Kết luận thanh tra tại Tổng công ty Cảng hàng không (ACV) vừa được Thanh tra Chính phủ công bố cho thấy ACV và các đơn vị thành viên có nhiều khuyết điểm và vi phạm.
Tại công ty mẹ ACV, theo kết luận thanh tra, từ năm 2012 - 2015, ACV đã sử dụng sai nguồn vốn để xây mới đường lăn E6 Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng với giá trị là 297,3 tỷ đồng. Vì vậy, công ty phải nộp bổ sung thuế thu nhập doanh nghiệp với số tiền 62,7 tỷ đồng.
Đến 31/3/2016, ACV mới ghi tăng tài sản dự án đường lăn E6 Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng với giá trị là 297,3 tỷ đồng. Vì vậy, giá trị các tài sản của Nhà nước được loại ra khi xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa không đúng.
Về công tác quản lý, sử dụng đất, cơ quan Thanh tra cho biết, đến thời điểm ACV chuyển sang hoạt động theo hình thức công ty cổ phần, công ty chưa ký hợp đồng thuê đất trả tiền hàng năm với diện tích 197,30 ha/197,30 ha đất (100%), dẫn đến ACV thiếu cơ sở để nộp tiền thuê đất vào ngân sách nhà nước với số tiền 330,8 tỷ đồng.
“Nguyên nhân chính là Cảng vụ hàng không thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, chưa chủ động phối hợp với chính quyền địa phương để xác định ranh giới, tổ chức cắm và bảo vệ mốc giới, còn 11 Cảng hàng không chưa được chính quyền địa phương cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với 7.225,1 ha; chưa làm thủ tục để giao, cho thuê đất với ACV diện tích 3.085,5 ha”, thông báo kết luận của Thanh tra Chính phủ viết.
Bên cạnh đó, ACV và một số chi nhánh cảng hàng không cho thuê lại đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất sai mục đích, không đúng quy định của Nhà nước.
Theo báo cáo, từ năm 2007 đến năm 2015, tổng số tiền thuê đất ACV chưa thực hiện nghĩa vụ là hơn 334 tỷđồng. Tuy nhiên, sau thanh tra, ACV dã nộp đủ các khoản tiền thuê đất nêu trên vào ngân sách nhà nước.
Tại sân bay Tân Sơn Nhất, khi thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng 7,63 ha đất quốc phòng để mở rộng, ACV và các bên liên quan tính tiền đền bù công trình trên đất với mức 100% suất đầu tư của Bộ Xây dựng làm tăng sai quy định giá trị thực tế công trình số tiền là 61,6 tỷ đồng.
Trong việc quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh, cơ quan thanh tra phát hiện ACV ghi tăng giá trị tài sản khi chưa đủ điều kiện theo quy định, thiếu hóa đơn, chứng từ thực hiện trích khấu hao tài sản cố định không đúng quy định với số tiền là 70,4 tỷ đồng.
Ngoài ra, từ năm 2007 đến tháng 12/2014, ACV đã thực hiện trích trước và trích vượt tiền thuê đất đối với các diện tích phải nộp tiền thuê đất cho Nhà nước, nhưng không nộp tiền thuê đất, không hoàn nhập kịp thời phần chênh lệch, dẫn đến phải nộp bổ sung vào ngân sách nhà nước với số tiền là trên 309 tỷ đồng, trích Quỹ Đầu tư phát triển để lại ACV 132,4 tỷ đồng.
Sau thanh tra, ACV báo cáo đã nộp số tiền nêu trên vào ngân sách và trích lập quỹ khắc phục vi phạm.
Cơ quan thanh tra cũng phát hiện, ACV không thực hiện đấu thầu theo quy định mà thực hiện chỉ định thầu cho thuê hầu hết mặt bằng để kinh doanh dịch vụ tại các cảng hàng không từ năm 2010. Riêng năm 2014, 2015 ACV đã ký 803 hợp đồng với số tiền là 701 tỷ đồng.
Đồng thời, 21 chi nhánh của ACV đang thu tiền sử dụng sân đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với ô tô đưa, đón trả khách là không đúng quy định.
Cũng theo Thanh tra Chính phủ, sau cổ phần hóa ACV vẫn sử dụng, khai thác, theo dõi, hạch toán và trích khấu hao các tài sản khu bay không còn quyền sở hữu (không được xác định giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa) là không đúng quy định. Do đó cần phải truy thu thuế thu nhập doanh nghiệp hơn 692 tỷ đồng.
Công tác quyết toán cổ phần hóa tại ACV vẫn còn chậm, dẫn đến chưa xử lý kịp thời những tồn tại về tài chính, lựa chọn nhà đầu tư chiến lược gặp vướng mắc…dẫn tới mục tiêu thoái vốn nhà nước chưa đạt.
Về việc quản lý đầu tư xây dựng, trong quá trình triển khai thực hiện đầu tư một số dự án, chủ đầu tư (ACV), nhà thầu tư vấn ADCC, nhà thầu xây lắp ACC bị cơ quan Thanh tra phát hiện nhiều khuyết điểm vi phạm.
Điển hình tại gói thầu 10A và 10B thuộc dự án nhà ga T2 Nội Bài chỉ có một nà thầu tham dự, không có tính cạnh tranh về kỹ thuật, năng lực và giá thầu. Gói thầu được phê duyệt mà không đấu thầu lại hoặc làm rõ với nhà thầu về nguyên nhân chênh lệch giá trúng thầu cao hơn dự toán.
Cơ quan Thanh tra kiến nghị xử lý số tiền là 3.652 tỷ đồng và 7.225,1 ha đất. Sau khi kết thúc thanh tra, ACV đã nộp ngân sách 704 tỷ đồng, trích quỹ đầu tư phát triển 132,4 tỷ đồng, ghi tăng tài sản tại dự án đường lăn E6 Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng 297,3 tỷ đồng.
