Ngoài ra, thực hiện giao dịch thông qua sàn giao dịch quyền sử dụng đất sẽ góp phần tích cực vào việc chống thất thu thuế cho nhà nước, góp phần không nhỏ vào việc vốn hóa đất đai.
Hiện quyền sử dụng đất đang được giao dịch tự do, thiếu kiểm soát, nhà nước chỉ thu thuế trên “giá trị khai báo”, không nắm được giá trị giao dịch thực. Trong khi đó, giữa hai giá trị này luôn có sự chênh lệch rất lớn.
Còn đó những băn khoăn
Lợi ích là rất lớn, song theo Hội Môi giới bất động sản Việt Nam, quyền sử dụng đất là một “hàng hóa” có giá trị lớn và mức độ bao phủ rộng, nên việc thành lập sàn giao dịch quyền sử dụng đất chắc chắn không đơn giản, không thể thực hiện trong một sớm, một chiều.
Muốn sàn giao dịch quyền sử dụng đất thực sự phát huy được tác dụng, không chồng chéo, gây phát sinh thêm các thủ tục hành chính phức tạp cho người dân, Chính phủ cần phải có một quá trình nghiên cứu, phân tích kỹ lưỡng, tỉ mỉ.
Về vấn đề này, luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật Anvi, cũng cho rằng, sàn giao dịch quyền sử dụng đất chưa từng có tiền lệ trên thế giới và việc thành lập sàn giao dịch này ở Việt Nam chắc chắn sẽ gặp phải rất nhiều khó khăn, thách thức.
Nếu như sàn giao dịch bất động sản đã có lịch sử hàng trăm năm phát triển trên khắp toàn cầu thì sàn giao dịch quyền sử dụng đất vẫn là một khái niệm mơ hồ.
Khác với việc chào bán hàng loạt căn hộ chung cư thuộc một dự án cụ thể trên sàn giao dịch bất động sản, việc phân phối sản phẩm đất đai trên sàn giao dịch quyền sử dụng đất sẽ khác hoàn toàn. Nguyên nhân là do đất đai tại Việt Nam không có sự đồng đều về giá trị. Trừ các dự án phân lô bán nền, mỗi mảnh đất sẽ có một vị trí, kích thước, hướng, giá trị khác nhau.
Hiện nay, người dân đều tự giao dịch chuyển nhượng. Chính vì vậy, nếu muốn đưa hoạt động này lên sàn chắc chắn sẽ cần nhiều thời gian nghiên cứu, thí điểm triển khai trước khi nhân rộng.
Nhận định từ Hội Môi giới cũng cho rằng, sàn giao dịch quyền sử dụng đất muốn thành lập và đưa vào hoạt động cần có thời gian nghiên cứu và phải có một cơ sở pháp lý chắc chắn, mới góp phần minh bạch hóa thông tin và phát triển bền vững thị trường.
Điều này đòi hỏi có sự tham gia, phối hợp của cả các cơ quan quản lý nhà nước, các chuyên gia đầu ngành, đặc biệt là sự tham gia ý kiến từ những cá nhân, tổ chức có kinh nghiệm thực tiễn.
Có nhiều câu hỏi được Hội Môi giới đặt ra, cần giải đáp để đảm bảo việc thành lập sàn giao dịch quyền sử dụng đất là khả thi và thực sự tác động tích cực tới thị trường.
Việc giao dịch thông qua sàn giao dịch quyền sử dụng đất là khuyến khích hay bắt buộc? Nếu bắt buộc liệu có ngăn trở quyền tự do kinh doanh của người dân hay không? Nếu không bắt buộc, cần xây dựng cơ chế vận hành như thế nào để khuyến khích người dân tham gia?
Sàn giao dịch sẽ được thành lập ở cấp nào, trung ương hay địa phương? Cơ quan nào sẽ quản lý, giám sát việc thành lập và hoạt động của các sàn này? Hoạt động của sàn liệu có gì xung đột hay trùng lặp với công chứng? Sau khi giao dịch qua sàn rồi, có phải thực hiện công chứng nữa không?
Mặt khác, việc thành lập sàn giao dịch chắc chắn sẽ phát sinh các chi phí liên quan, bao gồm bộ máy hoạt động, chi phí cho quá trình thẩm tra, thẩm định các quyền sử dụng đất đưa vào giao dịch và rất nhiều chi phí phát sinh khác. Điều này tiềm ẩn khả năng khiến giá bất động sản tăng lên do việc chuyển chi phí vào giá bán.
Trước những vấn đề trên, Hội Môi giới bất động sản Việt Nam cho rằng, quá trình xây dựng, hoàn thiện cơ chế vận hành sàn giao dịch quyền sử dụng đất cần được nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng trước khi trình cấp có thẩm quyền ban hành vào thời điểm thích hợp để đảm bảo tính khả thi, đem lại lợi ích tối đa cho các bên liên quan.