Sự trượt dốc kéo dài nhiều tháng của chỉ số S&P 500 đã đẩy giá cổ phiếu đi đủ xa khỏi mức đỉnh mọi thời đại để được xem là một thị trường con gấu.
Từ đầu năm đến nay, chỉ số S&P 500 đã giảm gần 23% (tính đến hết ngày 17/6/2022). Trong đó, cổ phiếu của các công ty lớn như Amazon và Alphabet (công ty mẹ của Google) dẫn đầu giảm lần lượt 36% và 26%. Cổ phiếu Tesla của Elon Musk cũng đã giảm 46% giá trị kể từ mức đỉnh của tháng 1, tương ứng với việc ‘bay hơi’ hơn 500 tỷ USD vốn hóa.
Tình hình trở nên trầm trọng hơn do lạm phát và sự bất ổn toàn cầu. Các chuyên gia dự đoán rằng một cuộc suy thoái có thể sắp xảy ra.
Dưới đây là những điều bạn cần biết về thị trường con gấu (hay còn gọi là thị trường đi xuống) và những gì bạn nên làm khi nhận ra mình đang ‘bị kẹt’ trong thị trường này.
Thị trường con gấu chính xác là gì?
Thị trường con gấu là thuật ngữ được sử dụng để mô tả thị trường chứng khoán giảm từ 20% trở lên so với mức cao nhất mọi thời đại. Và hiện tại, chỉ số S&P 500 đóng cửa tuần này ở 3.674,84 điểm, với mức đỉnh trước đó là 4.818,62 điểm, tức đã giảm gần 24%.
Kể từ Thế chiến II, đã có 14 thị trường con gấu kéo chỉ số S&P 500 giảm điểm trung bình 30%, theo CNBC. Laura Veldkamp, Giáo sư Tài chính và kinh tế tại Đại học Columbia, cho biết các thị trường con gấu đều khác nhau, và thị trường hiện tại có nhiều nguyên nhân.
Hai trong số những nguyên nhân đó là lãi suất được nâng lên để chống lạm phát và sự không chắc chắn liên quan đến đại dịch thúc đẩy sự trượt giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, khi các nhà đầu tư cố tìm ra những tác động lâu dài mà Covid-19 sẽ gây ra đối với nền kinh tế toàn cầu, theo bà Veldkamp.
“Sự thật là không ai biết hậu quả lâu dài của việc ‘đóng băng’ một phần nền kinh tế trong thời gian dài, bởi vì chúng ta không có kinh nghiệm cho điều đó”, bà Veldkamp trả lời phỏng vấn của CNBC. “Bất cứ nơi nào có nhiều phỏng đoán và nhiều điều không chắc chắn, điều đó có nghĩa là niềm tin của mọi người dễ bị thay đổi, giá cổ phiếu sẽ biến động lớn”.
Các nhà đầu tư nên làm gì trong một thị trường giá xuống?
Đối với nhiều nhà đầu tư, việc danh mục đầu tư chuyển sang màu đỏ có thể là điều đáng báo động và khiến họ muốn rút tiền ra để tránh thua lỗ thêm. Nhưng đây là chiến lược sai lầm, theo bà Veldkamp.
“Đừng bán ngay bây giờ trừ khi bạn thực sự cần số tiền đó”, theo bà. “Nếu bạn là một người trẻ đang mua tích lũy cổ phiếu coi như một tài khoản hưu trí (kế hoạch 401k) thì đừng lo lắng về điều này. Chỉ cần tiếp tục làm những gì bạn đang làm”.
Thật vậy, thị trường con gấu “là những cơ hội tuyệt vời trong lịch sử để xây dựng sự giàu có cho các nhà đầu tư dài hạn”, Matt Stucky, Giám đốc danh mục đầu tư tại Northwestern Mutual Wealth Managemen nhận định.
“Một nhà đầu tư bắt đầu tiết kiệm tiền một cách có phương pháp cho kế hoạch hưu trí sẽ có số dư lớn hơn trong 20 hoặc 30 năm kể từ bây giờ, nếu trước đó trong sự nghiệp đầu tư, họ có thể tận dụng lợi thế của thị trường con gấu, thay vì mua tất cả trong các thời điểm thị trường đạt đỉnh”.
Tuy nhiên, ông Stucky cũng khuyến nghị các nhà đầu tư không nên vội vàng đầu tư hết tiền của mình. Họ cũng nên tập trung vào việc tăng số tiền tiết kiệm. Điều quan trọng là các nhà đầu tư phải “đảm bảo rằng bạn có thể xử lý được những biến động” khi mua cổ phiếu, vì sẽ có nhiều điều sắp xảy ra.
Từ đó, “bạn sẽ không bị danh mục đầu tư tạo ra sự lo lắng ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của mình”, theo ông.
Thị trường con gấu kéo dài bao lâu?
Giáo sư Veldkamp cho biết, mặt tốt là thị trường đều đã phục hồi sau mỗi thị trường con gấu.
“Hãy tin rằng nó sẽ tăng trở lại trước khi bạn nghỉ hưu. Thông thường phải mất một vài năm để lấy lại khoảng lỗ như thế này”, theo bà.
Thị trường con gấu trung bình kéo dài 359 ngày và Stucky cho biết thêm có thể mất 38 tháng để đi từ đáy của thị trường con gấu lên mức đỉnh mới. Ông cho rằng, việc vượt qua một giai đoạn kéo dài như vậy có thể gây ra căng thẳng đối với một số nhà đầu tư, việc bỏ thói quen kiểm tra số dư tài khoản thường xuyên có thể hữu ích.
Theo ông Stucky, không có lý do gì khiến cuộc sống của bạn thêm mệt mỏi bằng cách nhìn vào số dư tài khoản cổ phiếu của mình nhiều lần trong ngày hoặc hằng ngày, cách ngày. Bạn có thể kiểm tra nó mỗi tháng một lần là ổn”.
