EVFTA kỳ vọng tạo sự đột phá lớn cho xuất khẩu tôm Việt Nam

Nhã Nam Thứ hai, 01/07/2019 - 13:15

Trong bối cảnh xuất khẩu tôm Việt Nam sang EU có xu hướng giảm, EVFTA được kỳ vọng tạo nên sự đột phá cho mặt hàng này, vốn đã có nhiều lợi thế cạnh tranh trước đó.

EU là thị trường xuất khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam.

Theo khảo sát của Eurobarometer (cuộc điều tra thường xuyên của Ủy ban châu Âu), EU là thị trường tiêu thụ thủy sản lớn nhất thế giới năm 2018. Người tiêu dùng EU chi tiêu cho các loại thủy sản cao cấp gấp đôi so với người tiêu dùng Mỹ, đồng thời đánh giá cao lợi ích sức khỏe và vị ngon của thủy sản.

Người tiêu dùng khu vực này có thói quen mua thủy sản từ siêu thị hoặc các cửa hàng thực phẩm. Các sản phẩm được ưa chuộng chủ yếu là tươi hoặc đông lạnh và gần 60% người tiêu dùng không ưa thích các sản phẩm cá tẩm bột hoặc các bữa ăn liền.

Theo thống kê của Eurostat, mặc dù là thị trường cung cấp thủy sản lớn thứ 2 cho EU, nhưng thị phần thủy sản Việt Nam trong tổng lượng nhập khẩu của EU từ thị trường ngoài khối chỉ chiếm 4,45% trong 3 tháng đầu năm 2019.

EU đã và đang là thị trường xuất khẩu thủy sản lớn thứ 2 của Việt Nam, sau Mỹ, khi luôn chiếm 17 – 18% trong tổng giá trị xuất khẩu mặt hàng này. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng của mặt hàng này vào thị trưởng EU đang có dấu hiệu chững lại sau khi tăng mạnh tới gần 22% vào năm 2017.

Năm 2018, kim ngạch xuất khẩu hàng thủy sản sang EU đạt 1,47 tỷ USD, chỉ tăng nhẹ 0,7% so với năm 2017.

Trong đó, riêng với sản phẩm tôm, EU là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm 22% tổng giá trị xuất khẩu tôm của Việt Nam ra thị trường quốc tế. 

Theo số liệu của Tổng cục Hải Quan, năm 2018, kim ngạch xuất khẩu tôm của Việt Nam sang EU đạt 840 triệu USD, giảm 2,2% so với với năm 2017. Tuy nhiên, thị phần tôm Việt Nam trong tổng nhập khẩu của EU lại tăng. 

Do đó, Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) được chờ đợi sẽ là cú huých rất lớn cho xuất khẩu của Việt Nam ngay sau khi có hiệu lực, giúp đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu, đặc biệt là các mặt hàng như thủy sản vốn có nhiều lợi thế cạnh tranh trước đó.

EVFTA kỳ vọng tạo sự đột phá lớn cho xuất khẩu tôm Việt Nam
EVFTA được chờ đợi sẽ là cú húych rất lớn cho xuất khẩu Việt Nam. Ảnh: iStock/Getty Images

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), EU chủ yếu nhập khẩu tôm nguyên liệu đông lạnh và tôm chế biến từ Việt Nam.

Ngay khi EVFTA có hiệu lực, thuế xuất khẩu một số mặt hàng tôm Việt Nam sang EU sẽ về 0%, bao gồm tôm nguyên liệu mã HS 03061100 (tôm hùm xanh ướp đá; tôm sú HOSO, DP đông lạnh; tôm sắt PD tươi đông lạnh; tôm hùm xanh ướp đá; tôm mũ ni vỏ, nguyên con, xẻ đông lạnh…) từ mức hiện tại 12,5%;

Tôm mã HS 03061710 (tôm sú PD đông lạnh, tôm sú nguyên con HOSO đông lạnh, tôm sú lặt đầu còn vỏ, tôm sú tươi đông lạnh, tôm sú thịt đông lạnh, tôm sú HLSO tươi đông lạnh, tôm sú đông IQF, tôm thẻ thịt đông lạnh…) từ mức hiện tại 20%; Tôm mã HS 03061791, 03061792, 03061793, 03061799 từ mức 12% hiện tại.

Ngoài ra, sau 5 năm kể từ khi Hiệp định có hiệu lực, tôm mã HS 03061794 sẽ giảm về 0% từ 18%.

Đối với sản phẩm tôm chế biến, tôm mã HS 16052110 (tôm dạng bột nhão) và tôm mã HS 16052190 (tôm khác) sẽ được điều chỉnh từ mức 20% về 0% sau 7 năm kể từ khi Hiệp định có hiệu lực vào năm 2024.

Năm 2018, Việt Nam là thị trường cung cấp tôm chế biến lớn nhất cho EU với thị phần chiếm 22,6% về lượng.

Hiện tại, mức thuế GSP mà EU dành cho Việt Nam đối với tôm nguyên liệu đông lạnh (HS 030617) là 4,2%; tôm chế biến đông lạnh (HS 160521) là 7%, đã giúp Việt Nam có lợi thế hơn so với 2 nước đối thủ là Thái Lan và Trung Quốc khi 2 nước này không được hưởng mức thuế GSP từ EU. Tuy nhiên, sản phẩm của Việt Nam phải đáp ứng các tiêu chuẩn xuất xứ của EU để được hưởng mức thuế này.

EU là thị trường trọng điểm của xuất khẩu tôm Việt Nam trong năm 2019

EU hiện chiếm khoảng hơn 30% tổng giá trị nhập khẩu tôm của toàn thế giới. Nhập khẩu tôm của EU dao động từ 6-8 tỷ USD/ năm.

Theo số liệu của Trung tâm Thương mại Thế giới (ITC), năm 2018, nhập khẩu tôm vào EU đạt hơn 7 tỷ USD; tăng 0,5% so với năm 2017. Tây Ban Nha và Pháp là 2 thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất của EU. Giá trị nhập khẩu tôm của Tây Ban Nha đạt 1,2 tỷ USD, giảm 2%; Pháp đạt 937,6 triệu USD, giảm 1% so với năm 2017.

Xuất khẩu tôm sang EU những tháng đầu năm nay giảm một phần do nguồn cung tôm thế giới tăng, kéo giá tôm xuất khẩu giảm, những xáo trộn về kinh tế, chính trị đang diễn ra tại EU cũng tác động tới xuất nhập khẩu tôm tại thị trường này.

Anh, Đức, Hà Lan là 3 thị trường đơn lẻ lớn nhất về nhập khẩu tôm Việt Nam trong khối EU. Giá trị xuất khẩu sang 3 thị trường này đều giảm ở mức 2 con số trong những tháng đầu năm.

Trên thị trường EU, Việt Nam phải cạnh tranh chủ yếu với Ấn Độ, Ecuador, Thái Lan. Trong khi Ấn Độ có xu hướng giảm xuất khẩu tôm cho EU do vấn đề chất lượng. Ecuador cũng có xu hướng tăng cường xuất khẩu tôm thị trường này sau khi FTA giữa Ecuador và EU có hiệu lực.

Theo Vasep, với EVFTA, doanh nghiệp Việt Nam cũng phải đối mặt với các thách thức về quy tắc xuất xứ, nguy cơ về các biện pháp phòng vệ thương mại. Trong quá trình EVFTA đang được phê chuẩn, doanh nghiệp cần chủ động nắm vững các cam kết của Việt Nam và đối tác để có kế hoạch xuất khẩu phù hợp.

Tuy giá trị xuất khẩu tôm giảm trong những tháng đầu năm nhưng với EVFTA dự kiến có hiệu lực trong năm nay cộng với những lợi thế về thuế quan mà các đối thủ cạnh tranh là Ấn Độ và Thái Lan không có, EU vẫn được coi là thị trường trọng điểm của xuất khẩu tôm Việt Nam trong năm 2019.

EU là một trong những thị trường có nhiều quy định kỹ thuật khá khắt khe với mục đích là bảo vệ tốt nhất sức khỏe con người, bảo vệ môi trường, phát triển bền vững. Các doanh nghiệp cũng cần đáp ứng tốt các yêu cầu tiếp cận thị trường. Nếu không đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật thì hàng hóa của Việt Nam sẽ không vào được EU dù có lợi thế FTA.

Thủ tướng nói về việc ký hai hiệp định với EU: 'Mới là bước khởi đầu'

Thủ tướng nói về việc ký hai hiệp định với EU: "Mới là bước khởi đầu"

Tiêu điểm -  6 năm

Việt Nam là nước thứ tư trong Châu Á - Thái Bình Dương và là nước thứ hai trong ASEAN tham gia ký kết Hiệp định thương mại tự do với Liên minh Châu Âu.

EVFTA: Đường cao tốc nối Việt Nam với Âu châu

EVFTA: Đường cao tốc nối Việt Nam với Âu châu

Leader talk -  6 năm

Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc nhận định minh bạch, nâng cao quản trị doanh nghiệp là hai yếu tố cần thiết để gia tăng năng lực cạnh tranh giữa bối cảnh các hiệp định thương mại đã và sẽ diễn ra.

Ngành nông nghiệp đối mặt nhiều thách thức khi Việt Nam tham gia EVFTA

Ngành nông nghiệp đối mặt nhiều thách thức khi Việt Nam tham gia EVFTA

Tiêu điểm -  6 năm

Do hàng rào thuế dần được cắt giảm nên mức độ cạnh tranh gia tăng mạnh, những quy định về truy xuất nguồn gốc của các nước nhập khẩu cũng ngày càng chặt chẽ và cao hơn.

Cơ hội xuất khẩu hơn 10 tỷ USD năm 2019 của ngành thủy sản

Cơ hội xuất khẩu hơn 10 tỷ USD năm 2019 của ngành thủy sản

Tiêu điểm -  6 năm

Năm 2019, ngành thủy sản được kỳ vọng sẽ có nhiều động lực tăng trưởng như lượng tiêu thụ thủy sản thế giới dự báo tăng mạnh, các lợi thế từ các hiệp định thương mại mang lại...

Đơn hàng xuất khẩu tiếp tục giảm vì thuế quan

Đơn hàng xuất khẩu tiếp tục giảm vì thuế quan

Tiêu điểm -  1 ngày

Các vấn đề về thuế quan tiếp tục tác động đến ngành sản xuất của Việt Nam, theo báo cáo chỉ số PMI mới nhất.

Vì sao cần luật hóa công nghiệp trọng điểm?

Vì sao cần luật hóa công nghiệp trọng điểm?

Tiêu điểm -  1 ngày

Công nghiệp trọng điểm, với những ngành nền tảng như luyện kim, cơ khí chế tạo hay công nghiệp hỗ trợ đòi hỏi một đạo luật riêng để nâng đỡ tăng trưởng đúng nghĩa.

Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, hạnh phúc là khát vọng của cả dân tộc, lời thề danh dự trước lịch sử, trước nhân dân

Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, hạnh phúc là khát vọng của cả dân tộc, lời thề danh dự trước lịch sử, trước nhân dân

Tiêu điểm -  4 ngày

Đó là lời khẳng định mạnh mẽ của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, được kết tinh từ ý chí và khát vọng của cả dân tộc trên chặng đường tiến vào kỷ nguyên mới.

Việt Nam 2045: Khát vọng thịnh vượng và những điểm nghẽn cuối cùng

Việt Nam 2045: Khát vọng thịnh vượng và những điểm nghẽn cuối cùng

Tiêu điểm -  4 ngày

Khát vọng đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045 đang trở thành mệnh lệnh phát triển, đòi hỏi một 'kỷ nguyên hành động khác thường'.

Từ “xé rào” cơ chế đến kỳ vọng “siêu đô thị” của TP. HCM

Từ “xé rào” cơ chế đến kỳ vọng “siêu đô thị” của TP. HCM

Tiêu điểm -  4 ngày

Từ những lần "xé rào" cơ chế để mở đường cho Đổi mới, TP. HCM đã không ngừng phát triển, khẳng định vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước. Sau sáp nhập TP. HCM có không gian rộng hơn với nhiều động lực mới, một lần nữa thành phố từng được ví như “Hòn Ngọc Viễn Đông” đứng trước cơ hội lịch sử vươn lên trở thành siêu đô thị tầm cỡ quốc gia, quốc tế.

FTSE Russell sẽ công bố kết quả nâng hạng thị trường Việt Nam vào ngày 8/10

FTSE Russell sẽ công bố kết quả nâng hạng thị trường Việt Nam vào ngày 8/10

Tài chính -  2 giờ

Đây là dấu mốc quan trọng sau nhiều năm cải cách, hứa hẹn mở ra dòng vốn ngoại mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam.

PNJ đối phó sức ép kép từ giá vàng

PNJ đối phó sức ép kép từ giá vàng

Doanh nghiệp -  3 giờ

Giữa lúc giá vàng tăng mạnh, PNJ đã chủ động “xoay trục chiến lược”, từ tái cơ cấu sản phẩm, điều chỉnh mạng lưới bán lẻ, tới mở thị trường ngách.

AgriS hợp tác cùng Itochu thúc đẩy kinh doanh chất tạo ngọt vì sức khỏe người tiêu dùng Việt

AgriS hợp tác cùng Itochu thúc đẩy kinh doanh chất tạo ngọt vì sức khỏe người tiêu dùng Việt

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

AgriS “bắt tay” Itochu hợp tác phát triển và kinh doanh các sản phẩm chất ngọt thay thế và thành phần chức năng, hướng đến nâng cao sức khỏe cho người tiêu dùng Việt.

Kế hoạch tăng vốn mạnh mẽ thể hiện tham vọng của LPBS

Kế hoạch tăng vốn mạnh mẽ thể hiện tham vọng của LPBS

Tài chính -  6 giờ

Việc tăng vốn không chỉ giúp LPBS củng cố năng lực tài chính mà còn tạo nền tảng để mở rộng các mảng kinh doanh cốt lõi.

Uy tín và minh bạch là chìa khóa khai mở thị trường vốn nợ

Uy tín và minh bạch là chìa khóa khai mở thị trường vốn nợ

Tài chính -  6 giờ

Các chuyên gia đồng thuận rằng uy tín và minh bạch sẽ là chìa khóa để thị trường vốn nợ Việt Nam đạt mục tiêu chiếm quy mô 25% GDP vào năm 2030.

Vietnam Airlines trao tặng thư viện và chăn ấm cho học sinh Tuyên Quang dịp khai giảng

Vietnam Airlines trao tặng thư viện và chăn ấm cho học sinh Tuyên Quang dịp khai giảng

Nhịp cầu kinh doanh -  8 giờ

Đây là món quà dành cho học sinh trường tiểu học 19-8 (xã Minh Thanh, tỉnh Tuyên Quang) giúp khơi dậy niềm đam mê đọc sách của các em nhỏ.

Masterise Group: Doanh nghiệp tư nhân kiến tạo chuẩn sống, góp sức vào công cuộc kiến quốc

Masterise Group: Doanh nghiệp tư nhân kiến tạo chuẩn sống, góp sức vào công cuộc kiến quốc

Bất động sản -  10 giờ

Chuẩn sống không còn là khái niệm xa vời, mà được định hình từng ngày bởi những doanh nghiệp biết đặt trách nhiệm và tầm nhìn dài hạn song hành cùng lợi ích kinh tế như cách Masterise Group đang làm.