Sắp có cơ chế đặc thù thúc đẩy đổi mới sáng tạo

Nhật Hạ Thứ năm, 18/05/2023 - 18:41

Trong các nhiệm vụ trọng tâm sắp tới, Thủ tướng yêu cầu cần có cơ chế đặc thù, chấp nhận rủi ro, thất bại trong khoa học; dở bỏ các rào cản hành chính trong quản lý hoạt động nghiên cứu; tạo dựng khuôn khổ pháp lý để thí điểm các mô hình kinh tế mới dựa vào khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Trên thế giới, nhiều quốc gia như Mỹ, Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc, Israel, Trung Quốc… đã rất thành công trong phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, lấy đó làm động lực để bứt phá, vươn lên mạnh mẽ, trở thành hình mẫu, những "cánh chim đầu đàn", quốc gia dẫn dắt trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Triết gia người Thụy Sĩ Henri Frederic Amiel từng nói: "xã hội phát triển nhờ khoa học". Tại sự kiện "Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo - động lực phát triển bền vững" nhân Ngày Khoa học và công nghệ Việt Nam 18/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang mang lại nhiều cơ hội cũng như không ít thách thức mới, lại càng thấy rõ vai trò quan trọng của khoa học, công nghệ.

Việt Nam là quốc gia đạt tiến bộ và có tiềm năng lớn với giá trị ngày càng tăng về đổi mới sáng tạo, nhất là đối với thế hệ trẻ. Nhiều doanh nghiệp lớn của Việt Nam ngày càng quan tâm, tập trung đầu tư cho phát triển khoa học công nghệ thông qua các quỹ, viện nghiên cứu, trường đại học, trung tâm và các loại hình liên kết... Chỉ số đổi mới sáng tạo thuộc nhóm 50 quốc gia dẫn đầu thế giới.

Cùng với đó, đội ngũ trí thức khoa học, công nghệ ngày càng lớn mạnh, phát triển cả về số lượng và chất lượng. Nhiều nhà khoa học Việt Nam, trong đó có các nhà khoa học nữ, khoa học trẻ đã có những nghiên cứu mang tầm ảnh hưởng khu vực và quốc tế. Thị trường khoa học, công nghệ đã được hình thành, bước đầu phát huy tác dụng và đạt một số kết quả tích cực.

Tuy nhiên, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo vẫn đang phát triển chưa tương xứng với tiềm nǎng và vị trí quốc sách hàng đầu; chưa thực sự trở thành động lực để thúc đẩy phát triển.

Do đó, Thủ tướng cho rằng cần khuyến khích phong trào nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo ở tất cả các lứa tuổi, giới tính, nghề nghiệp, không phân biệt khu vực miền xuôi hay miền núi, biên giới, hải đảo, bất kể người Việt Nam trong nước hay ở nước ngoài.

Nguồn lực con người là trung tâm, chủ thể, mục tiêu, động lực thúc đầy phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đầu tư cho nhân lực khoa học và công nghệ là đầu tư cho phát triển bền vững.

Sắp có cơ chế đặc thù thúc đẩy đổi mới sáng tạo
Thủ tướng Phạm Minh Chính tại sự kiện ngày 17/5. Ảnh: Nhật Bắc

Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu cần nâng cao nhận thức và hành động của các cấp, các ngành trong chỉ đạo phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách đồng bộ, phù hợp, tạo sự đột phá trong ứng dụng công nghệ, nâng cao năng lực nghiên cứu, phát triển khoa học công nghệ trong bối cảnh cạnh tranh khắc nghiệt như hiện nay.

Đồng thời có cơ chế đặc thù, chấp nhận rủi ro, thất bại trong khoa học; dỡ bỏ các rào cản hành chính trong quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học. Tạo dựng khuôn khổ pháp lý triển khai các cơ chế thí điểm, thử nghiệm và đặc thù đối với các loại hình, mô hình kinh tế mới dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Thứ hai, thu hút tối đa các nguồn lực nhà nước và xã hội cho phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; xác định đầu tư cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo là đầu tư cho phát triển; lấy đầu tư công dẫn dắt, thúc đẩy mạnh mẽ đầu tư tư. Tạo sự đột phá trong ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo trong khu vực doanh nghiệp, dịch vụ công.

Thứ ba, tạo môi trường học thuật và điều kiện làm việc thuận lợi để sử dụng, trọng dụng và thu hút nhân tài khoa học công nghệ; phát triển mạng lưới kết nối nhân tài Việt Nam trong nước và nước ngoài. 

Cùng với đó, tăng cường thu hút sự tham gia tích cực của các nhà khoa học nhằm giải quyết những nút thắt, điểm nghẽn phát triển kinh tế - xã hội. Tạo thuận lợi cho nghiên cứu, chuyển giao kết quả khoa học công nghệ phù hợp với cơ chế thị trường; bảo đảm môi trường tự do học thuật và tự chủ trong nghiên cứu.

Thứ tư, các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu, mạnh dạn đề xuất, triển khai các chế độ, chính sách đãi ngộ vượt trội cho đội ngũ khoa học công nghệ; khơi dậy niềm đam mê, khát vọng cống hiến, tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, khuyến khích sự dấn thân, dám đối diện với rủi ro trong thực hiện các nhiệm vụ khoa học công nghệ. Nghiên cứu, áp dụng cơ chế sử dụng nguồn vốn nhà nước để đầu tư mạo hiểm cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Thứ năm, các doanh nghiệp cần coi hoạt động khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là một trong các yếu tố quan trọng để nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh. Quan tâm, khuyến khích để người lao động không ngừng cải tiến, sáng tạo trong lao động. Nâng cao năng lực nghiên cứu, ứng dụng và hấp thụ công nghệ tiên tiến vào sản xuất, kinh doanh.

Thứ sáu, các cơ quan quản lý, cơ quan nghiên cứu về khoa học công nghệ, các cơ quan truyền thông tăng cường thời lượng tuyên truyền về các mô hình hoạt động khoa học và công nghệ thành công, các sáng kiến hay được ứng dụng hiệu quả vào sản xuất, kinh doanh để khích lệ, tạo động lực, truyền cảm hứng cho các ý tưởng, sáng kiến phát triển khoa học công nghệ. Thúc đẩy mạnh mẽ tinh thần quốc gia học tập, quốc gia khởi nghiệp, quốc gia đổi mới sáng tạo, không ngừng đổi mới sáng tạo.

WIPO: Việt Nam - Một câu chuyện thành công về đổi mới sáng tạo

WIPO: Việt Nam - Một câu chuyện thành công về đổi mới sáng tạo

Sở hữu trí tuệ -  2 năm
Theo ông Andrew Ong, Vụ trưởng Vụ châu Á – Thái Bình Dương của Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), Việt Nam là một quốc gia sở hữu những câu chuyện thành công về phát triển kinh tế và khởi nghiệp. Cùng với đó, lĩnh vực sở hữu trí tuệ của Việt Nam cũng có sự phát triển vượt bậc trong những năm gần đây.
WIPO: Việt Nam - Một câu chuyện thành công về đổi mới sáng tạo

WIPO: Việt Nam - Một câu chuyện thành công về đổi mới sáng tạo

Sở hữu trí tuệ -  2 năm
Theo ông Andrew Ong, Vụ trưởng Vụ châu Á – Thái Bình Dương của Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), Việt Nam là một quốc gia sở hữu những câu chuyện thành công về phát triển kinh tế và khởi nghiệp. Cùng với đó, lĩnh vực sở hữu trí tuệ của Việt Nam cũng có sự phát triển vượt bậc trong những năm gần đây.
Kết nối Trung tâm đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp các trường đại học, cao đẳng

Kết nối Trung tâm đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp các trường đại học, cao đẳng

Khởi nghiệp -  2 năm

Sau 4 tháng ra mắt, mạng lưới Trung tâm đổi mới sáng tạo khởi nghiệp các trường đại học cao đẳng tại Việt Nam đã kết nối được 26 thành viên và triển khai được một số hoạt động ấn tượng.

Đưa mô hình Công viên đổi mới sáng tạo của Thụy Sĩ về Việt Nam

Đưa mô hình Công viên đổi mới sáng tạo của Thụy Sĩ về Việt Nam

Tiêu điểm -  2 năm

Vào ngày 16/3, doanh nghiệp BK Holdings (Đại học Bách khoa Hà Nội) và Công viên sáng tạo Biel/Bienne (Thụy Sĩ) đã tổ chức ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược trong việc xây dựng công viên đổi mới sáng tạo theo mô hình Thụy Sĩ tại Hà Nội.

Thước đo đổi mới sáng tạo khu vực công

Thước đo đổi mới sáng tạo khu vực công

Khởi nghiệp -  2 năm

Để xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mang tính bền vững và đồng bộ thì kinh nghiệm quốc tế cho thấy sự vào cuộc của khu vực công đến từng cán bộ, công chức, viên chức là một yếu tố then chốt.

Đổi mới sáng tạo - con đường Việt Nam nhất định phải đi!

Đổi mới sáng tạo - con đường Việt Nam nhất định phải đi!

Tiêu điểm -  2 năm

Tháng 5/2022, Viettel có thêm 2 bằng sáng chế được bảo hộ độc quyền tại Mỹ, nâng tổng số bằng sáng chế tại thị trường này lên 12. Đây là hai bằng sáng chế thuộc lĩnh vực quang điện tử và công nghiệp vật liệu, có ý nghĩa quan trọng đối với Viettel nói riêng và an ninh quốc phòng toàn dân nói chung.

Hai nữ sinh Gen Z chinh phục giới hạn cùng Number 1

Hai nữ sinh Gen Z chinh phục giới hạn cùng Number 1

Tiêu điểm -  5 giờ

Từ xưởng cơ khí đến phòng lab thuật toán, hai cô gái trẻ đang từng ngày hiện thực hóa đam mê của mình. Không chỉ vượt qua những thử thách riêng, họ còn truyền năng lượng tích cực và tinh thần “bền đam mê” của Number 1 tới cộng đồng trẻ, chứng minh rằng mỗi điểm xuất phát đều có thể trở thành hành trình đáng giá.

Quốc hội chốt tăng GDP 2026 từ 10% trở lên

Quốc hội chốt tăng GDP 2026 từ 10% trở lên

Tiêu điểm -  9 giờ

Ngoài phấn đấu mục tiêu tăng trưởng GDP 2026, Quốc hội cũng giao Chính phủ quản lý chặt chẽ thị trường vàng, bất động sản.

Hai vấn đề vẫn còn băn khoăn tại dự án sân bay Gia Bình

Hai vấn đề vẫn còn băn khoăn tại dự án sân bay Gia Bình

Tiêu điểm -  13 giờ

Nhiều đại biểu Quốc hội hiện vẫn còn băn khoăn về tiến độ giải phóng mặt bằng cũng như năng lực của nhà đầu tư.

Giảm tiền sử dụng đất bổ sung xuống 3,6%/năm: Đã đủ gỡ khó cho doanh nghiệp?

Giảm tiền sử dụng đất bổ sung xuống 3,6%/năm: Đã đủ gỡ khó cho doanh nghiệp?

Tiêu điểm -  1 ngày

Việc giảm tiền sử dụng đất bổ sung xuống còn 3,6%/năm thay vì mức 5,4%/năm đã giúp giảm bớt gánh nặng cho doanh nghiệp, tuy nhiên, con số này vẫn chưa hoàn toàn thuyết phục.

Xuất khẩu thủy sản dự báo giảm mạnh quý cuối năm

Xuất khẩu thủy sản dự báo giảm mạnh quý cuối năm

Tiêu điểm -  2 ngày

Xuất khẩu thủy sản được dự báo chỉ đạt tổng kim ngạch khoảng gần 2,2 tỷ USD trong quý IV/2024, giảm hơn 22% so với cùng kỳ do tác động của thuế quan.

Chân dung tân Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Trung

Chân dung tân Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Trung

Hồ sơ quản trị -  8 phút

Đồng chí Nguyễn Đức Trung được bầu giữ chức Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2021 - 2026.

Khu Đông Hà Nội thành cực tăng trưởng mới, Sunshine Legend City hé lộ dòng sản phẩm thấp tầng hiếm có

Khu Đông Hà Nội thành cực tăng trưởng mới, Sunshine Legend City hé lộ dòng sản phẩm thấp tầng hiếm có

Bất động sản -  1 giờ

Thị trường bất động sản Thủ đô đang chứng kiến một sự chuyển dịch chiến lược rõ nét. Khi quỹ đất nội đô ngày càng cạn kiệt và mật độ xây dựng đã đạt đến điểm bão hoà, phía Đông Hà Nội đang nổi lên như một cực tăng trưởng mới với lợi thế kép: hạ tầng đột phá và không gian phát triển dồi dào.

Doanh nghiệp dệt may lập nhiều kỷ lục, sẵn sàng cho giai đoạn 'thử lửa'

Doanh nghiệp dệt may lập nhiều kỷ lục, sẵn sàng cho giai đoạn 'thử lửa'

Doanh nghiệp -  4 giờ

Doanh nghiệp dệt may phá nhiều kỷ lục về lợi nhuận và doanh thu trong 9 tháng đầu năm nhưng đang bắt đầu "ngấm đòn" chi phí gia tăng và thuế đối ứng.

Hanet tham vọng dẫn đầu thị trường camera AI tại Việt Nam

Hanet tham vọng dẫn đầu thị trường camera AI tại Việt Nam

Doanh nghiệp -  4 giờ

Hanet đang từng bước hiện thực hóa khát vọng làm chủ công nghệ "Make in Vietnam" trong lĩnh vực an ninh, an toàn nhờ một hệ sinh thái camera AI toàn diện.

TP.HCM đăng cai tổ chức Diễn đàn kinh tế ASEAN - Italia 2025

TP.HCM đăng cai tổ chức Diễn đàn kinh tế ASEAN - Italia 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Diễn đàn tập trung vào các chủ đề then chốt như triển vọng kinh tế - địa chính trị ASEAN - Italia, phát triển công nghiệp xanh và năng lượng sạch, tăng cường kết nối hạ tầng – logistics.

Hai nữ sinh Gen Z chinh phục giới hạn cùng Number 1

Hai nữ sinh Gen Z chinh phục giới hạn cùng Number 1

Tiêu điểm -  5 giờ

Từ xưởng cơ khí đến phòng lab thuật toán, hai cô gái trẻ đang từng ngày hiện thực hóa đam mê của mình. Không chỉ vượt qua những thử thách riêng, họ còn truyền năng lượng tích cực và tinh thần “bền đam mê” của Number 1 tới cộng đồng trẻ, chứng minh rằng mỗi điểm xuất phát đều có thể trở thành hành trình đáng giá.

VietABank tích cực huy động vốn qua kênh trái phiếu

VietABank tích cực huy động vốn qua kênh trái phiếu

Tài chính -  6 giờ

Hoạt động tập trung vào tín dụng, quy mô nhỏ của VietABank khiến nhà băng chịu áp lực tăng chi phí huy động vốn và bào mòn biên lãi ròng.

Đọc nhiều