'Cần nâng cao sự tự cường của nền kinh tế trong thế giới đầy biến động'

Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới với chiều hướng lạm phát gia tăng, chịu tác động của cuộc xung đột Nga – Ukraine, sự tăng trưởng của các đối tác kinh tế hàng đầu của Việt Nam được dự báo sẽ chậm lại. Do đó, các nước đang có những phản ứng chính sách khác nhau.

Cùng với đó, sự đứt gãy của chuỗi cung ứng nguyên, nhiên vật liệu, hàng hóa và lao động, đặc biệt là đứt gãy nguồn cung về năng lượng.

Còn tại Việt Nam, nền kinh tế đang phục hồi rất nhanh chóng và ấn tượng, như trong quý II và III năm nay. Sự phát triển của ngành công nghiệp cũng có tăng trưởng vượt bậc. Tuy nhiên, ông Andrea Coppla, Kinh tế trưởng Ngân hàng thế giới tại Việt Nam cho rằng, nếu nhìn vào tương lai, kinh tế Việt Nam vẫn thấy các thách thức cơ bản.

Các xu hướng tác động như tăng trưởng thế giới chậm lại sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế của Việt Nam và có thể ảnh hưởng đến sự phục hồi nền kinh tế nội địa.

Yếu tố về lạm phát, đặc biệt là từ khi cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine diễn ra, đã có những rủi ro liên quan giá cao như giá lương thực, làm cho chi phí về sản xuất, chi phí lao động cũng bị ảnh hưởng và kéo theo những tác động nhất định.

Do đó, chính sách chiến lược mà Chính phủ Việt Nam có thể áp dụng là điều hành, cân đối giữa chính sách để phục hồi nền kinh tế và có thể kiểm soát lạm phát đang ngày càng gia tăng, những yếu tố bất ổn trong nền kinh tế, cùng với đó là đối phó với sự thay đổi của cả nền kinh tế thế giới, ông Andrea Coppla nhận định tại hội nghị “Giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế” diễn ra hôm nay.

Cần xử lý nợ xấu của nền kinh tế

Ông cho rằng Việt Nam sẽ phải đối mặt với rủi ro về tài chính nên điều cần làm là bảo đảm vững chắc sự tự cường của nền kinh tế quốc gia và cần phải xử lý nợ xấu, nợ quá hạn của nền kinh tế để tất cả ngân hàng đều phải tuân thủ đối với việc xử lý nợ xấu.

“Phải tăng cường sự tự cường của ngành ngân hàng”, đại diện Ngân hàng Thế giới nhấn mạnh. Ngân hàng phải có chiến lược tạo ra sự phục hồi cho chính mình để có thể đối mặt với nhiều rủi ro.

Tăng trưởng tín dụng ở Việt Nam hiện nay đã tăng lên, GDP Việt Nam tăng cao, là một trong 20% nước tăng GDP. Tuy nhiên, ông Francois Phainchaud, Trưởng đại diện Văn phòng Đại diện Quỹ tiền tệ quốc tế tại Việt Nam (IMF) cho rằng, Việt Nam vẫn còn yếu hơn nước khác về vốn, các nghiên cứu cho thấy vấn đề vốn và tăng trưởng GDP có thể tăng rủi ro khu vực. Do đó Ngân hàng Nhà nước cần tiếp tục tăng cường quản lý hệ thống ngân hàng với những chính sách cẩn trọng để phát triển thị trường vốn bền vững.

Bên cạnh đó, nhằm thúc đẩy sự tăng trưởng và tạo cho nền kinh tế ngày càng tự cường hơn, đại diện Ngân hàng Thế giới cho rằng, cải cách cơ cấu rất quan trọng.

“Các chính sách tài khóa đang có tác dụng nhưng phải phát huy hiệu quả hơn và tiếp tục theo đuổi các chương trình phát triển, chương trình xã hội khác; thích nghi và làm cho sức khỏe, độ tự cường của nền kinh tế Việt Nam ngày càng cao hơn”, ông Andrea Coppla nhấn mạnh.

Tăng cạnh tranh của nền kinh tế nhờ thực hiện lộ trình phát thải ròng bằng 0

Trong đó, việc thực hiện cam kết đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050 là một trong những giải pháp giúp tăng cường phát triển và sự cạnh tranh của nền kinh tế, theo ông Andrea Coppla. Thông qua cải thiện môi trường đầu tư, những nhà hoạch định chính sách Việt Nam cũng cần phải nâng cao năng lực và chất lượng lao động của Việt Nam.

Bên cạnh đó, Việt Nam cần có một chính sách tài khóa hợp lý để có thể xử lý những khoản đầu tư công nhằm phát huy một cách hiệu quả hơn.

Theo ông Andrea Coppla, trong ngắn hạn, Chính phủ phải sử dụng tốt và hiệu quả những gói hỗ trợ tăng trưởng phục hồi, đặc biệt cần phục hồi thị trường và nguồn cầu của thị trường trong nước, từ đó có thể hạn chế được tác động tiêu cực của chiều hướng gia tăng lạm phát trên thế giới.

Nếu Chính phủ kiểm soát được lạm phát thì hiệu quả và tiềm năng của nền kinh tế vẫn nằm ở dưới mức tiềm năng. Trong khi đó vẫn phải đối mặt với rủi ro lạm phát như vậy. Nhưng để lạm phát trên 4% so với mức dự kiến, Ngân hàng Nhà nước phải thắt chặt lãi suất.

Ông Andrea Coppla cho rằng, những quyết định của chính sách tài chính, tiền tệ như vậy có thể hướng dẫn hành vi của thị trường, do vậy Chính phủ cần có những thay đổi rất căn bản để có thể phát huy hiệu quả chính sách tiền tệ và nâng cao sự thanh khoản của nền kinh tế.

Giống dự báo của Ngân hàng thế giới về việc kinh tế Việt Nam sẽ đối phải đối mặt với sự phát triển chậm lại của kinh tế thế giới, ông Andrew Jeffries, Giám đốc Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam nhận định, Việt Nam đã có sự tự cường rất cao để đảm bảo được cân đối của nền kinh tế trong thời gian qua.

Tuy nhiên, thời gian tới, Việt Nam vẫn phải tăng cường sự tự cường của nền kinh tế, đặc biệt thúc đẩy kế hoạch phát triển kinh tế như đẩy nhanh giải ngân đầu tư công. Bởi sự tăng trưởng chậm của nền kinh tế sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu, ngành công nghiệp sử dụng lao động cao.

Đối với việc tăng giá năng lượng, Chính phủ phải hỗ trợ trong dài hạn, ngắn hạn cũng như trung hạn, mở rộng cơ sở thuế.

Bên cạnh đó, trên lộ trình đưa phát thải ròng về 0, đại diện ADB cho rằng, Việt Nam cần phải thực hiện những chiến lược phát triển ngành năng lượng có hiệu quả cao. Do vậy, chính sách tổng thể cần huy động nguồn lực của cả nhà nước, tư nhân và đặc biệt điều chỉnh thị trường. ADB sẽ hỗ trợ Chính phủ nghiên cứu chính sách khả thi liên quan đến ngành năng lượng của Việt Nam.

Để có thể duy trì được sự tăng trưởng nhanh, đảm bảo sự phục hồi, môi trường đầu tư tại Việt Nam cần được tăng cường cải thiện, đặc biệt là ứng dụng khoa học công nghệ cũng như chuyển đổi số; tăng cường tính minh bạch, tạo sự công bằng giữa các chủ thể của nền kinh tế, giữa doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nhà nước, cũng như cộng đồng doanh nghiệp.