Nguy cơ thủy sản thua lỗ trầm trọng vì thiếu container, phí vận tải ‘trên trời’
Nhật Minh
Thứ năm, 08/07/2021 - 16:20
VASEP cho biết các doanh nghiệp xuất nhập khẩu thủy sản đang vấp phải khó khăn rất lớn vì giá cước tàu biển tăng nhanh cùng tình trạng thiếu container kéo dài từ cuối năm ngoái.
Theo phản ánh của Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản (VASEP), hầu hết hãng tàu vận tải biển từ tháng 11/2020 đến nay đã thông báo tăng giá cước từ 2 – 10 lần trong khi doanh nghiệp vẫn rất khó hoặc không thể đặt được container/chặng tàu cho nhiều chặng quan trọng.
Điều này gây ra tình trạng khó khăn đột ngột, ùn ứ và chi phí đội lên rất cao cho ngành xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam nói riêng, và các ngành có xuất khẩu nói chung.
Mặc dù các bên liên quan đã họp bàn tìm giải pháp, cước phí vận tải tàu biển vẫn tiếp tục tăng cao và tình trạng thiếu container càng ngày càng nghiêm trọng. Ở một số cảng, giá đã tăng cấp đôi so với mấy tháng trước, và thậm chí gấp gần 6 lần so với mức giá đầu năm ngoái.
Đơn cử, giá vận tải container lạnh từ Việt Nam đi cảng Southamton (Anh) đầu năm 2020 ở mức 1.600 USD/container, tăng nhanh lên mức 5.000 USD vào tháng 12 năm ngoái và tới 9.100 USD vào thời điểm tháng 5.
Giá vận tải container lạnh từ Việt Nam đi cảng Los Angeles (Mỹ) theo các thời điểm trên ghi nhận mức tăng từ 1.800 USD lên 4.000 USD và tới 8.000 USD/container vào tháng 5/2021.
Giá vận chuyển container hàng khô từ Việt Nam đi Israel tháng 10/2020 mới chỉ là 2.300 USD/container 20 feet (ft), thì tháng 3/2021 đã lên 6.300 USD/container 20ft (hãng tàu Happloy, Evergreen) đến 7.000 USD/container 20ft (hãng tàu Zim). Thậm chí, có hãng tàu còn báo cước phí lên đến 11.000 USD.
Mặc dù giá thuê cao, các doanh nghiệp cho biết vẫn rất khó đặt được container.
Bên cạnh đó, vào cuối tháng 10/2020, nhiều hãng tàu vận tải container đã đồng loạt gửi thông báo đến các khách hàng yêu cầu tăng phụ phí Rate Retoration (RR) – phí trả lại container đối với hàng container xuất khẩu từ Việt Nam đi các thị trường châu Á.
VASEP cho biết mức tăng từ 50 – 200 USD/container và bắt đầu áp dụng luôn từ 1/11/2020, tức là chỉ vài ngày sau ngày gửi thông báo tới các khách hàng.
Ngoài ra, hãng tàu Yaming Shipping Vietnam ngày 6/11/2020 cũng ra thông báo tăng phí Peak Season Surcharge – phụ phí mùa cao điểm từ 150 – 450 USD.
Mặc dù giá thuê cao như vậy, các doanh nghiệp cho biết vẫn rất khó đặt được container, do tình trạng được báo là thiếu container tại các cảng, các tuyến. Trong tháng 12/2020, doanh nghiệp muốn thuê container cũng phải đặt trước 1 tháng mà nhiều trường hợp vẫn không thuê được. Các doanh nghiệp gần như đang phải tranh nhau chỗ để đặt thuê container.
Ngay cả khi doanh nghiệp đã đăng ký được container đóng hàng, đưa ra cảng để lên tàu xuất khẩu rồi, các hãng tàu liên tục dừng, hoãn chuyến, có nhiều tàu phải dừng 4 – 5 lần, tương đương khoảng 10-15 ngày,
Trên thị trường container rỗng hiện nay, doanh nghiệp nào trả cước cao hơn thì hãng tàu sẽ cấp container. Thậm chí, các doanh nghiệp đã có được đăng ký container rồi nhưng do cước phí thuê tăng lên hàng ngày, các hãng tàu sẵn sàng hủy đặt hàng để chuyển cho doanh nghiệp khác nếu được trả cước cao hơn.
“Như vậy, phải chăng đã có sự tích trữ container và chỗ trên tàu từ phía các hãng tàu để đẩy giá thuê container lên cao?”, VASEP đặt vấn đề.
Doanh nghiệp bị bóp nghẹt
Việc thiếu hụt container cho xuất nhập khẩu hàng hóa đã và đang dẫn đến ách tắc cả cho đầu ra lẫn đầu vào, đồng thời làm gia tăng chi phí thuê container tại tất cả cảng biển, gây ra nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng của nhiều ngành hàng.
Thực trạng này đồng thời cũng khiến nhiều doanh nghiệp phải trả thêm chi phí lưu kho, lưu bãi do các lô hàng bị ách tắc tại các cảng biển do không thuê được container, vận chuyển.
Các yếu tố trên đã đẩy chi phí logistics tăng cao, tác động không nhỏ đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường thế giới.
Không chỉ vậy, rất nhiều đơn hàng của các doanh nghiệp đã bị hủy, chậm giao hàng, chậm thanh toán và, không ký tiếp được đơn hàng mới dẫn đến rất nhiều khó khăn.
Dưới tác động của dịch bệnh Covid-19, các doanh nghiệp đã rất khó khăn mới ký được các đơn hàng. Tuy nhiên, ngay cả khi có đơn hàng, với việc cước phí thuê container tăng quá cao và rất khó khăn trong việc thuê được container hàng để xuất nhập hàng hóa, các doanh nghiệp cũng đang đứng trước tình trạng thua lỗ trầm trọng và đình đốn sản xuất do giá thành sản xuất tăng cao và không xuất khẩu được hàng hóa.
Nếu không có các biện pháp kiểm soát, tình hình này sẽ kéo dài với chi phí vận tải biển và tình trạng container thiếu hụt tiếp tục tăng cao, ảnh hưởng nghiêm trọng đến xuất khẩu thủy sản nói riêng và các ngành hàng xuất nhập khẩu của Việt Nam nói chung.
HSBC hạ dự báo tăng trưởng của Việt Nam năm 2021 từ 6,6% xuống 6,1%, phản ánh tác động của đợt bùng dịch gần nhất. Dù vậy, khi có thể kiểm soát Covid-19, Việt Nam sẽ lấy lại đà tăng trưởng nhanh chóng.
HSBC hạ dự báo tăng trưởng của Việt Nam năm 2021 từ 6,6% xuống 6,1%, phản ánh tác động của đợt bùng dịch gần nhất. Dù vậy, khi có thể kiểm soát Covid-19, Việt Nam sẽ lấy lại đà tăng trưởng nhanh chóng.
Siêu cảng tổng hợp - container Hòa Phát Dung Quất, cảng biển quan trọng bậc nhất miền Trung, đang vướng mắc pháp lý dù đã vận hành, khai thác một phần.
Sau khi Tập đoàn Lotte có văn bản xin chấm dứt đầu tư dự án Lotte Eco Smart City Thủ Thiêm, tới lượt chủ đầu tư khu phức hợp Tháp quan sát Thủ Thiêm phản ứng vì phải nộp khoản tiền sử dụng đất lên đến hơn 8.800 tỷ đồng.
Hơn hai tháng sau sáp nhập, thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp ở TP.HCM, tinh thần làm việc tại các trụ sở hành chính công đã thực sự chuyển từ quản lý sang phục vụ, hướng tới sự đồng hành và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp một cách thiết thực.
Bên cạnh vướng mắc pháp lý khiến nguồn cung tắc nghẽn, đẩy giá chung cư tăng cao, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, nhiều doanh nghiệp chủ ý nâng giá bán để gia tăng lợi nhuận.
Trong dòng chảy thực hành ESG, một xu hướng lãnh đạo mới đang được hình thành là sự xuất hiện của các giám đốc tài chính có sự am hiểu về phát triển bền vững.
