Hoạt động khởi nghiệp tại Việt Nam trong thời gian gần đây diễn ra một cách rầm rộ. Báo cáo Khởi nghiệp toàn cầu năm 2018 do Tập đoàn Amway phối hợp cùng Trường Đại học Technische Universitat Munchen, Công ty nghiên cứu thị trường Gesellschaft fuer Konsumfors (Đức) thực hiện hồi tháng 3/2018 cho thấy Việt Nam đang dẫn đầu thế giới về tinh thần khởi nghiệp.
Ngoài ra, 99% người Việt được khảo sát cho biết họ sẵn sàng hy sinh thời gian rảnh để triển khai ý tưởng kinh doanh của riêng mình, so với con số trung bình của thế giới là 57%.
Tuy nhiên, một số chuyên gia đánh giá, hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thời gian qua vẫn mang tính phong trào, chưa thật sự hiệu quả.
Kết quả khảo sát của Mạng lưới Khởi nghiệp toàn cầu (GEN) cho biết, Việt Nam được xếp vào nhóm 20 nền kinh tế khởi nghiệp cao nhất nhưng lại nằm trong nhóm 20 quốc gia có khả năng thực hiện các kế hoạch kinh doanh thấp nhất. Ða phần các khởi nghiệp trẻ tập trung vào ý tưởng sản phẩm mà quên lên bài toán lớn về năng lực và khả năng vận hành của bản thân doanh nghiệp.
Từ một góc nhìn khác, ông Lê Thành, Viện trưởng Viện Kinh tế nông nghiệp hữu cơ cho rằng phong trào có thể xem là một trong những yếu tố quan trọng trong khởi nghiệp. Bởi lẽ phong trào tạo ra cảm hứng và kết nối nhiều người với nhau, bao gồm những người làm việc một cách đích thực, có ý tưởng sáng tạo và biết trình bày và hiện thực hoá ý tưởng.
Ông Lê Thành cho rằng sau phong trào phải có các hoạt động mang tính thực chất.Tuy nhiên ông Thành nhấn mạnh, tiếp sau phong trào phải tổ chức được các hoạt động mang tính thực chất hơn.
“Tạo được phong trào là tốt nhưng các nhà hoạch định cũng như chính doanh nghiệp phải tính toán các bước đi tiếp nối phong trào, làm thế nào để phong trào có thể là một cái phễu hút tất cả nguồn lực xã hội, sau đó phân loại ra nhóm nào làm nông nghiệp, làm nghiên cứu…. Cần phải cụ thể và thực chất hơn”, ông Thành nhìn nhận.
Khi nhiều người vẫn cho rằng người trẻ nên tính toán cẩn thận trước khi quyết định khởi nghiệp thì Viện trưởng Viện Kinh tế nông nghiệp hữu cơ lại có một quan điểm trái ngược.
Ông cho rằng những người trẻ có nguồn vốn rất lớn là thời gian. Vì vậy khi còn trẻ đừng băn khoăn hay tính toán bởi suy nghĩ quá nhiều chỉ làm cho con người già đi nhanh hơn. Làm được cái gì hãy cứ làm đi, sai lầm hay vấp ngã sẽ là bài học để làm tốt hơn.
Theo đó, nếu tính toán quá nhiều trên một hành trình với mong muốn chỉ đạt được thành công thì một thất bại dù rất nhỏ trên con đường khởi nghiệp ấy cũng khó giải quyết được.
Tất nhiên, việc sẵn sàng thử thách và bắt đầu hành trình ở đây đang được xét về khía cạnh tinh thần. Còn trên thực tế, ông Thành nhấn mạnh, trong quá trình làm phải biết tìm hiểu những người đi trước để học hỏi và được giúp đỡ nhằm giảm bớt những cú vấp trên hành trình của mình.
Một điều quan trọng khác được Viện trưởng Viện Kinh tế nông nghiệp hữu cơ nhấn mạnh, khi khởi nghiệp, cần tìm ra người đi cùng để có thêm sức mạnh, việc đi cùng nhau có thể giúp doanh nghiệp đi xa hơn.
Không thể phủ nhận, có người đồng hành sẽ giúp doanh nghiệp đi nhanh hơn và xa hơn nhưng trong cuộc sống, xung đột và mâu thuẫn là không thể tránh khỏi. Lúc này, một trong hai người cần lùi về một bước để thay đổi cục diện bởi xung đột chỉ diễn ra khi có hai người.
“Trong khởi nghiệp, xung đột là chuyện bình thường nhưng cần có nghệ thuật giải quyết xung đột. Sự lùi lại không có nghĩa bỏ cuộc mà là sự lùi lại trong khiêm nhường, để lắng lại và bình tâm, để chính mình và bạn mình được hồi sức và có thể đi tiếp”, ông Thành nhấn mạnh. Tuy nhiên việc bước tiếp này phải được thực hiện trên một con đường chung đã được định sẵn trong đầu và trong trái tim của cả hai người.
Khi làm cùng nhau, ông Thành khuyên rằng cần ưu tiên giữ cam kết trong mọi hoàn cảnh, xây dựng một hệ thống minh bạch để bất kỳ ai từ trên xuống dưới đều phải tuân theo, nếu không ắt sẽ tự gạt mình ra khỏi cuộc chơi.
Một yếu tố khác người trẻ không thể bỏ qua khi làm khởi nghiệp được Viện trưởng Viện Kinh tế nông nghiệp hữu cơ chỉ ra là tính chính trực, luôn đi vào sự thật thay vì mưu mô, tính toán tư lợi cá nhân.
“Có quá nhiều thứ để viện dẫn và nguỵ trang cho nhiều ý định của chúng ta. Giới trẻ phải chính trực vì nó là một trong những thước đo của sự thành công”, ông Thành nhìn nhận.
