Leader talk

Con đường nào cho Việt Nam trong bối cảnh gia tăng căng thẳng thương mại Mỹ – Trung?

Kiều Mai Thứ bảy, 07/04/2018 - 06:11

Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, trong bối cảnh căng thẳng thương mại như hiện nay, con đường tích cực nhất là đến với nhau nhiều hơn, tăng cường hợp tác với nhau nhiều hơn để bù đắp những thiệt hại bị gây ra.

Những động thái trả đũa liên tiếp gần đây giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng lo ngại về một cuộc chiến tranh thương mại sẽ thành hiện thực. Ảnh: Asia Nikkei

Tính từ cuối tháng Một tới nay, những thay đổi thuế của tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục tạo ra nhiều sự biến động trên thị trường, không chỉ trong việc xuất nhập khẩu hàng hóa của mỗi nước mà còn tạo ra những tác động cả trên thị trường chứng khoán.

Nỗi lo về nguy cơ chiến tranh thương mại ngày càng gia tăng khi Trung Quốc tiến hành các biện pháp “ăn miếng trả miếng”, đáp lại mức thuế bị áp đặt từ Mỹ. Con số vài tỷ USD giá trị thương mại dự kiến bị ảnh hưởng hiện đang ngày càng tăng lên và thậm chí đã đạt tới hàng trăm.

Giữa một bên là đối tác xuất khẩu lớn nhất, một bên là thị trường nhập khẩu lớn nhất, Việt Nam được cho là sẽ có nhiều khả năng gặp khó khăn trong mối quan hệ thương mại với Mỹ và Trung Quốc trong thời gian tới. TheLEADER đã có buổi trò chuyện với chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan bên lề chương trình Thạc sĩ quản trị kinh doanh cấp cao Đại học Hawaii tại Hà Nội (Chương trình VEMBA) và EuroCham đồng tổ chức nhằm làm rõ hơn vấn đề này.

Theo bà, nguy cơ chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc có ảnh hưởng nhiều đến Việt Nam hay không trong bối cảnh như hiện nay?

Bà Phạm Chi Lan: Theo tôi chắc chắn là có.

Ví dụ như việc thuế thép đánh trực tiếp vào Việt Nam thì không nhiều nhưng gián tiếp thì nhiều do gây ảnh hưởng đến dòng đầu tư, ảnh hưởng đến các đối tác chính của Việt Nam.

Thuế thép hướng nhiều nhất đến Nhật Bản, Hàn Quốc, Liên minh châu Âu (EU) và khi những đối tác quan trọng bị ảnh hưởng, Việt Nam cũng sẽ ảnh hưởng. Tôi lấy ví dụ Trung Quốc chẳng hạn. Trong trường hợp Trung Quốc không bán được nhiều sang Mỹ thì sẽ tìm cách tuồn sang các nước khác hay những nước xung quanh.

Và ảnh hưởng gián tiếp nhiều khi còn lớn hơn cả ảnh hưởng trực tiếp.

Theo bà, Việt Nam nên có thái độ như thế nào trong mối quan hệ giữa Việt Nam với Trung Quốc và Việt Nam với Mỹ?

Bà Phạm Chi Lan: Việt Nam luôn luôn cố gắng tạo thế cân bằng và có những đối trọng cần thiết giữa những đối tác của mình bởi vì quan hệ với Trung Quốc hay quan hệ với Mỹ cũng không kém phần phức tạp.

Tôi thấy một số bình luận rất hay rất đúng là Việt Nam luôn có một chính sách rất khôn ngoan. Có một số người phê phán là đu dây nhưng ở tình huống kẹt giữa hai anh to như vậy, không đu dây làm sao được và không tạo sự cân bằng làm sao được.

Do vậy Việt Nam cũng cần coi trọng mối quan hệ với EU, Úc, New Zealand, Ấn Độ, Nhật Bản hay Hàn Quốc. Chúng ta tìm những kênh khác, có những mối quan hệ khác để bù đắp.

Nếu có những điều phức tạp hơn gây khó cho Việt Nam trong quan hệ với bất kì anh lớn nào thì cũng có một số nước khác sẽ ở vị thế bù đắp cho Việt Nam, nhất là về kinh tế.

Con đường nào cho Việt Nam trong bối cảnh gia tăng căng thẳng thương mại Mỹ – Trung?
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan

Trong bối cảnh ông Trump luôn có những biện pháp bảo hộ kinh tế thì con đường nào sẽ dành cho Việt Nam nói riêng và các nước nói chung?

Bà Phạm Chi Lan: Tôi nghĩ là nhiều nước khác cũng đang làm như Việt Nam, nghĩa là làm ngược lại. Ông Trump thắt lại thì mình mở rộng ra để khỏi dựa vào Mỹ quá nhiều. Ví dụ như thị trường Mỹ đang là thị trường xuất khẩu lớn nhất thì bây giờ phải tìm thêm và thúc đẩy sang những thị trường khác nữa.

Ngay sau khi ông Trump rút Mỹ khỏi TPP thì Việt Nam là một trong những nước rất tích cực thúc đẩy đàm phán TPP 11, ủng hộ vai trò lãnh đạo của Nhật Bản thay cho vai trò của Mỹ trước đây.

Thật sự có một vài nước đã lưỡng lự bởi nếu không có Mỹ, TPP không còn ý nghĩa gì nữa nhưng nếu các nước vẫn tiếp tục cùng nhau thì sẽ có ý nghĩa khác. Sau khi CPTPP hình thành, có thể thấy đây là cơ chế tốt khiến nhiều nước khác mong muốn tham gia. Hàn Quốc muốn tháng 6 này đàm phán hay Anh cũng có mong muốn trở thành thành viên của hiệp định này. Việc tham gia CPTPP vừa giúp ứng phó chính sách mới của Mỹ lại vừa ứng phó với chính sách của Trung Quốc.

Trong khi ông Trump muốn bảo hộ thì ông Tập Cận Bình lại ra sức cho thế giới thấy ông ấy theo mậu dịch tự do, ủng hộ thương mại tự do.

Nhưng ai cũng hiểu là cả chủ nghĩa bảo hộ của Mỹ và chủ nghĩa thương mại tự do của Trung Quốc đều gây bất lợi cho tất cả. Vì vậy người ta phải tăng cường với nhau. Giữa hai bên đều là những cường quốc về kinh tế trên toàn cầu, giữa hai lực lượng như vậy thì không ai muốn đứng về một bên hay đứng im để chịu sức ép làm cho mình chết, làm cho mình bị thua thiệt.

Cho nên phải tìm đường mà một trong những con đường tích cực nhất là đến với nhau nhiều hơn, tăng cường hợp tác với nhau nhiều hơn để bù đắp cho những thiệt hại gây ra bởi chủ nghĩa bảo hộ của Mỹ và bù đắp cho tình trạng lấn áp của Trung Quốc.

Cám ơn bà! 

Amazon bốc hơi gần 54 tỷ USD giá trị thị trường sau lời đe dọa của Trump

Amazon bốc hơi gần 54 tỷ USD giá trị thị trường sau lời đe dọa của Trump

Quốc tế -  7 năm

Cổ phiếu của Amazon mới đây đã giảm tới 7,4%, tương đương khoảng 53,6 tỷ USD giá trị thị trường sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo về việc kiểm soát hãng công nghệ khổng lồ này.

Ông Donald Trump, thuế và chính sách “Nước Mỹ trước tiên”

Ông Donald Trump, thuế và chính sách “Nước Mỹ trước tiên”

Quốc tế -  7 năm

Những điều chỉnh thuế gây tranh cãi gần đây của ông Donald Trump đang cho thấy sự mạnh tay và có phần bất chấp của vị tổng thống này trong việc theo đuổi chính sách “Nước Mỹ trước tiên”.

Góp ý dự thảo Văn kiện Đại hội XIV: Khẳng định vị thế kinh tế tư nhân

Góp ý dự thảo Văn kiện Đại hội XIV: Khẳng định vị thế kinh tế tư nhân

Leader talk -  1 giờ

Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIV là một bước tiến mạnh mẽ về nhận thức lý luận và thực tiễn, khi khẳng định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.

Dư địa nới lỏng lãi suất nhờ ‘khoảng trống’ từ Fed?

Dư địa nới lỏng lãi suất nhờ ‘khoảng trống’ từ Fed?

Leader talk -  1 tuần

Việt Nam cần đảm bảo việc nới lỏng lãi suất phải đi cùng với chất lượng của tín dụng, thận trọng các rủi ro khi dòng tiền đổ vào bất động sản và chứng khoán gây nên 'bong bóng tài sản'.

Doanh nghiệp thương mại điện tử cần làm gì để không bỏ lỡ 'miếng bánh'  tỷ đô?

Doanh nghiệp thương mại điện tử cần làm gì để không bỏ lỡ 'miếng bánh' tỷ đô?

Leader talk -  1 tuần

Thương mại điện tử Việt Nam tăng trưởng mạnh, mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) tham gia xuất khẩu trực tuyến. Tuy nhiên, để bứt phá, các doanh nghiệp cần vượt qua rào cản về logistics, chi phí và chiến lược vận hành.

Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc để phát triển đất nước

Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc để phát triển đất nước

Leader talk -  1 tuần

Trân trọng giới thiệu toàn văn bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm với tiêu đề: “Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc để phát triển đất nước".

Đề xuất 5 lĩnh vực tăng cường hợp tác Việt Nam - Hoa Kỳ

Đề xuất 5 lĩnh vực tăng cường hợp tác Việt Nam - Hoa Kỳ

Leader talk -  1 tuần

Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng và thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế - thương mại công bằng, cùng có lợi với Hoa Kỳ.

Khi di sản truyền cảm hứng cho kiến trúc: Câu chuyện Nikken Sekkei và Imperia Holiday Hạ Long

Khi di sản truyền cảm hứng cho kiến trúc: Câu chuyện Nikken Sekkei và Imperia Holiday Hạ Long

Nhịp cầu kinh doanh -  23 phút

Nikken Sekkei – “ông lớn” kiến trúc Nhật Bản với hơn một thế kỷ tạo tác các công trình biểu tượng – đang mang tinh thần đến Imperia Holiday Hạ Long. Lấy chất liệu từ địa hình kỳ quan và bối cảnh di sản, thiết kế tại đây hứa hẹn tạo nên một dấu ấn mới cho không gian sống bên bờ vịnh.

Góp ý dự thảo Văn kiện Đại hội XIV: Khẳng định vị thế kinh tế tư nhân

Góp ý dự thảo Văn kiện Đại hội XIV: Khẳng định vị thế kinh tế tư nhân

Leader talk -  1 giờ

Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIV là một bước tiến mạnh mẽ về nhận thức lý luận và thực tiễn, khi khẳng định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.

52 người chết và mất tích do lũ ở Nam Trung Bộ

52 người chết và mất tích do lũ ở Nam Trung Bộ

Tiêu điểm -  2 giờ

Đợt lũ ở Nam Trung Bộ đang diễn ra, Đắk Lắk và Khánh Hòa là hai địa phương chịu thiệt hại nặng nề nhất về người, lần lượt ghi nhận 16 và 14 người chết.

Người Việt mua nhà hay mua lối sống?

Người Việt mua nhà hay mua lối sống?

Bất động sản -  3 giờ

Xu hướng kinh tế trải nghiệm đang định hình tiêu dùng mới tại Việt Nam, khi khách hàng ưu tiên cảm xúc, giá trị sống và sự phát triển bản thân hơn tài sản vật chất.

‘Tranh sáng tranh tối’ của doanh nghiệp ngành thép

‘Tranh sáng tranh tối’ của doanh nghiệp ngành thép

Doanh nghiệp -  3 giờ

Kết quả kinh doanh của nhóm doanh nghiệp ngành thép phân hóa mạnh trong bối cảnh thị trường đang phục hồi nhưng chưa đáng kể.

HoREA nêu lý do chưa cần lập trung tâm giao dịch bất động sản Nhà nước

HoREA nêu lý do chưa cần lập trung tâm giao dịch bất động sản Nhà nước

Bất động sản -  5 giờ

HoREA cho rằng thời điểm hiện nay chưa thật sự cần thiết triển khai mô hình trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước thành lập.

Ngày 21/11 là ngày gì? Ý nghĩa và các sự kiện nổi bật ngày 21 tháng 11

Ngày 21/11 là ngày gì? Ý nghĩa và các sự kiện nổi bật ngày 21 tháng 11

Tiêu điểm -  6 giờ

Ngày 21/11 là ngày gì? Tìm hiểu ý nghĩa, các sự kiện lịch sử quan trọng của Việt Nam và thế giới diễn ra ngày 21 tháng 11 trong nhiều thời kỳ.