Lợi nhuận ngàn tỷ của Phú Mỹ Hưng chảy đi đâu?

Có mặt tại Việt Nam được 25 năm, liên doanh Phú Mỹ Hưng (nay là Công ty Phát triển Phú Mỹ Hưng) là cái tên nổi bật trong làn sóng thu hút vốn nước ngoài vào lĩnh vực bất động sản của Việt Nam.

Công ty có vốn điều lệ 60 triệu USD, được thành lập từ liên doanh giữa đại diện Việt Nam là Công ty Phát triển công nghiệp Tân Thuận (chiếm 30% cổ phần, được góp bằng giá trị quyền sử dụng đất) và Tập đoàn Central Trading & Development của Đài Loan, Trung Quốc (nắm giữ 70% cổ phần).

Khu đô thị Phú Mỹ Hưng do liên doanh phát triển được coi là một trong những khu đô thị thành công nhất ở Việt Nam gồm nhiều dự án thành phần với trung tâm là đô thị mới rộng đến 409 ha. Theo chủ đầu tư, đến năm 2017, tại đây đã có khoảng 30.000 cư dân và một nửa trong đó là người nước ngoài.

Sự bùng nổ về nhu cầu nhà ở tại Việt Nam trong hơn 20 năm qua đã tạo nên những cơn sốt về bất động sản và gián tiếp mang lại lợi nhuận cho các chủ đầu tư trong đó có Phú Mỹ Hưng. Theo báo Tuổi trẻ, năm 2006, công ty này đã tạm chuyển lợi nhuận 15 triệu USD ra nước ngoài.

Tuy vậy trong giai đoạn 2010 – 2014, dù có lãi lớn nhưng Phú Mỹ Hưng đã không chia lợi nhuận cho các cổ đông trong liên doanh. Truyền thông trong nước trích dẫn một văn bản của UBND TP.HCM năm 2015 cho biết, đại diện của Việt Nam trong liên doanh đã nhiều lần biểu quyết yêu cầu công ty chia lãi. Tuy nhiên, do không có quyền chi phối nên không quyết định được việc chia lợi nhuận, ước tính vào khoảng 1.444 tỷ đồng.

Cung cấp thông tin với báo chí khi đó, Phú Mỹ Hưng lý giải việc giữ lại lợi nhuận nhằm mục đích tái đầu tư và phát triển kinh doanh, tránh phải vay thêm vốn ngân hàng. Trong các năm trước đó, công ty đã chịu áp lực tài chính lớn khi đầu tư lớn vào dự án The Cresent (2.000 tỷ đồng) từ năm 2009 và phải đóng gần 6.000 tỷ đồng tiền sử dụng đất từ năm 2011.

Công ty cho biết thêm, tính đến năm 2010, cổ đông Việt Nam trong liên doanh đã được chia 2.425 tỷ đồng lợi nhuận. Ngoài ra công ty này đã nộp vào ngân sách hơn 7.000 tỷ đồng thuế và 5.827 tỷ đồng tiền sử dụng đất.

Trong các năm sau đó, thị trường bất động sản tiếp tục sôi động và Phú Mỹ Hưng tiếp tục lãi lớn. Cụ thể năm 2016, công ty báo cáo doanh thu đạt 7.427 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt 3.269 tỷ đồng. Mức lợi nhuận này của Phú Mỹ Hưng vượt qua cả NovaLand, một nhà phát triển bất động tên tuổi tại TP.HCM.

Dù Phú Mỹ Hưng lãi lớn nhưng liên doanh này không công bố thông tin về việc chia lợi nhuận trong các năm gần đây. Còn theo báo cáo của công ty Phát triển công nghiệp Tân Thuận, năm 2015 và 2016 phần lợi nhuận được công bố của công ty này trong liên doanh lần lượt là 752,8 tỷ đồng và 536 tỷ đồng. Đây được xem là phần cổ tức phía Việt Nam được chia trong liên doanh. Đến năm 2017, công ty này tiếp tục ghi nhận 1 khoản phải thu 411 tỷ đồng là lợi nhuận được chia từ liên doanh Phú Mỹ Hưng.

Tuy nhiên, các thương vụ M&A để mở rộng quỹ đất gần đây cũng cho biết một phần đường đi của khối lợi nhuận nghìn tỷ của doanh nghiệp này.

Cụ thể, trong năm 2016, Phú Mỹ Hưng đã chi hàng nghìn tỷ đồng để mua cổ phần chi phối nhiều công ty là chủ đầu tư các dự án bất động sản quy mô hàng trăm ha bên ngoài TP.HCM

Ba dự án này gồm dự án khu đô thị Hồng Hạc – Xuân Lâm (Bắc Ninh), rộng 198,5ha; khu dân cư sinh thái và nhà vườn Sen Việt (Đồng Nai), rộng 212ha; và khu công nghệ thực phẩm và dịch vụ Sannam Hòa Bình (Hòa Bình), rộng 405ha.

Sang năm 2017, Phú Mỹ Hưng tiếp tục chi 530 tỷ đồng để thâu tóm 100% cổ phần Công ty TNHH đầu tư bất động sản Gia Việt.

Không chỉ mua cổ phần, mới đây, Phú Mỹ Hưng thông qua công ty con Phú Hưng Khang đã tiến hành vay 400 triệu USD từ nhóm ngân hàng Đài Loan, Trung Quốc để triển khai dự án Sannam tại Hòa Bình.

Mục tiêu của dự án xây dựng một khu đô thị bền vững tạo ra giá trị lâu dài. Đồng thời khai phá tiềm năng và môi trường tự nhiên để xây dựng Hòa Bình thành điểm đến hấp dẫn du khách và khu đô thị lý tưởng. Mặc dù vậy, quá trình triển khai dự án này còn gặp một số vướng mắc trong việc giải phóng mặt bằng khoảng 33ha.