Nghịch cảnh trả trăm triệu mua chỗ đỗ xe ở chung cư: Cơ quan quản lý và người dân vẫn bế tắc

Muôn kiểu "khổ sở" vì chỗ để xe!

Cuối tuần vừa qua, anh Đạt (Hà Đông, Hà Nội) đã có ý định dồn tiền mua một chiếc xe ô tô sau nhiều năm mong mỏi. Phần vì giá xe trong thời gian gần đây đang giảm mạnh, nhiều mẫu xe phù hợp với tài chính của gia đình, phần vì để thuận tiện cho việc đi lại, đặc biệt là mỗi khi cả gia đình anh về quê hay đi du lịch.

Mọi việc tưởng chừng như đã rất chắc chắn cho đến khi bảo bảo vệ toà nhà tiết lộ thông tin khiến anh Đạt phải suy nghĩ lại quyết định của mình. Theo đó, chung cư nơi gia đình anh sinh sống hiện đã hết chỗ để xe ô tô, nếu mua xe, anh phải để ô tô ở vỉa hè trước mặt chung cư và tự quản lý hoặc gửi xe ở các bãi giữ xe lân cận.

Không có sự lựa chọn như anh Đạt, gia đình anh Hà lại ở trong hoàn cảnh “khổ sở” khác. Do khi mua nhà không hỏi trước về chỗ để xe ô tô nên khi dọn về ở, gia đình anh buộc phải gửi xe ở bãi xe bên ngoài. 

“Mỗi khi đi đâu là tôi lại phải đi xe máy tới bãi đỗ xe cách nhà hơn 1 cây số, rất rắc rối và bất tiện”, anh Hà chia sẻ.

Thực trạng thiếu chỗ để xe ô tô của người dân sống trong chung cư hiện nay không phải là hiếm khi thực tế, nhiều tòa nhà chỉ có một tầng hầm, thậm chí nhiều chung cư xây dựng từ giai đoạn trước còn không có tầng hầm khiến vấn đề về chỗ gửi xe ô tô của người dân trở đang nên vô cùng nhức nhối.

Một trong những khu vực "nóng" nhất về chỗ để xe của TP. Hà Nội có lẽ chính là Linh Đàm. Do tình trạng “khát” chỗ để xe kéo dài nên khu vực quanh các chung cư HH - Linh Đàm, Kim Văn - Kim Lũ đã phát sinh hàng loạt bãi xe trái phép. Thời điểm trước khi UBND quận Hoàng Mai ra quân đóng cửa các bãi đỗ xe tự phát này hồi tháng 5/2018, có những điểm trông giữ xe lớn với quy mô lên tới hàng trăm xe ô tô được trông giữ ngày đêm.

Việc các cơ quan chức năng xóa bỏ 3 bãi đậu xe ô tô không phép này khiến cho nhiều người dân sống tại đây thực sự "bế tắc" vì không biết gửi xe ở đâu. Mới đây, các bãi đỗ xe này đã được mở trở lại.

Không chỉ thiếu chỗ để xe, tại nhiều chung cư, cư dân còn khổ vì giá vé gửi xe tăng vọt. Theo đó, không ít chủ đầu tư đã tự ý tăng giá vé gửi xe hoặc dùng hình thức “bán chỗ để xe dài hạn” cho cư dân để thu lợi. 

Cư dân Thủ đô chắc hẳn chưa quên vụ tranh chấp chỗ đậu ô tô giữa cư dân và chủ đầu tư khu chung cư Golden Westlake (Tây Hồ, Hà Nội) cách đây hơn một năm trước. Do thiếu chỗ để xe ô tô, chủ đầu tư này đã đưa ra hai hình thức tính tiền gửi xe hoặc ngắn hạn 1 triệu đồng/tháng hoặc dài hạn là 800 triệu đồng cho 38 năm.

Hay như tại một dự án chung cư ở TP. HCM mới đây, dù được quảng cáo là dự án cao cấp tiêu chuẩn 5 sao thế nhưng, trên thực tế, chung cư này cũng không có đủ chỗ để xe cho cư dân. Chủ đầu tư đã ra thông báo yêu cầu cư dân phải tiến hành lễ bốc thăm để được chỗ đậu xe hơi. Những cư dân nào không bốc thăm trúng, phải dời xe đi nơi khác. 

Đáng nói, tiền phí thu gửi ô tô được chủ đầu tư đưa ra là 3 triệu đồng/tháng, quá cao so với mặt bằng chung phí gửi xe ô tô trong chung cư hiện nay là tư 1 - 1,5 triệu đồng/tháng tuỳ khu vực. Sau cuộc họp với cư dân, mức giá gửi xe tại đây đã được giảm xuống, tuy nhiên, vẫn đề thiếu chỗ để xe ô tô vẫn không có cách nào giải quyết.

Không phải ngẫu nhiên, việc thiếu chỗ để xe ô tô lại đang trở thành vấn đề nhức nhối tại các đô thị lớn hiện nay. Với mức thu nhập ngày càng tăng cao, mong muốn sở hữu ô tô đang trở thành một nhu cầu thiết yếu của các gia đình. Theo báo cáo của Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA), doanh số tháng 12/2017 của toàn thị trường đạt 27.882 xe, giảm 16% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng 13% so với tháng 11. Trong đó bao gồm 14.621 xe du lịch; 11.889 xe thương mại và 1.372 xe chuyên dụng.

Năm 2016, thị trường ô tô Việt bất ngờ tiêu thụ được 304.427 xe – mức doanh số cao nhất trong 20 năm. Trong đó, thủ đô Hà Nội đang có tốc độ gia tăng phương tiện cá nhân rất nhanh, khoảng 10%/năm. Hà Nội hiện đã có hơn 5 triệu xe máy và hơn 500.000 xe ô tô con. 

Để đáp ứng nhu cầu về chỗ để xe này, theo quy định của Luật Nhà ở, đối với chung cư nhà ở thương mại, cứ 100m2 diện tích sử dụng của căn hộ, phải bố trí tối thiểu 20m2 chỗ để xe. Đối với nhà ở xã hội, 100m2 diện tích sử dụng của căn hộ, phải bố trí tối thiểu 12m2 chỗ để xe, kể cả đường nội bộ trong nhà để xe. 

Song, hầu hết các chung cư hiện vẫn không đủ chỗ đỗ xe cho cư dân. Đây cũng là nguyên nhân "châm ngòi" cho nhiều mâu thuẫn giữa cư dân và chủ đầu tư trong thời gian gần đây. 

Vẫn là ý thức trách nghiệm chủ đầu tư

Trước thực trạng thiếu chỗ để xe ô tô như hiện nay, phát biểu trên báo chí, ông Nguyễn Trọng Ninh, Cục trưởng Cục Quản lý nhà ở và Thị trường bất động sản trước đó đã cho biết, theo quy định của pháp luật, khi chủ đầu tư tiến hành dự án nhà ở, khu đô thị mới phải được sự chấp thuận chủ trương đầu tư của chính quyền tùy theo quy mô dự án có thể do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, UBND các cấp phê duyệt. 

Theo ông Ninh, trong các chỉ tiêu quyết định chủ trương dự án đầu tư có chỉ tiêu về đảm bảo cơ sở hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội trong đó có việc đảm bảo chỗ để xe cho người dân.

Trước đó, vào tháng 5/2016, TP. Hà Nội đã đề xuất các chung cư tại Hà Nội phải xây dựng tối thiểu ba tầng hầm nhằm đáp ứng nhu cầu để xe. Tuy nhiên, đề xuất này đã bị gác lại do nhiều ý kiến tranh luận cho rằng quy định này trái luật, gây khó khăn cho các chủ đầu tư, làm giá nhà tăng cao vì thêm chi phí xây dựng.

Từ đó đến nay, các quy định của pháp luật về giải quyết chỗ để xe trong chung cư đang rơi vào ngõ cụt, chưa có một giải pháp nào thực sự hoàn thiện và "mạnh tay" để giải quyết yêu cầu bức thiết này của người dân.

Theo ông Nguyễn Cảnh Hồng, Tổng giám đốc EuroWindow, theo quy định, quy chuẩn về xây dựng nhà chung cư hiện nay, các toà nhà phải đảm bảo chỗ đỗ xe cho cư dân. Song có một thực tế là các chủ đầu tư thường không tuân thủ tiêu chuẩn này. 

Lý giải nguyên nhân khiến các doanh nghiệp lách luật, không tuân thủ đúng tiêu chuẩn về chỗ để xe cho cư dân, dưới góc độ của một chủ đầu tư, ông Hồng cho rằng, xây dựng thêm tầng hầm chung cư, doanh nghiệp sẽ phải chịu thêm chi phí đầu tư rất lớn. 

Tổng giám đốc EuroWindow tiết lộ, theo tính toán, mỗi tầng hầm xây dựng thêm sẽ chiếm từ 10 - 20% tổng chi phí xây dựng của toà nhà. Điều này rất tốn kém chi phí cho chủ đầu tư.  Trong khi đó, nếu cộng dồn vào giá thành căn hộ sẽ khiến dự án bị đội giá lên cao, chủ đầu tư mất lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

"Đây là khó khăn rất lớn của doanh nghiệp bởi mức giá rẻ, phù hợp với túi tiền người mua nhà và chất lượng dự án đáp ứng nhu cầu cao của cư dân luôn là hai vấn đề đối kháng". Các chủ đầu tư phải tính toán, cân đối giữa giá thành đầu tư dự án và bài toán đầu ra của sản phẩm, ông Hồng chia sẻ. 

Tuy nhiên, vị lãnh đạo này cũng khẳng định rằng, về lâu dài, vì sự phát triển bền vững của dự án, uy tín của chủ đầu tư, các doanh nghiệp làm ăn bài bản sẽ luôn đầu tư những dịch vụ tốt nhất để gia tăng tiện ích cho dự án, phục vụ cư dân. Trong đó, việc xây thêm tầng hầm để đáp ứng nhu cầu về chỗ để xe trong bối cảnh hiện nay là điều chắc chắn phải làm.

Một lý do khác gây nên tình trạng thiếu chỗ để xe theo ông Hồng là do nhu cầu sở hữu xe ô tô của người dân cao hơn so với mức dự kiến của các cơ quan quản lý nhà nước. Điều này dẫn đến nhiều dự án dù đáp ứng đủ tiêu chuẩn về chỗ để xe theo quy định của pháp luật nhưng vẫn thiếu cho nhu cầu thực tế của người dân. 

Chưa nói đến những chung cư xây dựng từ năm 2016 trở về trước áp dụng quy chuẩn cũ của Bộ Xây dựng, tất yếu sẽ thiếu chỗ để xe.

Để giải quyết vấn đề này, ông Hồng cho rằng, các cơ quan nhà nước cần làm tốt vấn đề quy hoạch, tránh quá tải hạ tầng. Đồng thời, sớm có giải pháp xử lý các chủ đầu tư không thực hiện đúng quy định pháp luật về diện tích để xe chung cư, đảm bảo đáp ứng được nhu cầu của người dân.