Bước đi thận trọng
Sau nhiều năm tăng trưởng phi mã, lần đầu tiên ban lãnh đạo Coteccons đã đề xuất một kế hoạch doanh thu và lợi nhuận thận trọng cho năm 2018. Với lý do thị trường xây dựng có dấu hiệu chững lại vì dòng vốn tín dụng cho bất động sản bị hạn chế và các dự án chậm triển khai do vướng mắc về thủ tục nên ban đầu, ban lãnh đạo Coteccons dự kiến tổng doanh thu năm nay hầu như không thay đổi so với năm trước là 27.200 tỷ đồng, nhưng lợi nhuận mục tiêu chỉ còn 1.400 tỷ đồng, tức là giảm 15,4% so với năm trước.
Tuy nhiên, đại hội cổ đông thường niên tổ chức ngày 2/6 vừa qua đã thông qua nghị quyết tăng doanh thu dự kiến lên 28.000 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế cao hơn mức ban lãnh đạo đề xuất là 1.500 tỷ đồng, giảm 9,3% so với năm trước. Đây cũng là lần đầu tiên Coteccons đặt mục tiêu lợi nhuận năm sau giảm so với năm trước sau khi năm 2017 là năm đầu tiên chứng kiến lợi nhuận không đạt mục tiêu đề ra.
Trong suốt giai đoạn 2013-2016, Coteccons luôn vượt lợi nhuận mục tiêu, trong đó lợi nhuận sau thuế thuộc công ty mẹ năm 2013 là 257 tỷ đồng và tăng phi mã lên 1.422 tỷ đồng vào năm 2016. Năm ngoái, lợi nhuận đạt kỷ lục mới là 1.652 tỷ đồng, nhưng thấp hơn 5,6% so với kế hoạch đặt ra từ đầu năm.
Sự thận trọng của ban lãnh đạo Coteccons với kế hoạch doanh thu năm nay còn do số lượng hợp đồng ký từ đầu năm đến nay giảm và buộc công ty phải chuyển hướng sang phân khúc có tỷ suất lợi nhuận thấp hơn. Tình cảnh này diễn ra đúng thời điểm tỷ suất lợi nhuận vốn đã chịu áp lực giảm do chi phí đầu vào tăng, áp lực cạnh tranh lớn hơn và chi phí nhân công tăng lên do có sự thay đổi trong chính sách bảo hiểm xã hội.
Hội đồng quản trị điều hành phiên thảo luận với các cổ đông Coteccons.Đại hội cổ đông Coteccons năm nay diễn ra khá căng thẳng khi giá cổ phiếu của công ty này liên tục sụt giảm. Khi Vn-Index ở vùng 700-800 điểm thì thị giá cổ phiếu Coteccons đạt 240.000 đồng, nhưng khi Vn-Index lên 1.200 điểm thì thị giá Coteccons lại ngược lại và có thời điểm đã bốc hơi hơn 50% so với giá đỉnh. Không ít cổ đông lên tiếng tỏ ý lo ngại cho tương lai của Coteccons.
Động lực mới
Mặc dù đại hội cổ đông đã thông qua kế hoạch kinh doanh năm 2018 với doanh thu tăng nhẹ so với năm trước và lợi nhuận sau thuế lại giảm tương đối, nhưng theo đánh giá của Công ty Chứng khoán TP. HCM (HSC), sau đại hội cổ đông đã xuất hiện hai động lực tiềm năng có thể cải thiện hoạt động kinh doanh trong trung hạn.
Đầu tiên là sáp nhập các công ty liên quan, hiện đang làm nhà thầu phụ cho Coteccons, với mục tiêu trở thành “One Coteccons”. Mặc dù trong kế hoạch tổ chức đại hội cổ đông trong có vấn đề sáp nhập nhưng đây lại là vấn đề nóng được bàn thảo ngay trong đại hội và cuối cùng được cả ban lãnh đạo và các cổ đông lớn đồng ý xem xét.
Hiện Coteccons có một số công ty liên quan là Ricons, FDC, BM Window và BOHO. Mỗi công ty thầu một lĩnh vực xây dựng khác nhau, như xây dựng kết cấu, kính và hệ mặt dựng, cung cấp sản phẩm nhôm và nội thất. Các công ty này cũng thuộc sở hữu của Ban lãnh đạo Coteccons và thường đảm nhiệm vị trí vài trò thầu phụ tại nhiều dự án do công ty triển khai.
HSC đánh giá nếu các công ty này sáp nhập hết vào Coteccons sẽ loại bỏ lợi ích của cổ đông thiểu số, tránh tình trạng “đá bóng sang sân sau” và đảm bảo lợi nhuận đều chảy về Coteccons. Vì thế, việc sáp nhập sẽ củng cố chuỗi giá trị và cải thiện hoạt động của Coteccons.
Chủ tịch Coteccons Nguyễn Bá Dương cho rằng nếu sáp nhập thành công, đến 2020 doanh thu của Coteccons có thể lên tới 3 tỷ USD và sẽ vào top 10 các doanh nghiệp lớn nhất cả nước.
Kusto, cổ đông lớn nhất của Coteccons với 17,7% cổ phần tỏ ra ủng hộ ý tưởng sáp nhập này, bất chấp việc thông qua sẽ làm giảm tỷ lệ sở hữu của Kusto tại Coteccons. Đại hội chưa thông qua vấn đề này do không nằm trong tài liệu họp, đồng thời chưa có cơ sở để định giá các công ty liên kết trên.
“Một lộ trình để sáp nhập toàn bộ các công ty trên vào Coteccons sẽ là một sự biến chuyển đối với công ty và cổ đông. Nếu được thực hiện một cách đúng đắn, thì chúng tôi cho rằng đây sẽ là một nhân tố làm thay đổi cục diện một cách tích cực cho Coteccons”, HSC nhận định.
Động lực thứ hai là Coteccons sẽ chuyển hướng sang các ngành kinh doanh có giá trị lớn hơn, chẳng hạn trở thành nhà đầu tư và phát triển các dự án thương mại và cơ sở hạ tầng, thay vì chỉ giữ vai trò nhà thầu xây dựng như hiện nay. Đây có thể là hướng đi cho Coteccons trong dài hạn, tuy nhiên, sẽ mất vài năm để trở thành hiện thực.
Trước mắt, trong vòng ba năm tới, đóng góp chủ yếu vào kết quả kinh doanh của Coteccons vẫn sẽ là mảng xây dựng.
Là nhà thầu ưa thích của các doanh nghiệp lớn chuyên cung cấp căn hộ cao cấp như Vingroup, Thảo Điền Investmen hay Refico, 71% doanh thu của Coteccons trong năm 2017 đến từ đây. Khi thị trường bão hòa, công ty đang tìm cách đa dạng danh mục của mình, hướng đến các dự án bình dân đến trung cấp, các dự án xây dựng công nghiệp, tổ hợp giải trí, khách sạn và khu nghỉ dưỡng.
Ngoài ra, Coteccons cũng tìm kiếm cơ hội mới ở mảng bất động sản. Công ty có kế hoạch đầu tư vào một số bất động sản thương mại và một số dự án nhà ở thông qua công ty con Covestcons.
Hiện tại, chưa có nhiều thông tin về các dự án bất động sản của Coteccons. Mục đích của công ty là mở rộng sang mảng kinh doanh cho tỷ suất lợi nhuận cao hơn đồng thời giúp ổn định lợi nhuận hơn bằng cách mua lại một số bất động sản đầu tư để kinh doanh hoặc bán lại ở mức giá hợp lý.
Tỷ suất lợi nhuận cho các doanh nghiệp phát triển bất động sản, vận hành bất động sản hoạt động cao hơn nhiều so với một công ty xây dựng đơn thuần. Coteccons có đủ điều kiện để làm điều này, tuy nhiên quá trình mở rộng đòi hỏi thời gian học hỏi và phải trải qua một vài năm chuyển đổi trước khi thu được thành quả.
