Năm ngoái, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố, bắt tạm giam ông Nguyễn Vũ Bảo Hoàng, Tổng giám đốc Công ty cổ phần phát triển nhà Thủ Đức (Thuduc House) và một số lãnh đạo cấp cao như phó tổng giám đốc, kế toán trưởng… của công ty về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Sau khi Tổng giám đốc bị bắt, ông Lê Chí Hiếu - người đã giữ vai trò lãnh đạo Thuduc House gần 30 năm - từ nhiệm chức danh chủ tịch HĐQT "vì lý do sức khỏe" và nhấn mạnh "sẽ không ký bất kỳ hồ sơ gì với vai trò chủ tịch HĐQT kể từ ngày 8/2".
Lãnh đạo bị bắt trong bối cảnh Thuduc House đang bị Cục thuế TP HCM ra quyết định truy thu 396,5 tỷ đồng, gồm tiền hoàn thuế giá trị gia tăng bị thu hồi và tiền phạt chậm nộp trong kỳ thanh tra năm 2018 và nửa cuối năm 2019. Việc bị truy thu số tiền thuế lớn khiến doanh nghiệp bị lỗ 363 tỷ đồng năm 2020 và lỗ tiếp 774 tỷ đồng vào năm 2021.
Thuduc House phải lần lượt bán gần hết tài sản của công ty để bù đắp thiệt hại. Trong năm 2021, công ty đã thoái vốn tại gần hết các dự án mình làm chủ đầu tư. Gần đây nhất, hồi đầu tháng 2, công ty đã bán làm thủ tục chuyển nhượng toàn bộ dự án khu nhà ở thương mại ở Phú Mỹ tổng vốn đầu tư 1.200 tỷ đồng.
Câu chuyện “lãnh đạo ngã ngựa, doanh nghiệp sụp đổ” của Thuduc House không phải hiếm tại Việt Nam. Cũng trong năm 2021, một doanh nghiệp lớn trong ngành dược là Công ty Y Dược phẩm Vimedimex đã chịu ảnh hưởng nặng nề khi bà Nguyễn Thị Loan, Chủ tịch HĐQT công ty bị khởi tố vì những sai phạm trong lĩnh vực đất đai.
Ngay sau khi bà Loan bị bắt, cổ phiếu của Vimedimex giảm sàn liên tục kéo theo vốn hóa giảm mạnh. Công ty đã miễn nhiệm luôn 6 phó tổng giám đốc và gửi công văn tới Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và HOSE khẳng định, những sai phạm của bà Nguyễn Thị Loan là hoạt động cá nhân của Chủ tịch HĐQT. Mọi hoạt động kinh doanh của Vimedimex vẫn diễn ra bình thường. Vimedimex đang gấp rút thực hiện các thủ tục theo quy định của pháp luật để phục vụ cho các hoạt động của công ty.
Mặc dù vậy, thực tế cho thấy hoạt động của Vimedimex chậm lại đáng kể. Công ty ngay lập tức báo lỗ trong quý 4/2021, mức lỗ quý lần đầu tiên sau nhiều năm. Trong lĩnh vực bất động sản, hầu hết tiến độ các dự án đều chậm lại và công ty ngừng các hoạt động phát triển dự án mới.
Lịch sử cho thấy, những doanh nghiệp có chủ tịch bị bắt đều phải đối mặt với thách thức cực lớn, thậm chí không bao giờ lấy lại vị thế trước đó.
Tập đoàn Đại Dương (Ocean Group) từng là một trong số những tập đoàn đa ngành lớn nhất Việt Nam. Tuy nhiên, sau khi chủ tịch tập đoàn Hà Văn Thắm bị bắt vào năm 2014, Ocean Group đã tụt dốc không phanh.
Trong suốt nhiều năm sau khi ông Thắm bị bắt, thay vì tập trung khôi phục hoạt động kinh doanh, ban lãnh đạo công ty chỉ dành phần lớn thời gian để bán đi những tài sản có thể bán được cũng như đánh giá khả năng thu hồi của các khoản công nợ.
Công ty đã lần lượt bán đi nhiều khoản đầu tư có giá trị cao như hệ thống bán lẻ Ocean Mart, Khu đất vành khăn tại Hà Nội, khách sạn Dầu khí Phương Đông… nhưng vẫn không thể giúp cải thiện tình hình tài chính.
Với Ocean Bank, ngân hàng không thể hoạt động bình thường và NHNN đã quyết định mua lại OceanBank với giá 0 đồng và chuyển đổi loại hình thành ngân hàng TNHH một thành viên Đại Dương do Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ.
Một cái tên khác là Thiên Thanh Group của ông Phạm Công Danh cũng từng rất nổi tiếng trong lĩnh vực bất động sản khi sở hữu nhiều khách sạn lớn như Green Plaza Đà Nẵng, khách sạn Tam Kỳ, khu du lịch Long Hải Beach Resort...
Tập đoàn này cũng sở hữu một loạt khu đất và dự định sẽ triển khai rất nhiều dự án bất động sản như trung tâm thương mại như Khu phức hợp Thiên Thanh Plaza tại Đà Nẵng, Trung tâm Thương mại VLXD – trang thiết bị nội thất tại 302 Tô Hiến Thành, Trung tâm kinh doanh dịch vụ ô tô…
Năm 2013, Thiên Thanh Group và ông Phạm Công Danh mua lại ngân hàng Đại Tín – Trustbank và đổi tên thành Ngân hàng Xây dựng Việt Nam (VNCB). Đến năm 2014, ông Danh bị khởi tố vì những sai phạm liên quan đến hoạt động của ngân hàng VNCB. Đây được xem là một trong những vụ đại án kinh tế của Việt Nam.
Sau khi ông Danh bị bắt, cái tên Thiên Thanh Group cũng biến mất trên thị trường. Năm 2021, chính quyền Thành phố Đà Nẵng thông báo sẽ tiến hành bán đầu giá một số khu đất do tập đoàn Thiên Thanh sở hữu.
