Rủi ro lớn nhất từ tỷ giá tăng

Phương Anh Chủ nhật, 19/05/2024 - 09:13

VND mất giá có tác động không lớn đến xuất khẩu nhưng lại có rủi ro làm tăng lạm phát.

Xuất khẩu chưa chắc được hưởng lợi

Về lý thuyết, tỷ giá tăng, VND mất giá sẽ giúp thúc đẩy xuất khẩu bởi giá bán bằng USD sẽ giảm.

Đơn cử, 1 kg tôm tại Việt Nam có giá 500.000 VND/kg, quy ra USD theo tỷ giá 24.500 VND/USD thì tương đương 20,4 USD/kg. Khi VND mất giá 4%, tức tăng lên 25.500 VND/USD, 1 kg tôm đó sẽ có giá là 18,5 USD/kg.

Mức giá thấp hơn có thể làm tăng sức cạnh tranh và nhu cầu đối với sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu của Trường Đại học kinh tế luật TP.HCM trong phân tích gần đây chỉ ra rằng, tỷ giá dù có ảnh hưởng đến xuất khẩu thủy sản nhưng chỉ ở thứ ba xét về mức độ tác động.

Hai yếu tố dẫn đầu là sản lượng, tức năng lực đánh bắt, nuôi trồng, chế biến thủy sản và nhu cầu tiêu thụ tại thị trường đến.

Một minh chứng là xuất khẩu tôm sang Mỹ năm ngoái đã giảm 12% dù VND trong năm 2022 và 2023 đều mất giá nhanh hơn hẳn các năm trước đó.

Rủi ro lớn nhất từ tỷ giá tăng
VND mất giá được nhận định tác động không lớn đến xuất khẩu. Ảnh: Hoàng Anh

Giải pháp phá giá VND với mục đích hỗ trợ xuất khẩu được đánh giá sẽ ít mang lại tác dụng khi sản lượng sản xuất trong nước không theo kịp hoặc nhu cầu tại thị trường xuất khẩu đi xuống.

Ngoài ra, còn có những rào cản như các vụ kiện bán phá giá ở Mỹ hay như thẻ vàng EU.

Một số nghiên cứu khác cũng chỉ ra yếu tố quan trọng nhất để tạo lợi thế cạnh tranh cho nông sản Việt Nam là chi phí sản xuất.

Tại hội thảo gần đây, nhiều đơn vị xuất khẩu cũng không mấy vui mừng khi tỷ giá tăng.

Ông Trần Hữu Hậu, Phó tổng thư ký Hiệp hội Điều Việt Nam cho biết, giá nhập khẩu điều thô tăng khiến giá điều thành phẩm của doanh nghiệp tăng lên, ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh.

Doanh nghiệp xuất khẩu dù có thể bù đắp chênh lệch tỷ giá bằng ngoại tệ, nhưng tỷ giá lại tăng nhanh nên phần lợi thu về nhờ tỷ giá ngày càng giảm.

Ông Thân Đức Việt, Tổng giám đốc Công ty May 10, cho biết thêm, tỷ giá tăng giúp gia tăng giá trị các đơn hàng xuất khẩu. Tuy nhiên, điều này cũng khiến doanh nghiệp phải đối mặt với bài toán chi phí nhập khẩu nguyên liệu, máy móc đội lên.

Nguy cơ lớn với lạm phát

Với sự khác biệt lớn về chi phí sản xuất, việc giảm giá đồng VND 3% hay thậm chí 6% sẽ không có nhiều ý nghĩa.

Nhận định này được Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) cùng Think Future Consultancy đưa ra trong báo cáo phân tích mới nhất về kinh tế Việt Nam.

Việc cố gắng giảm giá đồng nội tệ để tạo lợi thế xuất khẩu có thể gây ra những hệ lụy khó lường cho tăng trưởng và ổn định kinh tế.

Đơn cử, tại Brazil, đồng nội tệ của nước này đã giảm giá hơn 100% trong 10 năm qua, tạo lợi thế cạnh tranh cho ngô và dầu đậu nành. Đổi lại, Brazil đã liên tiếp rơi vào khủng hoảng với lạm phát cao và nhiều năm kinh tế suy thoái.

“Việt Nam chúng ta chắc chắn không thể chấp nhận một tình huống như vậy”, nhóm nghiên cứu nhấn mạnh.

Ảnh hưởng của tỷ giá tới lạm phát chủ yếu mang tính gián tiếp do hầu hết các nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất của Việt Nam đều phải nhập khẩu. Do phải mua bằng USD bên khi giá USD tăng, giá về tới Việt Nam quy đổi sang VND cũng sẽ tăng.

Giá nguyên liệu, nhiên liệu tăng sẽ làm tăng giá thành sản xuất. Về lý thuyết, nhà sản xuất sẽ tìm cách để đẩy phần chi phí tăng thêm này vào giá bán cho người tiêu dùng và do đó, làm tăng lạm phát.

Các tính toán cho thấy ở mức tương đối thận trọng, cứ đồng VND mất giá 1% thì lạm phát tăng 0,34%. Điều này có nghĩa rằng với mức mất giá 4,5% từ đầu năm tới nay, lạm phát dự báo sẽ tăng thêm khoảng 1,5%, chưa kể tới việc tăng giá tự nhiên của giá xăng.

VEPR và Think Future Consultancy nhấn mạnh: “Việc mất giá đồng VND có tác động không lớn tới xuất khẩu, trong khi lại có rủi ro tăng lạm phát”.

Vì vậy, kiểm soát mức độ mất giá của VND vẫn cần phải là một ưu tiên để ổn định vĩ mô trong năm nay. 

Lạm phát giảm sau Tết

Lạm phát giảm sau Tết

Tiêu điểm -  7 tháng
Điều này là do quy luật tiêu dùng hằng năm. Người dân thường giảm nhu cầu mua sắm sau Tết Nguyên đán, khiến lạm phát hạ nhiệt.
Lạm phát giảm sau Tết

Lạm phát giảm sau Tết

Tiêu điểm -  7 tháng
Điều này là do quy luật tiêu dùng hằng năm. Người dân thường giảm nhu cầu mua sắm sau Tết Nguyên đán, khiến lạm phát hạ nhiệt.
Chiến lược giúp Masan “miễn nhiễm” với biến động tỷ giá

Chiến lược giúp Masan “miễn nhiễm” với biến động tỷ giá

Tài chính -  6 tháng

Tập đoàn Masan là một trong những doanh nghiệp huy động vốn bằng USD nhiều nhất trên thị trường quốc tế, khoảng 1,5 tỷ USD trong 2 năm qua. Nhờ các điều khoản phòng ngừa rủi ro, Masan đã giảm thiểu tối đa những tác động tiêu cực của tỷ giá và lãi suất.

Chuyên gia: NHNN có thể nâng lãi suất để ổn định tỷ giá

Chuyên gia: NHNN có thể nâng lãi suất để ổn định tỷ giá

Tài chính -  6 tháng

Theo chuyên gia Trần Đức Anh, nếu tỷ giá tiếp tục tăng mạnh thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước có thể phải can thiệp bằng việc nâng lãi suất tiền đồng.

Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước nói về tỷ giá và giá vàng

Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước nói về tỷ giá và giá vàng

Tài chính -  7 tháng

Tính từ đầu năm đến nay, tỷ giá tăng 4,9% và là mức tăng thấp so với các đồng tiền trong khu vực và trên thế giới. Phó thống đốc Đào Minh Tú cho biết, NHNN sẵn sàng thực hiện ngay các biện pháp can thiệp nếu tỷ giá có những diễn biến bất lợi.

Tỷ giá USD tăng nóng, vượt mốc 25.000 đồng

Tỷ giá USD tăng nóng, vượt mốc 25.000 đồng

Tài chính -  7 tháng

Chính sách hạ lãi suất rất mạnh trong thời gian vừa qua đã tạo ra sự chênh lệch lãi suất giữa đồng Việt Nam và USD trên thị trường liên ngân hàng, là một trong áp lực làm đồng USD nóng lên.

Triết lý hợp tác tạo ra giá trị bền vững ở Bamboo Capital

Triết lý hợp tác tạo ra giá trị bền vững ở Bamboo Capital

Leader talk -  3 giờ

Nhà sáng lập Bamboo Capital, Nguyễn Hồ Nam khẳng định, trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt, xây dựng quan hệ đối tác bền chặt là chìa khóa để tạo ra giá trị bền vững

'Nối trọn yêu thương – Nâng bước tới trường' và những cảm xúc đặc biệt trong ngày trao tặng tại tỉnh Quảng Nam

'Nối trọn yêu thương – Nâng bước tới trường' và những cảm xúc đặc biệt trong ngày trao tặng tại tỉnh Quảng Nam

Tiêu điểm -  3 giờ

Vượt những cung đường hiểm trở, Tân Hiệp Phát đã tiếp tục mang học bổng “Nối trọn yêu thương – Nâng bước tới trường” đến với hai huyện miền núi của tỉnh Quảng Nam là Nam Trà My và Bắc Trà My. Trong ngày tiếp nhận, hàng trăm phụ huynh cùng các em học sinh không khỏi xúc động và vui mừng.

Chuyển đổi số trong ngành xuất bản: Cơ hội và thách thức

Chuyển đổi số trong ngành xuất bản: Cơ hội và thách thức

Tủ sách quản trị -  6 giờ

Cùng khám phá xu hướng chuyển đổi số trong ngành xuất bản, tập trung vào chiến lược phát triển sách điện tử bản quyền của Alpha Books và Akishop tại Việt Nam.

Hanoi Melody Residences có mức giá tốt khiến người mua sốt sắng

Hanoi Melody Residences có mức giá tốt khiến người mua sốt sắng

Nhịp cầu kinh doanh -  9 giờ

Khi thị trường căn hộ Hà Nội chưa có dấu hiệu dừng đà tăng giá, thì tổ hợp căn hộ ngay tại nội đô là Hanoi Melody Residences lại ghi nhận mức giá tốt bất ngờ, dự kiến chỉ từ 58 triệu đồng/m2.

Tổng Bí thư Tô Lâm gợi mở 3 vấn đề đổi mới giáo dục đào tạo trong kỷ nguyên vươn mình

Tổng Bí thư Tô Lâm gợi mở 3 vấn đề đổi mới giáo dục đào tạo trong kỷ nguyên vươn mình

Leader talk -  10 giờ

TheLEADER trân trọng giới thiệu bài phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi gặp mặt các nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 tại Đại học Quốc gia Hà Nội.

Nữ hoàng cá tra Vĩnh Hoàn: Càng về cuối năm càng 'tươi'

Nữ hoàng cá tra Vĩnh Hoàn: Càng về cuối năm càng 'tươi'

Doanh nghiệp -  11 giờ

Vĩnh Hoàn dự báo tăng trưởng mạnh giai đoạn cuối năm, nhờ xuất khẩu khả quan vào mùa cao điểm, và việc tăng tích trữ hàng trước khi ông Trump công bố chính sách thuế mới.

Bí quyết tối ưu hóa năng suất công việc cho nhà quản trị bận rộn

Bí quyết tối ưu hóa năng suất công việc cho nhà quản trị bận rộn

Tủ sách quản trị -  12 giờ

Làm thế nào để tối ưu năng suất công việc mà không bị căng thẳng? Hãy tổ chức lại bản thân để giải phóng trí óc, tập trung vào những điều thật sự xứng đáng.