Rủi ro lớn nhất cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam đến từ đâu?

Quỳnh Như Thứ tư, 01/08/2018 - 08:00

Theo các chuyên gia, nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng cao hay thấp sẽ phụ thuộc vào việc doanh nghiệp và Chính phủ có chịu thay đổi hay không, chứ không phải bởi tác động của chiến tranh thương mại Mỹ - Trung.

Các diễn giả trong tọa đàm Tạo những chính sách tốt nhất để phát triển kinh doanh.

Như nhiều chuyên gia kinh tế đã nhận định trên TheLEADER, các diễn giả trong buổi toạ đàm với chủ đề Tạo những chính sách tốt nhất để phát triển kinh doanh tại Diễn đàn kinh doanh 2018 do Forbes vừa tổ chức cũng cho rằng: chiến tranh thương mại Mỹ - Trung sẽ không ảnh hưởng nhiều đến Việt Nam (chỉ cần nó không leo thang thêm nữa). 

Tăng trưởng của nền kinh tế trong 6 tháng còn lại của năm 2018 sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào tiến trình cải cách thể chế - hành chính của Chính phủ, cũng như khả năng tận dụng cơ hội của các doanh nghiệp.

Theo ông Nguyễn Xuân Thành – Giảng viên trường Fullbright, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung sẽ dẫn đến rủi ro về tỷ giá. Tuy nhiên, Chính phủ sẽ có sự ứng biến phù hợp, sẽ không thả nổi như năm 2016.

Mỹ áp thêm 10% thuế lên 34 tỷ USD giá trị hàng của Trung Quốc không hề nhiều. Trung Quốc đã không can thiệp mà chủ động để đồng Nhân dân tệ rớt giá, nhằm tạo điều kiện cho xuất khẩu của quốc gia này. Hiện tại, tỷ giá đồng nhân dân tệ đã giảm xuống 8%, như năm 2016. Rút kinh nghiệm năm 2016, Ngân hàng nhà nước Việt Nam đã điều chỉnh nhẹ nhàng, hạ tỷ giá VND xuống 1%.

Sắp tới, cho dù đồng nhân dân tệ có giảm giá xuống sâu hơn nữa, Chính phủ cũng chỉ điều chỉnh giảm xuống một cách nhẹ nhàng, làm sao để VND không vượt quá 3% so với USD, vì thấp hơn nữa sẽ không ổn.

Nếu Mỹ tiếp tục áp thêm 10% thuế suất lên 200 tỷ USD giá trị hàng của Trung Quốc, sẽ ảnh hưởng rất lớn đến Việt Nam.

Hiện tại, với 34 tỷ USD, những mặt hàng Trung Quốc mà Mỹ nhắm đến bao gồm: thép, máy móc, thiết bị điện; nếu lên 200 tỷ USD sẽ thêm đồ nội thất, thủy sản nhưng không có may mặc và giày dép. 

Nếu nhìn ở khía cạnh thuận lợi, những mặt hàng nội thất, thủy sản, may mặc và giày dép của Việt Nam sẽ bớt đối thủ cạnh tranh hùng mạnh khi xuất vào Mỹ; ngược lại, hàng Trung Quốc cũng sẽ vào Việt Nam nhiều hơn.

“Hiện vẫn có tình trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp tư nhân trong việc tiếp cận nguồn lực vốn và đất đai. Doanh nghiệp tư nhân nào có hậu thuẫn phía sau sẽ thắng chứ không phải căn cứ vào tiềm lực phát triển, tình hình kinh doanh hay dự án. Nhà nước nên tập trung vào phát triển an sinh – xã hội để nâng cao năng lực lao động sản xuất hơn là tự tung tiền đi làm kinh tế. Thực tế cho thấy, Nhà nước tự đi làm kinh tế không hiệu quả”, ông Thành đề nghị.

Đồng quan điểm về vấn đề tỷ giá với vị chuyên gia đến từ Fullbright, ông Phạm Hồng Hải – CEO HSBC Việt Nam nhìn nhận, Trung Quốc cũng là một trong những quốc gia giữ vai trò mỏ neo của nền tiền tệ thế giới. Như năm 2016, nếu đồng tiền nào cũng phá giá hết thì thị trường sẽ quay trở lại điểm khởi đầu. Việt Nam sẽ không chấp nhận biến động giá mạnh, sẽ không có chuyện tỷ giá VND giảm từ 5% đến 10%.

Bên cạnh đó, chúng ta không thể cứ phát triển kinh tế dựa vào xuất khẩu, mà nên chuyển sang kích cầu nội địa. Chính phủ nên chấp nhận để thị trường tự chạy, chỉ đóng vai trò giám sát và điều chỉnh hợp lý, giúp thị trường ổn định, bình ổn tâm lý doanh nghiệp.

“Vấn đề vẫn là ở chỗ thi hành các chỉ đạo cải cách tại các bộ ngành. Nhiều quản lý bộ ngành rất ngại khi doanh nghiệp đệ trình xin cấp phép cái gì đó. Lý luận của họ thường thế này: ý tưởng của doanh nghiệp rất tốt, nhưng vì chưa có cơ sở pháp lý, thôi thì doanh nghiệp cứ chờ, chờ qua vài năm thì ý tưởng đó cũng đã không dùng được nữa.

Các công ty vừa và nhỏ (SMEs) chiếm 95% cơ cấu doanh nghiệp của Việt Nam – chủ thể chính của nền kinh tế đang hoàn toàn bị ngó lơ, tất cả đều đang tự bơi. Vì không được hỗ trợ vốn và công nghệ, nên họ không thể chen chân được vào chuỗi cung ứng toàn cầu hay phụ trợ cho các tập đoàn FDI”, ông Hải phân tích.

Trong khi đó, theo TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI), chỉ lo lắng cho nền kinh tế Việt Nam khi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung leo thang thêm; còn nếu như tình trạng hiện tại, chỉ cần Chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam chịu thay đổi, tăng trưởng sẽ tốt.

“Cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung với quy mô như hiện nay, sẽ không ảnh hưởng lớn đến Việt Nam, nhưng khi chiến tranh leo thang sẽ khác, vì nó sẽ gây ra tình trạng đổi chiều trong thương mại quốc tế. Ví dụ, nếu hàng Trung Quốc không nhập qua Mỹ được, có nguy cơ nó sẽ tràn vào Việt Nam, cạnh tranh ở thị trường nội địa sẽ khốc liệt hơn.

Ngoài ra, việc thị trường thế giới sắp xếp lại sẽ là cơ hội cho các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam, quan trọng là các doanh nghiệp có nỗ lực để nắm bắt hay không”, ông Lộc bình luận.

Chính phủ vẫn đang nỗ lực cải cách thể chế - hành chính nhằm tạo ra một môi trường kinh doanh hấp dẫn hơn. Lộ trình là phải có công tác thủ tục tiên tiến như các nước trong ASEAN. Rủi ro lớn nhất cho tăng trưởng kinh tế không phải từ bên ngoài mà từ bên trong, nếu chúng ta không chịu thay đổi.

Hiện tại, năng lực cạnh tranh của chúng ta chỉ đứng thứ 5 và 6 trong ASEAN, vẫn chưa đạt đến chuẩn mực quốc tế. Chỉ cần chúng ta làm tốt việc cải cách thủ tục hành chính là có thể đẩy nền kinh tế đi lên. Chìa khoá phát triển của Việt Nam hiện tại vẫn là cải cách thể chế - hành chính.

Các chuyên gia đều cho rằng, trong tình hình xáo trộn như hiện tại, tiềm ẩn nhiều nguy cơ lẫn cơ hội. Nhiều khi, chính áp lực giúp doanh nghiệp phát triển nhanh hơn, do đó, các doanh nghiệp nên có những kịch bản khác nhau để kịp ứng phó với rủi ro, tận dụng tốt nhất cơ hội.

CIEM: Tăng trưởng kinh tế Việt Nam 2018 có thể đạt 6,71%

CIEM: Tăng trưởng kinh tế Việt Nam 2018 có thể đạt 6,71%

Tiêu điểm -  6 năm

Kinh tế Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn mở rộng trong chu kỳ tăng trưởng, GDP thực tế vẫn cao hơn so với xu thế, tăng trưởng cũng chưa có dấu hiệu quá nóng.

Tăng trưởng kinh tế 6 tháng cuối năm 2018 có thể diễn biến xấu hơn

Tăng trưởng kinh tế 6 tháng cuối năm 2018 có thể diễn biến xấu hơn

Tiêu điểm -  6 năm

Theo TS. Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách, triển vọng kinh tế nửa cuối năm 2018 có thể xấu hơn do tình hình kinh tế trong nước và thế giới diễn biến phức tạp.

World Bank ngược chiều ADB trong dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam

World Bank ngược chiều ADB trong dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam

Tiêu điểm -  7 năm

Đánh giá mới đây của Ngân hàng Thế giới về triển vọng phát triển tại khu vực Đông Á Thái Bình Dương có vẻ như đang làm nguội bớt những kì vọng vào việc tiếp tục tăng trưởng nóng của nền kinh tế Việt Nam.

ADB chỉ rõ nguy cơ lớn đối với triển vọng tăng trưởng kinh tế Việt Nam

ADB chỉ rõ nguy cơ lớn đối với triển vọng tăng trưởng kinh tế Việt Nam

Tiêu điểm -  7 năm

Báo cáo mới nhất của ADB cho thấy kinh tế Việt Nam dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ với tốc độ tăng trưởng GDP 7,1% trong năm nay trước khi giảm xuống còn 6,9% trong năm 2019.

Thaco xây dựng khu công nghiệp cơ khí 75.000 tỷ đồng tại Bình Dương

Thaco xây dựng khu công nghiệp cơ khí 75.000 tỷ đồng tại Bình Dương

Tiêu điểm -  3 giờ

Thaco chính thức được chấp thuận đầu tư khu công nghiệp cơ khí 786ha tại Bình Dương với tổng vốn đầu tư hơn 75.000 tỷ đồng.

100 năm báo chí cách mạng Việt Nam: Chuyển mình trong kỷ nguyên mới

100 năm báo chí cách mạng Việt Nam: Chuyển mình trong kỷ nguyên mới

Tiêu điểm -  20 giờ

Đất nước đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới, đòi hỏi báo chí cũng phải vươn lên, tự làm mới mình, theo kịp dòng chảy của cuộc sống, thời đại.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước: Tiếp tục dựa vào vốn ngân hàng sẽ tiềm ẩn rủi ro hệ thống

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước: Tiếp tục dựa vào vốn ngân hàng sẽ tiềm ẩn rủi ro hệ thống

Tiêu điểm -  23 giờ

Dư nợ tín dụng đến cuối năm 2024 đã đạt mức 134% GDP. Việc phụ thuộc lớn vào vốn tín dụng ngân hàng tiềm ẩn rủi ro hệ thống, có thể gây hệ lụy cho nền kinh tế.

Khai mạc Hội Báo toàn quốc 2025

Khai mạc Hội Báo toàn quốc 2025

Tiêu điểm -  1 ngày

Sáng 19/6, tại Hà Nội, Hội Báo toàn quốc 2025 với chủ đề Báo chí Việt Nam: Trung thành, sáng tạo, bản lĩnh, đổi mới vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đã chính thức được khai mạc.

Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Tài chính về việc bỏ thuế khoán

Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Tài chính về việc bỏ thuế khoán

Tiêu điểm -  1 ngày

Từ 2026, thuế khoán sẽ bị bãi bỏ, hàng triệu hộ kinh doanh loay hoay chuẩn bị, trong khi Bộ Tài chính khẳng định hỗ trợ toàn diện.

Vải trứng Hưng Yên vào thực đơn Vietnam Airlines

Vải trứng Hưng Yên vào thực đơn Vietnam Airlines

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Hãng hàng không quốc gia chính thức mang đến cho hành khách một trải nghiệm ẩm thực độc đáo với đặc sản vải trứng Hưng Yên trên nhiều chuyến bay nội địa và quốc tế.

AI không cướp ghế, nhưng thay đổi cách lãnh đạo cầm quyền

AI không cướp ghế, nhưng thay đổi cách lãnh đạo cầm quyền

Diễn đàn quản trị -  3 giờ

Trong kỷ nguyên số, nơi dữ liệu trở thành tài sản, AI không thay thế người lãnh đạo nhưng chắc chắn đang thay đổi cách vận hành và tư duy quản trị.

Thaco xây dựng khu công nghiệp cơ khí 75.000 tỷ đồng tại Bình Dương

Thaco xây dựng khu công nghiệp cơ khí 75.000 tỷ đồng tại Bình Dương

Tiêu điểm -  3 giờ

Thaco chính thức được chấp thuận đầu tư khu công nghiệp cơ khí 786ha tại Bình Dương với tổng vốn đầu tư hơn 75.000 tỷ đồng.

Quỹ K Coffee & Cherry trao tặng 200 triệu đồng cho các em nhỏ tại Bệnh viện Nhi đồng 1

Quỹ K Coffee & Cherry trao tặng 200 triệu đồng cho các em nhỏ tại Bệnh viện Nhi đồng 1

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Khoản hỗ trợ là một phần doanh thu trong chuỗi triển lãm tranh được tổ chức tại các cửa hàng của K Coffee.

CEO SSI Digital: Cá lớn khó 'nuốt' cá bé ở thị trường tài sản số

CEO SSI Digital: Cá lớn khó 'nuốt' cá bé ở thị trường tài sản số

Leader talk -  5 giờ

So với chứng khoán, tài sản số dường như có nhiều "luật chơi" khác biệt, từ điều kiện vốn thành lập sàn giao dịch, tư duy quản lý cho tới vận hành.

Báo chí cách mạng Việt Nam: 'Mạch nguồn tri thức - Kết nối niềm tin'

Báo chí cách mạng Việt Nam: 'Mạch nguồn tri thức - Kết nối niềm tin'

Leader talk -  5 giờ

Trong cuộc trao đổi với Văn Hóa nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025), Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa thể thao du lịch Nguyễn Văn Hùng đánh giá cao sự đóng góp, đồng hành của báo chí trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc suốt một thế kỷ qua.

Hiện tượng mua sắm Vincom Red Sale khuấy đảo thị trường bán lẻ mùa hè 2025

Hiện tượng mua sắm Vincom Red Sale khuấy đảo thị trường bán lẻ mùa hè 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  5 giờ

Từ ngày 14/6 đến 14/7/2025, Vincom Red Sale 2025 - lễ hội mua sắm chính hãng lớn nhất mùa hè chính thức diễn ra trên 88 trung tâm thương mại Vincom trên toàn quốc với loạt ưu đãi giảm giá sâu lên đến hơn 70%, cơ hội trúng xe điện VinFast VF 3, hàng loạt voucher mua sắm giá trị cao và cơ hội tham gia các hoạt động trải nghiệm hấp dẫn.