Tín dụng của ‘big 4’ ngân hàng quốc doanh tiết lộ điều gì?

Nhật Minh Thứ sáu, 14/05/2021 - 09:49

Nếu tính theo đầu người lao động, tín dụng tiêu dùng thậm chí đã vượt qua mức thu nhập.

Mặc dù Việt Nam đã và đang kiềm chế đại dịch Covid-19 tương đối tốt, cùng với các yếu tố bên ngoài được cải thiện giúp Việt Nam có vị thế tốt hơn để đề phòng các cú sốc, hệ thống ngân hàng vẫn là khu vực dễ bị tổn thương.

Phân tích bảng cân đối kế toán của bốn ngân hàng quốc doanh là Vietcombank, BIDV, Vietinbank và Agribank – nhóm chiếm khoảng một nửa tổng dư nợ toàn thị trường, HSBC cảnh báo mối lo ngại lớn khi cho vay tiêu dùng cùng với nợ hộ gia đình tăng cao.

Cụ thể, tỷ lệ cho vay hộ gia đình của các ngân hàng này từ mức 28% tổng cho vay vào năm 2013, đã tăng đáng kể lên mức 46% trong năm 2020. Điều này tương đương với mức nợ hộ gia đình “nhảy” từ 25% GDP lên 61% trong vòng 7 năm.

Nếu tính theo lực lượng lao động, cho vay tiêu dùng thậm chí vượt qua ngưỡng 100% mức thu nhập năm 2020, tăng đáng kể từ ngưỡng 41% của năm 2013, theo báo cáo “Vietnam At A Glance – What do banks' balance sheets tell us?” (Bảng cân đối kế toán của các ngân hàng nói lên điều gì?).

Tín dụng của ‘big 4’ ngân hàng quốc doanh tiết lộ điều gì?
Nguồn: Báo cáo của HSBC.

Dù vậy, HSBC cũng lưu ý rằng hạn chế của ước tính trên nằm ở chỗ nợ hộ gia đình khá rộng, bao gồm cả vốn vay cá nhân sử dụng cho mục đích kinh doanh.

Theo Quỹ Tiền tệ quốc tế, hơn 50% nợ hộ gia đình dùng cho việc kinh doanh cá nhân và 25% cho các khoản thế chấp vào năm 2019. Tính tương tự cho năm 2020, mức cho vay tiêu dùng chiếm khoảng 50% thu nhập của mỗi lực lượng lao động – một tỷ lệ cao đối với thị trường mới nổi như Việt Nam, HSBC đánh giá.

Đòn bẩy tiêu dùng tăng cao có thể làm giảm chi tiêu của người tiêu dùng trong tương lai, đặc biệt trong điều kiện thị trường lao động bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi đại dịch.

Mặc dù nền kinh tế Việt Nam có vị thế mạnh hơn so với các nước trong khu vực, sự yếu kém của thị trường lao động vẫn là mối lo ngại đối với phục hồi nhu cầu trong nước.

Nhìn bề ngoài, các chỉ số thất nghiệp được đánh giá khả ổn với tỷ lệ thất nghiệp giảm về 2,4% trong quý I/2021 từ mức cao nhất 2,7% trong quý II/2020. Tuy vậy, lượng việc làm vẫn thấp hơn 950.000 so với ngưỡng trước đại dịch và mức lương đã giảm lần đầu tiên trong vài năm trở lại đây.

Không chỉ vậy, phần lớn lực lượng lao động của Việt Nam thuộc khu vực không chính thức và mạng lưới an sinh xã hội còn mỏng.

HSBC khuyến nghị Việt Nam nên tiếp tục thúc đẩy tài chính cho các hộ gia đình, người lao động dễ bị tổn thương, cần đẩy nhanh cấp tín dụng và hoãn thuế cho doanh nghiệp hộ gia đình để tăng tốc phục hồi tiêu dùng tư nhân.

Rủi ro nợ xấu

Bên cạnh rủi ro về tín dụng tiêu dùng, Việt Nam còn cần chú ý đến rủi ro nợ xấu đang gia tăng. Theo HSBC, nợ xấu ước tính sẽ tăng từ mức dưới 5% vào năm 2019 lên mức 7% năm 2020, bao gồm cả các khoản vay bị suy giảm giá trị - các khoản nợ đã bán cho VAMC và các khoản vay được cơ cấu lại theo Quyết định 780.

Mặc dù mỗi ngân hàng phân bổ tín dụng theo từng lĩnh vực khác nhau, khu vực sản xuất, bán buôn bán lẻ nhìn chung vẫn được ưu tiên và là động thái tốt đối với triển vọng của Việt Nam.

Tuy nhiên, tín dụng chảy vào các lĩnh vực nhiều rủi ro như bất động sản đã gia tăng mạnh mẽ kể từ cuối năm ngoái và Ngân hàng Nhà nước đã lên tiếng cảnh báo về vấn đề này.

HSBC nhấn mạnh Việt Nam cần tiếp tục cải cách lĩnh vực ngân hàng vốn đang bị gián đoạn bởi đại dịch khi Việt Nam đang bị tụt hậu so với các nước trong khu vực.

Liên quan đến hệ số an toàn vốn, Việt Nam là quốc gia ASEAN duy nhất chưa đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn của Base II với mức tối thiểu 8% và hệ số này vẫn ở mức thấp ngay cả trong một số ngân hàng thương mại nhà nước.

“Mặc dù không thấy rủi ro ngay lập tức, nhưng việc tăng tốc cải cách sẽ giúp xây dựng vùng đệm vốn và ngăn ngừa các cú sốc tiêu cực trong tương lai”, HSBC nhấn mạnh. 

Kiểm soát chặt tín dụng bất động sản, chứng khoán

Kiểm soát chặt tín dụng bất động sản, chứng khoán

Tài chính -  3 năm
Ngân hàng Nhà nước cho biết tình hình nợ xấu cấp tín dụng đối với khách hàng lớn (tín dụng từ 500 tỷ đồng trở lên) trong năm 2020 tăng so với cuối năm 2019 và lãi phải thu từ hoạt động tín dụng tăng đáng kể, dẫn đến việc chưa phản ánh thực chất kết quả kinh doanh.
Kiểm soát chặt tín dụng bất động sản, chứng khoán

Kiểm soát chặt tín dụng bất động sản, chứng khoán

Tài chính -  3 năm
Ngân hàng Nhà nước cho biết tình hình nợ xấu cấp tín dụng đối với khách hàng lớn (tín dụng từ 500 tỷ đồng trở lên) trong năm 2020 tăng so với cuối năm 2019 và lãi phải thu từ hoạt động tín dụng tăng đáng kể, dẫn đến việc chưa phản ánh thực chất kết quả kinh doanh.
TPBank kích hoạt loạt ưu đãi lãi suất cho vay chỉ từ 4,7%

TPBank kích hoạt loạt ưu đãi lãi suất cho vay chỉ từ 4,7%

Tài chính -  1 ngày

Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn ưu đãi, TPBank triển khai loạt gói vay tín dụng với lãi suất hấp dẫn chỉ từ 4,7%.

Cuộc đua sinh tồn của ngân hàng số

Cuộc đua sinh tồn của ngân hàng số

Tài chính -  1 ngày

Khả năng sinh lời đang là câu hỏi lớn nhất của các ngân hàng số tại Việt Nam, sau nhiều năm nỗ lực chứng minh về tính hiệu quả, tinh gọn và hiện đại.

Động lực thay thế mảng cho vay suy giảm của TPBank

Động lực thay thế mảng cho vay suy giảm của TPBank

Tài chính -  3 ngày

Lãi đột biến từ chứng khoán đầu tư và giảm trích lập dự phòng nợ xấu đã giúp TPBank cán đích lợi nhuận năm 2024.

Ai trả tiền cho doanh nghiệp giữ chân nhân tài?

Ai trả tiền cho doanh nghiệp giữ chân nhân tài?

Tài chính -  4 ngày

ESOP cần phải hiểu đúng với bản chất và được coi như một dạng chi phí ảnh hưởng tới lợi ích cổ đông.

Ba rủi ro lớn đối với đầu tư chứng khoán năm 2025

Ba rủi ro lớn đối với đầu tư chứng khoán năm 2025

Tài chính -  4 ngày

SGI Capital chỉ ra các rủi ro cho thị trường đến từ các yếu tố như chính sách thuế quan, khối ngoại rút ròng và chính sách tiền tệ.

Tiếp cận tài chính bền vững

Tiếp cận tài chính bền vững

Sổ tay quản trị -  3 giờ

Tài chính bền vững trong bối cảnh hiện nay đã trở thành một yếu tố không thể thiếu trong các quyết định đầu tư và quản lý tài chính toàn cầu.

 Tiểu sử Steve Jobs: Hành trình của một thiên tài kiêu hãnh

Tiểu sử Steve Jobs: Hành trình của một thiên tài kiêu hãnh

Tủ sách quản trị -  3 giờ

Tiểu sử Steve Jobs của Walter Isaacson hé mở hành trình từ đứa trẻ tài năng đến CEO đột phá, mang đến bài học lãnh đạo & quản trị độc đáo.

Dâu tây Sơn La được phục vụ trên chuyến bay của Vietnam Airlines

Dâu tây Sơn La được phục vụ trên chuyến bay của Vietnam Airlines

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Nhằm quảng bá nông sản Việt Nam, Vietnam Airlines chính thức đưa dâu tây Sơn La lên phục vụ trên các chuyến bay của hãng từ ngày 16/2/2025 đến ngày 22/02/2025.

Ông Lê Minh Hoan và Vũ Hồng Thanh làm Phó chủ tịch Quốc hội

Ông Lê Minh Hoan và Vũ Hồng Thanh làm Phó chủ tịch Quốc hội

Tiêu điểm -  3 giờ

Bộ trưởng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Lê Minh Hoan, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh vừa được bầu giữ chức Phó chủ tịch Quốc hội.

Mở bán đợt 2 Central Riverside: Siêu phẩm thấp tầng “hút” nhà đầu tư

Mở bán đợt 2 Central Riverside: Siêu phẩm thấp tầng “hút” nhà đầu tư

Bất động sản -  3 giờ

Central Riverside sở hữu ba yếu tố phong thủy vượng khí: cận thị, cận giang, cận đại lộ; minh bạch về pháp lý, đẳng cấp về chất lượng và chính sách bán hàng vượt trội

Chính phủ sau tinh gọn: Còn 14 bộ và thêm 2 phó thủ tướng

Chính phủ sau tinh gọn: Còn 14 bộ và thêm 2 phó thủ tướng

Tiêu điểm -  3 giờ

Chính phủ sau tinh gọn còn 14 bộ, 3 cơ quan ngang bộ và thêm hai phó thủ tướng, nhằm giảm chồng chéo và nâng cao hiệu quả điều hành trong giai đoạn mới

Các dự án điện tái tạo vướng mắc vẫn chờ tháo gỡ

Các dự án điện tái tạo vướng mắc vẫn chờ tháo gỡ

Tiêu điểm -  16 giờ

Các dự án điện tái tạo khó khăn, vướng mắc về quy hoạch, thủ tục đất đai, nghiệm thu công trình, hưởng giá FIT chưa được xử lý dứt điểm theo kế hoạch của Chính phủ.