Vì sao RCEP chưa thể ‘cán đích’?

Đức Huy Thứ sáu, 24/05/2019 - 09:36

Chênh lệch lớn trình độ phát triển dẫn tới mâu thuẫn trong ưu đãi thuế quan được nhận định là nguyên nhân khiến đàm phán RCEP kéo dài.

RCEP được kỳ vọng sẽ hoàn thành đàm phán trong năm nay.

Được khởi xướng vào tháng 11/2012, Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) khởi động đàm phán vào năm 2013 nhằm mục đích thiết lập nền tảng hợp tác kinh tế sâu sắc hơn giữa 10 nước ASEAN với các đối tác, bao gồm Úc, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand và Hàn Quốc.

Nếu được ký kết, RCEP dự kiến sẽ tạo ra khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới với khoảng 3,5 tỷ dân, chiếm tới 30% GDP toàn cầu.

Mức độ bao phủ của RCEP lớn hơn khá nhiều so với Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) với phiên bản mới là Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Tại hội thảo “RCEP: Tình hình đàm phán và những vấn đề doanh nghiệp cần quan tâm”, bà Nguyễn Quỳnh Nga, Phó vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết, tính đến nay, hiệp định này đã trải qua 25 phiên đàm phán chính thức, nhiều phiên giữa kỳ, 13 phiên đàm phán cấp Bộ trưởng và 2 hội nghị cấp cao.

Theo dự kiến, RCEP sẽ kết thúc đàm phán trong năm nay.

Hiện Hiệp định đã kết thúc đàm phán 6 nội dung, bao gồm hợp tác kinh tế kỹ thuật; doanh nghiệp vừa và nhỏ; các biện pháp vệ sinh kiểm dịch; tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và thủ tục đánh giá sự phù hợp; mua sắm của chính phủ; thủ tục hải quan và thuận lợi hóa thương mại.

Tính đến nay, tiến trình đàm phán đã kéo dài 6 năm và RCEP không ít lần lỡ hẹn do những bất đồng chưa được giải quyết.

Ông Phạm Tuấn Anh, Phó vụ trưởng Vụ Hợp tác Quốc tế (Bộ Tài chính) cho biết hầu hết hiệp định thương mại (FTA) Việt Nam tham gia có 2 quá trình, bao gồm đàm phán mang tính mô hình, đưa ra mục tiêu, tham số về thuế quan và đàm phán chi tiết.

Theo ông, RCEP hiện chưa đưa ra được mô hình chung mà mới chỉ thống nhất các tham số giả định, biểu hiện nỗ lực cố gắng đạt được.

Quá trình đàm phán thứ hai – đàm phán chi tiết mang tính chủ đạo, mang lại tính linh hoạt dù còn nhiều khó khăn.

“Khi đàm phán từng lĩnh vực thì sẽ cân đối trong lĩnh vực đó còn trong giai đoạn cuối, phải cân bằng lợi ích ở phạm vi rộng hơn”, ông Tuấn Anh phân tích.

RCEP bao trùm lên một khu vực rộng lớn nhưng đi kèm với đó là thách thức do sự chênh lệch trình độ đáng kể.

Đại diện Bộ Tài chính lấy ví dụ Việt Nam, nhận định sự bổ trợ trong cơ cấu xuất nhập khẩu với một số đối tác như New Zealand, từ đó dẫn đến cam kết thuế quan cao. Tuy nhiên, một số nền kinh tế khác trong RCEP lại là đối thủ cạnh tranh trực tiếp, có lợi thế mạnh giống Việt Nam.

Điều này đòi hỏi sự xem xét, cân bằng lợi ích không chỉ trong một thời điểm.

Không chỉ vậy, RCEP còn bao trùm lên 3 quốc gia đang được xếp loại kém phát triển và mặc dù có những ưu đãi, đối xử đặc biệt, sự chênh lệch lớn trình độ phát triển vẫn kéo theo những thách thức lớn.

Kết quả là có những nhóm nước giành ưu đãi thuế cho tất cả nhưng cũng có những nước chỉ giành ưu đãi cho một số đối tác cụ thể, tạo ra khó khăn và chưa thể giải quyết mâu thuẫn.

“Đây là lý do căn bản các cuộc đàm phán kéo dài”, ông Tuấn Anh nhấn mạnh.

Tuy vậy, không ít kỳ vọng được đặt vào hiệp định thương mại này khi việc hài hòa các quy định tạo ra chuỗi giá trị khu vực mới, hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng tốt ưu đãi.

Tuyên bố của các nhà lãnh đạo cấp cao RCEP tháng 11/2018 cho biết đàm phán RCEP năm 2018 đã đạt được tiến bộ đáng kể, hướng tới giai đoạn đàm phán cuối cùng. 

"Các bên tiếp tục quá trình đàm phán để kết thúc đàm phán trong năm 2019 với một hiệp định RCEP tiến bộ, toàn diện, chất lượng cao và mang lại lợi ích cho tất cả các bên tham gia". 

Định hướng các nguyên tắc đàm phán RCEP cũng kỳ vọng Hiệp định sẽ có mức độ cam kết sâu rộng hơn với những tiến bộ đáng kể hơn so với các FTA ASEAN+ hiện hành, trong khi ghi nhận sự phát triển khác nhau của các bên tham gia. 

Căng thẳng thương mại dâng cao ‘đốt’ nóng RCEP

Căng thẳng thương mại dâng cao ‘đốt’ nóng RCEP

Quốc tế -  6 năm
Các quốc gia Đông Nam Á mới đây tiếp tục khẳng định sự ủng hộ đối với thương mại tự do trong bối cảnh bất ổn thương mại toàn cầu có khả năng gây tổn thương xuất khẩu.
Căng thẳng thương mại dâng cao ‘đốt’ nóng RCEP

Căng thẳng thương mại dâng cao ‘đốt’ nóng RCEP

Quốc tế -  6 năm
Các quốc gia Đông Nam Á mới đây tiếp tục khẳng định sự ủng hộ đối với thương mại tự do trong bối cảnh bất ổn thương mại toàn cầu có khả năng gây tổn thương xuất khẩu.
Những cánh cửa cần được mở khóa trước thềm EVFTA

Những cánh cửa cần được mở khóa trước thềm EVFTA

Tiêu điểm -  6 năm

Để Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu và Việt Nam (EVFTA) dự kiến kí kết cuối năm nay đi vào hoạt động trơn tru và hiệu quả, cả hai bên đều đang tích cực hỗ trợ và giải quyết những giai đoạn cuối cùng.

Doanh nghiệp chưa tận dụng được ưu đãi trong VKFTA

Doanh nghiệp chưa tận dụng được ưu đãi trong VKFTA

Tiêu điểm -  7 năm

Theo đánh giá của các chuyên gia, sau hơn 2 năm có hiệu lực, việc tận dụng các ưu đãi trong hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Hàn Quốc vẫn chưa thực sự đạt được kỳ vọng của cả hai bên.

Quốc hội chốt còn 34 tỉnh, thành phố

Quốc hội chốt còn 34 tỉnh, thành phố

Tiêu điểm -  10 giờ

Quốc hội thông qua nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh còn 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc trung ương.

Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường: Vẫn còn nhiều vướng mắc

Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường: Vẫn còn nhiều vướng mắc

Tiêu điểm -  1 ngày

Nhiều ý kiến cho rằng, việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường khó đạt được mục tiêu giảm tỷ lệ thừa cân, béo phì.

Chính phủ yêu cầu kiểm soát đà tăng giá bất động sản

Chính phủ yêu cầu kiểm soát đà tăng giá bất động sản

Tiêu điểm -  1 ngày

Thủ tướng yêu cầu khẩn trương đưa ra phương án để tăng khả năng tiếp cận nhà ở của người dân, mở rộng nguồn cung.

Đổi mới tư duy, nâng tầm tham mưu chiến lược tuyên giáo, dân vận trong giai đoạn mới

Đổi mới tư duy, nâng tầm tham mưu chiến lược tuyên giáo, dân vận trong giai đoạn mới

Tiêu điểm -  1 ngày

Đảng bộ Ban Tuyên giáo và dân vận Trung ương sẽ đổi mới mạnh mẽ tư duy, nâng cao chất lượng tham mưu, ứng dụng công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo trong kỷ nguyên số.

Tìm hướng 'dìu dắt' 5 triệu hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Tìm hướng 'dìu dắt' 5 triệu hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Tiêu điểm -  1 ngày

Nâng cấp 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động để đạt được mục tiêu cả nước có 2 triệu doanh nghiệp theo Nghị quyết 68 là hoàn toàn khả thi.

Bất động sản Đà Nẵng: Nghỉ dưỡng hạ nhiệt, chung cư soán ngôi

Bất động sản Đà Nẵng: Nghỉ dưỡng hạ nhiệt, chung cư soán ngôi

Bất động sản -  6 giờ

Bất động sản nghỉ dưỡng ven biển tại Đà Nẵng đang ở giai đoạn trầm lắng sau thời gian tăng trưởng nóng, trong khi chung cư sở hữu lâu dài lại trở thành lựa chọn ưu tiên của các nhà đầu tư.

Sáu năm liên tiếp Lotte Finance tăng vốn điều lệ

Sáu năm liên tiếp Lotte Finance tăng vốn điều lệ

Tài chính -  6 giờ

Năm nay, vốn điều lệ của Lotte Finance đã tăng hơn 726 tỷ đồng so với năm 2024, từ 4.186 tỷ đồng lên hơn 4.912 tỷ đồng để thúc đẩy cho vay tiêu dùng.

'Lối thoát' sau nhiều năm mắc kẹt của CTX Holdings

'Lối thoát' sau nhiều năm mắc kẹt của CTX Holdings

Doanh nghiệp -  7 giờ

Bán đi dự án "vàng" tại Cầu Giấy, CTX Holdings dự kiến ghi nhận kết quả kinh doanh cao nhất kể từ khi thành lập, đồng thời có nguồn lực để bước vào chu kỳ mới.

Từ sự vụ C.P. Việt Nam: Lỗ hổng quản trị nguy hiểm khi phớt lờ tiếng nói nội bộ

Từ sự vụ C.P. Việt Nam: Lỗ hổng quản trị nguy hiểm khi phớt lờ tiếng nói nội bộ

Diễn đàn quản trị -  8 giờ

Sự việc của C.P. Việt Nam là hồi chuông cảnh tỉnh cho các doanh nghiệp về hệ thống quản trị minh bạch và hiệu quả.

Đầu tư giáo dục theo cách của BITEX

Đầu tư giáo dục theo cách của BITEX

Leader talk -  8 giờ

Với Tổng giám đốc BITEX Trần Thanh Thảo, muốn đất nước phát triển mạnh mẽ thì không có con đường nào bền vững hơn đầu tư vào giáo dục.

Vì sao InterContinental chọn Vịnh Hạ Long – viên ngọc mới của châu Á

Vì sao InterContinental chọn Vịnh Hạ Long – viên ngọc mới của châu Á

Bất động sản -  8 giờ

InterContinental Halong Bay, khu nghỉ dưỡng hạng sang mới nhất thuộc thương hiệu khách sạn cao cấp hàng đầu thế giới, đang được kỳ vọng sẽ thiết lập chuẩn mực mới cho du lịch nghỉ dưỡng miền Bắc. Nhưng điều gì khiến một thương hiệu toàn cầu như InterContinental lựa chọn Hạ Long?

Tổng thống Cộng hòa Litva đến Hà Nội trên chuyên cơ Vietjet

Tổng thống Cộng hòa Litva đến Hà Nội trên chuyên cơ Vietjet

Ống kính -  8 giờ

Tổng thống nước Cộng hòa Litva Gitanas Nauseda và phu nhân tới Hà Nội tối 11/6 trên chuyến bay chuyên cơ Vietjet, bắt đầu thăm chính thức Việt Nam từ ngày 11 - 12/6.