cả năm 2021 đạt 610 tỷ đồng, giảm 84% so với năm 2020.
Doanh thu năm 2021 của FE Credit đạt 15.330 tỷ đồng, giảm so với mức 17.420 tỷ đồng năm 2020. Tỷ lệ NIM của công ty cho vay tiêu dùng này giảm từ 27,2% xuống còn 21,1%.
Số lượng khách hàng của FE Credit đến cuối tháng 12/2021 đã tăng lên 5,9 triệu, cao gấp rưỡi so với thời điểm tháng 12/2020. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là số lượng khách hàng thẻ chỉ còn khoảng 600.000, trong khi cuối năm 2019 và năm 2020 đều có 1 triệu khách hàng.
Ban lãnh đạo VPBank chia sẻ, trong năm 2021, FE Credit đã hụt thu khoảng 4.000 tỷ đồng lợi nhuận để sử dụng cho việc trích lập dự phòng, hỗ trợ khách hàng giảm lãi suất. Tuy nhiên, đại diện ngân hàng tin rằng con số này không phải là mất đi hoàn toàn mà sẽ sớm thu về khi kinh tế phục hồi, khách hàng có thể trả nợ trở lại.
Niềm tin trên một phần dựa vào hoạt động kinh doanh khởi sắc hơn của FE Credit trong nửa cuối quý 4/2021. Đẩy mạnh tín dụng trong vài tuần ngắn ngủi, dư nợ tín dụng của FE Credit vẫn tăng 14,2% so với năm 2020. Công ty giải ngân được 67.000 tỷ đồng trong năm qua, trong đó riêng quý 4 giải ngân tới 35.000 tỷ đồng.
Mặc dù vậy, với mức lợi nhuận chỉ hơn 600 tỷ đồng trong năm 2021, FE Credit đã mất ngôi vị công ty tài chính tiêu dùng có lợi nhuận lớn nhất nhiều năm qua vào tay HD Saison – công ty cho vay tiêu dùng của HDBank.
Theo đó, HD Saison ghi nhận lợi nhuận trước thuế năm 2021 đạt 1.001 tỷ đồng, ngang với mức đạt được năm 2020. Trong năm qua, bất chấp dịch bệnh, doanh thu của công ty tài chính này vẫn đạt 4.682 tỷ đồng, tăng so với 4.476 tỷ đồng năm 2020.
HD Saison cho thấy thế mạnh của mình ở một số phân khúc cho vay tiêu dùng như dẫn đầu thị phần cho vay xe máy (34%), bỏ xa FE Credit (24%). Công ty cũng cho thấy khả năng sử dụng vốn hiệu quả hơn hẳn FE Credit khi lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của HD Saison đạt mức 26,6%, hơn gấp đôi so với mức 12% của FE Credit.
Dù có doanh thu và lợi nhuận ổn định, nhưng HD Saison vẫn phải đối mặt với tình trạng nợ xấu gia tăng do tác động của dịch Covid-19 đến khả năng trả nợ của nhóm khách hàng có thu nhập trung bình, thấp. Cụ thể, tỷ lệ nợ xấu của HD Saison cuối năm 2021 đã tăng lên 7,3% từ mức 5,8% cuối năm 2020.
Một công ty cho vay tiêu dùng khác thuộc ngân hàng là MCredit của MBank cũng ghi nhận kết quả kinh doanh sát nút FE Credit trong năm 2021. MCredit ghi nhận doanh thu đạt 4.595 tỷ đồng trong năm 2021, tăng 21% so với năm 2020. Lợi nhuận trước thuế của công ty tài chính tiêu dùng này đạt 601 tỷ đồng, tăng tới 87%.
