Mảnh ghép cuối cùng của Tổ hợp điện mặt trời Dầu Tiếng

Mảnh ghép 450MW

Dự án điện mặt trời (ĐMT) Dầu Tiếng 5, công suất 450MW, tổng vốn đầu tư hơn 7.100 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành vào quý II/2027. Đây là phần còn lại trong tổng quy mô 2.000MW điện mặt trời được bổ sung vào quy hoạch điện quốc gia từ năm 2017, đánh dấu bước tiến quan trọng của tổ hợp sau nhiều năm vướng mắc thủ tục.

Dự án được thực hiện trên diện tích khoảng 650ha đất bán ngập thuộc hồ Dầu Tiếng – một trong những hồ thủy lợi lớn nhất cả nước, giữ vai trò quan trọng trong cung cấp nước tưới tiêu và sinh hoạt cho Tây Ninh và TP.HCM.

Theo kế hoạch vốn, hơn 5.000 tỷ đồng trong tổng mức đầu tư dự án sẽ được huy động từ các tổ chức tín dụng. Hiện tại, nhà đầu tư – Công ty CP Năng lượng DT5.1 đang gấp rút hoàn tất báo cáo đánh giá tác động môi trường để kịp tiến độ triển khai mới được UBND tỉnh Tây Ninh điều chỉnh.

Trở lại hành trình gần thập kỷ ra đời và phát triển, tổ hợp điện mặt trời Dầu Tiếng được Thủ tướng bổ sung vào quy hoạch điện VII điều chỉnh năm 2017 với tổng công suất 2.000MW. Trong đó, Dầu Tiếng 1 (150MW) và Dầu Tiếng 2 (200MW) đã lần lượt vận hành vào năm 2018 và 2019, trong khi Dầu Tiếng 3 (150MW) được đưa vào khai thác từ năm 2020. Ba dự án thành phần này có tổng vốn hơn 12.000 tỷ đồng.

Song hành với đó, năm 2020 nhà đầu tư kiến nghị đẩy nhanh tiến độ những phần còn lại. Trong đó, ĐMT Dầu Tiếng 5 – vốn thuộc nhóm 1.500MW dự kiến triển khai sau năm 2025 – đã được Chính phủ cho phép đưa lên giai đoạn 2021–2025.

Năm 2022, dự án được tách thành hai pháp nhân riêng biệt (Dầu Tiếng 5.1 và 5.2), mỗi dự án công suất 225MW, vốn đầu tư khoảng 3.565 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành cuối 2023. Tuy nhiên, sau nhiều lần điều chỉnh, hai dự án lại được gộp thành một, với quy mô và thông số kỹ thuật bằng đúng tổng cộng ban đầu.

Đến tháng 6/2025, dự án chính thức mang tên ĐMT Dầu Tiếng 5, nhưng mốc hoàn thành lùi lại quý II/2027, tức chậm gần bốn năm so với chủ trương cấp đầu tiên.

Nghị quyết 233 mở đường

Chuyển động mới của Dầu Tiếng 5 cho thấy Nghị quyết 233/NQ-CP của Chính phủ được ban hành vào cuối năm 2024 nhằm tháo gỡ cho hàng loạt dự án năng lượng tái tạo bị đình trệ, đã phát huy hiệu quả thực tế. Cụ thể, việc điều chỉnh chủ trương dự án hồi tháng 6 vừa qua đã đặt dự án vào guồng kế hoạch thực hiện quy hoạch điện VIII điều chỉnh ban hành trước đó chừng một tháng.

Nếu về đích đúng tiến độ, tổ hợp Dầu Tiếng sẽ đạt tổng công suất 2.000MW, tương đương gần gấp đôi công suất của nhà máy thủy điện Hòa Bình. Con số này đủ để cung cấp điện cho hàng triệu hộ gia đình, góp phần giảm áp lực thiếu điện trong khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam.

Đặc biệt, việc triển khai trên vùng đất bán ngập cũng tạo khác biệt so với nhiều dự án điện mặt trời khác: vừa tận dụng quỹ đất hạn chế, vừa hạn chế cạnh tranh trực tiếp với đất nông nghiệp.

Dù vậy, không ít thách thức đang đặt ra phía trước dự án ĐMT Dầu Tiếng 5. Rõ nhất, dự án phụ thuộc phần lớn vào nguồn vốn vay ngân hàng (hơn 5.000 tỷ đồng)– một yếu tố nhạy cảm khi thị trường tài chính trong nước vẫn còn thận trọng với năng lượng tái tạo sau giai đoạn bùng nổ giá FIT.

Thứ hai là mối lo đảm bảo truyền tải cũng như giải tỏa công suất. Với công suất bổ sung thêm 450MW, hệ thống lưới điện khu vực Tây Ninh sẽ phải nâng cấp để tránh tình trạng “thừa công suất – nghẽn truyền tải” như từng xảy ra tại nhiều địa phương miền Trung thời gian vừa qua.

Ngoài ra, yêu cầu khắt khe về đánh giá tác động môi trường do dự án nằm trong vùng hồ Dầu Tiếng – công trình quan trọng liên quan tới an ninh nguồn nước – đòi hỏi nhà đầu tư phải đảm bảo các tiêu chuẩn nghiêm ngặt.

Tổ hợp điện mặt trời Dầu Tiếng, khi hoàn thiện đầy đủ, sẽ là một trong những dự án năng lượng tái tạo mang tính biểu tượng của Việt Nam, thể hiện quyết tâm chuyển dịch sang nguồn năng lượng sạch và bền vững.

Với Dầu Tiếng 5 – mảnh ghép quan trọng với công suất 450MW, năm 2027 sẽ là dấu mốc quan trọng không chỉ cho riêng nhà đầu tư dự án mà còn cho cả ngành năng lượng tái tạo, trong bối cảnh nhu cầu điện ngày càng tăng và áp lực giảm phát thải ngày càng lớn.