Phát triển bền vững

Thiết lập hệ thống truy xuất nguồn gốc cho rác thải

Phạm Sơn Thứ hai, 26/10/2020 - 10:26

Hệ thống truy xuất nguồn gốc rác thải sẽ là cơ sở để thực thi công cụ chính sách Mở rộng trách nhiệm của nhà sản xuất, đáp ứng cách tiếp cận mới “người gây ô nhiễm phải trả tiền”.

Hiện nay, mô hình kinh tế tuần hoàn được xem như là giải pháp vẹn toàn nhất cho bài toán ô nhiễm môi trường và khủng hoảng rác thải khi giải quyết được mâu thuẫn giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, điều mà trước đây từng được coi là hiển nhiên và con người bắt buộc phải chấp nhận.

Theo ông Nguyễn Thế Chinh, Nguyên viện trưởng Viện chiến lược và chính sách tài nguyên và môi trường, Bộ Tài nguyên và môi trường, mô hình kinh tế tuần hoàn là điều tất yếu trong tiến trình phát triển, cần được lồng ghép vào những thành tựu của kinh tế kỹ thuật số để đạt được hiệu quả cao và bao trùm.

Một trong những ứng dụng của công nghệ số đang được nhiều chuyên gia quốc tế đề xuất nhằm thúc đẩy kinh tế tuần hoàn là hệ thống truy xuất nguồn gốc, hoạt động dựa trên nguyên lý và nền tảng công nghệ chuỗi khối (blockchain).

Đơn vị cung cấp dịch vụ công nghệ Optel cho biết, hệ thống truy xuất nguồn gốc sẽ đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế tuần hoàn, đặc biệt là đối với ngành bao bì. Cụ thể, thông qua hệ thống này, nhà sản xuất có khả năng quản lý hiệu quả hơn sản phẩm và tối ưu hóa tuổi thọ của bao bì.

Đảm bảo lợi ích vẹn toàn cho các bên trong chuỗi giá trị tái chế

Các thông tin hữu ích có thể truy xuất được thông qua hệ thống truy xuất nguồn gốc bao gồm giá trị thị trường của bao bì, sự di chuyển của bao bì trong chuỗi cung ứng, bao bì đang được tái sử dụng hay tái chế như thế nào và giai đoạn nào đang gây ra sự lãng phí đối với bao bì.

Như vậy, đây sẽ là công cụ hữu ích giúp doanh nghiệp thực thi khung chính sách Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR), một trong những khái niệm mới được cụ thể hóa tại dự thảo Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) mới được trình lên Quốc hội xem xét vào tháng 5 vừa qua.

Bên cạnh đó, công cụ này cũng giúp doanh nghiệp hạn chế vấn nạn hàng nhái, hàng giả cũng như thu hồi sản phẩm nhanh chóng hơn trong các trường hợp rủi ro.

Về phía người tiêu dùng, hệ thống truy xuất nguồn gốc cho phép truy cập dễ dàng các thông tin liên quan đến sản phẩm và bao bì sản phẩm, bao gồm nguồn gốc nguyên vật liệu, quy trình sản xuất cũng như cam kết của nhà sản xuất đối với bao bì.

Các thông tin bổ sung khác có thể được cân nhắc thêm vào hệ thống như hướng dẫn phân loại, xử lý sơ hoặc tái chế rác thải sau khi sử dụng cũng như các địa điểm thu gom rác thải được cấp phép và kiểm soát, giúp người tiêu dùng tham gia tích cực vào chuỗi giá trị tái chế.

Đây cũng là mục tiêu đầu tiên được Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam) đặt ra trong tầm nhìn dài hạn để thiết lập mô hình kinh tế tuần hoàn đối với ngành bao bì. Ông Jeff Fielkow, Tổng giám đốc Tetra Pak Việt Nam, một thành viên của PRO Việt Nam lý giải, nâng cao tỷ lệ thu gom giúp các nhà máy tái chế đảm bảo nguyên liệu đầu vào, qua đó có động lực đầu tư cải tiến công nghệ và nâng cao chất lượng.

Thiết lập hệ thống truy xuất nguồn gốc cho rác thải nhựa
Kế hoạch thực hiện áp dụng kinh tế tuần hoàn đối với ngành bao bì của PRO Việt Nam. Ảnh: PRO Việt Nam.

Với vai trò điều tiết và kiểm soát, các cơ quan chính phủ có thể sử dụng công cụ truy xuất nguồn gốc để theo dõi mức độ thực thi của các doanh nghiệp, bao gồm nhà sản xuất, nhà bán lẻ và đơn vị xử lý rác thải.

Từ đó, những hiện tượng vi phạm nghiêm trọng, hủy hoại môi trường để trục lợi, điển hình như vụ việc công ty môi trường Mỹ Nga chôn lấp trái phép chất thải nguy hại sẽ được ngăn chặn kịp thời.

Lực lượng thu gom rác thải phi chính thức, bao gồm người thu mua phế liệu và các làng nghề tái chế cũng có thể được kiểm soát để tham gia tích cực vào mô hình kinh tế tuần hoàn nhờ vào hệ thống truy xuất nguồn gốc.

Cụ thể, theo Ngân hàng Thế giới (WB), hiện có khoảng 10% rác thải rắn sinh hoạt có khả năng tái chế được thu gom và xử lý bởi khu vực phi chính thức. Do đó việc đưa nhóm này tham gia vào chuỗi giá trị tái chế sẽ trở thành nguồn lực vô cùng quan trọng.

Theo đó, với các thông tin được cung cấp trên hệ thống truy xuất nguồn gốc, những người trong nhóm phi chính thức có thể xử lý sơ phế liệu và bán lại doanh nghiệp tại hệ thống thu gom với mức giá cho trước. Các đơn vị tái chế và doanh nghiệp sản xuất cũng có thể cân nhắc tới việc cung cấp trang thiết bị cho họ để hoạt động này diễn ra thuận lợi.

Một điều quan trọng được các chuyên gia nhấn mạnh là tính minh bạch của thông tin được chia sẻ. Các thông tin sẽ được lưu trữ một cách an toàn, không bị xâm phạm hay cố tình sửa đổi vì mục đích gian lận, trục lợi.

Công ty giải pháp công nghệ Everledger nhận định, các mô hình kinh tế đều cần được hoạt động dựa trên nền tảng là dòng chảy của thông tin. Do đó, với những thông tin minh bạch và được truy cập dễ dàng thông qua hệ thống truy xuất nguồn gốc, mô hình kinh tế tuần hoàn sẽ được vận hành bài bản và hiệu quả.

Tuy nhiên, những thách thức do sự thiếu hụt về công nghệ, hành lang pháp lý chưa rõ ràng đang đặt ra đối với hệ thống truy xuất nguồn gốc tái chế, đòi hỏi nỗ lực không ngừng nghỉ của doanh nghiệp, chính phủ và các bên liên quan.

Các chuyên gia của Everledger nhận xét, hệ thống truy xuất nguồn gốc không phải là giải pháp hoàn hảo cho mọi vấn đề, tuy nhiên sẽ là một cơ hội tốt để hiện thực hóa và tối ưu hiệu quả mô hình kinh tế tuần hoàn trong tương lai tới.

Ba trụ cột làm nên 'triết lý giá thấp' của ông chủ Thorakao

Ba trụ cột làm nên 'triết lý giá thấp' của ông chủ Thorakao

Phát triển bền vững -  3 ngày

Ông chủ Thorakao lý giải triết lý giá thấp dựa trên ba giá trị cốt lõi: đạo đức kinh doanh, thương khách hàng và tinh thần học tập suốt đời.

Quỹ Touchstone Partners gieo mầm chuyển đổi xanh

Quỹ Touchstone Partners gieo mầm chuyển đổi xanh

Phát triển bền vững -  4 ngày

Quỹ chuyển đổi xanh của Touchstone Partners sẽ bắt đầu giải ngân vốn từ tháng 12/2025, đồng thời cố vấn trực tiếp và hỗ trợ chiến lược cho các startup.

Vicostone tiên phong triển khai ESG vì tương lai bền vững

Vicostone tiên phong triển khai ESG vì tương lai bền vững

Phát triển bền vững -  1 tuần

Trong bối cảnh ngành vật liệu xây dựng đang dịch chuyển mạnh mẽ theo hướng phát triển bền vững, Vicostone đã sớm khẳng định vị thế doanh nghiệp tiên phong ứng dụng ESG trong toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh, với mục tiêu kiến tạo tương lai xanh thông qua hoạt động sản xuất có trách nhiệm.

Khi bình đẳng giới được gieo mầm: Từ lớp học lan tỏa đến từng ngôi nhà 

Khi bình đẳng giới được gieo mầm: Từ lớp học lan tỏa đến từng ngôi nhà 

Phát triển bền vững -  1 tuần

Trong hai ngày tập huấn tại Tuyên Quang, 40 tham dự viên dân tộc thiểu số được trang bị kiến thức về bình đẳng giới trong mối liên hệ với phát triển kinh tế gia đình và kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với bạo lực. Khóa học do Quỹ Vì Tầm Vóc Việt tổ chức giúp họ hiểu rõ hơn các vấn đề giới, nhận diện nguy cơ bạo lực gia đình và mang những bài học ấy trở về để gieo sự thay đổi trong chính mái nhà của mình.

Nippon Paint và hành trình kiến tạo tương lai xanh từ từng giọt sơn

Nippon Paint và hành trình kiến tạo tương lai xanh từ từng giọt sơn

Phát triển bền vững -  1 tuần

Nippon Paint không chỉ phủ xanh từng công trình, mà còn xây dựng chiến lược ESG nhất quán từ sản xuất, thành phẩm đến hệ sinh thái hợp tác.

FPT muốn làm tổng công trình sư cho TP.HCM trong chuyển đổi số

FPT muốn làm tổng công trình sư cho TP.HCM trong chuyển đổi số

Doanh nghiệp -  8 giờ

Tập đoàn FPT đề xuất nhận vai trò quy hoạch và thiết kế tổng thể về công nghệ nhằm đưa TP.HCM trở thành siêu đô thị số và trung tâm tài chính quốc tế.

F88 đa dạng kênh huy động vốn hướng tới mục tiêu tăng trưởng cao

F88 đa dạng kênh huy động vốn hướng tới mục tiêu tăng trưởng cao

Doanh nghiệp -  8 giờ

Việc F88 chuyển dịch từ kênh huy động vốn riêng lẻ sang phát hành trái phiếu ra công chúng đánh dấu một bước ngoặt về chiến lược quản trị vốn và sự minh bạch.

Doanh nhân Đỗ Quang Vinh được vinh danh trong Top 10 giải thưởng Sao Đỏ 2025

Doanh nhân Đỗ Quang Vinh được vinh danh trong Top 10 giải thưởng Sao Đỏ 2025

Hồ sơ quản trị -  12 giờ

Ngày 26/11, lễ trao giải thưởng Sao Đỏ - doanh nhân trẻ Việt Nam tiêu biểu 2025 đã diễn ra tại Hà Nội. Ông Đỗ Quang Vinh - Phó chủ tịch HĐQT kiêm Phó tổng giám đốc Ngân hàng SHB, Chủ tịch HĐQT SHS vinh dự có mặt trong top 10 doanh nhân xuất sắc nhất giải thưởng Sao Đỏ năm nay.

VinFast VF 6 thiết lập chuẩn mực mới cho phân khúc B-SUV: Mạnh mẽ, an toàn và tiết kiệm

VinFast VF 6 thiết lập chuẩn mực mới cho phân khúc B-SUV: Mạnh mẽ, an toàn và tiết kiệm

Nhịp cầu kinh doanh -  12 giờ

Với những trang bị an toàn hàng đầu như hệ thống ADAS và 8 túi khí, cùng lợi thế chi phí vận hành gần như bằng 0, VinFast VF 6 khẳng định vị thế dẫn đầu khi bàn giao 2.524 xe trong tháng 10/2025, vững vàng ngôi đầu phân khúc B-SUV.

CEO CareerViet Bùi Ngọc Quốc Hưng được vinh danh Top 100 giải thưởng Sao Đỏ 2025

CEO CareerViet Bùi Ngọc Quốc Hưng được vinh danh Top 100 giải thưởng Sao Đỏ 2025

Hồ sơ quản trị -  12 giờ

Nhờ cung cấp các giải pháp đột phá về nhân sự cho hơn 5 triệu người dùng và 20.000 doanh nghiệp, Tổng giám đốc CareerViet Bùi Ngọc Quốc Hưng được vinh danh trong Top 100 giải thưởng Sao Đỏ 2025.

HDF Energy tính rót 500 triệu USD đầu tư dự án điện tại Việt Nam

HDF Energy tính rót 500 triệu USD đầu tư dự án điện tại Việt Nam

Tiêu điểm -  12 giờ

Công ty HDF Energy dự kiến đầu tư 500 triệu USD vào các dự án điện tái tạo tại Việt Nam, hướng tới các dự án năng lượng hydro xanh tại TP.HCM.

Top 10 Sao Đỏ 2025 Đoàn Quốc Huy: Hành trình trưởng thành của một doanh nhân kiến tạo

Top 10 Sao Đỏ 2025 Đoàn Quốc Huy: Hành trình trưởng thành của một doanh nhân kiến tạo

Hồ sơ quản trị -  12 giờ

Sao Đỏ 2025, giải thưởng tôn vinh thế hệ doanh nhân trẻ Việt Nam xuất sắc, gọi tên Đoàn Quốc Huy trong một thời điểm đặc biệt: ba thập kỷ sau ngày BIM Group ra đời và đúng một năm sau khi anh chính thức đảm nhiệm vị trí Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc của tập đoàn.

Đọc nhiều