Phát triển bền vững

Tín chỉ carbon: Tưởng xa mà gần

Hoàng Đông Thứ ba, 27/02/2024 - 15:53

Tại Việt Nam, dự án tạo và thương mại hóa tín chỉ carbon thực tế đã tồn tại từ cách đây cả chục năm.

Năng lượng tái tạo là ngành có tiềm năng tạo nhiều tín chỉ carbon. Ảnh: Hoàng Anh

Thị trường tín chỉ carbon là từ khóa nhận được nhiều sự quan tâm trong thời gian gần đây, được xem như một công cụ hữu hiệu trong công cuộc giảm phát thải khí nhà kính, ngăn ngừa và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Hiệu quả của công cụ này là sử dụng cơ chế thị trường, lượng hóa nỗ lực giảm phát thải thông qua lượng khí thải CO2 quy đổi giảm thiểu được bằng tín chỉ carbon và đặt ra giá trị. Tín chỉ carbon trở thành hàng hóa có giá trị, có thể đầu tư hoặc đầu cơ, đem về nguồn tài chính cho các dự án giảm nhẹ khí thải.

Nhờ tính ưu việt đó, tín chỉ carbon được xác định là giải pháp then chốt hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 của Việt Nam. Sau khi đưa ra cam kết tại COP26 chỉ vài tháng, Việt Nam đã ban hành nghị định về giảm nhẹ khí thải, trong đó đưa ra lộ trình thành lập và thí điểm thị trường tín chỉ carbon từ năm 2025, tiến đến vận hành chính thức vào năm 2028.

Tuy nhiên, khái niệm tín chỉ carbon thực tế không phải là điều mới mẻ. Trên thế giới, khái niệm này đã được đưa ra kể từ năm 1997, trong Nghị định thư Kyoto của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu.

Tại Việt Nam, có những dự án tạo ra tín chỉ carbon đã tồn tại cách đây cả chục năm. Tiêu biểu trong đó phải kể đến Dự án thu hồi và sử dụng khí đồng hành mỏ Rạng Đông, là dự án đầu tiên nhận được chứng nhận giảm phát thải (CER) bởi Liên hợp quốc.

Đến tháng 5/2010, dự án này đã tạo ra được khoảng 350 nghìn tín chỉ carbon, được gọi dưới cái tên “chứng nhận giảm phát thải Rạng Đông”, được Tổng công ty tài chính CP Dầu khí Việt Nam (PVFC) bán cho Tập đoàn Mercuria đến từ Thụy Sĩ với đơn giá 13,5 euro cho mỗi tín chỉ.

Dự án tại mỏ Rạng Đông này là một trong số ít các dự án tại Việt Nam theo cơ chế phát triển sạch (CDM), cơ chế tạo tín chỉ carbon được đưa ra bởi Nghị định thư Kyoto.

Vì nhiều lý do, cơ chế CDM đã bị tạm ngưng trên toàn thế giới, khiến thị trường tín chỉ carbon toàn cầu rơi vào “khoảng lặng”. Tuy nhiên, thị trường tín chỉ carbon tự nguyện vẫn diễn ra tương đối sôi nổi, thu hút sự tham gia của nhiều bên mua và bán.

Ông Hoàng Anh Dũng, CEO Công ty TNHH Tư vấn đầu tư và thương mại Intraco, cha đẻ của hàng chục dự án tạo tín chỉ carbon, tiết lộ với TheLEADER, có nhiều dự án tạo và thương mại hóa tín chỉ carbon đang được vận hành tại Việt Nam.

Những dự án này thường khá “im hơi lặng tiếng” và theo lời ông Dũng là “chỉ người trong ngành mới biết”. Các dự án cũng rất đa dạng, tập trung giải quyết vấn đề phát thải từ khâu khai thác, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp cho đến đời sống dân sinh chứ không chỉ tập trung vào phục hồi và bảo tồn rừng.

Tiềm năng tạo tín chỉ trên nhiều lĩnh vực

Tập đoàn Lộc Trời, ông lớn ngành lúa gạo, mới đây đã tiết lộ mục tiêu đầy tham vọng là tạo ra 10 triệu tín chỉ carbon từ trồng lúa phát thải thấp.

Mục tiêu này được giới chuyên gia đánh giá là hoàn toàn khả thi, bởi lúa gạo là ngành nông nghiệp tạo ra rất nhiều khí nhà kính nhưng cũng có nhiều tiềm năng để giảm phát thải, thông qua những phương pháp không hề phức tạp.

Đơn cử, việc bón lót phân đạm có thể giúp giảm nhiều khí thải do phân bón không tiếp xúc với nước, hay việc giảm vụ lúa, tăng thời gian nghỉ của đất cũng giúp tiết giảm nhiều khí thải của việc trồng lúa.

“Một số loại phân bón còn có khả năng hấp thu khí thải nhà kính trong không khí. Những loại phân bón này không phải xa lạ, có khi người nông dân Việt đã dùng rồi mà không biết”, ông Dũng nói.

Về bản chất, tín chỉ carbon là chứng nhận cho sự giảm phát thải. Do đó, nhìn vào các nguồn phát thải khí nhà kính, có thể phát hiện ra rất nhiều tiềm năng xây dựng dự án tạo tín chỉ carbon.

Lấy ví dụ như những nguồn phát thải khí nhà kính khổng lồ tại Việt Nam như sự phân hủy rác thải hữu cơ ở các bãi tập kết rác hay chất thải chăn nuôi. Tại những nguồn thải này, nếu đầu tư áp dụng công nghệ phù hợp để xử lý rác thải, ngăn ngừa hoặc thu hồi khí thải phát sinh, hoàn toàn có thể tạo ra tín chỉ carbon.

Khẳng định tiềm năng lớn để tạo ra tín chỉ carbon từ nhiều lĩnh vực, tuy nhiên, ông Dũng nhìn nhận, một dự án tạo tín chỉ carbon cần trải qua nhiều khâu và mất nhiều chi phí, do đó cần phải có quy mô đủ lớn thì mới có hiệu quả. 

Chuyện 'nghề carbon'

Chuyện 'nghề carbon'

Phát triển bền vững -  8 tháng

Tín chỉ carbon là sân chơi dành cho những tay chơi chuyên nghiệp, bởi đầu tư một dự án tạo và thương mại hóa tín chỉ carbon cần không chỉ nhiều tiền mà còn nhiều kiến thức và kinh nghiệm.

Bền vững hóa, tạo tín chỉ carbon nông nghiệp từ góc nhìn doanh nghiệp

Bền vững hóa, tạo tín chỉ carbon nông nghiệp từ góc nhìn doanh nghiệp

Phát triển bền vững -  8 tháng

Trong khuôn khổ các nhóm đối tác công – tư ngành nông nghiệp, cộng đồng doanh nghiệp có nhiều đóng góp tích cực giúp ngành nông nghiệp chuyển đổi số, chuyển đổi xanh hiệu quả, tạo ra những giá trị mới.

Kiếm tỷ đô từ thị trường carbon

Kiếm tỷ đô từ thị trường carbon

Phát triển bền vững -  10 tháng

Việt Nam có cơ hội kiếm hàng trăm triệu, thậm chí là hàng tỷ USD từ thị trường carbon nếu sớm đưa thị trường này vào vận hành một cách bài bản và minh bạch

Tham vọng bán tín chỉ carbon của 'ông lớn' ngành gạo

Tham vọng bán tín chỉ carbon của 'ông lớn' ngành gạo

Phát triển bền vững -  11 tháng

Áp dụng các biện pháp giảm phát thải cho canh tác lúa, Tập đoàn Lộc Trời kỳ vọng sẽ bán ra khoảng 10 triệu tín chỉ carbon mỗi năm trên thị trường.

Hạnh phúc ở một doanh nghiệp tí hon vĩ đại

Hạnh phúc ở một doanh nghiệp tí hon vĩ đại

Diễn đàn quản trị -  1 giờ

LuxGroup không chỉ duy trì vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực du lịch sang trọng mà còn xây dựng văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ, lấy khách hàng làm trung tâm.

SeABank lãi trước thuế 4.500 tỷ đồng sau 9 tháng

SeABank lãi trước thuế 4.500 tỷ đồng sau 9 tháng

Tài chính -  1 giờ

SeABank đạt lợi nhuận trước thuế 4.508 tỷ đồng, tăng 43% so với cùng kỳ năm trước với các chỉ số kinh doanh tích cực nhờ quản trị rủi ro hiệu quả.

Vàng ròng từ nông nghiệp bền vững

Vàng ròng từ nông nghiệp bền vững

Phát triển bền vững -  1 giờ

Định hướng phát triển nông nghiệp bền vững ngay từ những ngày đầu đã giúp Phúc Sinh trở thành một trong những người dẫn dầu xuất khẩu hồ tiêu và cà phê.

Kích hoạt dòng đầu tư xanh từ EU

Kích hoạt dòng đầu tư xanh từ EU

Phát triển bền vững -  2 giờ

Lãnh đạo Ủy ban châu Âu khẳng định, EU sẽ đem tới Việt Nam những khoản đầu tư xanh chất lượng, hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0.

Thách thức của nhà tái chế

Thách thức của nhà tái chế

Phát triển bền vững -  3 giờ

Phân loại rác thải tại nguồn và thiết kế sinh thái là giải pháp giúp nhà tái chế hoạt động hiệu quả, nâng cao tỷ lệ và chất lượng sản phẩm tái chế.

Điện mặt trời mái nhà được EVN mua lại không quá 20% công suất

Điện mặt trời mái nhà được EVN mua lại không quá 20% công suất

Tiêu điểm -  3 giờ

Điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu nối lưới nếu không dùng hết sẽ được bán lên hệ thống điện quốc gia không quá 20% công suất lắp đặt thực tế, từ 22/10/2024.

Thủ tướng phê bình các địa phương chậm hướng dẫn thi hành Luật Đất đai

Thủ tướng phê bình các địa phương chậm hướng dẫn thi hành Luật Đất đai

Bất động sản -  13 giờ

Thủ tướng Chính phủ phê bình nghiêm khắc lãnh đạo nhiều địa phương chậm ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, để đưa bộ luật này sớm đi vào thực tiễn.