Sổ tay quản trị

Tránh rủi ro pháp lý khi chuyển dữ liệu cá nhân ra nước ngoài

Thu Trang - Hoài Linh Thứ tư, 16/10/2024 - 07:54

Nghị định 13/2023/NĐ-CP quy định về chuyển dữ liệu cá nhân ra nước ngoài tạo ra khung pháp lý mới, yêu cầu doanh nghiệp phải tuân thủ nghiêm ngặt để tránh đối mặt các rủi ro pháp lý. (*)

Việc chuyển dữ liệu cá nhân ra nước ngoài đang trở thành một vấn đề ngày càng quan trọng trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Nghị định 13/2023/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 01/07/2023, đánh dấu một bước tiến lớn khi lần đầu tiên thiết lập khung pháp lý quy định rõ ràng về hoạt động này.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích từ việc bảo vệ quyền lợi của công dân, doanh nghiệp cũng đối mặt với nhiều thách thức trong việc tuân thủ các quy định mới.

Nghị định 13/2023: Cánh cửa mới, thách thức mới dành cho doanh nghiệp

Nghị định 13 đặt ra các quy định chặt chẽ về chuyển dữ liệu cá nhân ra nước ngoài. Theo quy định, việc chuyển dữ liệu cá nhân bao gồm mọi hoạt động sử dụng công nghệ số hoặc các thiết bị điện tử để chuyển dữ liệu ra khỏi lãnh thổ Việt Nam, hoặc xử lý dữ liệu cá nhân của công dân Việt Nam từ các địa điểm bên ngoài quốc gia.

Điều này đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp đa quốc gia, tập đoàn lớn có trụ sở ở nước ngoài​.

Cốt lõi của quy định này là yêu cầu doanh nghiệp phải thu thập sự đồng ý của chủ thể dữ liệu trước khi tiến hành bất kỳ hoạt động chuyển giao nào. Ngoài ra, trong vòng 60 ngày từ khi bắt đầu xử lý dữ liệu cá nhân, doanh nghiệp cần gửi hồ sơ đánh giá tác động của việc chuyển dữ liệu cá nhân ra nước ngoài đến Bộ Công an để kiểm tra và đánh giá.

Hồ sơ này phải bao gồm thông tin chi tiết về các bên liên quan như bên chuyển dữ liệu cá nhân, bên tiếp nhận dữ liệu cá nhân, cùng với các biện pháp bảo vệ dữ liệu được áp dụng.

Doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với những thách thức gì?

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, việc chuyển dữ liệu cá nhân qua biên giới không chỉ là một hoạt động kinh doanh, mà còn là yêu cầu thiết yếu trong việc quản lý và vận hành của nhiều doanh nghiệp.

Theo đánh giá của Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU), Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia có lượng dữ liệu luân chuyển qua biên giới lớn nhất thế giới. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc bảo vệ dữ liệu cá nhân trước các mối đe dọa từ tội phạm mạng và các hành vi xâm phạm quyền riêng tư​.

Mặc dù Nghị định 13/2023/NĐ-CP đã đặt ra một khung pháp lý rõ ràng về việc chuyển dữ liệu cá nhân ra nước ngoài, doanh nghiệp Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình thực hiện. Một trong những thách thức lớn nhất là gánh nặng thủ tục hành chính. Yêu cầu về hồ sơ đánh giá tác động chuyển dữ liệu cá nhân ra nước ngoài đòi hỏi doanh nghiệp phải thu thập một lượng lớn thông tin, gây tốn kém thời gian và chi phí, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Thêm vào đó, việc thiếu các trường hợp ngoại lệ và yêu cầu cập nhật liên tục hồ sơ khiến quá trình tuân thủ trở nên phức tạp và tốn kém hơn.

Bên cạnh đó, việc xác định rõ hành vi vi phạm an ninh quốc gia liên quan đến dữ liệu cá nhân cũng là một thách thức lớn. Tiêu chí xác định còn khá mơ hồ, khiến doanh nghiệp khó có thể đánh giá chính xác và phòng ngừa rủi ro. Điều này tạo ra một môi trường pháp lý không chắc chắn và gây ảnh hưởng đến quyết định kinh doanh của doanh nghiệp.

Một thách thức khác đến từ sự khác biệt giữa quy định của Việt Nam và các quốc gia khác. Việc phải thu thập sự đồng ý riêng lẻ của từng chủ thể dữ liệu làm tăng chi phí và thời gian xử lý, khác biệt so với các quy định linh hoạt hơn ở nhiều nước phát triển. Điều này gây khó khăn cho các doanh nghiệp đa quốc gia khi phải thực hiện các quy định khác nhau tại mỗi quốc gia.

Giải pháp toàn diện cho doanh nghiệp để vượt qua rào cản, nắm bắt cơ hội

Để đảm bảo tuân thủ Nghị định 13/2023/NĐ-CP và giảm thiểu rủi ro pháp lý, doanh nghiệp cần xây dựng một chiến lược quản lý dữ liệu cá nhân toàn diện. Điều đầu tiên và quan trọng nhất là phải thu thập sự đồng ý một cách minh bạch và rõ ràng từ chủ thể dữ liệu về mục đích sử dụng thông tin cá nhân.

Đồng thời, doanh nghiệp cần lưu trữ đầy đủ hồ sơ đánh giá tác động để sẵn sàng cung cấp cho cơ quan chức năng khi có yêu cầu. Việc chỉ định một bộ phận hoặc cá nhân chuyên trách về bảo vệ dữ liệu cá nhân cũng là một bước đi cần thiết để đảm bảo quy trình xử lý dữ liệu diễn ra tuân thủ pháp luật.

Ngoài ra, để tăng cường sự an toàn và hiệu quả, doanh nghiệp có thể hợp tác với các công ty luật để được tư vấn và hỗ trợ trong việc tuân thủ các quy định pháp lý về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Kết luận

Việc chuyển dữ liệu cá nhân ra nước ngoài là một bước đi không thể thiếu trong thời đại hội nhập kinh tế toàn cầu, nhưng cũng đồng thời là một thách thức lớn về mặt pháp lý đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam. Nghị định 13/2023/NĐ-CP là minh chứng cho nỗ lực của Chính phủ trong việc thiết lập một hành lang pháp lý bảo vệ dữ liệu cá nhân. Tuy nhiên, để đáp ứng được các yêu cầu pháp lý này, doanh nghiệp cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, từ việc thu thập sự đồng ý của chủ thể dữ liệu đến việc lập hồ sơ đánh giá tác động chuyển dữ liệu ra nước ngoài.

Chỉ khi có sự tuân thủ nghiêm túc và đầu tư vào quản trị dữ liệu, doanh nghiệp mới có thể đảm bảo an toàn cho dữ liệu khách hàng và duy trì sự bền vững trong môi trường kinh doanh quốc tế đầy cạnh tranh.

(*) Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả Nguyễn Thị Thu Trang và Hà Thị Hoài Linh – Công ty Luật TNHH Phước và các cộng sự

FPT IS đưa dịch vụ an toàn thông tin Việt Nam vươn tầm thế giới

FPT IS đưa dịch vụ an toàn thông tin Việt Nam vươn tầm thế giới

Nhịp cầu kinh doanh -  11 tháng
FPT IS hiện cũng là đơn vị duy nhất tại Việt Nam sở hữu bộ đôi chứng nhận CREST cho dịch vụ Pentest và PCI.QSA cho dịch vụ tư vấn, đánh giá và cấp chứng nhận PCI.DSS.
FPT IS đưa dịch vụ an toàn thông tin Việt Nam vươn tầm thế giới

FPT IS đưa dịch vụ an toàn thông tin Việt Nam vươn tầm thế giới

Nhịp cầu kinh doanh -  11 tháng
FPT IS hiện cũng là đơn vị duy nhất tại Việt Nam sở hữu bộ đôi chứng nhận CREST cho dịch vụ Pentest và PCI.QSA cho dịch vụ tư vấn, đánh giá và cấp chứng nhận PCI.DSS.
VNG xây cầu nối chuyển đổi số quốc gia

VNG xây cầu nối chuyển đổi số quốc gia

Doanh nghiệp -  3 tháng

Với mục tiêu đóng góp vào tiến trình chuyển đổi số quốc gia, VNG sẽ tiếp tục đầu tư, nghiên cứu và sáng tạo các sản phẩm ngày một hoàn thiện hơn.

 Kích hoạt sức mạnh doanh nghiệp tư nhân

Kích hoạt sức mạnh doanh nghiệp tư nhân

Leader talk -  3 tháng

Doanh nghiệp tư nhân đang rất cần được tạo điều kiện phát huy những thế mạnh, làm động lực thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng, vượt qua khó khăn.

Trí tuệ nhân tạo từ Việt Nam ra thế giới

Trí tuệ nhân tạo từ Việt Nam ra thế giới

Leader talk -  3 tháng

Bắt đầu bằng những nỗ lực trong lĩnh vực y tế, VinBrain đang từng bước khẳng định vị thế của Việt Nam với thế giới thông qua công nghệ trí tuệ nhân tạo.

Chuyển đổi xanh ở Việt Nam: Từ nhận thức đến hành động

Chuyển đổi xanh ở Việt Nam: Từ nhận thức đến hành động

Sổ tay quản trị -  3 tuần

Việt Nam đang có sự thay đổi rõ rệt trong nhận thức và hành động liên quan đến phát triển bền vững, nhất là trong bối cảnh ứng phó với biến đổi khí hậu.

ESG: Phải làm và được lợi

ESG: Phải làm và được lợi

Sổ tay quản trị -  3 tuần

ESG không chỉ là xu hướng toàn cầu mà còn là cơ hội cho doanh nghiệp Việt. Thực hành ESG giúp nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư và xây dựng thương hiệu bền vững.

Đòn bẩy phát triển bền vững cho doanh nghiệp Việt

Đòn bẩy phát triển bền vững cho doanh nghiệp Việt

Sổ tay quản trị -  1 tháng

Khám phá các đòn bẩy quan trọng giúp doanh nghiệp Việt Nam phát triển bền vững.

Chiến lược sống còn cho doanh nghiệp trong kỷ nguyên phát triển bền vững

Chiến lược sống còn cho doanh nghiệp trong kỷ nguyên phát triển bền vững

Sổ tay quản trị -  1 tháng

Trong bối cảnh kinh doanh toàn cầu đối mặt với nhiều thách thức, ESG đang trở thành tiêu chuẩn cốt lõi, giúp doanh nghiệp thích nghi với biến động và đảm bảo khả năng tăng trưởng bền vững.

Quy tắc ứng xử nghề môi giới bất động sản

Quy tắc ứng xử nghề môi giới bất động sản

Sổ tay quản trị -  2 tháng

Bộ Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp dành cho nhà môi giới bất động sản do Hội Môi giới bất động sản Việt Nam vừa công bố gồm 21 quy tắc quan trọng.

Kinh tế tuần hoàn có thể trở thành động lực tăng trưởng mới?

Kinh tế tuần hoàn có thể trở thành động lực tăng trưởng mới?

Phát triển bền vững -  9 phút

Kinh tế tuần hoàn nhằm tiết kiệm tài nguyên, tối ưu hóa hiệu suất của doanh nghiệp, có thể trở thành động lực tăng trưởng theo lý thuyết kinh tế học.

Lao động ngoài trời gánh chịu biến đổi khí hậu

Lao động ngoài trời gánh chịu biến đổi khí hậu

Phát triển bền vững -  17 phút

Lao động ngoài trời, yếu tố giúp thành phố vận hành trơn tru, phải chịu ảnh hưởng lớn từ biến đổi khí hậu nhưng lại bị bỏ qua trong lưới an sinh xã hội.

Xe đạp Thống Nhất: Từ hào quang lụi tàn đến màn trở lại bùng nổ

Xe đạp Thống Nhất: Từ hào quang lụi tàn đến màn trở lại bùng nổ

Leader talk -  4 giờ

Quyết tâm trẻ hoá thương hiệu đã đưa Thống Nhất từ một hãng xe đạp vắng bóng nhiều năm trên thị trường, dần trở lại mạnh mẽ, từng bước lấy lại niềm tin và tăng sự hiện diện trong từng ngôi nhà Việt.

Doanh nghiệp vật liệu, xây dựng sẵn sàng 'vào sóng'

Doanh nghiệp vật liệu, xây dựng sẵn sàng 'vào sóng'

Doanh nghiệp -  4 giờ

Sau kết quả có phần chững lại năm vừa qua, doanh nghiệp xây dựng, đầu tư công được kỳ vọng sớm bứt phá trở lại, trở thành động lực dẫn dắt tăng trưởng năm 2025.

3 cơ hội của GIMO trong thời kinh tế số

3 cơ hội của GIMO trong thời kinh tế số

Diễn đàn quản trị -  5 giờ

GIMO đang tận dụng sức mạnh của công nghệ và nhu cầu về tài chính linh hoạt để phát triển những giải pháp thiết thực, mang lại giá trị bền vững cho người lao động.

F88 vươn tầm bằng văn hóa doanh nghiệp

F88 vươn tầm bằng văn hóa doanh nghiệp

Diễn đàn quản trị -  5 giờ

Câu chuyện về F88 không chỉ đơn giản là câu chuyện của một công ty cung cấp dịch vụ tài chính mà là một quá trình nuôi dưỡng con người, xây dựng văn hóa doanh nghiệp vững mạnh và tạo dựng sự khác biệt qua những giá trị tử tế, xuất phát từ trái tim.

Chính sách 'luồng xanh' và đầu tư công: Động lực tăng trưởng 2025

Chính sách 'luồng xanh' và đầu tư công: Động lực tăng trưởng 2025

Tiêu điểm -  21 giờ

Đầu tư công và chính sách “luồng xanh” thu hút FDI là động lực tăng trưởng kinh tế năm 2025, thúc đẩy hạ tầng và sản xuất công nghệ cao.