Quản trị con người: 'Doanh nghiệp Việt cần tránh copy một cách máy móc'

Lê Bang Đức, CEO OPEX Thứ sáu, 29/09/2017 - 13:14

Trên thế giới có nhiều phương pháp và mô hình quản lý con người để mang lại hiệu quả cao hơn. Tuy nhiên, các doanh nghiệp Việt Nam cần tránh copy một cách máy móc nếu không muốn “râu ông nọ cắm cằm bà kia”.

Quản trị con người luôn là bài toán hóc búa. Ảnh Viện IBM

Phương Tây mà đặc biệt là Âu Mỹ thường có cách tiếp cận khoa học và hệ thống, họ luôn cố gắng lượng hóa, hoặc mô hình hóa bất cứ vấn đề nào. Mô hình Vitality Curve 10-70-20 của GE với CEO Jack Welch là một ví dụ điển hình. Cuộc tranh luận trên TheLEADER đang diễn ra sôi nổi mấy ngày qua, nhưng sẽ thiếu sót nếu không nói về "Triết lý cải tiến liên tục 6 Sigma và Lean 6 Sigma".

Quản lý con người luôn là một bài toán hóc búa với bất cứ công ty, tổ chức nào. Trên thế giới có nhiều phương pháp và mô hình quản lý con người để mang lại hiệu quả cao hơn. Việt Nam chúng ta đi sau thế giới nhiều thập kỷ và về nhiều mặt, trong đó có quản lý nói chung và quản lý con người nói riêng.

Triết lý cải tiến liên tục 6 Sigma và Lean 6 Sigma với các dự án trọng điểm được đưa ra từ tầng cao nhất tới từng chi nhánh/ xưởng/ phân xưởng. Và lợi thế của phương pháp này khi mọi thứ đều có thể đo lường được, và kết nối những mục tiêu với chiến lược tổng thể của công ty.

Khi ráp vào hệ thống tổng thể này, hiệu quả của từng đơn vị thành viên, từng phòng ban cho tới từng người đều có thể đo lường được ở mức độ chính xác cao. Các lợi ích cứng có thể đo lường được, và lợi ích mềm không đo lường được như sự hài lòng của khách hàng hay tâm lý làm việc của nhân viên cũng được đo lường.

Nếu thiếu hệ thống khổng lồ để đo lường gần như tất cả các hoạt động của tổ chức thì sẽ không thể xếp loại nhân viên. Các doanh nghiệp Việt Nam cần tránh copy một cách máy móc nếu không muốn “râu ông nọ cắm cằm bà kia”.

GE thành công và phát triển vượt bậc dưới thời Jack Welch là cả một hệ thống quản lý theo phương pháp nổi tiếng 6 Sigma. Nếu thiếu một triết lý quản lý và hệ thống quản lý này thì phương pháp Vitality Curve cũng sẽ không phát huy hết hiệu quả, và thậm chí phản tác dụng trong chặng đường dài.

Cũng trong những năm 80, trên thế giới nổi lên một phương pháp quản lý khác, triết lý kinh doanh đã đưa một công ty nhỏ bé ở Nhật Bản bị tàn phá sau chiến tranh, vượt qua mọi khó khăn vươn lên thành tập đoàn xe hơi hàng đầu thế giới. 

Toyota đã chiến thắng các công ty khổng lồ như Ford, GM ngay trên sân nhà của họ. Triết lý quản lý và kinh doanh này được biết đến và truyền bá khắp thế giới với tên gọi Lean trong cuốn "Machine that changed the world – Cỗ máy đã thay đổi cả thế giới".

Ai trong số chúng ta cũng từng đi khám ở bệnh viện, trải qua rất nhiều công đoạn từ vào cổng gửi xe, lấy vé, xếp hàng lấy số, đóng tiền khám sơ bộ, chờ khám, khám bác sĩ, làm các xét nghiệm, chiếu chụp và lại chờ đợi đóng tiền và chờ khám lại, bác sĩ kê đơn, rồi lại chờ đợi lấy thuốc. 

Thực sự công đoạn “đáng đồng tiền bát gạo” chỉ chừng vài phút: bác sĩ khám, chiếu chụp lấy mẫu xét nghiệm và lấy thuốc, còn lãng phí thì quá nhiều. 5 phút chia cho 8h (500 phút) là chỉ khoảng 1%. 

Bạn hãy tưởng tượng nếu mỗi bệnh nhân đến khám chỉ cần 5 phút thì chúng ta sẽ tiết kiệm được bao nhiêu nguồn lực, của cải và thời gian? 

Chuỗi giá trị con người

Trong Lean có một khái niệm quan trọng là Value Stream – Chuỗi Giá Trị: mọi sản phẩm/ dịch vụ chúng ta tạo ra đều đi qua một quá trình các bước/ công đoạn, có những công đoạn tạo ra giá trị mà khách hàng đồng ý trả tiền, cũng có các công đoạn không cần thiết hoặc lãng phí.

Tương tự Chuỗi giá trị vật chất, Lean cũng có Chuỗi giá trị con người, làm thế nào để chúng ta phát huy tốt nhất tiềm năng của mỗi người, và cộng hưởng tiềm năng này trong nhóm, trong tổ chức, công ty? 

Đọc tới đây các bạn hãy xem hình đính kèm về Chuỗi giá trị con người để dễ theo dõi câu chuyện tiếp theo.

Chúng ta thường chỉ nhìn vào phần cuối của chuỗi, và lo lắng làm sao để con người, đội nhóm của chúng ta làm tốt, và phải đo đếm, thưởng họ ra sao, phạt họ thế nào, tại sao họ hay nhảy việc. 

Chúng ta quên mất những điều quan trọng hơn nhiều: Tại sao họ lại ở đây, họ làm việc vì cái gì? Chúng ta đã thu hút, lựa chọn những người phù hợp? Có thể đào tạo được không? Chúng ta đã đào tạo, hướng dẫn họ để họ thực hiện tốt công việc? 

Họ có được hỗ trợ đầy đủ để làm việc đó? Công cụ, dụng cụ có đầy đủ? Họ có được tham gia vào quá trình xây dựng và cải thiện chính công việc của họ? Để họ thấy được trân trọng và được đóng góp cho nơi này? 

Họ có thực sự chia sẻ hệ giá trị và tư tưởng với công ty? Và một phần rất quan trọng, họ có cơ hội được học hỏi, phát triển, tự thách thức giới hạn của bản thân và lớn cùng công ty? Hay họ sẽ có 20 năm kinh nghiệm của 1 năm?

Chấm điểm nhân viên: Công thức Jack Welch và gia vị Trần Kim Thành

Chấm điểm nhân viên: Công thức Jack Welch và gia vị Trần Kim Thành

Diễn đàn quản trị -  8 năm

Các doanh nghiệp nhỏ và vừa với nguồn lực hạn chế sẽ khó khăn hơn trong việc ứng dụng những nguyên tắc này.

Chấm điểm nhân viên: Nỗi đau của nhà quản lý

Chấm điểm nhân viên: Nỗi đau của nhà quản lý

Diễn đàn quản trị -  8 năm

Hiện có nhiều tập đoàn lớn loại bỏ hệ thống chấm điểm nhân viên bằng một con số quen thuộc.

Cách F88 thiết lập chuẩn mực quản trị quốc tế và bền vững

Cách F88 thiết lập chuẩn mực quản trị quốc tế và bền vững

Diễn đàn quản trị -  1 ngày

Với nền tảng quản trị và hiệu quả kinh doanh, phía F88 khẳng định sẽ kiên định xây dựng hệ sinh thái dịch vụ tài chính bình dân và bền vững.

Triết lý vun trồng thế hệ kế cận tại VNG

Triết lý vun trồng thế hệ kế cận tại VNG

Diễn đàn quản trị -  1 ngày

Nhiều năm qua, VNG đã kiên định xây dựng triết lý về phát triển con người, bắt nguồn từ những chiến lược dài hạn và khác biệt.

Sức mạnh mô hình tư duy trong đào tạo nhân sự của SeABank

Sức mạnh mô hình tư duy trong đào tạo nhân sự của SeABank

Diễn đàn quản trị -  3 ngày

Đội ngũ L&D SeABank khai thác sức mạnh từ mô hình tư duy, xây dựng bộ câu hỏi quyền năng để biến chương trình đào tạo thành công cụ tạo tác động thực tế.

Chủ tịch Verichains cảnh báo rủi ro thật của AI

Chủ tịch Verichains cảnh báo rủi ro thật của AI

Diễn đàn quản trị -  3 ngày

Chủ tịch Verichains cho rằng, giá trị thật của AI không nằm ở công nghệ mà ở khả năng doanh nghiệp làm chủ hệ thống, dữ liệu và vận hành để kiểm soát rủi ro.

F&B vào mùa thanh lọc khắc nghiệt: Kẻ thu mình, người tăng tốc

F&B vào mùa thanh lọc khắc nghiệt: Kẻ thu mình, người tăng tốc

Diễn đàn quản trị -  4 ngày

Ngành F&B bước vào chu kỳ thanh lọc khắc nghiệt, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn chọn mở rộng để chiếm lĩnh thị trường và đón thời cơ bứt phá.

Vinhomes Green Paradise được công nhận là ứng viên đầu tiên của 7 kỳ quan đô thị tương lai thế giới

Vinhomes Green Paradise được công nhận là ứng viên đầu tiên của 7 kỳ quan đô thị tương lai thế giới

Nhịp cầu kinh doanh -  5 giờ

Vinhomes Green Paradise vừa được công nhận là ứng viên chính thức đầu tiên của chiến dịch bầu chọn “7 kỳ quan đô thị tương lai” do New7Wonders phát động. Việc vượt qua 90 hồ sơ ứng cử và đề cử từ khắp thế giới để trở thành ứng viên đầu tiên đáp ứng các tiêu chí tham gia bầu chọn biểu tượng đô thị của thế kỷ 21 - đã khẳng định tầm nhìn và tầm vóc của “viên ngọc quý” Vinhomes Green Paradise trong việc phát triển mô hình đô thị kiểu mẫu của tương lai.

Smart Asset - bất động sản dòng tiền thông minh

Smart Asset - bất động sản dòng tiền thông minh

Bất động sản -  6 giờ

Cùng với xu hướng thuê văn phòng, ngày càng nhiều doanh nghiệp tính đến bài toán sở hữu mặt bằng ổn định để kiểm soát chi phí và bảo toàn dòng tiền dài hạn. Đây chính là động lực thúc đẩy mô hình Smart Asset - tài sản dòng tiền thông minh, trở thành cấu phần mới trong chiến lược tài chính của doanh nghiệp và nhà đầu tư tổ chức.

Khi di sản truyền cảm hứng cho kiến trúc: Câu chuyện Nikken Sekkei và Imperia Holiday Hạ Long

Khi di sản truyền cảm hứng cho kiến trúc: Câu chuyện Nikken Sekkei và Imperia Holiday Hạ Long

Nhịp cầu kinh doanh -  7 giờ

Nikken Sekkei – “ông lớn” kiến trúc Nhật Bản với hơn một thế kỷ tạo tác các công trình biểu tượng – đang mang tinh thần đến Imperia Holiday Hạ Long. Lấy chất liệu từ địa hình kỳ quan và bối cảnh di sản, thiết kế tại đây hứa hẹn tạo nên một dấu ấn mới cho không gian sống bên bờ vịnh.

Góp ý dự thảo Văn kiện Đại hội XIV: Khẳng định vị thế kinh tế tư nhân

Góp ý dự thảo Văn kiện Đại hội XIV: Khẳng định vị thế kinh tế tư nhân

Leader talk -  8 giờ

Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIV là một bước tiến mạnh mẽ về nhận thức lý luận và thực tiễn, khi khẳng định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.

52 người chết và mất tích do lũ ở Nam Trung Bộ

52 người chết và mất tích do lũ ở Nam Trung Bộ

Tiêu điểm -  9 giờ

Đợt lũ ở Nam Trung Bộ đang diễn ra, Đắk Lắk và Khánh Hòa là hai địa phương chịu thiệt hại nặng nề nhất về người, lần lượt ghi nhận 16 và 14 người chết.

Người Việt mua nhà hay mua lối sống?

Người Việt mua nhà hay mua lối sống?

Bất động sản -  10 giờ

Xu hướng kinh tế trải nghiệm đang định hình tiêu dùng mới tại Việt Nam, khi khách hàng ưu tiên cảm xúc, giá trị sống và sự phát triển bản thân hơn tài sản vật chất.

‘Tranh sáng tranh tối’ của doanh nghiệp ngành thép

‘Tranh sáng tranh tối’ của doanh nghiệp ngành thép

Doanh nghiệp -  10 giờ

Kết quả kinh doanh của nhóm doanh nghiệp ngành thép phân hóa mạnh trong bối cảnh thị trường đang phục hồi nhưng chưa đáng kể.