Khởi nghiệp

Startup Việt Nam tiếp tục hấp dẫn bất chấp ‘mùa đông gọi vốn’

Hoàng An Thứ hai, 03/04/2023 - 10:28

Năm 2022, các startup Việt Nam vẫn tiếp tục thu hút 634 triệu USD vốn đầu tư, bất chấp sự biến động của nền kinh tế trong nước và quốc tế.

Thị trường khởi nghiệp Việt Nam vẫn là điểm sáng thu hút vốn đầu tư trong khu vực Đông Nam Á (Ảnh: T.L)

Giảm so với năm 2021 nhưng vẫn cao đáng kể so với năm 2020

Theo Báo cáo đổi mới sáng tạo và đầu tư công nghệ Việt Nam 2023 của NIC và DO Venture, vốn đầu tư mạo hiểm vào Việt Nam năm 2022 giảm đến 56% so với năm 2021, tuy nhiên con số này vẫn tăng 41% so với năm 2020. Tổng số thương vụ đầu tư cũng giảm 19% so với năm 2021, tuy nhiên vẫn cao hơn 28% so với số liệu năm 2020.

Sau sự phục hồi mạnh mẽ trong năm 2021, bối cảnh đầu tư công nghệ tại Việt Nam chịu ảnh hưởng sâu sắc của cuộc khủng hoảng toàn cầu. Sự bất ổn của ngành tài chính cùng với sự biến động của thị trường đã ảnh hưởng đáng kể đến tâm lý nhà đầu tư đối với các thị trường mới nổi, trong đó có Việt Nam.

Startup Việt Nam tiếp tục hấp dẫn bất chấp ‘mùa đông gọi vốn’
Số lượng thương vụ và giá trị đầu tư vào startup Việt giai đoạn 2013 - 2022 (Nguồn: Nghiên cứu của Do Ventures, NIC, và Cento Ventures)

Trong năm 2022, các vòng đầu tư vẫn diễn ra, mặc dù giá trị của các thương vụ trở nên nhỏ hơn vào nửa cuối năm. Chịu tác động của khủng hoảng trong lĩnh vực công nghệ toàn cầu, tổng giá trị vốn đầu tư vào Việt Nam ở nửa cuối năm thấp hơn nửa đầu năm đến 65%. Tuy giá trị trung bình mỗi thương vụ giảm đi, số lượng các thương vụ vẫn tăng lên vào cuối năm. Điều này phản ánh tác động của nền kinh tế bên ngoài hơn là mức độ hấp dẫn của các startup.

Năm 2022, với tác động của thị trường toàn cầu, tổng giá trị các vòng gọi vốn trên 10 triệu USD tại thị trường Việt Nam giảm mạnh xuống còn gần một phần ba so với số liệu cùng kỳ năm 2021. Tỉ trọng các vòng gọi vốn trên 10 triệu chiếm 67% tổng số vốn đầu tư của năm 2022. Giá trị các vòng đầu tư nhỏ hơn chỉ giảm 18% so với năm ngoái, chiếm tỷ trọng 33% tổng số vốn đầu tư.

Số tiền đầu tư vào vòng 10 - 50 triệu USD tăng nhẹ, cho thấy các công ty huy động được vốn Pre-Series A và Series A năm ngoái đã bước sang giai đoạn tăng trưởng tiếp theo. Hầu hết các vòng đầu tư khác đều chứng kiến mức giảm nhẹ về cả số lượng thương vụ và số tiền đầu tư. Riêng số thương vụ vòng đầu tư trên 50 triệu USD giảm mạnh.

Việt Nam vẫn giữ vị trí thứ ba về số lượng thương vụ, nhưng rơi xuống vị trí thứ tư về tổng giá trị đầu tư. Tại Đông Nam Á, Indonesia và Singapore tiếp tục dẫn đầu về tổng số thương vụ và giá trị đầu tư.

Phân bổ vốn đầu tư theo từng lĩnh vực

Trong đó, tại Việt Nam, lĩnh vực dịch vụ tài chính thu hút được nhiều vốn đầu tư nhất, với mức tăng ấn tượng 249%. Ngược lại, lượng vốn đầu tư vào mảng bán lẻ giảm đến 57%. Dù vậy, bán lẻ vẫn là lĩnh vực nhận được nhiều vốn thứ hai. Ngoài hai lĩnh vực nói trên, Y tế, Giáo dục, và Thanh toán vẫn nằm trong số những lĩnh vực được đầu tư nhiều nhất.

Về lĩnh vực fintech, trong năm 2022, lĩnh vực “Phân tích dữ liệu & chấm điểm tín dụng” được đầu tư nhiều nhất, tiếp đến là “Quản lý tài sản,” “Thanh toán,” và “Cho vay tiêu dùng.” Fintech tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn trong tổng giá trị đầu tư và số lượng thương vụ ở Việt Nam mặc dù thiếu đi những thương vụ lớn trong lĩnh vực Thanh toán.

Trong lĩnh vực thương mại điện tử, năm 2022 là năm mô hình “Sàn giao dịch” nhận được số tiền đầu tư cao nhất. Mô hình “Phụ trợ & Cơ sở hạ tầng thương mại điện tử” và “Thương mại xã hội” thu hút đầu tư mạnh mẽ, lần lượt tăng 105% and 143% so với năm trước. 

Đây là năm đầu tiên mô hình “thương mại điện tử tuần hoàn” nhận được vốn đầu tư. Tỷ trọng đầu tư vào mảng thương mại điện tử so với tổng vốn đầu tư được giữ ở mức tương đương so với năm ngoái.

Việt Nam là nhóm các nhà đầu tư tích cực nhất trong năm 2022

Các nhà đầu tư tiếp tục thể hiện sự quan tâm đến startup Việt Nam bất chấp “mùa đông gọi vốn.” Nhờ vào đó, số lượng quỹ nước ngoài đầu tư vào Việt Nam chỉ giảm nhẹ trong năm qua. Lần đầu tiên các quỹ đầu tư Việt Nam trở thành nhóm nhà đầu tư tích cực nhất, theo sau là các nhà đầu tư từ Singapore, Mỹ, và Hàn Quốc.

Các quỹ đầu tư mạo hiểm nội địa đóng vai trò ngày càng quan trọng trong hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam, đặc biệt là ở giai đoạn đầu khi startup có thể gặp khó khăn trong việc thu hút nguồn vốn từ các quỹ nước ngoài. Giá trị đầu tư và số lượng thương vụ có sự tham gia của các quỹ nội địa có xu hướng tăng dần qua các năm. Đáng chú ý, trong năm 2022, giá trị các thương vụ có sự tham gia của quỹ nội địa đạt mức cao kỷ lục 287 triệu USD.

Bất chấp những khó khăn trong môi trường đầu tư toàn cầu hiện nay, các nhà đầu tư vẫn giữ góc nhìn tích cực về hệ sinh thái khởi nghiệp ở Việt Nam nhờ vào tiềm năng
tăng trưởng kinh tế, cơ cấu dân số trẻ am hiểu công nghệ và sự ủng hộ mạnh mẽ của chính phủ đối với hoạt động đổi mới sáng tạo.

Ông Vinnie Lauria, Giám đốc điều hành quỹ đầu tư Golden Gate Venture, cho biết: “Việt Nam sẽ tỏa sáng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu gặp nhiều thách thức và sẽ tiếp tục vươn lên trong tam giác vàng khởi nghiệp Việt Nam - Singapore - Indonesia. Với việc các tập đoàn công nghệ toàn cầu đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực sản xuất công nghệ tại Việt Nam, thị trường nội địa đang mở rộng nhanh chóng với mức tăng trưởng GDP dự kiến là 6,2% (cao nhất toàn cầu), khiến Việt Nam trở thành nam châm thu hút nhân tài công nghệ.

Điều này sẽ giúp tạo ra thế hệ các công ty công nghệ mới đầy tiềm năng. Fintech, Insurtech, Healthtech, và Proptech sẽ tiếp tục chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ. Công nghệ môi trường cũng sẽ được chú trọng khi các yêu cầu về ESG ngày trở nên chặt chẽ hơn đối với nhà đầu tư. Ngoài ra, chúng tôi cũng dự đoán rằng các đội ngũ phát triển tiền mã hóa tại Việt Nam cũng sẽ chuyển hướng sang phát triển sản phẩm dựa trên công nghệ AI.” 

Startup của Philippines thâu tóm công ty nhân sự Việt Nam

Startup của Philippines thâu tóm công ty nhân sự Việt Nam

Khởi nghiệp -  2 năm

Với việc gia nhập thị trường Việt Nam thông qua thâu tóm startup BravoHR, Advance của Philippines nhiều khả năng sẽ hâm nóng cuộc đua ứng dụng "ứng lương" với các startup như Gimo hay Nano Technologies.

Startup công nghệ điều hòa BenKon nhận vốn 500.000 USD

Startup công nghệ điều hòa BenKon nhận vốn 500.000 USD

Khởi nghiệp -  2 năm

Công nghệ tiết kiệm năng lượng trên điều hòa của BenKon sẽ mở ra một thị trường tiềm năng, khi có tới 2 tỷ máy điều hòa được sử dụng trên thế giới.

Startup có nhiều người dùng tại Mỹ hơn cả Amazon, Walmart

Startup có nhiều người dùng tại Mỹ hơn cả Amazon, Walmart

Khởi nghiệp -  2 năm

Hiện tại, Temu là ứng dụng miễn phí được tải về nhiều nhất ở Mỹ với mức giá bán rẻ đến kinh ngạc, ít nhất là theo tiêu chuẩn của các nước phương Tây.

Nhà băng lớn nhất dành cho các startup Mỹ sụp đổ

Nhà băng lớn nhất dành cho các startup Mỹ sụp đổ

Khởi nghiệp -  2 năm

Dù sở hữu khối tài sản lớn, nhưng 89% trong tổng số tiền gửi trị giá 175 tỷ USD của ngân hàng SVB lại thuộc dạng không được bảo hiểm và số phận của các khoản tiền gửi này vẫn còn là dấu hỏi lớn.

Xây 'tuyến phòng thủ xanh' ứng phó thiên tai cực đoan

Xây 'tuyến phòng thủ xanh' ứng phó thiên tai cực đoan

Phát triển bền vững -  9 phút

Khi các kỷ lục mưa lũ liên tục bị phá vỡ, trồng và phục hồi rừng đang được nhìn nhận như tuyến phòng thủ chiến lược, bền vững nhất của Việt Nam trước biến đổi khí hậu.

Tận hưởng trọn vẹn mùa lễ hội cuối năm với lựa chọn chi tiêu thông minh

Tận hưởng trọn vẹn mùa lễ hội cuối năm với lựa chọn chi tiêu thông minh

Nhịp cầu kinh doanh -  14 phút

Mùa lễ hội cuối năm mang đến không khí rộn ràng của mua sắm, gặp gỡ và những chuyến đi nối tiếp nhau. Đây cũng là lúc những người tiêu dùng thông thái lên kế hoạch để chi tiêu hợp lý và “tận dụng” tối đa các ưu đãi từ các ngân hàng hay các thương hiệu, cho trải nghiệm mua sắm trong giai đoạn cao điểm thêm trọn vẹn.

Kỳ tích sông Hồng: Khi doanh nghiệp lớn cùng tham gia kiến tạo tầm nhìn trăm năm

Kỳ tích sông Hồng: Khi doanh nghiệp lớn cùng tham gia kiến tạo tầm nhìn trăm năm

Doanh nghiệp -  19 phút

Vừa qua, dự án trục đại lộ cảnh quan sông Hồng đã được chính thức khởi công. Sự kiện không chỉ đánh dấu bước khởi động cho một dự án hạ tầng – đô thị có ý nghĩa đặc biệt, mà còn cho thấy tầm nhìn phát triển dài hạn của Thủ đô Hà Nội trong việc tái cấu trúc không gian ven sông Hồng với sự đồng hành của các nhà đầu tư chiến lược, điển hình như T&T Group.

Toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm bế mạc Hội nghị Trung ương 15

Toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm bế mạc Hội nghị Trung ương 15

Leader talk -  21 phút

Tòa soạn trân trọng giới thiệu bài phát biểu bế mạc của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, sáng 23/12, tại Hà Nội.

Niềm tin số, tài sản số và tương lai Việt Nam thịnh vượng

Niềm tin số, tài sản số và tương lai Việt Nam thịnh vượng

Tài chính -  38 phút

Xây dựng niềm tin số, phát triển tài sản mã hóa dựa trên những giá trị "độc nhất vô nhị" là con đường giúp Việt Nam phát triển bền vững và thịnh vượng.

Ông Nguyễn Đức Thụy giữ chức quyền tổng giám đốc Sacombank

Ông Nguyễn Đức Thụy giữ chức quyền tổng giám đốc Sacombank

Hồ sơ quản trị -  1 giờ

Ông Nguyễn Đức Thụy chính thức đảm nhận vai trò quyền tổng giám đốc Sacombank ngay sau khi hoàn tất chuyển giao tại LPBank.

Không có nhà đầu tư nào quan tâm  cổ phiếu MSB từ VNPT

Không có nhà đầu tư nào quan tâm cổ phiếu MSB từ VNPT

Tài chính -  1 giờ

Phiên đấu giá cổ phần MSB không đáp ứng đủ điều kiện để tổ chức theo quy định hiện hành do không có nhà đầu tư nào đăng ký mua.