Méo mó quản lý, sử dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu

Nguyễn Cảnh Chủ nhật, 07/01/2024 - 10:15

Thuộc quản lý của liên Bộ Công thương – Tài chính, Quỹ Bình ổn giá (BOG) xăng dầu liên tục bị chiếm dụng, sử dụng sai mục đích do tình trạng đùn đẩy trách nhiệm, thiếu phối hợp và kiểm tra giám sát.

Việc Bộ Công thương chưa xử lý kịp thời các vi phạm theo thẩm quyền đã dẫn đến quỹ bình ổn giá xăng dầu bị chiếm dụng và sử dụng sai mục đích (ảnh: Hoàng Anh)

Thanh tra Chính phủ vừa bóc tách hàng loạt tồn tại, vi phạm trong hoạt động trích lập, quản lý, sử dụng Quỹ Bình ổn giá (BOG) và kiến nghị chuyển cơ quan điều tra một số nội dung liên quan.

Theo cơ quan thanh tra, việc áp dụng biện pháp lập Quỹ BOG là có thời hạn khi đối chiếu Luật Giá, nhưng Chính phủ đang cho áp dụng thường xuyên, liên tục. Đồng thời, quy định hiện nay giao cho nhiều cơ quan quản lý (Bộ Tài chính chủ trì, Bộ Công thương phối hợp).

Việc này đã tồn tại nhiều năm nhưng chưa được xử lý, dẫn đến đùn đẩy trách nhiệm, quản lý lỏng lẻo, ảnh hưởng tới hiệu quả sử dụng Quỹ BOG.

Giai đoạn 2017-2021, liên Bộ Công thương – Tài chính quyết định mức trích, mức chi Quỹ BOG thiếu cơ sở pháp luật, xuất phát từ việc Bộ Công thương chưa có ý kiến kịp thời để sửa đổi, bổ sung về phương pháp xác định mức trích, mức chi Quỹ BOG cho một đơn vị sản lượng theo quy định.

Cụ thể, liên Bộ này quyết định chi BOG khi giá chưa tăng với số tiền khoảng 1.142 tỷ đồng và chi BOG cao hơn mức tăng giá với số tiền khoảng 318 tỷ đồng.

Tại kỳ điều hành từ 1/1/2017 đến trước 15h ngày 23/4/2018 ban hành văn bản điều hành không rõ ràng, dẫn đến 19 thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu (KDXD) trích lập Quỹ BOG sai chủng loại xăng RON95 với số tiền khoảng một nghìn tỷ đồng và chi sử dụng quỹ với số tiền khoảng 680 tỷ đồng.

Đáng chú ý là hàng loạt tồn tại trong quản lý Quỹ BOG được Thanh tra Chính phủ chỉ ra như: cơ quan quản lý đùn đẩy trách nhiệm, thiếu phối hợp, phân công giữa cơ quan chủ trì – Bộ Tài chính và cơ quan phối hợp – Bộ Công thương, Bộ Công thương chưa xử lý kịp thời vi phạm khi Bộ Tài chính đã có quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Ngân hàng Nhà nước chưa hướng dẫn các ngân hàng thương mại quản lý Quỹ BOG phù hợp với chức năng nhiệm vụ, dẫn đến 7/15 thương nhân đầu mối sử dụng quỹ sai mục đích bình ổn giá, không kết chuyển về tài khoản Quỹ BOG mà để lại tài khoản thanh toán của doanh nghiệp thường xuyên, trong nhiều kỳ trước khi hoàn trả lại quỹ với số tiền gần tám nghìn tỷ đồng.

Đáng chú ý, trong bảy trường hợp trên, ba trường hợp đã bị xử phạt hành chính từ ba lần trở lên, gồm: Công ty TNHH Vận tải thủy bộ Hải Hà, Công ty TNHH Thương mại vận tải và du lịch Xuyên Việt Oil và Công ty CP Tập đoàn Thiên Minh Đức.

Đồng thời, ba thương nhân đầu mối đã trích lập và chi sử dụng quỹ đối với khối lượng xăng dầu vượt khối lượng trên sổ sách, dẫn tới trích lập Quỹ BOG sai với số tiền khoảng 4,8 tỷ đồng và chi sử dụng quỹ sai gần 23 tỷ đồng, gồm: Công ty TNHH Vận tải thủy bộ Hải Hà, Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ Long Hưng, Công ty CP Thương mại dầu khí Đồng Tháp.

Riêng 2 trường hợp Công ty Xuyên Việt Oil và Dầu khí Đồng Tháp còn bị chỉ ra việc trích lập Quỹ BOG thiếu, thực hiện bút toán điều chỉnh giảm quỹ không phù hợp nguyên tắc kế toán hàng tỷ đồng.

Theo Thanh tra Chính phủ, một số thương nhân đầu mối không có biên bản kiểm kê kho xăng, dầu khi xuất bán tại các kỳ điều hành quỹ của Bộ Công thương, trích lập quỹ dựa trên số lượng ghi trên hóa đơn, không theo số lượng hàng giao thực tế, không báo cáo việc trích lập, sử dụng Quỹ BOG khi kết thúc năm tài chính.

Từ 1/1/2017 đến hết tháng 12/2021, khi kết thúc năm tài chính, các thương nhân đầu mối, các ngân hàng thương mại nơi các thương nhân đầu mối mở tài khoản Quỹ BOG không gửi sao kê về Bộ Công thương và Bộ Tài chính theo quy định. Việc này dẫn tới cơ quan quản lý nhà nước không nắm rõ số dư đầu kỳ, số trích lập, số sử dụng, phần lãi phát sinh và số dư Quỹ BOG.

Về xử lý các vi phạm, Bộ Công thương chưa kịp thời xem xét, xử lý đình chỉ hoạt động kinh doanh hoặc thu hồi giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối KDXD theo thẩm quyền quy định, dẫn đến Quỹ BOG liên tục bị các thương nhân đầu mối chiếm dụng và sử dụng sai mục đích.

Bộ Công thương quản lý xăng dầu lỏng lẻo, nhiều vi phạm

Trước những tồn tại vi phạm liên quan, Thanh tra Chính phủ kiến nghị chuyển hồ sơ vụ việc sang cơ quan điều tra, Bộ Công an xem xét, xử lý theo quy định với một số nội dung như các hành vi vi phạm pháp luật trong kê khai, nộp thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu, sử dụng quỹ BOG tại Công ty CP Tập đoàn Thiên Minh Đức, Công ty Xuyên Việt Oil và Công ty TNHH Vận tải thủy bộ Hải Hà.

Đồng thời, hành vi vi phạm pháp luật trong góp vốn thành lập Công ty CP Hóa dầu Phước Khánh phát hiện thông qua thu thập thông tin, tài liệu tại Công ty TNHH MTV Thương mại dầu khí Đồng Tháp (gọi tắt là Công ty dầu khí Đồng Tháp).

Theo đó, UBND tỉnh Đồng Tháp đồng ý chủ trương cho Công ty dầu khí Đồng Tháp đầu tư xây dựng kho ngoại quan khi chưa trình Thủ tướng phê duyệt bổ sung quy hoạch kho ngoại quan. Việc xác định giá trị tài sản (bồn chứa xăng dầu T10, T11, T12) để góp vốn thành lập Công ty CP Hóa dầu Phước Khánh chưa theo tiêu chuẩn thẩm định giá, có nguy cơ thất thoát tài sản nhà nước.

Công ty Dầu khí Đồng Tháp được hoàn lại vốn bằng tiền mặt với số tiền gần 19 tỷ đồng, đây là khoản tiền chênh lệch giữa giá trị tài sản góp vốn và giá trị cổ phần, có khả năng tài sản nhà nước được bán ra chưa được thẩm định lại. 

Nông lâm thủy sản trên đường tới 100 tỷ USD xuất khẩu

Nông lâm thủy sản trên đường tới 100 tỷ USD xuất khẩu

Tiêu điểm -  23 giờ

Ngành nông lâm thủy sản đã phục hồi đà tăng trưởng và đang đứng trước cơ hội bứt tốc, sau giai đoạn chịu tác động mạnh từ biến động thương mại toàn cầu.

TP.HCM muốn chuyển hoá 7 triệu lao động thành nhân lực số

TP.HCM muốn chuyển hoá 7 triệu lao động thành nhân lực số

Tiêu điểm -  23 giờ

Siêu đô thị TP.HCM đang đứng trước cơ hội vàng để chuyển hóa 7 triệu lao đông thành các nhân lực số và coi đây động lực cho tăng trưởng bền vững.

Móng Cái hút vốn vào hạ tầng công nghiệp và chế biến thủy sản

Móng Cái hút vốn vào hạ tầng công nghiệp và chế biến thủy sản

Tiêu điểm -  1 ngày

Hai dự án gần 1.200 tỷ đồng được đầu tư vào Móng Cái hứa hẹ gia tăng sức bật cho công nghiệp và chế biến thủy sản ở địa phương.

Nhà nước quyết định giá đất: Cơ hội ổn định thị trường, nhưng cần tránh 'xa rời thực tiễn'

Nhà nước quyết định giá đất: Cơ hội ổn định thị trường, nhưng cần tránh 'xa rời thực tiễn'

Tiêu điểm -  4 ngày

Các chính sách về định giá đất chỉ có thể phát huy hiệu quả khi kết hợp được vai trò điều tiết của nhà nước với yếu tố thị trường trong khuôn khổ quản trị hiện đại.

TP.HCM kiến tạo thành phố thông minh từ cuộc chuyển đổi kép

TP.HCM kiến tạo thành phố thông minh từ cuộc chuyển đổi kép

Tiêu điểm -  5 ngày

Chuyển đổi số và chuyển đổi xanh đang trở thành hai trụ cột chiến lược giúp TP.HCM kiến tạo mô hình đô thị thông minh – xanh – số, với sự đồng hành của các đối tác từ Nhật Bản.

Bamboo Airways có chủ tịch và tổng giám đốc mới

Bamboo Airways có chủ tịch và tổng giám đốc mới

Hồ sơ quản trị -  14 phút

Ông Lê Thái Sâm được giao đảm nhiệm vị trí chủ tịch HĐQT thay ông Phạm Ngọc Vịnh, trong khi ông Trương Phương Thành giữ chức tổng giám đốc thay ông Lương Hoài Nam.

'La bàn' cho dòng vốn tài chính

'La bàn' cho dòng vốn tài chính

Leader talk -  54 phút

Từ một yêu cầu tưởng chừng đơn giản nhưng lại không thể thực hiện vào năm 2007, Nguyễn Quang Thuân đã tạo dựng StoxPlus, tiền thân của FiinGroup, để lấp đầy khoảng trống dữ liệu tài chính tại Việt Nam. Với vai trò “la bàn” cho dòng vốn, FiinGroup không chỉ cung cấp thông tin mà còn định hình tương lai thị trường vốn minh bạch và bền vững.

Vì sao càng chờ giảm, giá nhà càng leo thang?

Vì sao càng chờ giảm, giá nhà càng leo thang?

Bất động sản -  56 phút

Giữa lúc người dân mòn mỏi chờ đợi, Chính phủ quyết liệt vào cuộc tìm giải pháp "hạ nhiệt", giá bất động sản vẫn tăng không ngừng. Phải chăng, đã đến lúc cả thị trường cần một tư duy mới về giá nhà?

Vietcombank, MB, VPBank và HDBank được giảm 50% dự trữ bắt buộc

Vietcombank, MB, VPBank và HDBank được giảm 50% dự trữ bắt buộc

Tài chính -  1 giờ

Ngân hàng Nhà nước giảm 50% dự trữ bắt buộc cho Vietcombank, MB, VPBank và HDBank từ ngày 1/10 nhờ tham gia tái cơ cấu 4 ngân hàng yếu kém.

Từ đam mê bóng đá đến sứ mệnh văn hóa

Từ đam mê bóng đá đến sứ mệnh văn hóa

Hồ sơ quản trị -  2 giờ

Doanh nhân Phạm Ngọc Quốc Cường đã biến đam mê bóng đá từ thuở ấu thơ thành sứ mệnh kết nối văn hóa và lan tỏa tinh thần Việt ra thế giới qua những hành trình truyền cảm hứng mang tầm quốc tế.

Home Credit và lời giải cho bài toán tài chính mùa tựu trường

Home Credit và lời giải cho bài toán tài chính mùa tựu trường

Tài chính -  2 giờ

Giữa những lo toan mùa tựu trường, chiến dịch "Tài chính sẵn sàng, cùng con đến trường" của Home Credit đang trở thành điểm tựa vững chắc cho các bậc phụ huynh trên cả nước.

Eden Landscape: Kiến tạo bản sắc trên ‘non sông gấm vóc’

Eden Landscape: Kiến tạo bản sắc trên ‘non sông gấm vóc’

Doanh nghiệp -  3 giờ

Giữa một thị trường tràn ngập những kiến trúc ngoại lai, xô bồ và thiếu bản sắc, Eden Landscape vẫn kiên định chọn cho mình một lối đi riêng - trở về với những giá trị bản địa mang đậm hồn cốt Việt, tái hiện vẻ đẹp 'non sông gấm vóc' đã được lưu truyền qua nhiều thế hệ.