Điểm nóng của thanh toán không tiền mặt

Cả nước hiện có hơn 80 ngân hàng triển khai dịch vụ Internet Banking, 44 ngân hàng có Mobile Banking cùng nhiều tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán trung gian, trên 90.000 điểm thanh toán QR và gần 300.000 điểm thanh toán POS.

Trong 9 tháng đầu năm 2021, thanh toán qua di động tăng 76,2% về số lượng và 88,3% về giá trị, thanh toán qua Internet tăng lần lượt 51,2% và 29,1% so với cùng kỳ 2020.

Bên cạnh đó, hơn 85% người tiêu dùng Việt Nam đã sở hữu ít nhất một ví điện tử hoặc ứng dụng thanh toán, hơn 42% đã thanh toán không tiếp xúc bằng thiết bị di động.

Đặc biệt, 71% người dùng sử dụng ví điện tử hoặc các ứng dụng thanh toán ít nhất một lần mỗi tuần. Ghi nhận trong ngày 15.3 Siêu Hội Tiêu Dùng trên sàn thương mại điện tử Shoppe, số lượng gia dịch qua ví ShopeePay tăng gấp 4 lần trong khi số lượng người dùng ShopeePay tăng hơn gấp đôi so với trung bình ngày thường.

Những con số này cho thấy Việt Nam đang có những bước tiến mạnh mẽ hướng đến xã hội không tiền mặt. Song song với sự phát triển của giao dịch thanh toán không tiền mặt là sự gia tăng của các mối nguy lừa đảo trực tuyến, chiếm đoạt thông tin cá nhân, thông tin tài khoản người dùng.

Ông Ngô Trần Vũ - Giám đốc điều hành NTSS cho biết, hiện hacker đang có rất nhiều cách tiếp cận thiết bị của nạn nhân. Trên thị trường có rất nhiều ứng dụng được thiết kế để bí mật giám sát thiết bị của người dùng hòng tìm ra lỗ hổng và chiếm đoạt tiền.

Với chiếc smartphone và ứng dụng ví điện tử, chỉ cần người dùng có tư duy bảo mật lơ là sẽ là một mối nguy hại, vì vậy mỗi người phải có ý thức bảo mật cho chính mình. Ông Vũ nhận định có thể sẽ sớm xảy ra một thảm họa rất lớn nếu xu hướng không tiền mặt phát triển và nhiều khách hàng lớn lơ là với vấn đề bảo mật.

Ông Nguyễn Bá Diệp - Đồng sáng lập, Phó chủ tịch ví MoMo đánh giá, thời gian gần đây, các hành vi lừa đảo trên môi trường mạng diễn ra ngày càng nhiều với các hình thức liên tục thay đổi và tinh vi hơn.

Vì vậy, ý thức bảo vệ tài sản cá nhân (bao gồm tài khoản ngân hàng, ví điện tử) trong môi trường số ngày càng trở nên quan trọng hơn. Tuy nhiên, bên cạnh các lớp bảo mật của ngân hàng, ví điện tử, bản thân người dùng cũng phải nâng cao cảnh giác để tránh mất tiền oan.

Theo ông Nguyễn Bá Diệp, có 2 thứ người dùng cần phải kiểm soát là mật khẩu và OTP. Hacker cũng sẽ tập trung lấy được những thông tin này để chiếm đoạt, từ việc lừa đảo cài các ứng dụng không rõ nguồn gốc, nhưng phổ biến và đạt hiệu quả cao nhất là dùng các phương thức lừa đảo như gọi điện thông báo nhận thưởng, thuyết phục khách hàng đưa các thông tin cần thiết.

"MoMo liên tục khuyến cáo tuyệt đối không click vào link lạ, không cung cấp OTP/mật khẩu cho bất kỳ ai để tránh mất tiền. Đồng thời liên tục cung cấp các thông tin để nỗ lực bảo vệ người dùng và giúp người dùng nhận diện những thủ đoạn lừa đảo mới nhất thông qua các tin tức cập nhật trên các kênh truyền thông của MoMo và báo đài", đại diện ví MoMo nói.

Bên cạnh đó, bà Trương Cẩm Thanh, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần ZION, đơn vị chủ quản của ví điện tử ZaloPay, cung cấp thêm một góc nhìn: "ZaloPay liên tục chuẩn hóa hạ tầng và các quy trình bảo mật an toàn thông tin theo chuẩn quốc tế, đồng thời ứng dụng công nghệ AI trong phục vụ khách hàng để cùng lúc đạt được 2 mục tiêu: vừa đảm bảo an toàn trong giao dịch thanh toán vừa mang lại trải nghiệm tốt nhất cho người dùng".

Theo bà Trương Cẩm Thanh, sàn TMĐT – ví điện tử – Ngân hàng liên kết đều là những đơn vị lưu trữ những thông quan trọng của khách hàng khi tham gia thực hiện giao dịch mua bán hàng hoá và thanh toán trực tuyến.

Vì vậy, trong ngắn hạn, các bên phải tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn bảo mật khi kết nối với nhau như mã hoá đường truyền, đảm bảo toàn vẹn dữ liệu trên đường truyền… Còn về dài hạn, các bên đều cần thường xuyên rà soát, tuân thủ các quy định của cơ quan quản lý, cũng như có kênh trao đổi, chia sẻ thông tin để kịp thời phối hợp xử lý sự cố, bảo vệ khách hàng.