Lý thuyết trò chơi trong cạnh tranh FDI ở ASEAN

Phạm Sơn Thứ hai, 16/11/2020 - 15:38

Các quốc gia ASEAN đang có nhu cầu rất cao về nhập khẩu vốn, khiến cuộc đua thu hút FDI diễn ra giống như “lý thuyết trò chơi”.

Liên minh thuế suất là chìa khóa để thu hút vốn FDI bền vững trong khu vực ASEAN. Ảnh: Báo Sài Gòn Giải phóng.

TS. Vũ Sỹ Cường, chuyên gia phân tích chính sách tài chính, Học viện Tài chính nhận định, áp lực về tài khóa từ nhiều năm thâm hụt ngân sách đang tiếp tục đè nặng, kinh tế ảm đảm, doanh nghiệp đóng băng hoạt động khiến nguồn thu thuế giảm sút, trong khi nguồn lực để đầu tư công và hỗ trợ an sinh xã hội đang vô cùng cần thiết.

“Sự sụt giảm về thuế thu nhập doanh nghiệp trong suốt nhiều năm qua được bù đắp một phần bởi thuế quan, tuy nhiên đến khi ký kết thêm một loạt các hiệp định thương mại thì gánh nặng ngân sách lại tiếp tục đặt lên thuế tiêu dùng”, ông Cường nói.

Do đó, đây chính là cơ hội nhưng cũng là yếu tố bắt buộc các quốc gia ASEAN phải xem xét lại cơ cấu thuế, đặc biệt là các ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp nhằm thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).

Đây cũng là một nguyên nhân quan trọng dẫn tới việc nhóm nghiên cứu hướng tới chính sách thuế bền vững trong khối ASEAN đề xuất cần có một mức thuế suất chung cho khu vực ASEAN.

Ông Henrique Alencar, tư vấn chính sách về thuế và bất bình đẳng thuộc tổ chức Oxfam Novib cho biết, các cuộc thảo luận về ưu đãi thuế và chi phí thuế đang được tiến hành tại nhiều khu vực trên thế giới.

Bên cạnh mức thuế suất chung khu vực, nhiều chính sách nhằm hạn chế ưu đãi quá mức cũng đang được thực hiện, như chính sách đánh thêm phần chênh lệch so với thuế tối thiểu của Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD), sáng kiến hệ thống cơ sở dữ liệu thuế toàn cầu.

Thỏa thuận về mức thuế chung ASEAN liệu có khả thi?

Hướng tới liên minh thuế suất khu vực ASEAN để thu hút hiệu quả FDI
Các chuyên gia thảo luận về tính khả thi của việc xây dựng liên minh thuế suất ASEAN. Ảnh: VEPR.

TS. Nguyễn Đức Thành, Cố vấn trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) nhận xét, các quốc gia ASEAN đang có nhu cầu rất cao về nhập khẩu vốn, khiến cuộc đua thu hút FDI diễn ra giống như “lý thuyết trò chơi”. Để những “người chơi” nhận được lợi ích cao nhất, tức là vẫn nhận được vốn FDI nhưng không phải hy sinh quá nhiều chi phí, cách tốt nhất là có sự thỏa thuận ngay từ đầu.

Tuy nhiên, PGS.TS Đặng Hoàng Linh, Trưởng khoa Kinh tế quốc tế, Học viện Ngoại giao nhận định, rất khó để có thể đạt được sự hợp tác này trong thời gian ngắn.

Theo đó, các quốc gia trong khu vực ASEAN có cách biệt quá lớn về kinh tế, môi trường kinh doanh, dẫn đến nhu cầu thu hút vốn FDI cũng khác nhau. Ngoài ra, sự thiếu tương đồng về thể chế, văn hóa cũng như ảnh hưởng từ các cường quốc trên thế giới cũng tạo ra cản trở nhất định cho tiến trình hợp tác thuế khu vực.

Thực tế cho thấy, các quốc gia EU vốn tương đồng và gắn kết chặt chẽ hơn rất nhiều so với ASEAN nhưng cũng chưa thể đưa ra được cam kết chung về thuế suất. Như vậy, để tiến tới một thỏa thuận chung, cần phải có sự kiên nhẫn cũng như lộ trình và kế hoạch rõ ràng.

Ông Linh đề xuất tách khu vực ASEAN thành các nhóm nhỏ tương đồng về trình độ phát triển kinh tế và nhu cầu tiếp nhận đầu tư để dễ tìm được tiếng nói chung, đặt nền móng xây dựng thỏa thuận thuế suất khu vực trong dài hạn.

Đồng quan điểm với ông Linh về thách thức liên quan tới sự khác biệt giữa các quốc gia ASEAN, tuy nhiên ông Thành nhấn mạnh, cần phải đẩy nhanh việc xây dựng liên minh về thuế suất bởi đây là xu thế chung của thế giới và “các nước cũng không thể nào giảm thuế mãi được”.

“Xây dựng cơ chế thu thuế tốt thì chúng ta có được nguồn thu để thúc đẩy đầu tư công, cải thiện môi trường kinh doanh, qua đó thu hút FDI hiệu quả hơn so với các ưu đãi trực tiếp. Đây là tầm nhìn cần có của các chính phủ trong khối ASEAN”, ông Thành nhận xét.

Để vượt qua những rào càn, thách thức, cần có sự nỗ lực và nghiêm túc từ phía người dân, các tổ chức xã hội, đội ngũ chuyên gia cũng như cộng đồng doanh nghiệp trong việc phản ánh thực trạng, đưa ra đề xuất, kiến nghị để tạo động lực cho chính phủ.

Quốc hội chốt còn 34 tỉnh, thành phố

Quốc hội chốt còn 34 tỉnh, thành phố

Tiêu điểm -  4 giờ

Quốc hội thông qua nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh còn 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc trung ương.

Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường: Vẫn còn nhiều vướng mắc

Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường: Vẫn còn nhiều vướng mắc

Tiêu điểm -  18 giờ

Nhiều ý kiến cho rằng, việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường khó đạt được mục tiêu giảm tỷ lệ thừa cân, béo phì.

Chính phủ yêu cầu kiểm soát đà tăng giá bất động sản

Chính phủ yêu cầu kiểm soát đà tăng giá bất động sản

Tiêu điểm -  1 ngày

Thủ tướng yêu cầu khẩn trương đưa ra phương án để tăng khả năng tiếp cận nhà ở của người dân, mở rộng nguồn cung.

Đổi mới tư duy, nâng tầm tham mưu chiến lược tuyên giáo, dân vận trong giai đoạn mới

Đổi mới tư duy, nâng tầm tham mưu chiến lược tuyên giáo, dân vận trong giai đoạn mới

Tiêu điểm -  1 ngày

Đảng bộ Ban Tuyên giáo và dân vận Trung ương sẽ đổi mới mạnh mẽ tư duy, nâng cao chất lượng tham mưu, ứng dụng công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo trong kỷ nguyên số.

Tìm hướng 'dìu dắt' 5 triệu hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Tìm hướng 'dìu dắt' 5 triệu hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Tiêu điểm -  1 ngày

Nâng cấp 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động để đạt được mục tiêu cả nước có 2 triệu doanh nghiệp theo Nghị quyết 68 là hoàn toàn khả thi.

Sáu năm liên tiếp Lotte Finance tăng vốn điều lệ

Sáu năm liên tiếp Lotte Finance tăng vốn điều lệ

Tài chính -  8 phút

Năm nay, vốn điều lệ của Lotte Finance đã tăng hơn 726 tỷ đồng so với năm 2024, từ 4.186 tỷ đồng lên hơn 4.912 tỷ đồng để thúc đẩy cho vay tiêu dùng.

'Lối thoát' sau nhiều năm mắc kẹt của CTX Holdings

'Lối thoát' sau nhiều năm mắc kẹt của CTX Holdings

Doanh nghiệp -  1 giờ

Bán đi dự án "vàng" tại Cầu Giấy, CTX Holdings dự kiến ghi nhận kết quả kinh doanh cao nhất kể từ khi thành lập, đồng thời có nguồn lực để bước vào chu kỳ mới.

Từ sự vụ C.P. Việt Nam: Lỗ hổng quản trị nguy hiểm khi phớt lờ tiếng nói nội bộ

Từ sự vụ C.P. Việt Nam: Lỗ hổng quản trị nguy hiểm khi phớt lờ tiếng nói nội bộ

Diễn đàn quản trị -  1 giờ

Sự việc của C.P. Việt Nam là hồi chuông cảnh tỉnh cho các doanh nghiệp về hệ thống quản trị minh bạch và hiệu quả.

Đầu tư giáo dục theo cách của BITEX

Đầu tư giáo dục theo cách của BITEX

Leader talk -  1 giờ

Với Tổng giám đốc BITEX Trần Thanh Thảo, muốn đất nước phát triển mạnh mẽ thì không có con đường nào bền vững hơn đầu tư vào giáo dục.

Vì sao InterContinental chọn Vịnh Hạ Long – viên ngọc mới của châu Á

Vì sao InterContinental chọn Vịnh Hạ Long – viên ngọc mới của châu Á

Bất động sản -  1 giờ

InterContinental Halong Bay, khu nghỉ dưỡng hạng sang mới nhất thuộc thương hiệu khách sạn cao cấp hàng đầu thế giới, đang được kỳ vọng sẽ thiết lập chuẩn mực mới cho du lịch nghỉ dưỡng miền Bắc. Nhưng điều gì khiến một thương hiệu toàn cầu như InterContinental lựa chọn Hạ Long?

Tổng thống Cộng hòa Litva đến Hà Nội trên chuyên cơ Vietjet

Tổng thống Cộng hòa Litva đến Hà Nội trên chuyên cơ Vietjet

Ống kính -  1 giờ

Tổng thống nước Cộng hòa Litva Gitanas Nauseda và phu nhân tới Hà Nội tối 11/6 trên chuyến bay chuyên cơ Vietjet, bắt đầu thăm chính thức Việt Nam từ ngày 11 - 12/6.

Hải An: Đô thị dẫn dắt dòng dân cư chiến lược Hải Phòng

Hải An: Đô thị dẫn dắt dòng dân cư chiến lược Hải Phòng

Nhịp cầu kinh doanh -  1 giờ

Giữ vai trò cửa ngõ Hải Phòng, là vùng phát triển sôi động với thế mạnh công nghiệp – thương mại – logistics, Hải An đang vươn mình mạnh mẽ, thu hút chuyên gia quốc tế, lao động chất lượng cao và giới đầu tư nhạy bén nhờ nhiều động lực tăng trưởng.